Cronoloxía das invasións xermánicas en Hispania

Hispania romana e as súas provincias.

Este artigo presenta unha cronoloxía das invasións xermánicas do século V na Hispania (a actual península Ibérica), e os principais acontecementos relacionados con ela.

Introdución

A península Ibérica repartida entre os pobos xermánicos contra o 415.

As conquistas do rei suevo Rechila entre 438 e 448.

Máxima extensión do reino suevo (Regnum Suevorum) polo 455.

A península ao redor do 470.

O reino visigodo arredor do 500.

Durante o inverno do 406/407, fuxindo da presión doutros pobos, os vándalos (divididos entre asdingos e silingos),os suevos e os alanos cruzaron o Rin que estaba completamente xeado por unha vaga de frío excepcional.

Calcúlase que pasarían preto de 300.000 persoas, dos que uns 50.000 serían propiamente guerreiros, quen cruzaron a Galia e, tras dous anos de saqueos, polo 409, cruzaron os Pireneos polos pasos de Roncesvalles e Somport e entraron en Hispania sen que o imperio romano, en plena decadencia, o impedise.

Hidacio de Chaves, relátao do seguinte xeito na súa Crónica:

Mentres Hispania está entregada aos excesos dos bárbaros e a peste non deixa de ser rabiosa, a comida almacenada nas cidades é arrebatada polo tiránico recadador de atrasos fiscais e saqueada polo soldado. Velaí vén a temible fame: os humanos devóranse mutuamente baixo a presión da fame; as nais tamén se alimentan dos corpos dos seus fillos que mataron ou cociñaron. As feroces feras, afeitas aos cadáveres de persoas que morreron de espada, fame ou pestilencia, tamén matan a homes máis fortes e, alimentados coa súa carne, esténdense por todas partes para a aniquilación da humanidade. Así é como, polas catro pragas de ferro, fame, pestilencia e feroces feras, desatadas por todas partes sobre todos, faise realidade o que o Señor anunciara a través dos seus profetas.

Cronoloxía

Algunhas datas que veñen a continuación poden variar lixeiramente dependendo da fonte:

