Día da Ciencia en Galego
O Día da Ciencia en Galego é a celebración do Día Internacional da Ciencia en Galiza, no que o pobo galego fai un fincapé especial en resaltar máis aló das fronteiras o labor de todos os científicos deste territorio pasados e presentes. O seu principal obxectivo é salientar a difusión do coñecemento científico no idioma galego e poñer en voga as achegas dos galegos á ciencia universal.
Historia[editar | editar a fonte]
O Día da Ciencia en Galego celebrou a súa primeira edición en 2010, promovido por sindicatos e asociacións de profesorado de ensino medio, como parte da contestación ao Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingüismo no ensino non universitario de Galicia[1] que obrigaba a impartir as aulas de Matemáticas, Tecnoloxías e Física e química en español. Así, no encontro "Sumemos en galego" celebrado en xuño de 2010 en Compostela, no que participou profesorado destas materias convocados pola CIG-Ensino e a Plataforma Queremos Galego, tomouse, entre outros, o acordo de promover "unha semana da ciencia galega e un día da ciencia galega".[2]
Edicións[editar | editar a fonte]
I Día da Ciencia en Galego (2010)[editar | editar a fonte]
Tema: Matemáticas
Homenaxeados: Ramón María Aller Ulloa; Afonso X o Sabio; James Clerk Maxwell
II Día da Ciencia en Galego (2011)[editar | editar a fonte]
Temas: A muller na ciencia; a Química
Homenaxeadas: Marie Curie; María Wonenburger
III Día da Ciencia en Galego (2012)[editar | editar a fonte]
Tema: Tecnoloxía
Homenaxeados: Ramón Verea; Leonardo da Vinci
IV Día da Ciencia en Galego (2013)[editar | editar a fonte]
Tema: a Arte
Homenaxeados: Isaac Díaz Pardo; Florence Nightingale; Richard Buckminster Fuller
V Día da Ciencia en Galego (2014)[editar | editar a fonte]
Homenaxeados: Xosé Rodríguez González; Isaac Newton
VI Día da Ciencia en Galego (2015)[editar | editar a fonte]
Homenaxeados: Max Planck; Christiaan Huygens; Isidro Parga Pondal; Carlos Gómez-Reino Carnota
VII Día da Ciencia en Galego (2016)[editar | editar a fonte]
Homenaxeados: Mendel, Cruz Gallástegui Unamuno.
VIII Día da Ciencia en Galego (2017)[editar | editar a fonte]
Temas: Viaxes pola Ciencia, viaxe do Beagle, Carta xeométrica de Galicia .
Homenaxeados: Charles Darwin, Domingo Fontán.
IX Día da Ciencia en Galego (2018)[editar | editar a fonte]
Temas: Cultura científica, cultura galega, Patrimonio cultural europeo.
Homenaxeados: Arquímedes, mestre Mateu.
X Día da Ciencia en Galego (2019)[editar | editar a fonte]
Temas: A lingua celta coma lingua indíxena de Galicia, Ano internacional das linguas indíxenas. A Táboa Periódica. Ano Internacional da Táboa Periódica.[3]
Homenaxeados: Noam Chomsky e Manuel Murguía. Mendeleiev e Luís Liz Marzán.
XI Día da Ciencia en Galego (2020)[editar | editar a fonte]
Temas: A Saúde
Homenaxeados: Robert Koch e Ernesto Viéitez Cortizo
XII Día da Ciencia en Galego (2021)[editar | editar a fonte]
Temas: Ano internacional da economía creativa para un desenvolvemento sostible, a IA e os novos poliedros.
Homenaxeados: Alan Turing e Tarsy Carballás
XIII Día da Ciencia en Galego (2022)[editar | editar a fonte]
Temas: Ano das ciencias básicas para un desenvolvemento sostible, a Oceanografía, Simetría, Meteoroloxía.
Homenaxeados: Évariste Galois e Ángeles Alvariño González
XIV Día da Ciencia en Galego (2023)[editar | editar a fonte]
Temas: Saúde para todos
Homenaxeados: Alexander Fleming e Domingo García-Sabell[4]
XV Día da Ciencia en Galego (2024)[editar | editar a fonte]
Temas: Astronomía
Homenaxeados: Galileo Galilei e Enrique Vidal Abascal[4]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ "Disposición do Diario Oficial de Galicia- Xunta de Galicia". www.xunta.es. Consultado o 2015-11-07.
- ↑ "Sumemos en galego: continuaremos a dar as aulas na nosa lingua" (PDF). Xuño de 2010. Consultado o 07/11/2015.
- ↑ "O dia da Ciencia en Galego 2018 . IX día da Ciencia en Galego". www.cienciaengalego.org. 10 de marzo de 2018. Consultado o 13 de decembro de 2018.
- ↑ 4,0 4,1 "XIV día da Ciencia en Galego". cienciaengalego.org. 30 de novembro de 2023. Consultado o 18 de marzo de 2024.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Villares Naveira, Luís (2010). Estudos xurídicos sobre o Decreto para o plurilingüismo. Laiovento. ISBN 84-8487-189-4.
- Díaz-Fierros Viqueira, Francisco; Mariño Alfonso, Xurxo (2012). Escribir de ciencia en galego. Consello da Cultura Galega. ISBN 978-84-92923-36-6.