Saltar ao contido

Herpesvíridos

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Herpesviridae
Clasificación científica
Grupo: I (Virus ADN bicatenario)
Orde: Herpesvirales
Familia: Herpesviridae
Xéneros

Subfamilia: Alphaherpesvirinae

Subfamilia: Betaherpesvirinae

Subfamilia: Gammaherpesvirinae

Subfamilia: Non asignada

  • Non asignados

Os herpesvíridos (Herpesviridae) son unha gran familia de virus de ADN que causan enfermidades en animais, incluíndo os humanos.[1][2][3] Os membros desta familia coñécense normalmente como herpesvirus. O nome da familia deriva da palabra grega herpein ("reptar"), referíndose á forma de estenderse pola pel dalgunhas infeccións por herpesvirus, como o reptar das cobras. Os Herpesviridae poden causar infeccións latentes ou líticas.

Existen polo menos cinco especies de Herpesviridae que están moi estendidas entre os humanos, que son: HSV-1 e HSV-2 (que causan o herpes orolabial e o herpes xenital), virus varicela zóster (que causa a varicela e o herpes zóster), virus de Epstein-Barr (que causa a mononucleose), e o citomegalovirus. Considérase que nalgúns países máis do 90% dos adultos foron infectados por polo menos algún deles, e unha forma latente dos virus permanece no corpo da maioría da xente.[4][5][6] En total, existen 8 tipos de herpesvirus que poden infectar aos humanos: virus herpes simplex 1 e 2, virus varicela-zóster, EBV (virus de Epstein-Barr), citomegalovirus humano, herpesvirus humano 6 e 7, e herpesvirus asociado ao sarcoma de Kaposi.[7] Coñécense máis de 130 herpesvirus,[8] e ademais de a mamíferos, algúns poden infectar aves, peixes, réptiles, anfibios e moluscos.[7]

Estrutura dos virus

[editar | editar a fonte]

Todos os herpesvirus comparten unha estrutura común: todos están compostos por un xenoma de ADN linear bicatenario e ralativamente grande, que codifica de 100-200 xenes, que está rodeado por unha cuberta proteica icosaédrica ou cápside, que á súa vez está envolta nunha capa proteica chamada tegumento, que contén proteínas e ARNm virais, e unha envoltura de membrana formada por unha bicapa lipídica. A partícula completa é o virión.

Ciclo vital dos herpesvirus

[editar | editar a fonte]

Todos os herpesvirus se replican no núcleo. O ADN viral transcríbese a ARNm no núcleo da célula infectada.

A infección iníciase cando unha partícula viral contacta cunha célula que ten un tipo específico de moléculas receptoras de superficie. Despois de que as glicoproteínas da envoltura nuclear se unen aos receptores de membrana, o virión é internalizado e desmantelado, o que permite que o ADN viral migre ao núcleo da célula. Dentro do núcleo ten lugar a replicación do ADN viral e a transcrición dos xenes virais.

Durante a infección sintomática, as células infectadas transcriben os xenes virais líticos. Nalgunhas células hóspede, en vez diso, acumúlase un pequeno número de xenes virais denominados transcritos asociados á latencia (LAT). Deste modo o virus pode persistir na célula (e, por tanto, no hóspede) indefinidamente. Aínda que a infección primaria vai acompañada a miúdo por un período autolimitado de enfermidade clínica, a latencia a longo prazo non ten síntomas.

A ractivación de virus latentes foi implicada en varias doenzas, como por exemplo, o herpes zóster ou a pitiríase rósea. Despois da activación, a transcrición de xenes virais cambia dos xenes LAT asociados á latencia a múltiples xenes líticos; estes potencian a replicación e a produción de virus. Con frecuencia, a activación lítica causa a morte celular. Clinicamente, a activación lítica é a miúdo acompañada pola emerxencia de síntomas non específicos como febre baixa, dor de cabeza, dor de gorxa, malestar xeral, e erupcións cutáneas e de síntomas clínicos como o inchazo ou amolecemento dos ganglios linfáticos e variacións inmunolóxicas como a redución dos niveis de células asasinas naturais.

