Colombia: Diferenzas entre revisións
m robot Añadido: lt, ar, af, na, ast, ko, yi, hu |
|||
Liña 166: | Liña 166: | ||
*[[Lista de colombianos]] |
*[[Lista de colombianos]] |
||
*[[Música folclórica de Colombia]] |
*[[Música folclórica de Colombia]] |
||
*[[Ritmos Musicais non Folkloricos]] |
|||
== Deportes == |
== Deportes == |
Revisión como estaba o 24 de agosto de 2005 ás 15:40
Atención: Este artigo ou apartado precisa dun traballo de revisión. Cando os problemas se resolvan, retire esta mensaxe, pero non quite esta mensaxe ata que estea todo solucionado. De ser posible, sería mellor substituír este marcador por outro máis específico. |
A República de Colombia é un país ubicado na esquina noroccidental de América do Sur, o que a fai posuidora de costas nos océanos Atlántico e Pacífico. A costa norte e noroeste está o Mar Caribe, limita continentalmente con: Venezuela ó leste, Brasil ó surleste, Perú e Ecuador ó sur, e Panamá e o Océano Pacífico ó Oeste. Limita vía marítima con Costa Rica ó oeste; Nicaragua, Porto Rico e Honduras, ó noroeste; República Dominicana, Xamaica e Haití ó norte.
| ||||||
Lema nacional: Liberdade e Orde | ||||||
Idioma oficial | Español | |||||
Capital | Bogotá | |||||
Presidente | Álvaro Uribe Vélez | |||||
Área - Total - % Auga |
Lugar nº 25 1.141.748 km² | |||||
Poboación - Total (2003) - Densidade |
Lugar nº 28 44.531.434 36/km² | |||||
Independencia - Iniciada - Declarada formalmente |
De España 1810 19 de agosto, 1819 | |||||
Moeda | Peso Colombiano | |||||
Zona horaria | UTC -5 | |||||
Xentilicio | Colombiano | |||||
Himno Nacional | Himno Nacional de Colombia | |||||
Internet TLD | .CO | |||||
Código telefónico | 57 |
Historia
- Os exploradores españois chegaron á área arrededor do ano 1500 atopando na rexión as tribus indíxenas Chibchas, que foron conquistadas. Os españois construíron varios asentamentos que finalmente se converteron nas provincias que conformaron a Nova Granada, ó principio como Capitanía Xeneral e desde 1717 como Virreinato, incluíndo varias provincias que pertenceran ata ese momento ás xurisdiccións dos virreinatos de Nova España e Perú. O movemento de independencia, en gran parte liderado por Simón Bolívar e Francisco de Paula Santander, desde 1810 finalmente tivo éxito en 1819 cando o territorio ocupado polo virreinato de Nova Granada converteuse nunha República Federal, a Gran Colombia, trala batalla de Boyacá (7 de Agosto de 1819) e o Congreso de Angostura ese mesmo ano. Antes da intervención de Simón Bolívar existiron grandes homes e mulleres que loitaron pola liberdade, a saber:
- Francisco de Paula Santander
- Creou exércitos en Casanare.
- Fundou a República de Casanare con capital na cidade (vila) de Poré.
- Antonia Santos e Policarpa Salavarieta
- Tiveron guerrillas propias e morreron loitando pola causa
As divisións caudillistas internas conduciron en 1830 á separación dos departamentos que compuñan a Gran Colombia: Venezuela, Quito (actual Ecuador) e Cundinamarca en 1830. Cundinamarca chamouse Nova Granada ata 1886 cando tomou o seu nome actual: República de Colombia. As divisións internas permaneceron, cando en vez encendendo a guerra civil e contribuíndo á independencia de Panamá en 1903 patrocinada por EE.UU. O país segue sendo afectado por grupos guerrilleiros como as Forzas Armadas Revolucionarias de Colombia (FARC), o Exército de Liberación Nacional (ELN) e en anos recentes as Autodefensas Unidas de Colombia (AUC). Estos grupos guerrilleiros xunto co influínte narcotráfico obstaculizan reformas políticas e económicas e conducen a interrupcións da vida pública e preocupación internacional.
Os caudillos de Venezuela, Ecuador, Perú e Bolivia que tiñan desexos de teren protagonismo na historia. Ó lograr a independencia o máis ingrato de todos foi o coñecido como "Leon de Apure" quen, como ben se sabe en Venezuela, decretou o desterro de Bolívar. Estes caudillos argumentaban que un país moi grande non había preocuparse dos problemas deles.
Cabe recordar que Colombia ten 6 rexións xeográficas naturais no seu interior, en oposición ás divisións estatais creadas por España.
Goberno e Política
Colombia é un Estado Social de Dereito, unha república onde o poder executivo domina a estructura de goberno. O presidente, elixido xunto co vicepresidente por voto popular durante catro anos, funciona tanto como xefe de estado como a testa do goberno.
