Cidade vella de Berna

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Cidade vella de Berna
A cidade vella de Berna vista dende a outra veira do río Aar.
Cidade vella de Berna en Suíza
Cidade vella de Berna
Cidade vella de Berna
Patrimonio da Humanidade - UNESCO
PaísSuíza Suíza
LocalizaciónBerna, Berna-Mittelland, Cantón de Berna, Suíza
TipoCultural
CriteriosIII
Inscrición1983 (7ª Sesión)
Rexión da UNESCOEuropa e América do Norte
Identificador267
Modelo en 3D da cidade vella

A Cidade Vella (alemán: Altstadt) é o centro da cidade medieval de Berna, Suíza. Construído nun outeiro estreito bordeado por tres lados polo río Aar, o seu trazado compacto permaneceu esencialmente inalterado desde a súa construción durante o século XII ao XV. A pesar dun gran incendio en 1405, tras o cal gran parte da cidade reconstruíuse en arenisca, e dos importantes esforzos de construción no século XVIII, a cidade vella de Berna mantivo o seu carácter medieval.

A Cidade Vella alberga a catedral máis alta de Suíza, así como outras igrexas, pontes e unha gran colección de fontes renacentistas. Ademais de moitos edificios históricos, as sedes dos gobernos federal, cantonal e do goberno municipal tamén están situadas na Cidade Vella. É Patrimonio da Humanidade cultural da UNESCO desde 1983 debido ao núcleo medieval compacto e xeralmente intacto e é un excelente exemplo de incorporación do mundo moderno a unha cidade medieval. Numerosos edificios da Cidade Vella foron designados como Propiedades Culturais Suízas de Importancia Nacional, así como toda a Cidade Vella.[1]

Historia[editar | editar a fonte]

O Aare envolve a Cidade Vella de Berna, na imaxe aquí aparece a vella ponte de pedra en Nydegg

Os primeiros asentamentos no val do río Aar remóntanse ao período Neolítico. Durante o século II a.C. o val foi poboado polos helvecios. Tras a conquista romana de Helvecia estableceuse un pequeno asentamento romano preto da Cidade Vella. Este asentamento abandonouse durante o século II d.C. Dende aquela ata a fundación de Berna a zona permaneceu escasamente poblada.

Fundación[editar | editar a fonte]

Mapa da cidade de 1638 que mostra a Cidade Vella, así como as fortificacións defensivas posteriores ao oeste.
Unha ilustración dos Redutos Grande e Pequeno (Schanzen) engadidos de 1622 a 1634

A historia da cidade de Berna propiamente dita comeza coa súa fundación polo Duque Berchtold V da Zähringen en 1191. Conta a lenda local que o duque xurou que o nome da cidade sería a do primeiro animal que cazara, que resultou ser un oso.[2] Tanto o nome da cidade (Berna pode significar Bär(e)n, osos) e a súa besta heráldica, proceden desta lenda. Nese momento, gran parte da Suíza actual (considerada entón parte do sur da Borgoña) estaba baixo a autoridade da casa de Zähringen. Os líderes Zähringer, aínda que non tiñan un ducado propio, foron denominados duques por decreto do rei alemán e exerceron o poder imperial ao sur do Rin. Para establecer a súa posición alí, fundaron ou expandiron numerosos asentamentos, incluíndo Friburgo (en 1157), Berna, Burgdorf e Morat.

A área escollida por Berchtold V foi unha península montañosa limitada polo Aar por tres lados. Esta situación facilitou a defensa da cidade e influíu no desenvolvemento posterior da cidade. A forma longa e estreita da península fixo que a cidade se desenvolvera como varias filas longas e paralelas de casas. As únicas grandes rúas transversais (que van ao norte e ao sur) desenvolvéronse ao longo das murallas da cidade, que trasladáronse para permitir a expansión da cidade. Polo tanto, as rúas transversais marcan as etapas de desenvolvemento da Cidade Vella de Berna.

No extremo oriental da península un pequeno castro, chamado Castelo Nydegg, fundado por Berchtold IV na segunda metade do século XII. Xa sexa cando se construíu o forte ou en 1191, a cidade de Berna fundouse ao redor do extremo oriental da península.

Primeira expansión – 1191[editar | editar a fonte]

A primeira expansión de Berna produciuse cando se fundou a cidade. Probablemente a primeira cidade comezou no Castelo de Nydegg e chegou ata o Zytglogge (Lingua alemá de Suíza: torre do reloxo). A cidade estaba dividida por tres rúas lonxitudinais, que se estendían desde o Castelo ata a muralla da cidade. Tanto a posición da igrexa da cidade como a forma dos beirados eran típicas dunha cidade de Zähringer.

Durante a primeira metade do século XIII engadíronse dúas rúas adicionais (Brunngasse e Herrengasse). Brunngasse era unha rúa semicircular no extremo norte da cidade, mentres que Herrengasse estaba no lado sur da cidade. Construíuse unha ponte de madeira sobre o Aar que permitiu aumentar o comercio e limitar os asentamentos na marxe leste do río.