Taxonomía

[editar | editar a fonte]

O primeiro herpesvirus foi illado do ñu azul en 1960 polo científico veterinario Walter Plowright.[9] O xénero Herpesvirus foi establecido en 1971 no primeiro informe do Comité Internacional de Taxonomía de Virus (ICTV). O xénero constaba de 23 virus e 4 grupos de virus. No segundo informe do ICTV de 1976 este xénero foi elevado ao nivel de familia: os Herpetoviridae. Debido á posible confusión que se podía dar cos virus derivados de réptiles este nome foi cambiado no terceiro informe de 1979 a Herpesviridae. Neste informe a familia Herpesviridae foi dividida en tres subfamilias (Alphaherpesvirinae, Betaherpesvirinae e Gammaherpesvirinae) e 5 xéneros sen nome: na lista había 21 virus en total. En 2009 a familia Herpesviridae foi elevada á categoría de orde co nome Herpesvirales. Esta elevación foi necesaria debido ao descubrimento de que os virus herpes de peixes e moluscos estaban relacionados só moi distantemente cos de aves e mamíferos. Creáronse dúas novas familias, a familia Alloherpesviridae, que incorpora os virus de peixes óseos e ras, e a familia dos Malacoherpesviridae, que contén os de moluscos.

A familia ten actualmente 3 subfamilias e 1 grupo de non asignados, e ten 17 xéneros, 90 especies e máis de 48 virus aínda non asignados.[10]

Sistema de nomenclatura

[editar | editar a fonte]

O sistema de nomenclatura dos virus herpes orixinouse en 1973 e foi moi elaborado desde entón. O sistema de nomenclatura recomendado especificaba que cada virus herpes debería nomearse polo taxon (familia ou subfamilia) á cal pertence o seu hóspede natural principal. O nome da subfamilia utilízase para virus procedentes de mamíferos da familia Bovidae ou de primates (o nome do virus acaba en –ino, por exemplo bovino), e o nome da familia hóspede para outros virus (acabado en –ido, por exemplo équido). Os virus herpes humanos foron tratados como unha excepción dentro deste sistema (usan humano en vez de homínido). Ao termo derivado do hóspede, engádese a palabra herpesvirus, seguida dun número arábigo (1,2,3,...). Estas dúas últimas adicións ao nome non implican ningún significado sobre as propiedades taxonómicas ou biolóxicas do virus.

Hai algunhas excepcións máis a este sistema. Varios nomes de virus (como o virus Epstein–Barr) están tan difundidos que non é práctico insistir no seu cambio. Isto levou a que na práctica exista unha nomenclatura dual na literatura científica para algúns dos virus herpes. Todos os virus herpes novos descritos desde que se adoptou este sistema foron nomeados de acordo con el.

Evolución

[editar | editar a fonte]

As tres subfamilias de mamíferos destes virus (Alfa, Beta e Gamma) orixináronse hai aproximadamente entre 180 e 220 millóns de anos.[11] As principais subliñaxes dentro destas subfamilias foron xeradas probablemente antes da radiación dos mamíferos de hai entre 80 e 60 millóns de anos. As especiacións dentro das subliñaxes tiveron lugar nos últimos 80 millóns de anos probablemente cun compoñente principal de coespeciación coas liñaxes dos hóspedes.