O parlamento bicameral de Colombia é o Congreso que está constituído polo Senado, de 102 escaños, elixidos en circunscripción nacional, e pola Cámara de Representantes, de 166 escaños, elixidos en representación proporcional á poboación de cada departamento e do Distrito Capital, 5 de eles son elixidos por sectores minoritarios (indíxenas, afrocolombianos, minorías políticas e colombianos no exterior). Os membros de ambas cámaras son elixidos por voto popular para facer períodos de cuatro años. O sistema xudicial colombiano experimentou reformas significativas na década dos noventa.
Vexa tamén: Lista de presidentes de Colombia
Organización político-administrativa
Colombia divídese político-administrativamente en 32 departamentos e 1 distrito capital(*) que depende administrativamente do departamento de Cundinamarca:
Rexións Xeográficas Naturais e Culturais de Colombia
Os Departamentos Colombianos están á súa vez agrupados nas siguintes rexións xeográficas naturais e culturais:
Mapa das Rexións Xeográficas Naturais
Ficheiro:Regiones colombianas.jpg
Xeografía
Os Andes dominan a metade occidental de Colombia, e divídense en tres grandes cordilleiras: a Occidental, a Central y a Oriental. Entre as cordilleiras os ríos Magdalena e Cauca flúen cara ás chairas baixas ó longo da costa caribeña. Hai volcáns nas partes máis altas das cordilleiras, algúns deles activos de cando en vez. O punto máis alto é o Pico Cristobal Colón na Serra Nevada de Santa Marta cunha altura de 5.775 m sobre o nivel do mar.
A parte oriental do país caracterízase polas chairas, en partes densamente arborizadas e con moitos ríos como o Putumayo, o Yapura, Meta e o Guaviare que flúen ó rio Orinoco ou ó río Amazonas. Colombia tambén ten varias pequenas illas no océano Atlántico y Pacífico.
O clima local é quente ó longo de ambas costas e nas chairas orientais orientales, mentras que as serras e as terras altas poden ser bastante frias. A ciudad máis grande de Colombia é a súa capital Bogotá, outras ciudades principais son Medellín, Cali, Cartagena, Barranquilla, Ibagué, Manizales, Pasto, Cúcuta, Bucaramanga e Santa Marta.
Partidos Politicos
Partido Liberal,Partido Conservador,[[ http://www.moir.org.co | (Moir) Movemento Obreiro Independente e Revolucionario]], Partido Socialista dos Traballadores, Fronte pola Defensa do Folklore Andino Colombiano (PDFAC)
Economía
A economía de Colombia reportou en 1999 o primeiro crecemento negativo desde a década dos 30, rompendo un récord de crecemento sostido envidiado polas demais economías da rexión. Esta crise tivo varias causas: un retroceso do consumo privado logo de anos de crecemento desaforado froito da liberalización da economía, incremento sostido do déficit fiscal resultado das novas obrigas creadas pola Constitución de 1991, un sistema de banda cambiaria que se viu afectado pola crise asiática e rusa, a cal perdeu credibilidade despois de varios intentos errados por defendela por parte do Banco da República (banco central) e un abultado déficit en conta corrente.
O goberno actual (2002-2006) afronta desafíos económicos moi difíciles, entre eles reformar o sistema pensional e diminuír a taxa de desemprego. Dous dos principais productos colombianos, petróleo e café, afrontan un futuro incerto; a producción de petróleo veu diminuíndo nos últimos anos como consecuencia do declive nos principales campos petroleiros do país: Caño Limón e Cusiana. Por outra parte, a producción cafeteira viuse afectada seriamente na última década debido ós baixos prezos internacionais do café xerados polo fracaso do pacto da Organización Internacional do Café que representou á saída do maior consumidor mundial, Estados Unidos.
Demografía
A diversidade étnica en Colombia é o resultado da mistura de amerindios indíxena, colonos españois, e escravos africanos, producindo unha mistura de mestizos (o 58 %), brancos (o 20 %), mulatos (o 14 %), negros (o 4 %), e mistura negro-amerindios (o 3 %). Hoxe, só aproximadamente o 1 % da gente pode ser identificada como totalmente amerindia sobre a base de lingua e aduana. A relixión predominante en Colombia es o catolicismo romano.
Colombia é o terceiro país máis poboado en América Latina, despois de Brasil e México. O movemento de población rural a áreas urbanas foi moi fuerte. A poboación urbana aumentou do 57 % da población total en 1951 a aproximadamente o 74 % en 1994. Trinta cidades teñen unha poboación de 100,000 o máis habitantes. Os nove departamentos de terras baixas do leste, constituíndo aproximadamente o 54 % da área de Colombia, teñen menos do 3 % da poboación e unha densidade de menos dunha persoa por quilómetro cadrado.
Cultura
Deportes
Véxase tamén
Ligazóns Externas
- PEC - Portada oficial do goberno (En español)
- Casa de Nariño - Sitio oficial do presidente (En español)
- Prensa colombiana