Segunda expansión: 1255 a 1260[editar | editar a fonte]

Durante a segunda metade do século XIII, a base fluvial do castelo de Nydegg reforzouse e conectouse a unha nova muralla no oeste da cidade. Este muro engadiuse para protexer as catro rúas, coñecidas como Cidade Nova ou Cidade Savoia, que xurdiron fóra do Zytglogge. O novo muro oeste incluía unha porta coñecida como Käfigturm (en alemán: Torre da prisión).

Ao redor de 1268 o castelo de Nydegg derrubouse, e a cidade expandiuse ata a zona que antes estaba ocupada polo castelo. Na parte sueste da península, debaixo do outeiro principal que ocupaba o resto da Cidade Vella, creceu un tramo coñecido como Matte.

Terceira expansión: 1344 a 1346[editar | editar a fonte]

Durante case un século a Käfigturm permaneceu como o límite occidental de Berna. Non obstante, a medida que a cidade creceu, a xente comezou a instalarse fóra das murallas. En 1344 a cidade comezou a construír unha terceira muralla para protexer a crecente poboación. En 1346 o proxecto estaba rematado e seis novas rúas estaban protexidas por unha muralla e a Christoffelturm (en alemán: Torre de San Cristovo). A Christoffelturm mantivo a fronteira occidental de Berna ata o século XIX. De 1622 a 1634 engadíronse unha serie de muros defensivos e puntos fortes fóra da Christoffelturm. Estes muros defensivos, coñecidos como Grosse Schanze e Kleine Schanze (redutos grandes e pequenos respectivamente), así como os Schanzegraben (gabia ou foxo do reducto), nunca foron usado como espazo vital para a cidade, aínda que o Schanzengraben utilizouse durante un tempo para albergar a Bärengraben.

Gran incendio de 1405[editar | editar a fonte]

Arcada na Cidade Vella de Berna

Berna incluíuse no Patrimonio da Humanidade da UNESCO por "un concepto de planificación excepcionalmente coherente" e porque "a cidade medieval... mantivo o seu carácter orixinal".[3] Berna debe o seu concepto de planificación coherente e as súas famosas Arcadas a un desastre. En 1405 produciuse un incendio en Berna, que na época eran na súa maioría edificios de madeira. O lume atravesou a cidade e destruíu a maioría dos edificios da cidade. A raíz deste desastre, a cidade reconstruíuse con todas as casas de pedra de estilos medievais similares. Os soportais engadíronse ao longo do século XV a medida que as casas se expandían nos pisos superiores cara á rúa. Ao longo dos tres séculos seguintes as casas modificáronse, pero mantivéronse os elementos esenciais (construción de pedra, soportais).

No século XVI, cando Berna se converteu nunha poderosa e rica cidade-estado, engadíronselle fontes públicas. Unha serie de fontes estaban rematadas con grandes estatuas alegóricas, once das cales aínda son visibles na cidade. As fontes servían para mostrar o poder e a riqueza da cidade, ademais de proporcionar auga doce aos cidadáns da cidade. En xeral, a cidade permaneceu case inalterada durante os dous séculos seguintes.

Expansión e destrución do Christoffelturm[editar | editar a fonte]

O Christoffelturm uns 5 anos antes da súa eliminación

A principios do século XIX, Berna expandiuse o máis lonxe posible dentro das antigas murallas da cidade. Un número crecente de persoas vivían fóra dos muros da cidade nas comunidades veciñas. Ao longo do século XIX, este anel de cidades modernas creceu arredor da Cidade Vella sen obrigar a derrubar o núcleo da cidade medieval. Non obstante, o crecemento arredor da Cidade Vella levou a varios proxectos.

Dentro da Cidade Vella de Berna, moitos dos antigos edificios de pedra foron renovados sen cambiar o aspecto exterior. O campanario foi finalmente rematado no Münster (en alemán: Catedral), converténdoa na igrexa máis alta de Suíza. Construíuse unha nova ponte sobre o Aar en Nydegg entre 1842 e 1844. A nova ponte era máis grande que a antiga ponte, aínda en pé, chamada Untertorbrücke, que construírase entre 1461 e 1487.

Un dos maiores proxectos foi a proposta de destrución da Christoffelturm para abrir o extremo oeste da cidade. Tras unha votación moi disputada, a decisión de eliminar a Christoffelturm e a muralla da cidade tomouse o 15 de decembro de 1864. Na primavera do ano seguinte Gottlieb Ott liderou o equipo que derrubou a torre. Actualmente, a antiga localización do Christoffelturm é un gran intercambio de estradas, unha importante estación de autobuses e a estación central de tren.

