Uilleann pipes
Chamada Uilleann pipes, pìobh-uilleann ou gaita irlandesa, a historia da gaita de tubos en Irlanda remóntase a un período de 13 séculos. Nos antigos anais irlandeses hai referencias á frauta ou ao soplador de gaitas. Non se sabe con certeza cando se comezaron a tocar por primeira vez en Irlanda, pero pode que tivesen unha forma similar ás gaitas actuais de Escocia.
As uilleann pipes evoluíron desde esa forma máis antiga e son, probabelmente, as gaitas máis complexas e sofisticadas do mundo. Crese que a forma actual de tubos orixinouse a principios do século XVIII.[1]
Comunmente está afinada en Re maior, porén tamén hai Uillean en Do maior e Si maior.
En 2018, a Unesco declarou a gaita irlandesa como Patrimonio Cultural Inmaterial da Humanidade[2].
A Uilleann adoita ser empregada polas bandas de música celta, por exemplo The Chieftains, e folk e fusións (folk rock, folk punk, folk metal...) e ten aparecido en diversas bandas sonoras na historia do cinema.
Partes[editar | editar a fonte]
O conxunto da uilleann consta de:
Fol: utilízase para inflar a bolsa sen soprar, e colócase entre o brazo dereito e a cadeira.
Bolsa: recibe, almacena e distribúe o aire que sae do fol aos distintos tubos da gaita e colócase entre o brazo esquerdo e a cadeira.
Chanter: o tubo principal e está conectado á bolsa directamente, produce o son cunha palleta ou palleta.
Tronco principal: está conectado á bolsa e distribúe o aire a 6 tubos máis: 3 roncóns e 3 reguladores.
Roncóns: son tres (tenor, barítono e baixo) e producen unha única nota de fondo cada un.
Reguladores: son tres (tenor, barítono e baixo) e teñen claves que permiten facer acordes; tócanse coa parte inferior da man dereita mentres ambos tocan o punteiro.
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ "A gaita Uilleann en Escocia e Irlanda (en inglés)". RSAI, arquivada en archive.org. Archived from the original on 27-12-2007. Consultado o 5-1-2022.
- ↑ "A música da gaita irlandesa, Patrimonio Cultural Inmaterial da Humanidade (en castelá)". Páxina oficial da UNESCO. Consultado o 5-1-2022.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
![]() |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Uilleann pipes ![]() |