Evasións do sistema inmunitario

[editar | editar a fonte]

Os herpesvirus son coñecidos pola súa capacidade de establecer infeccións que duran toda a vida. Unha maneira en que fan isto posible é por medio da evasión do control do sistema inmunitario por medio de varios mecanismos. Un deses modos de evasión é codificar unha proteína que imite a interleucina 10 humana (hIL-10) e outra é regular á baixa o complexo maior de histocompatibilidade II (MHC II) nas células infectadas.

cmvIL-10

[editar | editar a fonte]

As investigacións realizadas en citomegalovirus (CMV) indican que o homólogo viral da IL-10 humana (hIL-10), chamado cmvIL-10, é importante para inhibir a síntese de citocinas proinflamatorias. A proteína cmvIL-10 ten un 27% de identidade coa hIL-10, pero só un dos nove residuos de aminoácidos conservados que forman na hIL-10 o sitio funcional para a inhibición da síntese de citocinas. Porén, hai moita semellanza nas funcións da hIL-10 e da cmvIL-10. Ambas as dúas regulan á baixa a IFN-γ, IL-1α, GM-CSF, IL-6 e TNF-α, as cales son todas citocinas proinflamatorias. Tamén desempeñan un papel na regulación á baixa do MHC I e MHC II e na regulación á alza de HLA-G (un MHC I non clásico). Estes dous eventos facilitan a evasión inmunitaria ao suprimiren a resposta inmune mediada por células e a resposta das células asasinas naturais, respectivamente. As semellanzas entre a hIL-10 e a cmvIL-10 poden explicarse polo feito de que ambas as dúas usan a mesmo receptor da superficie celular, o receptor de hIL-10. Unha diferenza na función da hIL-10 e a cmvIL-10 é que a hIL-10 causa que as células mononucleares do sangue periférico (PBMC) tanto incrementen coma diminúan a súa proliferación, mentres que a cmvIL-10 só causa un decrecemento na proliferación dos PBMCs. Isto indica que a cmvIL-10 pode carecer dos efectos estimuladores que ten a hIL-10 sobre estas células.[12]

Atopouse que a cmvIL-10 funciona por medio da fosforilación da proteína STAT3. Pensábase inicialmente que esta fosforilación era un resultado da actividade da vía JAK-STAT, pero, malia as evidencias de que JAK realmente fosforila a STAT3, a súa inhibición non ten unha influencia significativa sobre a inhibición da síntese de citocinas. Outra proteína, a PI3K, tamén pode fosforilar a STAT3. A inhibición por PI3K, a diferenza da inhibición por JAK, si ten un impacto significativo sobre a síntese de citocinas. A diferenza entre PI3K e JAK na fosforilación de STAT3 é que PI3K fosforila a STAT3 no residuo S727 mentres que JAK o fai no residuo Y705. Esta difeenza nas posicións de fosforilación parece ser o factor clave na activación de STAT3, que leva á inhibición da síntese de citocinas proinflamatorias. De feito, cando se engade ás células un inhibidor de PI3K, a síntese dos niveis de citocinas recupérase significativamente. O feito de que os niveis de citocinas non se recuperan totalmente indica que hai outra vía activada pola cmvIL-10 que está inhibindo a síntese de citocinas. O mecanismo proposto é que a cmvIL-10 activa a PI3K, a cal á súa vez activa a PKB (Akt). A PKB pode despois activar a mTOR, o cal pode marcar a STAT3 para a súa fosforilación no residuo S727.[13]

Regulación á baixa do MHC

[editar | editar a fonte]

Outro dos moitos xeitos que teñen os herpesvirus para evadirse do control do sistema inmunitario é pola regulación á baixa do MHC I e MHC II. Isto obsérvase en case todos os herpesvirus humanos e pode producirse por diferentes mecanismos, a maioría dos cales causan que o complexo maior de histocompatibilidade (MHC) estea ausente na superficie celular. Como se discutiu anteriormente, un modo é por medio dun homólogo viral de quimiocina como pode ser un homólogo da IL-10. Outro mecanismo para regular á baixa os MHCs é codificar proteínas virais que reteñan as MHC acabadas de formar no retículo endoplasmático. O MHC non poden chegar á superficie celular e, por tanto, non pode activar a resposta da célula T. Os MHCs poden tamén ser marcados para a destrución no proteasoma ou no lisosoma. a proteína do retículo endoplasmático denominada TAP tamén xoga un papel na regulación á baixa do MHC. As proteínas virais inhiben que a TAP impida que o MHC capte un antíxeno péptido viral. Isto impide o correcto pregamento do MHC, polo que este non pode acadar a superficie celular.[14]

