Péptido antimicrobiano

Os péptidos antimicrobianos ou péptidos de defensa do hóspede son péptidos de orixe natural con propiedades antibióticas, xeralmente de 12 a 50 aminoácidos, que forman parte da resposta inmunitaria innata e encóntranse en todos os tipos de formas de vida. Estes péptidos funcionan como antibióticos potentes de amplo espectro, que teñen un grande potencial para o seu uso como novos axentes terapéuticos. Os péptidos antimicrobianos matan bacterias gramnegativas e grampositivas (incluídas cepas resistentes aos antibióticos convencionais), micobacterias (incluída a Mycobacterium tuberculosis), virus con envoltura, fungos e mesmo células transformadas ou cancerosas.[1] A diferenza da maioría dos antibióticos convencionais parece que os péptidos antimicrobianos poderían tamén ter a capacidade de potenciar a inmunidade ao funcionaren como inmunomoduladores.
Estrutura
[editar | editar a fonte]Os péptidos antimicrobianos son un grupo único e diverso de moléculas, que se dividen en subgrupos baseándose na súa composición de aminoácidos e estrutura.[2] Teñen xeralmente entre 12 e 50 aminoácidos. Conteñen dous ou máis residuos cargados positivamente de arxinina, lisina ou, en ambientes ácidos, histidina, e unha grande proporción (xeralmente >50%) de residuos hidrófobos.[3][4][5] A estrutura secundaria destas moléculas pode conter o seguinte: i) hélice α, ii) febra β con dous ou máis pontes disulfuro, iii) forquita β ou bucle debida a unha ponte disulfuro ou á ciclación da cadea peptídica, e iv) unha estrutura estendida.[6] Moitos destes péptidos non teñen estrutura en solución libre, e préganse na súa configuración final particionándose nas membranas biolóxicas. Conteñen residuos de aminoácidos hidrófilos aliñados nun dos lados da molécula helicoidal e residuos hidrófobos aliñados no lado oposto.[2] Este carácter anfipático dos péptidos antimicrobianos é o que lles permite particionarse na bicapa lipídica da membrana. A capacidade de asociarse ás membranas é unha característica definitiva dos péptidos antimicrobianos,[7] aínda que a permeabilización das membranas non é necesaria. Estes péptidos teñen diversas actividades antimicrobianas que van desde a permeabilización da membrana á actuación sobre diversas dianas citoplasmáticas.
Tipo | Características | Péptidos antimicrobianos |
---|---|---|
Péptidos aniónicos | ricos en ácido glutámico e aspártico | Maximina H5 de anfibios, dermcidina humana |
Péptidos α-helicoidais catiónicos liñais | carecen de cisteína | Cecropinas, andropina, moricina, ceratotoxina e melitina de insectos, magainina, dermaseptina, bombinina, brevinina-1, esculentinas e buforina II de anfibios, CAP18 de coellos, LL37 humana |
Péptido catiónico enriquecido en aminoácidos específicos | rico en prolina, arxinina, fenilalanina, glicina, triptófano | Abaecina, apidaecinas de abellas, profenina de porcos, indolicidina de vacúns. |
Péptidos catiónicos e aniónicos que conteñen cisteína e forman pontes disulfuro | conteñen de 1 a 3 pontes disulfuro | Teñen 1 ponte disulfuro: brevininas; 2 pontes: protegrina dos porcos, taquiplesinas dos cangrexos xifosuros; 3 pontes: defensinas humanas; máis de 3: drosomicina da mosca da froita |

Actividades
[editar | editar a fonte]Os péptidos antimicrobianos matan as bacterias utilizando mecanismos diversos,[8] que poden variar segundo a especie bacteriana.[9] A membrana plasmática é unha diana frecuente, pero os péptidos poden tamén interferir coa síntese de ADN e de proteínas, pregamento das proteínas, e síntese da parede celular.[8] O contacto inicial entre o péptido e o organismo diana é electrostático, xa que a maioría das superficies bacterianas son aniónicas, ou hidrófobas, como no péptido antimicrobiano piscidina. A súa composición de aminoácidos, carácter anfipático, carga catiónica e tamaño permítelles unirse e inserirse nas membranas para formar poros por mecanismos de tipo doela de barril, alfombra ou poro toroidal. Alternativamente, poden penetrar na célula para unirse a moléculas intracelulares que son esenciais para as células vivas.[10] Os modelos de unión intracelulares inclúen a inhibición da síntese da parede celular, alteración da membrana plasmática, activación da autolisina, inhibición da síntese de ADN, ARN e proteínas, e inhibición de certos encimas. Porén, en moitos casos, o mecanismo exacto polo que matan aos microorganismos non se coñece. Unha técnica emerxente para o estudo deses mecanismos é a interferometría de polarización dual.[11][12] A diferenza de moitos antibióticos convencionais estes péptdos parecen ser bactericidas[1] en vez de bacteriostáticos. En xeral a actividade antimicrobiana destes péptidos está determinada medindo a concentración inhibitoria mínima (MIC), que é a concentración máis baixa de fármaco que inhibe o crecemento bacteriano.[13]
