Catasós, Lalín

Catasós
	Fachada da igrexa parroquial.
Concello	Lalín
Provincia	Pontevedra
Coordenadas	42°37′37″N 8°06′28″O / 42.6269938, -8.1077789
Poboación	454 hab. (2011)
Entidades de poboación	14
	[ editar datos en Wikidata ]

Santiago de Catasós é unha parroquia que se localiza no concello de Lalín. Segundo o IGE, no 2011 tiña 454 habitantes (246 mulleres e 208 homes), distribuídos en 14 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 527 habitantes.

Patrimonio

No lugar de Quintela, atópase a Fraga de Catasós (ou Carballeira de Quiroga), ocupa 4.5185 ha. e foi declarada monumento natural no ano 2000, que ademais de carballos conserva castiñeiros centenarios de 5 metros de circunferencia que chegan ata os 30 metros de altura, o que os converte nos máis altos de Europa^{[Cómpre referencia]}.

Consérvanse algúns túmulos funerarios.

O castro de Catasós presenta un recinto de forma ovalada co eixo maior (L-O) que mide uns 85 m; o eixo N-S chega ata os 80 m, ambas as medidas tomadas no exterior da estrutura. O recinto aparece defendido en todo o seu perímetro por un terraplén. Na zona suroeste hai un parapeto, cunha caída cara ao interior duns 3,5 m, que parece feito de pedra e terra e que nalgún punto puido ter estrutura muraria. Este parapeto vaise esvaecendo cara ao oeste e só aparece nun punto do sector oriental. Aproximadamente na zona central da coroa, existe un afloramento rochoso de xisto.^[2]

O castro de Quintela é un recinto de forma triangular ovalada cun eixo maior de orientación NL-SO que mide 150 m no exterior e 140 m ao interior. No seu eixo menor mide 130 m ao exterior e 100 m ao interior, na súa parte máis ancha, emprazada no suroeste. O recinto está protexido por un terraplén de escasa proxección, pois apenas levanta dous metros na maior parte do perímetro. Na zona noroeste presenta restos do parapeto que está composto esencialmente de terra, segundo se pode ver nos cortes dun camiño que o alterou. É probable que o parapeto se estendese tamén pola zona norte, pero a densa vexetación dificulta a súa determinación.^[3]

Entre os edificios civís da parroquia destacan o Pazo de Donfreán, un casal do século XVIII, e a Casa de Quintela.

A igrexa parroquial de Santiago de Catasós, de 1792, foi levantada sobre as ruínas da anterior. Ten tamén dúas ermidas e un cruceiro duns 5 metros de alto.

Galería de imaxes

Imaxe de Santiago na fachada da igrexa.
Inscrición na igrexa.
Sección dun castiñeiro da fraga de Catasós, derrubado en 1984 polo furacán Hortensia, cunha idade estimada de 270 anos