Capital federal no século XX[editar | editar a fonte]

A cara norte do edificio do Parlamento que mostra a conexión coas dúas Bundesrathaus

Tras o Sonderbundskrieg (en alemán: Guerra do Sonderbund) en 1847, Suíza estableceu unha constitución federal e Berna foi elixida como capital do novo Estado Federal. A votación para facer de Berna a cidade federal recibíuse con pouco entusiasmo (419 contra 313 votos) en Berna debido a preocupacións sobre o custo. O primeiro Bundesrathaus ou Parlamento construíuse entre 1852 e 1857 pola cidade de Berna nun estilo novo renacentista. A imaxe especular do Bundeshaus Ost (Edificio Federal do Leste) construíuse en 1884–1892. Despois, entre 1894 e 1902, construíuse a cúpula Parlamentsgebäude ou edificio do Parlamento entre os outros dous edificios. Os tres edificios do parlamento representan a maioría da nova construción federal na Cidade Vella. A maioría dos outros edificios que levou a capital nacional construíronse fóra da Cidade Vella ou foron incorporados a edificios existentes.

Durante séculos os famosos Bärengraben (en alemán: fosos de osos) estiveron situados na Cidade Vella. Segundo o historiador bernés Valerius Anshelm, os primeiros osos foron mantidos na Bärenplatz (en alemán: Praza dos osos) en 1513.[2] Trasladáronse da moderna Bärenplatz ao Schanzengraben preto da antiga Christoffelturm en 1764. Non obstante, os osos permaneceron na Cidade Vella ata que a ampliación da nova capital os obrigou a saír. Os osos e os Bärengraben foron trasladados da Cidade Vella a través do Aar o 27 de maio de 1857.[2]

No século XX, Berna tivo que ocuparse de incorporar o mundo moderno a unha cidade medieval. A praza onde estaba o Christoffelturm converteuse na parada central de autobuses da cidade. A estación principal de tren construíuse debaixo da praza, e en realidade inclúe algúns dos cimentos da Christoffelturm e o muro da estación de tren. Non obstante, un dos maiores retos foi a integración do tráfico de automóbiles na Cidade Vella. Debido ao número de edificios importantes na Cidade Vella e á súa situación céntrica, foi imposible pechar completamente esta zona aos vehículos. Aínda que algunhas rúas seguiron sendo zonas peonís, a maioría das rúas principais levan autobuses urbanos, tranvías ou vehículos persoais.

Edificios significativos[editar | editar a fonte]

Aínda que todo o casco histórico de Berna é Patrimonio da Humanidade da UNESCO, hai unha serie de edificios e fontes dentro da cidade que merecen unha mención especial. Todos estes edificios tamén figuran no Inventario suízo de bens culturais de importancia nacional e rexional.[1]

Münster (Catedral)[editar | editar a fonte]

Catedral de Berna, vista desde a ponte Kirchenfeld, mostrando o campanario e a gran terraza

A catedral de Berna (en alemán: Berner Münster) é unha catedral protestante Gótica situada no lado sur da península. A construción do Münster comezou en 1421 e rematou co campanario en 1893. O campanario mide 100 m. e é o máis alto de Suíza. A campá máis grande do campanario é tamén a campá máis grande de Suíza. Esta enorme campá, dunhas 10 toneladas de peso e 247 cm de diámetro,[4] montouse en 1611 e aínda se toca todos os días. Pódese parar ao lado da campá cando se toca, pero hai que taparse os oídos para evitar danos auditivos.

Estatuas que representan o Xuízo Final, sobre o portal principal do Münster de Berna

Sobre o portal principal hai unha rara colección completa de esculturas góticas. A colección representa a crenza cristiá no Xuízo Final onde os malvados serán separados dos xustos. As 47 grandes estatuas independentes son réplicas (os orixinais están no Museo de Historia de Berna) e as 170 estatuas máis pequenas son todas orixinais.

O interior é grande, aberto e bastante baleiro. Case toda a arte e os altares da catedral foron eliminados en 1528 durante a iconoclasia da Reforma Protestante. As pinturas e estatuas tiráronse no que se converteu na Terraza da Catedral, o que converteu a terraza nun rico xacemento arqueolóxico. As únicas grandes pezas de arte que sobreviviron á iconoclasia no interior da catedral son as vidreiras e as casetas do coro.

Vidrieiras da catedral

As vidreiras datan de 1441–1450 e considéranse as máis valiosas de Suíza.[5] As fiestras inclúen unha serie de símbolos heráldicos e imaxes relixiosas, así como unha xanela completa "Danza da Morte". Esta fiestra amosa a morte, como un esqueleto, reivindicando persoas de todas as profesións e clases sociais. A "Danza da Morte" foi pensada como un recordatorio de que a morte chegaría a todos sen importar a súa riqueza ou status, e puido ser un consolo nun mundo cheo de Peste e guerras.

O coro, no lado oriental da Catedral entre a nave e o santuario, alberga os primeiros coros do Renacemento en Suíza.[6] Os postos están tallados con animais realistas e imaxes da vida cotiá.