Inmunomodulación
[editar | editar a fonte]Ademais de mataren bacterias directamente estes péptidos teñen tamén varias funcións inmunomoduladoras que poden estar implicadas na eliminación da infección, como a capacidade de alterar a expresión xenética do hóspede, actuar como quimiocinas ou inducir a produción de quimiocinas, inhibir a produción de citocinas proinflamatorias inducidas por lipopolisacáridos, promovendo a curación de feridas, e modulando as respostas das células dendríticas e células da resposta inmunitaria adaptativa. Os modelos animais indican que os péptidos de defensa do hóspede son esenciais para a prevención e a eliminación das infeccións. Parece que moitos péptidos illados inicialmente coa denominación "péptidos antimicrobianos" teñen máis funcións alternativas significativas in vivo (por exemplo a hepcidina[14]).
Modo de acción
[editar | editar a fonte]Utilízanse varios métodos para determinar os mecanismos da actividade antimicrobiana dos péptidos.[9][10] En especial, os estudos de Resonancia magnética nuclear en estado sólido proporcionaron unha explicación a resolución de nivel atómico da alteración da membrana por péptidos antimicrobianos.[15][16]
Métodos | Aplicacións |
---|---|
Microscopia | para visulalizar os efectos de péptidos antimicrobianos nas células microbianas |
Espectroscopía de emisión atómica | para detectar a perda de potasio intracelular (que indica que foi afectada a integridade da membrana bacteriana) |
Marcaxes fluorescentes | para medir a capacidade dos péptidos antimicrobianos de permeabilizar as membranas de vesículas |
Formación de canles iónicas | para avaliar a formación e estabilidade dun poro inducido por péptidos antimicrobianos |
Dicroísmo circular e dicroísmo circular orientado | para medir a orientación e estrutura secundaria dun péptido antimicrobiano unido a unha bicapa lipídica |
Interferometría de polarización dual | para medir os difeentes mecanismos usados polos péptidos microbianos |
Espectroscopía de resonancia magnética nuclear en estado sólido | para medir a estrutura secundaria, orientación e penetración de péptidos antimicrobianos en bicapas lipídicas no estado líquido cristalino relevante bioloxicamente |
Difracción de raios X e de neutróns | para medir os patróns de difracción dos poros inducidos polos péptidos nas membranas en multicapas orientadas ou líquidos |
Potencial terapéutico
[editar | editar a fonte]Estes péptidos son excelentes candidatos para desenvolver a partir deles novos axentes terapéuticos e complementos á terapia convencional con antibióticos porque xeralmente teñen unha actividade de amplo rango, son bactericidas[1] en vez de bacteriostáticos e precisan só un curto tempo de contacto para inducir a morte de células. Desenvolvéronse varios péptidos naturais e os seus derivados como novas terapias antiinfecciosas aplicables a condicións tan diversas como a mucosite oral, infeccións de pulmón asociadas con fibrose quística, cancro,[17] e infeccións de feridas e de pel.[9] O Pexiganan é útil para o tratamento de infeccións relacionadas coas úlceras de pés diabéticas. Unha importante limitación deste potencial terapéutico é a posibilidade de que as bacterias desenvolvan resistencia a péptidos, e particularmente se iso produce unha resistencia aos péptidos producidos polo propio sistema inmunitario. O feito de utilizar moita cantidade destes péptidos como axentes terapéuticos fai máis fácil que evolucione a resistencia. A diferenza da resistencia a antibióticos, a resistencia aos péptidos antimicrobianos que imitan aos producidos polo organismo humano pode facer que as bacterias se fagan máis resistentes ao propio sistema inmunitario do corpo.[18]
Os péptidos antimicrobianos foron sucesivamente incorporados ás terapias tópicas. Un dos principais retos a superar asociado coa administración sistémica dun péptido antimicrobiano é a súa susceptibilidade á degradación proteolítica. É dicir, os péptidos son rapidamente degradados cando se introducen na corrente sanguínea.
