Esan Ozenki Records
Esan Ozenki (en galego:«Dío alto» ou «Berra forte») foi unha discográfica de Euskadi que existiu entre 1991 e 2001, chegando a editar 200 traballos. Foi fundada polo grupo musical Negu Gorriak. Cando o grupo se disolveu definitivamente no 2001, desapareceu tamén Esan Ozenki. Despois dunha reorganización, converteuse en Metak.
Paralelo a Esan Ozenki apareceu o subselo Gora Herriak («Vivan os pobos»), co que editaron material de artistas de fóra de Euskal Herria (Inadaptats, de Cataluña; Antón Reixa, de Galicia; Hechos Contra el Decoro, de Madrid, Banda Bassotti, de Italia; Todos Tus Muertos, da Arxentina; Zebda, de Francia...).
Historia[editar | editar a fonte]
A discográfica aflorou no panorama musical vasco en 1991, cando o grupo Negu Gorriak decidía apostar pola autoxestión e autoedición. Crearon así Esan Ozenki, en principio ideada para editar o seu propio material e o de grupos vascos que cantasen en éuscaro e cos que tiñan certa afinidade política:
- Dispostos a romper todas as barreiras idiomáticas que impoñen os poderosos mantemos o Euskara (lingua vasca) como vehículo de expresión e principal sinal de identidade tanto do propio selo como de todos os grupos que representamos
No seu modo de funcionamento, o grupo fixouse en pequenos selos independentes como Dischord, Factory Records ou Alternative Tentacles. A organización, polo tanto, era horizontal e asemblearia. Non había pagos por copia vendida, senón que os beneficios repartíanse ao 50% entre a discográfica e o grupo. Esan Ozenki facíase cargo dos gastos de gravación, produción e masterización, así como da promoción. Para a distribución empregaron distribuidoras independentes por toda Europa, Xapón, Latinoamérica e Estados Unidos.
O nome Esan ozenki é o título da primeira canción do primeiro disco de Negu Gorriak, que á súa vez aludía á canción de James Brown «Say It Loud / I'm Black and I'm Proud» («Dío en alto / Son negro e estou orgulloso»).
Aínda que a súa estratexia primixenia era difundir e potenciar o uso do éuscaro na música, esta viuse superada en 1994, cando crearon o subselo Gora Herriak, co que editaron material de grupos que non cantaban en vasco, internacionalizando así o seu catálogo. Os primeiros proxectos do subselo foron Dale Aborigen dos arxentinos Todos Tus Muertos e Avanzo Di Cantiere dos italianos Banda Bassotti.
Cando Negu Gorriak gañou o xuízo contra Enrique Rodríguez Galindo polo tema Ustelkeria (podremia), os membros do grupo decidieron reorganizar a compañía, pois Negu Gorriak disolvíase e a discográfica tamén o fixo. Así, cando Negu Gorriak se separaron definitivamente en 2001, a compañía reorganizouse como Metak.
Artistas en catálogo[editar | editar a fonte]
Esan Ozenki[editar | editar a fonte]
- 2Kate
- Akauzazte
- Ama Say
- Anari
- Anestesia
- Baldin Bada
- BAP!!
- Basque Electronic Diaspora
- Betagarri
- Beti Mugan
- Danba
- Deabruak Teilatuetan
- Debekatua
- Delirium Tremens
- Dut
- EH Sukarra
- Etsaiak
- Fermin Muguruza
- Fermin Muguruza eta Dut
- Jabier Muguruza
- Jauko Barik
- Joxe Ripiau
- Kashbad
- King Mafrundi
- Kortatu
- Les Mecaniciens
- Lif
- Lin Ton Taun
- Lisabö
- Negu Gorriak
- Π L.T.
- Ruper Ordorika
- Selektah Kolektiboa
- Skunk
- Su Ta Gar
- Xabier Montoia
Gora Herriak[editar | editar a fonte]
- Antón Reixa
- Aztlan Underground
- Banda Bassotti
- Garaje H
- Hechos Contra el Decoro
- Inadaptats
- Lumumba
- Nación Reixa
- Todos Tus Muertos
- Wemean
- Zebda
Recompilatorios[editar | editar a fonte]
Esan Ozenki tamén editou unha serie de recompilatorios con cancións dos diferentes artistas que tiña en catálogo:
- Esan Ozenki 1991-1994. Recompilatorio dos tres primeiros anos de andanza.
- Independentzia 5 Urtez. Disco editado con motivo do quinto aniversario do selo.
- Independentzia 10 Urtez. Última referencia do selo. Editouse con motivo do décimo aniversario do selo e converteuse no derradeiro disco editado. Era o disco número 200.
- Gora Herriak 95-98. Recompilatorio coas bandas de «Gora Herriak».
- Ikastola Berria Eraik Dezagun Zuberoan. Recompilatorio con cancións infantís interpretadas por artistas do seu catálogo. Serviu para apoiar a construción da ikastola de Sohüta, no País Vasco francés.
- Factory 9. Recompilatorio editado para distribuír exclusivamente co número 9 da revista Factory.
- Rockdelux 166. Recompilatorio editado para distribuír exclusivamente co número 166 da revista Rockdelux.
- Hau Da Ene Ondasun Guzia. Disco-libro editado xunto á editorial Txalaparta. No CD aparecen diferentes grupos vascos (non todos de Esan Ozenki) interpretando cancións baseadas en poemas de Joseba Sarrionandia, ademais de poemas declamados polo propio autor. No libro aparecen todos eses poemas ilustrados polo propio autor e traducidos ao castelán, inglés, francés e alemán.
