Saltar ao contido

Teoría do envellecemento por danos no ADN

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

A teoría do envellecemento por danos no ADN propón que o envellecemento é unha consecuencia da acumulación non reparada de danos xenéticos no ADN ao longo do tempo, e enfatiza que os procesos de reparación do ADN non sempre poden contrarrestar eficazmente o impacto destes danos, o que eventualmente contribúe ao envellecemento do organismo.

O dano neste contexto é unha alteración do ADN que ten unha estrutura anormal. Aínda que tanto o dano no ADN mitocondrial (das mitocondrias, que xeran enerxía nas células) como o nuclear poden contribuír ao envellecemento, o ADN nuclear é o tema principal desta análise. O dano no ADN nuclear pode contribuír ao envellecemento tanto de forma indirecta (ao aumentar a apoptose ou a senescencia celular; véxase límite de Hayflick) como directamente (ao aumentar a disfunción celular).[1][2][3]

Descrición

[editar | editar a fonte]

Varios artigos de revisión demostraron que unha reparación deficiente do ADN, que permite unha maior acumulación de danos no ADN, provoca un envellecemento prematuro; e que, por exemplo, o aumento da reparación do ADN facilita unha maior lonxevidade.[4][5] Modelos de ratos de síndromes de reparación por escisión de nucleótidos revelan unha sorprendente correlación entre o grao no que as vías específicas de reparación do ADN están comprometidas e a gravidade do envellecemento acelerado.[6] Estudos sobre poboacións humanas mostran que os polimorfismos dun só nucleótido nos xenes de reparación do ADN, que provocan unha regulación positiva da súa expresión, se correlacionan con aumentos na lonxevidade.[7] Freitas e de Magalhães presentaron unha revisión e avaliación exhaustivas da teoría do dano no ADN do envellecemento.[8]

Nos humanos e outros mamíferos, o dano no ADN ocorre con frecuencia e os procesos de reparación do ADN evolucionaron para compensalo.[9] Estímase que en ratos, por exemplo, ocorren entre 25 a 115 lesións no ADN por minuto en cada célula, ou unhas 36.000 a 160.000 por célula por día.[10] Algunhas lesións no ADN poden permanecer en calquera célula a pesar da acción dos procesos de reparación, participando no proceso de envellecemento.

Relación coa bioloxía evolutiva e de poboacións

[editar | editar a fonte]

A teoría do envellecemento por danos no ADN relaciónase coas disciplinas da bioloxía evolutiva e de poboacións. Esta relación fundaméntase na idea de que os mecanismos de reparación do ADN evolucionaron como respostas á presión selectiva para maximizar a viabilidade reprodutiva. Con todo, a acumulación de danos no ADN ao longo da vida dun individuo, que eventualmente supera a capacidade do sistema de reparación, é un reflexo da trade-off evolutiva (compromiso) entre a reparación do ADN e outros procesos biolóxicos críticos, como a reprodución.[11][12]

Adicionalmente, os estudos sobre polimorfismos de nucleótidos únicos (SNPs) en xenes de reparación do ADN en poboacións humanas indican que variacións xenéticas que afectan a eficiencia da reparación do ADN poden ter un impacto significativo na lonxevidade e na predisposición a certas enfermidades relacionadas coa idade.[8]

Os modelos animais, especialmente os ratos para síndromes de reparación por escisión de nucleótidos, teñen demostrado unha correlación significativa entre a capacidade de reparación do ADN e os fenómenos de envellecemento, o que apoia a idea dunha relación causal entre a integridade xenómica e a lonxevidade.[6]

  1. Best, Benjamin P. (2009-06). "Nuclear DNA Damage as a Direct Cause of Aging". Rejuvenation Research (en inglés) 12 (3): 199–208. ISSN 1549-1684. doi:10.1089/rej.2009.0847. 
  2. Burhans, W. C.; Weinberger, M. (2007-11-26). "DNA replication stress, genome instability and aging". Nucleic Acids Research (en inglés) 35 (22): 7545–7556. ISSN 0305-1048. PMC 2190710. PMID 18055498. doi:10.1093/nar/gkm1059. 
  3. Ou, Hui-Ling; Schumacher, Björn (2018-02-01). "DNA damage responses and p53 in the aging process". Blood 131 (5): 488–495. ISSN 1528-0020. PMC 6839964. PMID 29141944. doi:10.1182/blood-2017-07-746396. 
  4. Vijg, Jan (2021-07). "From DNA damage to mutations: All roads lead to aging". Ageing Research Reviews 68: 101316. ISSN 1568-1637. PMC 10018438. PMID 33711511. doi:10.1016/j.arr.2021.101316. 
  5. Niedernhofer, L. J.; Gurkar, A. U.; Wang, Y.; Vijg, J.; Hoeijmakers JHJ; Robbins, P. D. (2018). "Inestabilidade xenómica nuclear e envellecemento". Annual Review of Biochemistry 87: 295–322. PMID 29925262. doi:10.1146/annurev-biochem-062917-012239. 
  6. 6,0 6,1 Hoeijmakers JH (2009). "Dano no ADN, envellecemento e cancro". N. Engl. J. Med. 361 (15): 1475–85. PMID 19812404. doi:10.1056/NEJMra0804615. 
  7. Cho M, Suh Y (2014). "Mantemento do xenoma e lonxevidade humana". Curr. Opin. Genet. Dev. 26: 105–15. PMC 4254320. PMID 25151201. doi:10.1016/j.gde.2014.07.002. 
  8. 8,0 8,1 Freitas AA, de Magalhães JP (2011). "Unha revisión e avaliación da teoría do dano no ADN do envellecemento". Mutation Research 728 (1–2): 12–22. PMID 21600302. doi:10.1016/j.mrrev.2011.05.001. 
  9. Karanjawala ZE, Lieber MR. "Dano no ADN e envellecemento". DNA damage and aging - PubMed (nih.gov) Mech Ageing Dev. Xuño de 2004; 125(6):405-16.
  10. Vilenchik, MM; Knudson, AG (Maio 2000). "Efectos inversos da dose de radiación en mutacións somáticas e xerminais e taxas de danos no ADN". Proc Natl Acad Sci U S A 97 (10): 5381–6. PMC 25837. PMID 10792040. doi:10.1073/pnas.090099497. 
  11. Vijg, J. (2021). "From DNA damage to mutations: All roads lead to aging". Ageing Research Reviews 68: 101316. doi:10.1016/j.arr.2021.101316. 
  12. Niedernhofer, L. J.; Gurkar, A. U. (2018). "Nuclear Genomic Instability and Aging". Annual Review of Biochemistry 87: 295–322. doi:10.1146/annurev-biochem-062917-012239. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre bioloxía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.