Selectividade
[editar | editar a fonte]Os péptidos antimicrobianos interaccionan preferentemente coas células bacterianas antes que coas células do hóspede mamífero, o que permite que maten os microorganismos sen teren unha toxicidade significativa para as células de mamíferos.[19] A selectividade é unha característica moi importante dos péptidos antimicrobianos e pode garantir o seu funcionamento como antibióticos en sistemas de defensa do hóspede.
Factores
[editar | editar a fonte]Hai algúns factores que están estreitamente relacionados coa selectividade que presentan os péptidos antimicrobianos, entre os cales as súas propiedades catiónicas son as que máis contribúen. Como a superficie das membranas bacterianas está máis cargada negativamente que as células de mamíferos, os péptidos antimicrobianos mostrarán diferentes afinidades cara ás membranas bacterianas e as membranas das células de mamíferos.[20]
Ademais, hai tamén outros factores que afectan á selectividade. O colesterol está normalmente amplamente distribuído nas membranas das células de mamíferos onde funciona como un axente estabilizante das membranas, pero está ausente nas membranas bacterianas; e a presenza do colesterol tamén reduce en xeral a actividade dos péptidos antimicrobianos, debido á mencionada estabilización da bicapa lipídica ou ás interaccións que se producen entre o colesterol e o péptido, o cal é unha protección contra o ataque destes péptidos.[21]
Ademais, o potencial transmembrana afecta ás interaccións péptido-lípido.[22] Hai un potencial transmembrana negativo no lado interno desde a capa externa á interna da bicapa da membrana e isto facilita a permeabilización da membrana probablemente ao facilitar a inserción de peptidos cargados positivamente nas membranas. En comparación, o potencial transmembrana de células bacterianas é máis negativo que o de células de mamíferos normais, polo que as membranas bacterianas serán máis proclives a ser atacadas polos péptidos antimicrobianos cargados positivamente.
De modo similar, crese que o incremento da forza iónica,[21] que en xeral reduce a actividade da maioría dos péptidos antimicrobianos, contribúe parcialmente á selectividade dos péptidos antimicrobianos ao debilitar as interaccións electrostáticas requiridas para a interacción inicial.

Mecanismo
[editar | editar a fonte]As membranas celulares das bacterias son ricas en fosfolípidos ácidos, como o fosfatidilglicerol e a cardiolipina.[19][23] As cabezas polares destes fosfolípidos están moi cargadas negativemente. Por tanto, as capas externas da bicapa da membrana, que están expostas ao exterior son máis atractivas para o ataque dos péptidos antimicrobianos cargados positivamente. A interacción entre os péptidos antimicrobianos e as membranas é principalmente electrostática. Ademais, como os péptidos antimicrobianos forman estruturas cunha face cargada positivamente e outra face hidrófoba, hai tamén algunhas interaccións hidrófobas entre as rexións hidrófobas dos péptidos e as superficies neutras de partes dos fosfolípidos das membranas bacterianas, o cal actúa como un efecto menor adicional.