Tipos de herpesvirus humanos

[editar | editar a fonte]

Hai oito virus desta familia que poden causar doenzas nos humanos, que son os da táboa.[15][16][17]

Clasificación dos herpesvirus humanos[1][16]
Nome Sinónimo Subfamilia Célula diana primaria Fisiopatoloxía Sitio de leatencia Medio de transmisión
HHV‑1 Virus herpes simplex-1 (Herpes simplex virus-1, HSV-1) α (Alfa) Mucoepitelial herpes oral e/ou herpes xenital (predominantemente orofacial), e outras infeccións de herpes simplex Neurona Contacto estreito (enfermidade de transmisión sexual ou oral)
HHV-2 Virus herpes simplex-2 (Herpes simplex virus-2, HSV-2) α Mucoepitelial herpes oral e/ou xenital (predominantemente xenital), e outros tipos de infeccións por herpes simplex Neurona Contacto estreito (enfermidade de transmisión sexual ou oral)
HHV-3 Virus da varicela-zóster (Varicella zoster virus) (VZV) α Mucoepitelial Varicela e herpes zóster Neurona Contacto estreito e respiratorio (incluíndo enfermidade de transmisión sexual)
HHV-4 Virus de Epstein-Barr (Epstein-Barr virus, EBV), linfocriptovirus γ (Gamma) Células B e células epiteliais Mononucleose infecciosa, linfoma de Burkitt, linfoma do SNC en pacientes de SIDA,
síndrome linfoproliferativa postransplante (PTLD), carcinoma nasofarínxeo, leucoplaquia pilosa asociada ao VIH		 célula B Contacto estreito, transfusións, transplante de tecidos, e conxénito
HHV-5 Cytomegalovirus (CMV) β (Beta) Monocito, linfocito, e células epiteliais Síndrome similar á mononucleose infecciosa,[18] retinite Monocito, linfocito Saliva, urina, leite humano
Herpesvirus humano 6 (Human herpesvirus 6, HHV-6A e 6B) Virus da roséola (Roseolovirus), virus linfotrópico herpes β Células T Roséola ou exantema súbito Células T Respiratorio e contacto estreito
Herpesvirus humano 7 (Human herpesvirus 7, HHV-7] β Células T Roséola ou exantema súbito Células T ?
HHV-8 Herpesvirus asociado ao sarcoma de Kaposi
(KSHV), un tipo de Rhadinovirus		 γ Linfocitos e outras células Sarcoma de Kaposi, linfoma de efusión primaria, algúns tipos de enfermidade de Castleman multicéntrica Célula B Contacto estreito (sexual), e probablemente saliva

Herpesvirus que poden causar zoonoses

[editar | editar a fonte]

Ademais dos herpesvirus considerados endémicos en humanos, algúns virus asociados principalmente con outros animais poden infectar tamén a humanos. Estes orixinan infeccións zoonóticas, e son:

Herpesvirus zoonóticos
Especie Tipo Sinónimo Subfamilia Fisiopatoloxía humana
Macaco CeHV-1 Herpesvirus cercopitecino 1 (Cercopithecine herpesvirus-1 ou virus B de mono) α Moi infrecuente; só se informaron duns 25 casos en seres humanos.[19] Se a infección non é tratada xeralmente é mortal; dezaseis deses casos orixinaron unha encefalomielite mortal. Polo menos catro casos tiveron como resultado a supervivencia pero con graves secuelas neurolóxicas.[19][20] Para os traballadores de laboratorio que poden estar expostos ao virus é importante o coñecemento dos síntomas e o tratamento temperán.[21]
Rato MuHV‑4 Gamaherpesvirus-60 murino (Murine gammaherpesvirus-68 ou MHV-68) γ Infección zoonótica que se encontra no 4,5% da poboación xeral e é máis común en traballadores de laboratorio que manipulan ratos infectados.[22] Non obstante, as probas de ELISA indicaron unha alta incidencia de resultados de falso positivo, debido a reaccións cruzadas con anticorpos para outros herpesvirus.[22]