Zytglogge[editar | editar a fonte]

A cara oriental do Zytglogge

O Zytglogge é a torre do reloxo medieval emblemática da Cidade Vella de Berna. Existe desde aproximadamente dende 1218–1220[7] e é un dos símbolos máis recoñecibles de Berna. O nome Zyglogge é alemán bernés e tradúcese como Zeitglocke en alemán estándar ou campá do tempo en galego. Unha "campá do tempo" foi un dos primeiros dispositivos públicos de cronometraxe, que consistía nun reloxo conectado a un martelo que soaba unha pequena campá a cada hora completa.[8] O reloxo Zytglogge é un dos tres reloxos máis antigos de Suíza.

O Zytglogge como se mostra nunha pintura de vidro de 1542.

Tras a primeira expansión de Berna, o Zytglogge foi a torre da porta das fortificacións occidentais. Neste momento, era unha torre achaparrada de só 16 m. de altura que estaba aberta na parte traseira.[9] Durante a segunda expansión, ao Käfigturm, o muro Zytglogge foi eliminado e a torre relegouse ao estado de segunda liña. Ao redor de 1270-1275 engadíronse 7 m. adicionais á torre para permitirlle pasar por alto as casas circundantes.[8] Despois da terceira expansión, a Christoffelturm, o Zytglogge converteuse nunha cárcere de mulleres. Adoitaba utilizarse para albergar a Pfaddendirnen, "putas dos sacerdotes", mulleres condenadas por ter relacións sexuais con clérigos.[10] Nese momento, o Zytglogge tamén recibiu o seu primeiro tellado inclinado.[11]

Fotografía con partes etiquetadas (faga clic para ampliar – ver imaxe sen etiquetas).

No Gran Incendio de 1405, a torre quedou completamente calcinada. Os danos estruturais non se repararían completamente ata 1983. As celas do cárcere foron abandonadas[12] e instalouse un reloxo enriba da porta. Este reloxo, xunto cunha campá fundida en 1405, deron á torre o nome de Zytglogge. A finais do século XV a torre estaba decorada con catro torres decorativas de esquina e símbolos heráldicos.[13] O reloxo astronómico ampliouse ata o seu estado actual en 1527–1530. Ademais do reloxo astronómico, o Zytglogge presenta un grupo de figuras mecánicas. Tres minutos antes da hora fan un espectáculo as figuras que inclúen un galo, un parvo, un cabaleiro, un gaiteiro, un león e os osos. Os animais perséguense, o parvo toca os seus cascabeis e o galo gralla. Durante o día é común ver pequenas multitudes reunidas ao pé do Zytglogge agardando a que comece o espectáculo.

A fachada oeste de Zytglogge en 1830, despois da reestruturación de 1770.

O exterior do Zytglogge repintouse por Gotthard Ringgli e Kaspar Haldenstein en 1607–10, que introduciron as grandes esferas do reloxo que agora dominan as fachadas leste e oeste da torre.[12] As torres de esquina foron retiradas de novo nalgún momento antes de 1603.[14] En 1770–71, o Zytglogge foi renovado por Niklaus Hebler e Ludwig Emanuel Zehnder, quen reformaron a estrutura para adaptarse aos gustos do Barroco tardío, dándolle á torre o seu contorno contemporáneo.[15]

Ambas fachadas foron repintadas de novo ao estilo Rococó por Rudolf von Steiger en 1890. O historicismo idealizador do deseño pasou a ser desagradable no século XX, e un concurso de 1929 produciu os deseños de fachada visibles hoxe: na fachada oeste, o fresco de Victor Surbek "O principio do tempo" e na fachada leste, unha reconstrución do deseño de 1770 de Kurt Indermühle.[15] En 1981–83, o Zytglogge foi completamente renovado de novo e, en xeral, restaurado ao seu aspecto de 1770.[16]

Edificios do Parlamento[editar | editar a fonte]

Cara sur do edificio do Parlamento desde o outro lado do Aar
Cúpula do Palacio Federal. O nome Xura pódese ler na parte inferior da imaxe, indicando onde está o escudo de armas do Cantón de Xura.

O edificio do Parlamento (en alemán: Bundeshaus, francés: Palais fédéral, italiano: Palazzo federale, latín: Curia Confoederationis Helveticae) está construído ao longo do bordo sur da península e abarca a localización da antiga muralla de Käfigturm. O edificio é usado tanto polo Consello Federal de Suíza ou polo Executivo como polo Parlamento ou pola Asemblea Federal de Suíza. O complexo inclúe a Bundeshaus West (construída en 1852–57), o edificio central do Parlamento (construído en 1894–1902) e a Bundeshaus East (construído en 1884–1892).[17] A praza central fronte ao edificio do Parlamento construíuse como fonte en 2004. A praza estaba pavimentada con lousas de granito e baixo a praza estaban escondidos 26 chorros de auga, un por cada cantón. O deseño da praza gañou dous premios internacionais.[18]