Ao contrario, a parte externa das membranas de células de mamíferos ou de plantas está composta principalmente de lípidos sen cargas netas, xa que a maioría dos lípidos con cabezas cargadas negativamente están na capa interna das membranas plasmáticas.[20] No caso das células de mamíferos, as superficies externas das membranas de células de mamíferos están feitas xeralmente de fosfatidilcolina e esfingomielina zwitteriónicas (neutras en conxunto), aínda que conteñen tamén unha pequena porción de gangliósidos cargados negativamente. Por tanto, a interacción hidrófoba entre a face hidrófoba dos péptidos antimicrobianos anfipáticos e os fosfolípidos zwitteriónicos da superficie da célula de mamífero é importante no establecemento da unión péptido-célula.[24] Porén, esta interacción hidrófoba é relativamente feble comparada coa electrostática, o que tamén favorece a unión preferencial ás membranas bacterianas antes que ás células de mamífero.
Utilizouse a interferometría de polarización dual in vitro para estudar e cuantificar a asociación coas cabezas polares, inserción na bicapa, formación de poros e alteración final das membranas.[25][26]
Control
[editar | editar a fonte]Realizáronse moitos esforzos para intentar controlar as selectividades celulares. Por exemplo, Katsumi tratou de modificar e optimizar os parámetros fisicoquímicos dos péptidos para controlar as selectividades, incluíndo a carga neta, helicidade, hidrofobicidade por residuo (H), momento hidrófobo (μ) e o ángulo subtendido pola face polar cargada positivamente (Φ).[22] Ademais, probouse con outros métodos como a introdución de D-aminoácidos e aminoácidos fluorados, e substitución de aminoácidos como a Pro→Nlys.
Resistencia bacteriana
[editar | editar a fonte]As bacterias utilizan varias estratexias de resistencia para evitar que as maten os péptidos antimicrobianos.[10] Entre elas están:
- Algúns microorganismos alteran as cargas netas da súa superficie. Staphylococcus aureus transporta D-alanina desde o citoplasma ao ácido teicoico da superficie, o cal reduce a carga negativa neta debido á introducidón de grupos básicos amino.[27] S. aureus tamén modifica as súas membranas aniónicas por MprF con L-lisina, incrementando a carga positiva neta.[27]
- A interacción de péptidos antimicrobianos con dianas de membrana poden ser limitada por polisacáridos da cápsula de Klebsiella pneumoniae.[28]
- Pode haber alteración no Lípido A, como ocorre en especies de Salmonella, que reducen a fluidez da súa membrana externa ao incrementaren as interaccións hidrófobas entre unha cantidade aumentada de colas acilo do Lípido A ao engadiren miristato ao Lípido A (con 2-hidroximiristato) e formando Lípido A hepta-acilado engadindo palmitato. O incremento do momento hidrófobo crese que retarda ou anula a inserción de péptidos antimicrobianos na membrana e a formación de poros.
- Os residuos das proteínas de membrana sofren alteracións. Nalgunhas bacterias gramnegativas, a alteración na produción de proteínas da membrana externa correlaciónase coa resistencia das bacterias a morreren por causa dos péptidos antimicrobianos.[29]
- A Haemophilus influenzae non tipable transporta os péptidos antimicrobianos ao interior da célula, onde son degradados. E H. influenzae remodela a súa membrana para que pareza que a bacteria xa foi atacada con éxito polos péptidos antimicrobianos, o que a protexe dos ataques de máis péptidos antimicrobianos.[30] Os transportadores de casete de unión ao ATP importan péptidos antimicrobianos e unha bomba de fluxo exporta péptidos antimicrobianos.[31] Ambos os transportadores foron asociados coa resistencia a péptidos antimicrobianos.
- A bacteria produce encimas proteolíticos, que poden degradar péptidos antimicrobianos que orixinan a súa resistencia.[32]
- As vesículas da membrana externa producidas por bacterias gramnegativas únense a péptidos antimicrobianos e secuéstranos fóra das células, protexendo así as células.[33] As vesículas da membrana externa tamén conteñen varias proteases, peptidases e outros encimas líticos, o cal pode ter un papel na degradación de péptidos extracelulares e moléculas de ácidos nucleicos, os cales en caso de que poidan chegar ás células bacterianas poderían ser perigosos para o microorganismo.
