Manuel Abelenda Zapata

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Abelenda.

Manuel Abelenda Zapata

Biografía
Nacemento	2 de novembro de 1889 A Coruña, España
Morte	20 de febreiro de 1957 (67 anos) Perillo, España
Actividade
Ocupación	pintor
Membro de	Real Academia Galega (membro correspondente) Real Academia Galega de Belas Artes
Descrito pola fonte	Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada

Manuel Abelenda Zapata, nado na Coruña o 2 de novembro de 1889 e finado en Perillo (Oleiros) o 20 de febreiro de 1957, foi un pintor galego.

Traxectoria

Nado nunha familia moi humilde e iniciouse en traballos artesanais antes de entregarse á pintura; os únicos estudos relacionados con esta arte fíxoos na Escola de Artes e Oficios da súa cidade natal a partir de 1903, na que pronto destaca e obtén os modestos premios da época. Cun complemento económico concedido polo Concello da Coruña e mais a Deputación Provincial viaxa en 1909 a Madrid, onde se integra nos ensinos do Círculo de Bellas Artes. En 1913 viaxa a Roma para estudar na Academia de España, como bolseiro da Deputación, pero regresa a España ó ano seguinte.

Exposición no Palacio de María Pita, en 1917. De esq. a der., de pé: Tella, Abelenda, Barreiro, Sobrino, Palacios, Seijo, Sotomayor, Lloréns, Castelao, Concheiro, Francés, Madariaga (co chapeu nas mans), González del Villar e dúas persoas sen identificar. Sentados: a muller de Francés, a Pardo Bazán e Picadillo.

En 1923 instalouse en Perillo (Oleiros), tras casar cunha muller dese lugar.

A partir deses anos realiza numerosas exposicións en cidades galegas (A Coruña, Vigo, Ferrol, Santiago etc.), Madrid e Barcelona, sendo considerado pola crítica da época un dos primeiros intérpretes da paisaxe galega. Novamente, cunha bolsa da Deputación coruñesa, viaxa a Italia, Suíza e Francia en 1930.

A guerra civil sorpréndeo en Madrid, onde se atopaba opositando a unha cátedra de profesor de debuxo, e permanece en Madrid ata 1939, data na que regresa á Coruña.

Continúa participando con éxito en diferentes exposicións (Vigo, 1940; Madrid, 1941; Barcelona, 1942; Oporto, 1942; Bilbao, 1945 etc.) e recibe terceira medalla na Exposición Nacional de Belas Artes de 1943, polo seu cadro Mañana de octubre desde mi estudio. É nomeado académico de número da Real Academia Galega de Belas Artes (1941) e académico correspondente da Real Academia Galega (1946).

En 1957 morre repentinamente na súa casa de Perillo.

A súa obra móstrase en Europa e América, de feito, en museos de Suramérica figuran obras súas, así como no de Arte Moderna de Madrid e nos de Galiza.

Abelenda foi por completo alleo a todas as innovacións europeas do seu tempo. Pola contra, apegado á paisaxe da súa terra, interprétaa con modos técnicos emparentados co impresionismo e cun sentimento lírico intimista, de raíz literaria.

Vida persoal

Casou en 1923 con Obdulia Freire Mariñas, e foron pais de Obdulia, Leonardo e Manuela Abelenda Freire.

Véxase tamén

Bibliografía

• Bangueses Vázquez, Mercedes (2010). Ilustradores galegos de preguerra (1880-1936). IEV. ISBN 978-84-89599-44-4. 
• Chamoso Lamas, Manuel: «Arte», en Galicia. Barcelona, Editorial Noguer. 1976.
• Gaya Nuño, J. A.: La pintura española del siglo XX. Madrid, Ibérico Europea de Ediciones 1970.
• Mon, Fernando: Pintura contemporánea en Galicia. A Coruña, Caixa Galicia, 1987.
• Pablos, Francisco: Plástica galega. Vigo, Caixa de Aforros Municipal de Vigo, 1981.
• Pablos, Francisco: Pintores galegos do Novecentos. A Coruña, Fundación Barrié de la Maza, 1981.
• Pantorba, Bernardino de: Historia y crítica de las Exposiciones Nacionales de Bellas Artes. Madrid, 1980.
• Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada. Vol. I. Xixón, S. Cañada, Edit., 1974.
• Fundación Barrié: Manuel Abelenda, Catálogo da Exposición celebrada pola Deputación da Coruña co gallo do centenario do nacemento. 1989.

Ligazóns externas

• Manuel Abelenda Zapata na Colección Afundación.

• Manuel Abelenda Zapata na Fundación María José Jove (en castelán).
• Roteiro cultural e literario 2017