Herpesvirus animais

[editar | editar a fonte]

En viroloxía animal os herpesvirus máis importantes que afectan a animais non humanos pertencen á subfamilia Alphaherpesvirinae. A investigación sobre o virus da pseudorabia (PrV), que é o axente causante da enfermidade de Aujeszky en porcos, foi pioneira no control de infeccións en animais usando vacinas modificadas xeneticamente. O PrV é agora estudado exhaustivamente como modelo de procesos básicos durante a infección por herpesvirus líticos, e para comprender os mecanismos moleculares do neurotropismo de herpesvirus. O herpesvirus bovino 1, o axente causante da rinotraqueíte infecciosa bovina e da vulvovaxinite pustular, é analizado para dilucidar os mecanismos moleculares da latencia. O virus da laringotraqueíte infecciosa aviar está afastado filoxeneticamente destes dous virus e serve para subliñar a semellanza e a diversidade nos Alphaherpesvirinae.[2][3] Na seguinte lista indícanse entre parénteses os nomes en inglés dados polo ICTV:

Familia Herpesviridae

[editar | editar a fonte]

Os seguintes xéneros están incluídos na familia Herpesviridae (indícase entre paréntese o nome en inglés dado polo ICTV):

Investigación

[editar | editar a fonte]

Están en marcha investigacións sobre diversos efectos laterais e co-condicións relacionadas cos herpesviruses, que inclúen as seguintes doenzas:

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 Ryan KJ; Ray CG (editors) (2004). Sherris Medical Microbiology (4th ed.). McGraw Hill. ISBN 0-8385-8529-9. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Mettenleiter; et al. (2008). "Molecular Biology of Animal Herpesviruses". Animal Viruses: Molecular Biology. Caister Academic Press. ISBN 1-904455-22-0. [http://www.horizonpress.com/avir. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Sandri-Goldin RM (editor). (2006). Alpha Herpesviruses: Molecular and Cellular Biology. Caister Academic Press. ISBN 978-1-904455-09-7. [1]. 
  4. ↑ Chayavichitsilp P, Buckwalter JV, Krakowski AC, Friedlander SF (April 2009). "Herpes simplex". Pediatr Rev 30 (4): 119–29; quiz 130. PMID 19339385. doi:10.1542/pir.30-4-119. 
  5. ↑ In the United States, as many as 95% of adults between 35 and 40 years of age have been infected. Arquivado 27 de decembro de 2011 en Wayback Machine. National Center for Infectious Diseases
  6. ↑ Staras SA, Dollard SC, Radford KW, Flanders WD, Pass RF, Cannon MJ (November 2006). "Seroprevalence of cytomegalovirus infection in the United States, 1988–1994". Clin. Infect. Dis. 43 (9): 1143–51. PMID 17029132. doi:10.1086/508173. Consultado o 2009-12-04. 
  7. ↑ 7,0 7,1 John Carter, Venetia Saunders (2007). Virology, Principles and Applications. John Wiley & Sons. ISBN 978-0-470-02386-0. 
  8. ↑ Jay C. Brown, William W. Newcomb (August 1, 2011). "Herpesvirus Capsid Assembly: Insights from Structural Analysis". Current Opinion in Virology 1 (2): 142–149. PMC 3171831. PMID 21927635. doi:10.1016/j.coviro.2011.06.003. 
  9. ↑ O.A., Ryder; Byrd, M.L. (1984). One Medicine: A Tribute to Kurt Benirschke, Director Center for Reproduction of Endangered Species Zoological Society of San Diego and Professor of Pathology and Reproductive Medicine University of California San Diego from his Students and Colleagues. Berlin, Heidelberg: Springer. pp. 296–308. ISBN 978-3-642-61749-2. 
  10. ↑ Davison AJ (2010) Herpesvirus systematics. Vet. Microbiol. 143(1-2): 52–69
  11. ↑ McGeoch DJ, Cook S, Dolan A, Jamieson FE, Telford EA (1995) Molecular phylogeny and evolutionary timescale for the family of mammalian herpesviruses" J Mol Biol 247(3) 443-458
  12. ↑ Spencer, Juliet; et al. (Feb 2002). "Potent Immunosuppressive Activities of Cytomegalovirus- Encoded Interleukin-10". Journal of Virology 76 (3): 1285–1292. PMC 135865. PMID 11773404. doi:10.1128/JVI.76.3.1285-1292.2002. 
  13. ↑ Spencer, Juliet (2007). "The Cytomegalovirus Homolog of Interleukin-10 Requires Phosphatidylinositol 3-Kinase Activity for Inhibition of Cytokine Synthesis in Monocytes". Journal of Virology 81 (4): 2083–2086. PMC 1797587. PMID 17121792. doi:10.1128/JVI.01655-06. 
  14. ↑ Lin, Aifen; Huihui Xu and Weihua Yan (April 2007). "Modulation of HLA Expression in Human Cytomegalovirus Immune Evasion". Cellular and Molecular Immunology 4 (2): 91–98. PMID 17484802. 
  15. ↑ Adams, MJ; Carstens EB (Jul 2012). "Ratification vote on taxonomic proposals to the International Committee on Taxonomy of Viruses (2012)". Arch Virol. 157 (7): 1411–22. PMID 22481600. doi:10.1007/s00705-012-1299-6. 
  16. ↑ 16,0 16,1 Whitley RJ (1996). Herpesviruses. in: Baron's Medical Microbiology (Baron S et al., eds.) (4th ed.). Univ of Texas Medical Branch. ISBN 0-9631172-1-1. 
  17. ↑ Murray PR; Rosenthal KS; Pfaller MA (2005). Medical Microbiology (5th ed.). Elsevier Mosby. ISBN 978-0-323-03303-9. 
  18. ↑ Bottieau E, Clerinx J, Van den Enden E, Van Esbroeck M, Colebunders R, Van Gompel A, Van den Ende J (2006). "Infectious mononucleosis-like syndromes in febrile travelers returning from the tropics". J Travel Med 13 (4): 191–7. PMID 16884400. doi:10.1111/j.1708-8305.2006.00049.x. 
  19. ↑ 19,0 19,1 Weigler BJ (February 1992). "Biology of B virus in macaque and human hosts: a review". Clinical Infectious Diseases 14 (2): 555–67. PMID 1313312. doi:10.1093/clinids/14.2.555. 
  20. ↑ Huff J, Barry P (2003). "B-Virus (Cercopithecine herpesvirus 1) Infection in Humans and Macaques: Potential for Zoonotic Disease". Emerg Infect Dis 9 (2): 246–50. PMC 2901951. PMID 12603998. doi:10.3201/eid0902.020272. 
  21. ↑ Herpes-B Fact Sheet
  22. ↑ 22,0 22,1 Hricova M, Mistrikova J (2007). "Murine gammaherpesvirus 68 serum antibodies in general human population". Acta virologica 51 (4): 283–7. PMID 18197737. 
  23. ↑ Fenner, Frank J.; Gibbs, E. Paul J.; Murphy, Frederick A.; Rott, Rudolph; Studdert, Michael J.; White, David O. (1993). Veterinary Virology (2nd ed.). Academic Press, Inc. ISBN 0-12-253056-X. 
  24. ↑ Estep, R. D.; Hansen, S. G.; Rogers, K. S.; Axthelm, M. K.; Wong, S. W. (2012). "Genomic Characterization of Japanese Macaque Rhadinovirus, a Novel Herpesvirus Isolated from a Nonhuman Primate with a Spontaneous Inflammatory Demyelinating Disease". Journal of Virology 87 (1): 512–523. doi:10.1128/JVI.02194-12. PMC 3536378. PMID 23097433.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Herpesvíridos&oldid=6635065»