Aínda que estes exemplos indican que a resistencia pode evolucionar de forma natural, hai unha preocupación crecente de que o uso de copias farmacéuticas de péptidos antimicrobianos poidan facer que a resistencia apareza máis rapidamente e máis a miúdo. Nalgúns casos, a resistencia a estes péptidos utilizados como fármacos para o tratamento médico pode orixinar resistencia, e non só á aplicación médica dos péptidos, senón tamén aos péptidos antimicrobianos naturais producidos polo propio corpo.[18] Cómpre máis investigación sobre estas moléculas para determinar se o uso de certos péptidos deste tipo producirá máis prexuízos que beneficios ou non.
Exemplos
[editar | editar a fonte]Todas as especies producen péptidos antimicrobianos, entre os que hai péptidos de bacterias, de fungos, da hidra, de insectos, (mastoparán, poneratoxina, cecropina, moricina, melitina etc.), de ras (magainina, dermaseptina e outros), e de mamíferos (por exemplo, catelicidinas, defensinas e protegrinas).
Bioinformática
[editar | editar a fonte]Existen varias bases de datos bioinformáticas para catalogar péptidos antimicrobianos como o CAMP (http://www.bicnirrh.res.in/antimicrobial/ Arquivado 20 de outubro de 2013 en Wayback Machine.), CAMP edición 2 (Colección de secuencias e estruturas de péptidos antimicrobianos) (http://www.camp.bicnirrh.res.in/index.php) [34] a Base de datos de Péptidos Antimicrobianos (http://aps.unmc.edu/AP/main.phpArquivado 20 de xullo de 2011 en Wayback Machine.), LAMP e BioPD (https://archive.today/20121203110223/http://biopd.bjmu.edu.cn/help.asp). As bases de datos de péptidos antimicrobianos poden dividirse en dúas categorías sobre a base da fonte dos péptidos que conteñen: bases de datos específicas e bases de datos xerais. Adicionalmente, estas bases de datos teñen varias ferramentas para a análise dos péptidos e a súa predición. Por exemplo CAMP ten varias ferramentas como predición AMP, calculador de características, procura BLAST, clustalW, VAST, PRATT, Helical wheel (Roda helicoidal) etc.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Reddy KV, Yedery RD, Aranha C (2004). "Antimicrobial peptides: premises and promises". International Journal of Antimicrobial Agents 24 (6): 536–547. PMID 15555874. doi:10.1016/j.ijantimicag.2004.09.005.
- ↑ 2,0 2,1 Yeaman & Yount 2003
- ↑ Papagianni 2003
- ↑ Sitaram & Nagaraj 2002
- ↑ Dürr, Sudheendra & Ramamoorthy 2006
- ↑ Dhople, Krukemeyer & Ramamoorthy 2006
- ↑ Hancock & Rozek 2002
- ↑ 8,0 8,1 Nguyen LT, Haney EF, Vogel HJ (2011). "The expanding scope of antimicrobial peptide structures and their modes of action". Trends in Biotechnology 29 (9): 464–472. PMID 21680034. doi:10.1016/j.tibtech.2011.05.001.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 O'Driscoll NH, Labovitiadi O, Cushnie TPT, Matthews KH, Mercer DK, Lamb AJ (2013). "Production and evaluation of an antimicrobial peptide-containing wafer formulation for topical application". Current Microbiology 66 (3): 271–278. PMID 23183933. doi:10.1007/s00284-012-0268-3.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Brogden 2005
- ↑ Daniel J Hirst, Tzong-Hsien Lee, Marcus J Swann, Sharon Unabia, Yoonkyung Park, Kyung-Soo Hahm and Marie Isabel Aguilar, The effect of acyl chain structure and bilayer phase state on the binding and insertion of HPA3 onto a supported lipid bilayer, European Biophysics Journal
- ↑ Tzong-Hsien Lee, Christine Heng, Marcus J. Swann, John D. Gehman, Frances Separovic, Marie-Isabel Aguilar, Real time quantitative analysis of lipid disordering by aurein 1.2 during membrane adsorption, destabilisation and lysis, . Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Biomembranes, Volume 1798, Issue 10, October 2010, Pages 1977-1986.
