Iberolacerta galani
| Iberolacerta galani | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Iberolacerta galani | |||||||||||||||||||||||||
| Estado de conservación | |||||||||||||||||||||||||
 Case ameazada[1] | |||||||||||||||||||||||||
| Clasificación científica | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Nome binomial | |||||||||||||||||||||||||
| Iberolacerta galani Arribas, Carranza e Odierna, 2006 | |||||||||||||||||||||||||
 Área de distribución de Iberolacerta galani.
| |||||||||||||||||||||||||
| Sinonimia | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Iberolacerta galani é unha especie de réptil orde dos escamosos, suborde dos lacertilios, infraorde dos escincomorfos, familia dos lacértidos e subfamilia dos lacertinos, unha das oito integradas na actualidade no xénero Iberolacerta.[2]
É un endemismo dos montes de León aínda que algunhas das súas poboacións viven no oriente da provincia de Ourense.[3][4]
A especie foi nomeada en honor do herpetólogo galego Pedro Galán Regalado.
Antigamente estivo incluída no xénero Lacerta.
Taxonomía[editar | editar a fonte]
Descrición[editar | editar a fonte]
A especie foi descrita en 2006 polos herpetólogos Óscar Arribas, Salvador Carranza e Gaetano Odierna.[5]
Etimoloxías[editar | editar a fonte]
Para a do xénero, véxase Iberolacerta
O epíteto específico, galani, é unha homenaxe dos descritores ao herpetólogo coruñés Pedro Galán Regalado.[6] pola súa dedicación de toda a súa vida ao estudo da herpetofauna ibérica e á historia natural en xeral.[5]
Sinónimos[editar | editar a fonte]
Ademais de polo seu nome actualmente válido, a especie coñeceuse tamén polos sinónimos seguintes:[7]
- Lacerta (iberolacerta) monticola Carranza 2004
- Lacerta monticola Arribas 1996
- Lacerta monticola Elvira 1982
Características[editar | editar a fonte]
É unha especie de Iberolacerta de tamaño grande, sendo a especie máis grande do xénero, cunha lonxitude cabeza-cloaca notábel (as femias de até 84,42 mm). As patas anteriores e posteriores son comparativamente máis curtas que noutras especies. Presenta numerosos ocelos axilares de cor azul viva.[5]
A súa masa corporal media é de 15,22 g.[8]
O seu cariotipo é único entre os Iberolacerta, ten 36 cromosomas na súa dotación diploide, un NOR de tipo L, cromosomas sexuais W e Z, e secuencias características nos xenes do seu ADN mitocondrial para o citocromo b e o ARNr de 12S.[2]
Distribución[editar | editar a fonte]
Iberolacerta galani é endémica dos montes de León: serra Segundeira, serra de Cabreira, Pena Trevinca e serra de Teleno, situadas entre as provincias de León, Zamora e Ourense.[4]
Hábitat[editar | editar a fonte]
Na súa área de distribución, Iberolacerta galani habita zonas supraforestais, situadas entre os 1 770 e 2 000 m sobre o nivel do mar, caracterizadas por un clima de alta montaña incluídas nos pisos climáticos oromediterráneo e crioromediterráneo.[4]
Ameazas[editar | editar a fonte]
As poboaciónes achegadas ao Teleno están potencialmente ameazadas polo desenvolvemeto do turismo, incluída a posíbel reapertura da estación de esquí de El Morredero, nos montes Aquilianos, no Bierzo, ou a de Fonte da Cova, no macizo de Pena Trevinca, no concello de Carballeda de Valdeorras.
Así mesmo, tamén está posibelmente ameazada pola alteración do seu hábitat durante os percorridos ciclistas (Volta Ciclista a España e Volta a León) nas que algunhas etapas termians en El Morredero e atraen a unha gran cantidade de seguidores. Tamén é probábel que as poboacións nas partes baixas da área de distribución da especie poidan verse afectadas pola extracción de lousa e en operacións mineiras similares dentro da área.[4]
Estado de conservación[editar | editar a fonte]
A Unión Internacional para a Conservación da Natureza e dos Recursos Naturais (UICN), tendo en conta que a especie, aínda que és abundante dentro da súa área de distribución, esta é moi pequena (a súa extensión é de menos de 5 000 km2), e pode estar diminuíndo, polo que ualidica o seu status como NT (case ameazada), necesitándose máis detalles sobre a gravidad das súas ameazas, o que fai que estea cerca da cualificación de en perigo de extinción.[1]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ 1,0 1,1 Óscar Arribas (2009): Iberolacerta galani na Lista vermella de especies ameazadas da UICN. Versión 2019-2. Consultada o 23 de novembro de 2019.
- ↑ 2,0 2,1 Iberolacerta en The Reptile Database.
- ↑ Iberolacerta galani en Carrascal, L. M. Salvador, A. (Eds). Enciclopedia virtual de los vertebrados españoles. Museo Nacional de Ciencias Naturales, Madrid. España.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Arribas & Carranza 2007.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Arribas, Carranza & Odierna 2006.
- ↑ Beolens, Bo; Watkins, Michael; Grayson, Michael (2011). The Eponym Dictionary of Reptiles. Baltimore, Maryland, EUA: Johns Hopkins University Press. p. 97. ISBN 978-1-4214-0135-5.
Iberolacerta galani
- ↑ Bisby, F. A.; Roskov, Y. R.; Orrell. T. M.; Nicolson, D.; Paglinawan, L. E.; Bailly, N.; Kirk, P. M.; Bourgoin, T.; Baillargeon, G. & Ouvrard, D. (ed.) (24 de sembro de 2012). "Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist.". Species 2000: Reading, UK.
- ↑ Iberolacerta galani Arribas, Carranza & Odierna 2006 na EOL.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Iberolacerta galani  |
 |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Iberolacerta galani |
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Arribas, O.; Carranza, S. & Odierna, G. (2006): "Description of a new endemic species of mountain lizard from Northwestern Spain: Iberolacerta galani sp. nov. (Squamata: Lacertidae)". Zootaxa 2240: 1-55.
- Arribas, O. & Carranza, S. (2007): "Lagartija leonesa – Iberolacerta galani. Madrid: Enciclopedia Virtual de los Vertebrados Españoles. Museo Nacional de Ciencias Naturales. (Texto completo Arquivado 04 de febreiro de 2019 en Wayback Machine.).
Outros artigos[editar | editar a fonte]
- Catálogo galego de especies ameazadas
- Saurópsidos
- Escamosos
- Lacertilios
- Escincomorfos
- Lacértidos
- Lacertinos
- Iberolacerta
- Lista de réptiles de Galicia