Cara norte do edificio do Parlamento e da Bundesplatz (Praza da Confederación)

O edificio central do Parlamento construíuse para ser visible e está rematado con varias grandes cúpulas de cobre. O interior foi decorado por 38 artistas de todos os recunchos do país. Tres temas principais unían todas as obras. O primeiro tema, a historia nacional, está representado por acontecementos e persoas da historia de Suíza. Isto inclúe o Rütlischwur ou a fundación de Suíza en 1291 e figuras como Guillermo Tell, Arnold von Winkelried e Nicholas de Flüe. O segundo tema son os principios fundamentais nos que se fundou Suíza, incluíndo independencia, liberdade, separación de poderes gobernamentais, orde e seguridade. O tema final é a variedade cultural e material de Suíza; incluso politicamente (representado polas bandeiras dos Cantóns), xeografica e socialmente.[17]

As dúas cámaras onde se reúnen o Consello Nacional e o Consello de Estados están separadas polo Salón da Cúpula. A propia cúpula ten unha altura exterior de 64 m., e unha altura interna de 33 m. O mosaico do centro representa o escudo de armas federal xunto co lema en latín Unus pro omnibus, omnes pro uno (Un para todos, e todos para un), rodeada polo escudo dos 22 cantóns que existían en 1902. O escudo do Cantón do Xura, creado en 1979, colocouse fóra do mosaico.

Untertorbrücke[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Untertorbrücke.
O Untertorbrücke en 2005

A Untertorbrücke (en galego: Porta da ponte inferior) é a ponte máis antiga de Berna que aínda existe. A ponte orixinal, probablemente unha pasarela de madeira, construíuse en 1256 e atravesaba o Aar na fortaleza de Nydegg. A ponte foi destruída nunha inundación en 1460. No prazo dun ano, comezou a construción dunha nova ponte de pedra. A pequena Mariakapelle (Capela de María) situada no lado da columna da ponte do lado da cidade foi bendicida en 1467. Non obstante, a ponte non se rematou ata 1490. A ponte nova tiña 52 m. de longo cos tres arcos que abarcaban 13.5 m., 15.6 m. e 13,9 m..[19] A ponte modificouse varias veces, incluída a eliminación das varandas de pedra que foron substituídas por raíles de ferro en 1818–19.[19]

Ata a construción do Nydeggbrücke en 1840, a Untertorbrücke foi a única ponte que cruzaba o Aar preto de Berna. Ver Lista das pontes do Aar en Berna.

Igrexa de Nydegg[editar | editar a fonte]

Igrexa de Nydegg

O castelo orixinal de Nydegg construíuse arredor de 1190 polo duque Berchtold V. von Zähringen [20] ou o seu pai Berchtold IV.[21] como parte das defensas da cidade. Tras a segunda ampliación, o castelo foi destruído polos cidadáns de Berna en 1268. O castelo estaba situado preto do lugar onde agora se atopa o coro da igrexa, coa torre da igrexa descansando na esquina sur da torre da homenaxe.[22]

De 1341 a 1346 construíuse sobre as ruínas do castelo unha igrexa cun pequeno campanario. Despois, entre 1480 e 1483 engadiuse á igrexa unha torre. A nave central reconstruíuse entre 1493 e 1504. En 1529, tras a Reforma, a Igrexa de Nydegg utilizouse como almacén de madeira e grans. Máis tarde, en 1566, a igrexa volveuse utilizar para os servizos relixiosos e en 1721 colocouse baixo o Münster.

Igrexa do Espírito Santo[editar | editar a fonte]

Igrexa do Espírito Santo

A Igrexa do Espírito Santo (alemán: Heiliggeistkirche) é unha Igrexa reformada suíza situada en Spitalgasse 44. É unha das igrexas reformadas suízas máis grandes de Suíza. A primeira igrexa foi unha capela construída para o hospital e abadía do Espírito Santo. A capela, o hospital e a abadía mencionáronse por primeira vez en 1228 e naquel momento asentabase uns 150 m. fóra da porta occidental da primeira muralla da cidade. Este edificio substituíuse pola segunda igrexa entre 1482 e 1496. En 1528 a igrexa secularizouse polos reformadores da Reforma Protestante e os dous últimos monxes da abadía foron expulsados de Berna.[23] Durante os anos seguintes utilizouse como hórreo. En 1604 volveuse utilizar para os servizos relixiosos, como a igrexa do hospital para o Oberer Spital. A segunda igrexa demoleuse en 1726 para dar paso a un novo edificio, construído en 1726–29 por Niklaus Schiltknecht.[24]

O primeiro órgano da nova igrexa instalouse en 1804 e substituíuse en 1933 polo segundo órgano. A igrexa ten seis campás, unha das dúas máis grandes fundida en 1596 e a outra en 1728. As outras catro campás fundíronse todas en 1860.[25] O interior está apoiado por 14 columnas monolíticas feitas de pedra arenisca e ten un púlpito independente na parte norte da nave. Moi parecido á Catedral de San Pierre en Xenebra, a Igrexa do Espírito Santo alberga unhas 2.000 persoas e é unha das igrexas protestantes máis grandes de Suíza.[25]

De 1693 a 1698 o primeiro ministro do hospital foi o teólogo Pietista, Samuel Heinrich König. En 1829 e 1830, o vigairo da igrexa foi o poeta Jeremias Gotthelf.