- ↑ Amsterdam 1996
- ↑ Hunter et al. 2002
- ↑ Hallock, Lee & Ramamoorthy 2003
- ↑ Wildman, Lee & Ramamoorthy 2003
- ↑ Hoskin & Ramamoorthy 2008
- ↑ 18,0 18,1 Habets, Michelle; Brockhurst (2012). "Therapeutic antimicrobial peptides may compromise natural immunity". Biology Letters (en inglés). doi:10.1098/rsbl.2011.1203.
- ↑ 19,0 19,1 Matsuzaki 2008
- ↑ 20,0 20,1 Hancock & Sahl 2006
- ↑ 21,0 21,1 Zasloff 2002
- ↑ 22,0 22,1 Matsuzaki et al. 1995
- ↑ Chou et al. 2008
- ↑ Tennessen 2005
- ↑ Lanlan Yu, Lin Guo, Jeak Ling Ding, Bow Ho, Si-Shen Feng, Jonathan Popplewell, Marcus Swann, Thorsten Wohland. Interaction of an artificial antimicrobial peptide with lipid membranes. Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Biomembranes, Volume 1788, Número 2, febreiro de 2009, Páxinas 333-344, Dispoñible en liña 25 outubro de 2008
- ↑ Tzong-Hsien Lee, Kristopher Hall, Adam Mechler, Lisandra Martin, Jonathan Popplewell, Gerry Ronan, Marie-Isabel Aguilar Molecular Imaging and Orientational Changes of Antimicrobial Peptides in Membranes American Peptide Society (2007) Peptides for Youth. Eds. Emanuel Escher, William D. Lubell, Susan Del Valle
- ↑ 27,0 27,1 Peschel et al. 1999
- ↑ Campos et al. 2004
- ↑ China et al. 1994
- ↑ Catherine L. Shelton, Forrest K. Raffel, Wandy L. Beatty, Sara M. Johnson, Kevin M. Mason. Sap Transporter Mediated Import and Subsequent Degradation of Antimicrobial Peptides in Haemophilus. PLoS Pathogens, 3 Novembro de 2011, doi 10.1371/journal.ppat.1002360, dispoñible online
- ↑ Nikaido 1996
- ↑ Whitelock et al. 1996
- ↑ Kulkarni, H. M., Swamy, C. V., & Jagannadham, M. V. (2014). Molecular characterization and functional analysis of outer membrane vesicles from the Antarctic bacterium Pseudomonas syringae suggests a possible response to environmental conditions. Journal of proteome research 13 (3),1345–1358.
- ↑ Waghu, Faiza Hanif; Gopi, Lijin; Barai, Ram Shankar; Ramteke, Pranay; Nizami, Bilal and Idicula-Thomas, Susan (2013). "CAMP: Collection of sequences and structures of antimicrobial peptides". Nucleic Acids Research. PMID 24265220. doi:10.1093/nar/gkt1157.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Amsterdam, D. (1996). "Susceptibility testing of Antimicrobials in liquid media". En Lorian, V. Antibiotics in Laboratory Medicine (Fourth ed.). Baltimore, Md.: Williams and Wilkins. pp. 52–111.
- Brogden, K.A. (March 2005). "Antimicrobial peptides: pore formers or metabolic inhibitors in bacteria?". Nature Reviews Microbiology 3 (3): 238–250. PMID 15703760. doi:10.1038/nrmicro1098.
- Campos, M.A.; Vargas, M.A.; Regueiro, V.; Llompart, C.M.; Alberti, S.; Bengoechea, J.A. (December 2004). Weiser, J.N., ed. "Capsule Polysaccharide Mediates Bacterial Resistance to Antimicrobial Peptides". Infection and Immunity 72 (12): 7107–7114. PMC 529140. PMID 15557634. doi:10.1128/IAI.72.12.7107-7114.2004.
- China, B.; N'guyen, B.T.; De Bruyere, M.; Cornelis, G.R. (April 1994). "Role of YadA in resistance of Yersinia enterocolitica to phagocytosis by human polymorphonuclear leukocytes". Infection and immunity 62 (4): 1275–1281. PMC 186269. PMID 8132334.