• 409: Invasión de Hispania polos vándalos (Asdingos e Silingos), os suevos e os alanos.
• 411: Dividen as provincias hispanas entre si.
• 414: Os visigodos chegan a Hispania; captura de Barcino (Barcelona).
• 415: asasinato en Barcelona do rei visigodo Ataúlfo.
• 416: Walia, rei dos visigodos, recibe o encargo do Imperio romano de Occidente de expulsar aos xermanos de Hispania.
• 418: Os alanos e os sillings son derrotados e exterminados polos visigodos (os superviventes uniranse aos asdingos); os suevos e os asdingos son conducidos de volta ao NO da península ibérica.
• 419: Guerra entre os suevos e os vándalos
• 420: Asterio, conde romano de Hispania, obriga aos vándalos a abandonar Gallaecia pola súa intervención; un gran número deles, durante a súa retirada, foron masacrados en Bracara (Braga). Tras abandonar Gallaecia, os vándalos invaden a Bética.
• 422: Guerra na Bética entre os vándalos de Gunderico e os romanos de Castino.
• 426: expolio de Hispalis (Sevilla) e Carthago Nova (Cartaxena) polos vándalos; asolan Baleares
• 429: Despois de vencer ao xefe suevo Heremigario, os vándalos, baixo o liderado de Xenserico, abandonan Hispania cara á África romana.
• 431: Os suevos arrasan Gallaecia; o bispo Hidacio de Chaves pide, en balde, a axuda do xeneral romano Aecio.
• 433: Fracasado na súa misión, Hidacio negocia unha paz entre os suevos e os hispano-romanos
• 437: Requila, rei dos suevos, derrota as tropas romanas de Andevoto.
• 439: apodérase de Emerita (Mérida).
• 441: Sevilla cae en mans dos suevos de Requila quen somete a toda a Bética e a Cartaxinense.
• 445: Os vándalos de África saquean as costas de Hispania e levan a moitas familias en catividade
• 446: os suevos abandonan Gallaecia, derrotan as tropas romanas e devastan as provincias hispanas que permaneceron baixo o dominio romano
• 448: Fóra de Galicia, invaden de novo as provincias hispanas para devastalas.
  • Censorio, conde do Imperio romano de Occidente, é executado polo verbo suevo Aguiúlfo
• 449: o rei suevo Requiario saquea Vasconia, arrasa os arredores de Caesaraugusta (Zaragoza) e apodérase de Ilerda (Lleida) onde toma moitos prisioneiros.
  • Os bagaudas sorprenden a un corpo de mercenarios xermánicos ao servizo de Roma cando estaban reunidos na igrexa de Tarazona (Turiaso); matáronos a todos.
• 453: os suevos fan as paces cos hispanoromanos e devólvenlles a Cartaginensis
• 454: Os visigodos interveñen na Tarraconensis e derrotan os bagaudas que asolaban a provincia.
• 456: os suevos saquean as rexións de Cartaxena e invaden a Tarraconensis.
  • Os piratas hérulos arrasan a costa lucense e as rexións costeiras de Cantabria e Vardulia
  • Os suevos atacaron de novo á Tarraconensis, que saquearon; regresan a Gallaecia cun gran número de cativos.
  • O emperador romano occidental Avito encarga aos visigodos e burgundios a loita contra os suevos. Estes últimos foron esmagados preto de Astorga (Asturica); a súa capital, Braga, foi tomada e saqueada e ,Requiario, o seu rei, foi capturado en Porto (Portus Cale) e executado.
  • División dos suevos en dous grupos (moitos conflitos).
• 457: os visigodos toman Mérida; ao regresar á Galia, saquean Astorga onde os habitantes serán masacrados ou escravizados, e Palencia (Pallantia).
  • Asasinato do rei suevo Aguiúlfo preto de Porto.
• 459: os suevos devastan a Lusitania e toman Lisboa (Olissipona) onde executan un gran número de romanos e acumulan botín.
  • Arrasan Galicia.
  • Asasinato do rei suevo Maldras.
• 460: un exército visigodo dirixido polo duque Cirila invade a Bética a petición do rei Teodorico II.
• 461: Teodorico envía novas tropas á Bética comandadas polo duque Sunerico. Cyrila volve á Galia.
  • Os suevos liderados por Remismundo, arrasan partes de Gallaecia.
  • O masacre de nobres romanos aumenta a hostilidade entre suevos e galegoromanos.
• 462: Os suevos fan unha repentina incursión en Lugo o día de Pascua e matan aos seus habitantes.
  • Nova paz entre os galegos e os suevos.
  • Os visigodos saquean a comarca de Lugo.
  • Os suevos arrasan con Chaves (Aquae Flaviae) e fan prisioneiro ao seu bispo, Hidacio.
  • Os visigodos apodéranse de Santarém (Scalabis).
• 464: "Os suevos", afirma Hidacio de Chaves, "enganosos e traizoeiros como adoitan facer nas súas promesas, devastan, segundo o seu costume, varios lugares da pobre Gallaecia".
  • O rei Remismundo une, de novo, aos suevos e fai as paces cos visigodos
  • Os suevos entran astutamente en Coímbra (Conimbriga), e fan moitos prisioneiros
• 465: Cometen "os máis horribles excesos" no país dos Aunonenses (lugar descoñecido).
  • O rei visigodo Teodórico II enviou embaixadores a Remismundo por iso, que se riron deles e despedíronos inmediatamente
• 466: "Guerra cruel" dos suevos no país dos Aunonenses, logo "estendéronse, segundo o seu costume, por varios lugares para saquealos e, ao cabo duns meses, o rei dos suevos pasou a Lusitania"
• 467: Os suevos saquean Coímbra; os habitantes da cidade son feitos prisioneiros ou dispersados.
• 469: Os visigodos do rei Eurico rompen con Roma e se apoderan da Tarraconense, da Cartaginensis e da Lusitania; os suevos volven tomar Lisboa.
  • Os visigodos, ao coñecer a captura de Lisboa, entraron en Lusitania e saquearon tanto aos suevos como aos romanos.
  • Os aunonenses fan as paces co rei dos suevos e estes invaden certos lugares da Lusitania e da rexión de Astorga para dedicarse ao saqueo.
  • Pola súa banda, os visigodos saquearon a contorna de Astorga e tamén saquearon rexións de Lusitania
• 473: Eurico envía ao conde Gauterico a apoderarse de Pamplona (Pompaelo) e Zaragoza: toda a nobreza romana da rexión perece nunha soa batalla.
• 474: Captura de Tarragona (Tarraco) polos visigodos.
• 475: O emperador romano occidental Xulio Nepote conclúe co rei visigodo Eurico un tratado polo que recoñece a súa autoridade sobre as súas conquistas en Hispania.
• 476: deposición do emperador Rómulo Augústulo, que marca a fin do Imperio romano de Occidente; Eurico controla case toda Hispania.
• 496: revolta do hisponoromano Burdunelo na Tarraconaise contra o xugo visigodo.
• 497: Os visigodos controlan a revolta.
• 506: novo levantamento na Tarraconense contra a dominación visigoda dirixida por Pedro (Petrus), un hispanoromano; a revolta suprímese e Pedro é capturado e executado en Tortosa (Dertosa) despois da captura da cidade polos visigodos.

Véxase tamén

Bibliografía

Fontes primarias

• Hidacio de Chaves, Cronicón.
• Isidoro de Sevilla, Historia de regibus Gothorum, Vandalorum et Suevorum.

Fontes secundarias

• Collins, Roger (2005). La España visigoda. 409-711 (en castelán). Barcelona: Crítica. ISBN 9788484326366. 
• Díaz Martínez, Pablo C. (2011). El reino suevo (411-585) (en castelán). Madrid: Akal. ISBN 9788446028505. 
• López Carreira, Anselmo (1998). O reino de Galiza. Vigo: A Nosa Terra. ISBN 978-84-89976-43-6. 
• Piganiol, André (1964). Le sac de Rome. Colección: Le Mémorial des siècles ; Vè siècle. Les Événements (en francés). París: Albin Michel. 
• Thompson, Edward Arthur (1969). The Goths in Spain (en inglés). Oxford. Oxford University Press. ISBN 978-0198142713. 

Outros artigos

• Imperio romano de Occidente
• Migracións xermánicas
• Invasións xermánicas
• Paso do Rin (406)
• Reino suevo
• Reino visigodo