Fontes[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Lista de fontes en Berna.

Hai máis de 100 fontes públicas na cidade de Berna, das cales once están coroadas con estatuas alegóricas renacentistas.[26] As estatuas creáronse durante o período de mellora cívica que se produciu cando Berna se converteu nunha importante cidade-estado durante o século XVI. As fontes foron construídas orixinalmente como abastecemento público de auga. A medida que Berna medrou en poder, as fontes orixinais ampliáronse e decoráronse pero mantiveron o seu propósito orixinal.

Case todas as fontes do século XVI, excepto a fonte Zähringer que foi creada por Hans Hiltbrand, son obra do mestre de Friburgo Hans Gieng.

De leste a oeste, a primeira fonte é a Läuferbrunnen (en alemán: fonte do corredor) preto da igrexa de Nydegg en Nydeggstalden. A pía construíuse en 1824, pero a figura data de 1545.[27] O Corredor mudouse varias veces desde a súa creación, e ata preto de 1663 coñecíase como o Brunnen beim unteren Tor (Fonte xunto a porta inferior). Orixinalmente o Läuferbrunnen tiña unha pía octogonal e unha columna alta e redonda. A pía substituíuse por unha rectangular antes de 1757[28] que substituíuse en 1824. A columna redonda foi substituída polo actual piar cadrado de pedra calcaria no século XVIII ou XIX.

A seguinte fonte é a Gerechtigkeitsbrunnen (en galego: Fonte da Xustiza) na Gerechtigkeitsgasse. Construída en 1543 por Hans Gieng, a fonte está rematada cunha representación da Xusticia. Está de pé cos ollos e as orellas vendados, a espada da verdade nunha man e unha báscula na outra. No alicerce debaixo dos seus pés hai catro figuras, o Papa, un Sultán, o Káiser ou Emperador e o Schultheiß ou Alcalde. Isto representa o poder da Xustiza sobre os gobernantes e os sistemas políticos da época, Teocracia, Monarquía, Autocracia e República.[27]

A estatua foi amplamente copiada en cidades de toda Suíza. Actualmente, permanecen once "fontes da Xustiza" en Suíza, e probablemente varias outras destruíronse.[29] Existen copias directas en Solothurn (1561), Lausana ( 1585), Boudry, Cudrefin e Neuchâtel. Os deseños influenciados pola estatua de Berna atópanse en Aarau (1643), Biel, Burgdorf, Brugg, Zürich e Lucerna.[30]

O Vennerbrunnen (galego: Portaestandarte ou Vexillum) está situado fronte ao antigo concello ou Rathaus. O Venner foi o título político-militar na Suíza medieval. Era o responsable da paz e da protección nunha sección dunha cidade e despois de dirixir as tropas desa sección na batalla. En Berna, o Venner era unha posición moi poderosa e era clave nas operacións da cidade. Cada Venner estaba conectado a un gremio e escollido do gremio. Venner foi un dos dous únicos postos dos que se elixía o Schultheiß ou Lord Maior. A estatua, construída en 1542, mostra a un Venner con armadura completa co seu estandarte.[27]

A fonte de Moisés, situada na Münsterplatz (en galego: Praza da Catedral) foi reconstruída en 1790–1791. A pía do Estilo Luís XVI deseñouna Niklaus Sprüngli. A figura de Moisés data do século XVI. A estatua representa a Moisés levando os Dez Mandamentos ás Tribos de Israel.[27] Moisés está retratado con dous raios de luz que se proxectan da súa cabeza, que representan Modelo:Bibleverse que conta que despois de atoparse con Deus a pel do rostro de Moisés quedou radiante. Os raios de luz xemelgos proceden dunha longa tradición de que a Moisés crecéronlle cornos.

Isto derívase dunha interpretación errónea da frase hebrea karan `ohr panav (קָרַן עֹור פָּנָיו). A raíz קרן Q-R-N (qoph, resh, nun) pódese ler como "corno" ou "raio de luz", dependendo da vocalización. `Ohr panahv (עֹור פָּנָיו) tradúcese como "a pel do seu rostro".[31]

Interpretadas correctamente, estas dúas palabras forman unha expresión que significa que Moisés estaba iluminado, que "a pel do seu rostro brillaba" (como ocorre cun halo), como a KJV teno.[31]

A Biblia dos Setenta traduce correctamente a frase hebrea como δεδόξασται ἡ ὄψις, "o seu rostro foi glorificado", pero Xerome de Estridón traduciu a frase ao latín como cornuta esset facies sua "a súa cara tiña cornos".[31]

Con aparente autoridade bíblica, e a conveniencia engadida de darlle a Moisés un atributo visual único e facilmente identificable (algo do que carecían notablemente os outros profetas do Antigo Testamento), mantívose como estándar na arte occidental representar a Moisés con cornos pequenos ata ben despois de que a tradución errónea fose realizada no Renacemento. Nesta representación de Moisés identificouse o erro, pero o artista optou por colocar cornos de luz na cabeza de Moisés para axudar na identificación.