- Chou, Hung-Ta; Kuo, Tsun-Yung; Chiang, Jung-Chun; Pei, Min-Ju; Yang, Wei-Ter; Yu, Hui-Chun; Lin, Shih-Bin; Chen, Wei-Jung (August 2008). "Design and synthesis of cationic antimicrobial peptides with improved activity and selectivity against Vibrio spp". International Journal of Antimicrobial Agents 32 (2): 130–138. PMID 18586467. doi:10.1016/j.ijantimicag.2008.04.003.
- Dhople, V.; Krukemeyer, A.; Ramamoorthy, A. (September 2006). "The human beta-defensin-3, an antibacterial peptide with multiple biological functions". Biochimica et Biophysica Acta – Biomembranes 1758 (9): 1499–1512. PMID 16978580. doi:10.1016/j.bbamem.2006.07.007.
- Dürr, U.H.N.; Sudheendra, U.S.; Ramamoorthy, A. (September 2006). "LL-37, the only human member of the cathelicidin family of antimicrobial peptides". Biochimica et Biophysica Acta – Biomembranes 1758 (9): 1408–1425. PMID 16716248. doi:10.1016/j.bbamem.2006.03.030.
- Giuliani, A.; Pirri, G.; Nicoletto, S. (March 2007). "Antimicrobial peptides: an overview of a promising class of therapeutics". Cent. Eur. J. Biol. 2 (1): 1–33. doi:10.2478/s11535-007-0010-5.
- Hallock, K.J.; Lee, D.K.; Ramamoorthy, A. (May 2003). "MSI-78, an analogue of the magainin antimicrobial peptides, disrupts lipid bilayer structure via positive curvature strain". Biophys. J. 84 (5): 3052–3060. PMC 1302867. PMID 12719236. doi:10.1016/S0006-3495(03)70031-9.
- Hancock, Robert E.W.; Rozek, A. (2002). "Role of membranes in the activities of antimicrobial cationic peptides.". FEMS Microbiology Letters 206 (2): 143–149. PMID 11814654. doi:10.1111/j.1574-6968.2002.tb11000.x.
- Hancock, Robert E.W.; Sahl, Hans-Georg (2006). "Antimicrobial and host-defense peptides as new anti-infective therapeutic strategies". Nature Biotechnology 24 (12): 1551–1557. PMID 17160061. doi:10.1038/nbt1267.
- Hoskin, D.W.; Ramamoorthy, A. (February 2008). "Studies on anticancer activities of antimicrobial peptides". Biochimica et Biophysica Acta – Biomembranes 1778 (2): 357–375. PMC 2238813. PMID 18078805. doi:10.1016/j.bbamem.2007.11.008.
- Hunter, H.N.; Fulton, D.B.; Ganz, T.; Vogel, H.J. (October 2002). "The solution structure of human hepcidin, a peptide hormone with antimicrobial activity that is involved in iron uptake and hereditary hemochromatosis.". J Biol Chem 277 (40): 37597–37603. PMID 12138110. doi:10.1074/jbc.M205305200.
- Langham, Allison A.; Ahmad, Abdallah Sayyed; Kaznessis, Yiannis N. (April 2008). "On the Nature of Antimicrobial Activity: A Model for Protegrin-1 Pores". J. Am. Chem. Soc. 130 (13): 4338–4346. PMC 2474802. PMID 18335931. doi:10.1021/ja0780380.
- Matsuzaki, Katsumi (2008). "Control of cell selectivity of antimicrobial peptides". Biochimica et Biophysica Acta – Biomembranes 1788 (8): 1687–92. PMID 18952049. doi:10.1016/j.bbamem.2008.09.013.
- Matsuzaki, Katsumi; Ken-ichi, S.; Nobutaka, F.; Koichiro, M. (March 1995). "Molecular Basis for Membrane Selectivity of an Antimicrobial Peptides, Magainin 2". Biochemistry 34 (10): 3423–3429. PMID 7533538. doi:10.1021/bi00010a034.
- Mátyus, Edit; Kandt, Christian; Tieleman, D Peter (2007). "Computer simulation of antimicrobial peptides". Curr Med Chem 14 (26): 2789–98. PMID 18045125. doi:10.2174/092986707782360105.
- Moore, A.J.; Devine,, D.A.; Bibby,, M.C. (1994). "Preliminary experimental anticancer activity of cecropins". Peptide Research 7 (5): 265–269. PMID 7849420.
- Nikaido, H. (October 1996). "Multidrug efflux pumps of gram-negative bacteria". Journal of Bacteriology 178 (20): 5853–5859. PMC 178438. PMID 8830678.
- Papagianni, M. (September 2003). "Ribosomally synthesized peptides with antimicrobial properties: biosynthesis, structure, function, and applications". Biotechnol Adv 21 (6): 465–499. PMID 14499150. doi:10.1016/S0734-9750(03)00077-6.
- Peschel, A.; Otto, M.; Jack, R.W.; Kalbacher, H.; Jung, G.; Götz, F. (March 1999). "Inactivation of the dlt operon in Staphylococcus aureus confers sensitivity to defensins, protegrins, and other antimicrobial peptides". Journal of Biological Chemistry 274 (13): 8405–8410. PMID 10085071. doi:10.1074/jbc.274.13.8405.
- Thomas, Shaini; Karnik, Shreyas; Barai, Ram Shankar; Jayaraman, V. K. (November 2009). Thomas, Susan Idicula, ed. "CAMP: a useful resource for research on antimicrobial peptides". Nucleic Acids Research 38 (suppl 1): D774–D780. PMC 2808926. PMID 19923233. doi:10.1093/nar/gkp1021.
- Sitaram, N.; Nagaraj, R. (2002). "Host-defense antimicrobial peptides: importance of structure for activity". Curr Pharm Des 8 (9): 727–742. PMID 11945168.
- Tennessen, Jacob A. (November 2005). "Molecular evolution of animal antimicrobial peptide: widespread moderate positive selection". Journal of Evolutionary Biology 18 (6): 1387–1394. PMID 16313451. doi:10.1111/j.1420-9101.2005.00925.x.
- Whitelock, J.M.; Murdoch, A.D.; Iozzo, R.V.; Underwood, P.A. (April 1996). "The Degradation of Human Endothelial Cell-derived Perlecan and Release of Bound Basic Fibroblast Growth Factor by Stromelysin, Collagenase, Plasmin, and Heparanases". Journal of Biological Chemistry 271 (17): 10079–10086. PMID 8626565. doi:10.1074/jbc.271.17.10079.
- Wildman, K.A.H.; Lee, D.K.; Ramamoorthy, A. (2003). "Mechanism of Lipid Bilayer Disruption by the Human Antimicrobial Peptide, LL-37". Biochemistry 42 (21): 6545–6558. PMID 12767238. doi:10.1021/bi0273563.
- Yeaman, M.R.; Yount, N.Y. (March 2003). "Mechanisms of antimicrobial peptide action and resistance". Pharmacological reviews 55 (1): 27–55. PMID 12615953. doi:10.1124/pr.55.1.2.
- Brogden, K.A. (March 2005). "Antimicrobial peptides: pore formers or metabolic inhibitors in bacteria?". Nature Reviews Microbiology 3 (3): 238–250. PMID 15703760. doi:10.1038/nrmicro1098.
- Waghu, Faiza Hanif; Gopi, Lijin; Barai, Ram Shankar; Ramteke, Pranay; Nizami, Bilal and Idicula-Thomas, Susan (2013). "CAMP: Collection of sequences and structures of antimicrobial peptides". Nucleic Acids Research. PMID 24265220. doi:10.1093/nar/gkt1157.
- Zasloff, Michael (January 2002). "Antimicrobial peptides of multicellular organisms". Nature 415 (6870): 389–395. PMID 11807545. doi:10.1038/415389a.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- CAMP:Colección de Péptidos antimicrobianos Arquivado 20 de outubro de 2013 en Wayback Machine. no National Institute for Research in Reproductive Health (NIRRH)
- Base de datos de péptidos antimicrobianosArquivado 20 de xullo de 2011 en Wayback Machine. en unmc.edu
- UMichOPM - classes - type - 3 - Posicións espaciais calculadas de péptidos na bicapa lipídica
- Antimicrobial Cationic Peptides Medical Subject Headings (MeSH) na Biblioteca Nacional de Medicina dos EUA.