A fonte Simsonbrunnen ou Sansón representa a historia bíblica de Sansón matando un león atopada en Modelo:Bibleverse. Segundo a historia, Sansón naceu dunha parella estéril de israelitas coa condición de que a súa nai e o seu fillo (Sansón) se abstiberan de toda bebida alcohólica e que nunca se afeitase nin se cortase o cabelo. Debido ao seu compromiso de vivir nestas condicións, Sansón recibiu unha gran forza. De mozo, namórase dunha muller filistea e decide casar con ela. Neste momento, os filisteos gobernaban sobre os israelitas e a decisión de Sansón de casare cunha, causa moita preocupación entre a súa familia. Calma as súas preocupacións e viaxa para casar co seu amor. No camiño, é atacado polo león e coa súa incrible forza mata o león. Máis tarde, ve que as abellas construíron un panal no corpo do león. Utiliza este suceso como base dun enigma, que cando non se responde, dálle o pretexto para atacar aos filisteos e liderar unha rebelión sen éxito. A fonte, construída en 1544 por Hans Gieng, segue o modelo da Simsonbrunnen en Solothurn.[27]

O Zähringerbrunnen construíuse en 1535 como un monumento ao fundador de Berna, Berchtold von Zähringer. A estatua é un oso con armadura completa, con outro cachorro de oso aos seus pés. O oso representa o oso, ao que segundo a lenda, Berchtold disparou na península do Aar mentres buscaba un sitio para construír unha cidade.

Unha das estatuas máis interesantes é a Kindlifresserbrunnen (en galego: Fonte do comedor de nenos, pero a miúdo traducida como fonte do Ogro) que se atopa na Kornhausplatz. A fonte construída entre 1545 e 1546 no lugar dunha fonte de madeira do século XV. Coñecida orixinalmente como Platzbrunnen (galego: Praza da Fonte), o nome actual data de 1666.[32] A estatua é un xigante ou ogro comendo un neno espido. Outros nenos son visibles nun saco aos pés da figura. Hai varias interpretacións do que representa a estatua,[33] incluíndo que é un xudeu cun sombreiro xudeu en punta[34] ou o deus grego Chronos. Non obstante, a explicación máis probable é que a estatua representa unha figura Fastnacht que asusta aos nenos desobedientes.[35]

A fonte Anna Seiler, situada no extremo superior da Marktgasse, lembra á fundadora do primeiro hospital de Berna. Anna Seiler está representada por unha muller cun vestido azul, botando auga nun pequeno prato. Ela está sobre un piar traído da cidade romana de Aventicum (moderna Avenches). O 29 de novembro de 1354 no seu testamento[36] pediulle á cidade que axudase a fundar un hospital na súa casa, que hoxe está en pé en Zeughausgasse. O hospital tiña inicialmente 13 camas e 2 asistentes[37] e ía ser un ewiges Spital[36] ou un hospital perpetuo. Cando Anna morreu arredor de 1360[38] o hospital rebautizouse como Seilerin Spital. En 1531 o hospital trasladouse ao mosteiro baleiro da Orde Dominicana St. Michaels Insel (illa de San Miguel) e entón era coñecida como Inselspital, que aínda existe máis de 650 anos despois de que Anna Seiler o fundase. O moderno Inselspital ten uns 6.000 empregados e atende a preto de 220.000 persoas ao ano. |de}}</ref>

Notas[editar | editar a fonte]

Referencias
  1. 1,0 1,1 "Swiss Inventory of Cultural Property of National and Regional Significance" (PDF). 27 de novembro de 2008. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 31 de decembro de 2022. Consultado o 6 de febreiro de 2009. 
  2. 2,0 2,1 2,2 The Old Bärengraben Arquivado 10 de novembro de 2007 en Wayback Machine. accessed 25 de abril de 2008 (en alemán)
  3. UNESCO World Heritage List Description of the Old City of Bern. Accessed 25 de abril de 2008
  4. Official Church Website-The Bells Arquivado 9 de abril de 2008 en Wayback Machine. accessed 25 de abril de 2008 (en alemán)
  5. Benteliteam (1985). Benteli-Werd Verlags AG, ed. Berna en cores. Wabern, CH. p. 34. ISBN 3-7165-0407-6. 
  6. Official Church Website-Tourism Arquivado 6 de outubro de 2007 en Wayback Machine. accessed 25 de abril de 2008 (en alemán)
  7. Ueli Bellwald (1983). Der Zytglogge in Bern. Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte. p. 2. ISBN 3857823410. 
  8. 8,0 8,1 Markus Marti (2005). 600 Jahre Zytglogge Bern. Eine kleine Chronik der Zeitmessung. p. 19. ISBN 3-7272-1180-6. 
  9. Niklaus Flüeler, Lukas Gloor; Isabelle Rucki (1982). Kulturführer Schweiz. Zürich: Ex Libris Verlag AG. pp. 68–73.  Parámetro descoñecido |name-list-style= ignorado (Axuda)
  10. Clare O'Dea (8 de outubro de 2005). "Time marches on at the Zytglogge". Swissinfo. Arquivado dende o orixinal o 07 de outubro de 2008. Consultado o 01 de xaneiro de 2023. 
  11. Bellwald, 4.
  12. 12,0 12,1 Hofer, Paul (1952). Die Kunstdenkmäler des Kantons Bern, Band 1: Die Stadt Bern (en alemán). Basel: Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte. p. 107. Arquivado dende o orixinal o 18 de xaneiro de 2015. Consultado o 21 de novembro de 2007. 
  13. Hofer, 107
  14. Hofer, 108.
  15. 15,0 15,1 Bellwald, 9.
  16. Bellwald, 13.
  17. 17,0 17,1 Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome Bundeshaus
  18. Swiss World.org website accessed 25 de abril de 2008.
  19. 19,0 19,1 Weber, Berchtold (1976). "Untertorbrücke". Historic-topographic Lexicon of Berne (en alemán). Arquivado dende o orixinal o 28 de marzo de 2009. Consultado o 30 de abril de 2009. 
  20. Hofer, Paul; Luc Mojon (1969). Band 5: Die Kirchen der Stadt Bern (en alemán). Basel: Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte. pp. 233–234. Arquivado dende o orixinal o 3 de marzo de 2016. Consultado o 29 de abril de 2009. 
  21. History of the Nydegg Church, from the church website Arquivado 6 de xullo de 2011 en Wayback Machine. pg 27, accessed 28 April 2009 (en alemán)
  22. History of the Nydegg Church, from the church website Arquivado 6 de xullo de 2011 en Wayback Machine. pg 28, accessed 28 de abril de 2009 (en alemán)
  23. Historische Notizen zur Heiliggeistkirche, A. 5., G.2., F.4., F.2., Arquivado 4 de marzo de 2016 en Wayback Machine. (en alemán)
  24. Paul Hofer und Luc Mojon; Die Kunstdenkmäler des Kantons Bern Band V, die Kirchen der Stadt Bern Arquivado 2 de decembro de 2013 en Wayback Machine. 58. Band der Reihe Die Kunstdenkmäler der Schweiz, Birkhäuser Basel 1969 ISBN Seiten 157–232
  25. 25,0 25,1 Weber, Berchtold (1976). Historisch-topographisches Lexikon der Stadt Bern. Arquivado dende o orixinal o 6 de setembro de 2009. Consultado o 1 de febreiro de 2010. (en alemán)
  26. City of Fountains, Bern Tourism Arquivado 24 de outubro de 2007 en Wayback Machine. accessed 25 de abril de 2008
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 Flüeler (1982). Kulturführer Schweiz. Zurich, CH: Ex Libris Verlag AG. pp. 72–73. 
  28. "Hofer, 323". Arquivado dende o orixinal o 4 de marzo de 2016. Consultado o 25 de abril de 2008. 
  29. Hofer, 321.
  30. Hofer, 319.
  31. 31,0 31,1 31,2 Moses horns Arquivado 4 de xullo de 2008 en Wayback Machine. accessed 25 de abril de 2008
  32. Weber, Berchtold (1976). "Kindlifresserbrunnen". Historic-topographic Lexicon of Berne (en alemán). Arquivado dende o orixinal o 25 de abril de 2009. Consultado o 30 de abril de 2009. 
  33. City Council of Bern minutes of the 14 de maio de 1998 5:00PM session accessed 23 de novembro de 2008(en alemán)
  34. Switzerland is yours.com travel guide accessed 25 de abril de 2008
  35. "Hofer, 281". Arquivado dende o orixinal o 7 de xullo de 2011. Consultado o 25 de abril de 2008. 
  36. 36,0 36,1 Copy of Anna Seiler's will, translated into modern German Arquivado 6 de xullo de 2011 en Wayback Machine. accessed 25 de abril de 2008 (en alemán)
  37. Zurkinden (1983). Aral Auto-Reisebuch: Schweiz (en alemán). Zurich, CH: Ringier AG. pp. 222–224. ISBN 3-85859-179-3. 
  38. Inselspital website-History Arquivado 20 de xuño de 2020 en Wayback Machine. accessed 25 de abril de 2008 (en alemán)

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]