Torpedo (xénero)
| Torpedo Torpedos, estrugas, ortigas, raias eléctricas Rango fósil: eoceno temperán - actualidade [1] | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Torpedo marmorata | |||||||||||||||
| Clasificación científica | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Especies | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Torpedo é un xénero de peixes elasmobranquios batoideos, o tipo da familia dos torpedínidos, que son coñecidos vulgarmente como torpedos,[2] estrugas,[3] ortigas,[4] ou raias eléctricas,[5]
Son raias moi coñecidas por seren capaces de producir descargas eléctricas de 8 até 220 voltios, dependendo da especie, que usan para atodar ás súas presas e para defensa.[6]
A especie máis común en Galicia é Torpedo marmorata.[7]
A situación taxonómica do xénero Torpedo é controvertida. Para algúns autores sería o único da familia dos torpedínidos, mentres que a maioría consideran que esta comprende, además de Torpedo, o xénero Tetronarce. (Véxanse os artigos Torpedínidos e Tetronarce).
Morfoloxía
[editar | editar a fonte]As principais características das especies do xénero Torpedo son as seguintes:[1]
- Os torpedos ou raias eléctricas son peixes aplanados, como as outras raias, en forma de disco, coas extremidades caudais de tamaño variábel.
- A boca e es branquias están situadas na cara inferior do animal.
- Os machos teñen unha cloaca cerca da base da cola.
- As femias son ovovivíparas.
Taxonomía
[editar | editar a fonte]Descrición
[editar | editar a fonte]O xénero foi descrito en 1764 polo médico e naturalista neerlandés Maarten Houttuyn,[8] na súa monumental obra Natuurlyke Historie of uitvoerige Beschrÿving der Dieren, Planten en Mineraalen, volgens het Samenstel van der Heer Linnaeus ("Historia Natuural completa dos animais, plantas e minerais, segundo o sistema do señor Linneo"), publicada en 37 volumes en Ámsterdam entre 1761 e 1785.
Porén, algúns autores atribúenlle a súa descrición, en 1806, ao zoólogo francés André Marie Constant Duméril.[9]
Etimoloxía
[editar | editar a fonte]O nome do xénero, Torpedo, deriva do verbo latino torpere , 'agarrotarse', 'quedar paralizado', facendo referencia ao efecto que producen estes animais en alguén que os manipula ou os pisa cando están vivos.
Sinonimia
[editar | editar a fonte]O xénero coñeceuse tamén polos sinónimos seguintes:
- Segundo o ITIS:[8]
- Eunarce Fowler, 1910
- Fimbriotorpedo Fritsch, 1884
- Segundo o WoRMS:[10]
- Narcacion Gill (ex Klein), 1861
- Narcacion Klein, 1776
- Narcacion Bleeker (ex Klein), 1865
- Narcobatus Blainville, 1816
- Notastrape Whitley, 1932
- Tetronarcine Tanaka, 1908
- Torpedo Duméril, 1806
Clasificación
[editar | editar a fonte]Algúns autores consideran que este xénero comprende dous subxéneros:[10]
- Torpedo (Tetronarce), coa especie:
- Torpedo (Tetronarce) nobiliana Bonaparte, 1835, representada como Torpedo nobiliana Bonaparte, 1835, e aceptada actualmente como Tetronarce nobiliana (Bonaparte, 1835).
- Torpedo (Torpedo), coas especies:
- Torpedo (Torpedo) marmorata Risso, 1810, aceptada como Torpedo marmorata Risso, 1810.
- Torpedo (Torpedo) torpedo (Linnaeus, 1758), aceptada como Torpedo torpedo (Linnaeus, 1758).
Porén, na actualidade, a maioría dos autores consideran o subxénero Tetronarce como un xénero independente.
Especies
[editar | editar a fonte]En canto ás especies, segundo o WoRMS,[10] e a FishBase,[1] o xénero comprende as seguintes especies:
- Torpedo adenensis Carvalho, Stehmann & Manilo, 2002
- Torpedo alexandrinsis Mazhar, 1987
- Torpedo andersoni Bullis, 1962
- Torpedo bauchotae Cadenat, Capapé & Desoutter, 1978
- Torpedo californica Ayres, 1855
- Torpedo fairchildi Hutton, 1872
- Torpedo formosa Haas & Ebert, 2006
- Torpedo fuscomaculata Peters, 1855
- Torpedo mackayana Metzelaar, 1919
- Torpedo macneilli (Whitley, 1932)
- Torpedo marmorata Risso, 1810
- Torpedo microdiscus Parin & Kotlyar, 1985
- Torpedo nobiliana Bonaparte, 1835
- Torpedo panthera Olfers, 1831
- Torpedo peruana Chirichigno F., 1963
- Torpedo puelcha Lahille, 1926
- Torpedo semipelagica Parin & Kotlyar, 1985
- Torpedo sinuspersici Olfers, 1831
- Torpedo suessii Steindachner, 1898
- Torpedo tokionis (Tanaka, 1908)
- Torpedo torpedo (Linnaeus, 1758)
- Torpedo tremens de Buen, 1959
- Torpedo adenensis Carvalho, Stehmann & Manilo, 2002
- Torpedo andersoni Bullis, 1962
- Torpedo bauchotae Cadenat, Capape & Desoutter, 1978
- Torpedo californica Ayres, 1855
- Torpedo fuscomaculata Peters, 1855
- Torpedo mackayana Metzelaar, 1919
- Torpedo macneilli (Whitley, 1932)
- Torpedo marmorata Risso, 1810
- Torpedo nobiliana Bonaparte, 1835
- Torpedo panthera Olfers, 1831
- Torpedo peruana Chirichigno F., 1963
- Torpedo sinuspersici Olfers, 1831
- Torpedo tokionis (Tanaka, 1908)
- Torpedo torpedo (Linnaeus, 1758)
- Torpedo tremens de Buen, 1959
Galería
[editar | editar a fonte]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Froese, Rainer & Daniel Pauly, eds. (2015): Familia Torpedinidae en FishBase.
- ↑ torpedo, 1ª acep., no dicionario da RAG.
- ↑ estruga Arquivado 22 de xullo de 2013 en Wayback Machine., 2ª acep., no dicionario da RAG.
- ↑ ortiga, 2ª acep., no dicionario da RAG.
- ↑ Raia eléctrica, no Gran dicionario Xerais da lingua, volume II. Vigo, Xerais, 2009. ISBN 978-84-9914-072-8.
- ↑ Martin, R. Aidan. Electric Rays. ReefQuest Centre for Shark Research.
- ↑ Rodríguez Villanueva, Xosé Luís e Xavier Vázquez Álvarez (1992): Peixes do mar de Galicia (I). Lampreas, raias e tiburóns. Vigo: Xerais. ISBN 84-7507-654-8, p. 112.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Torpedo Houttuyn, 1764 no ITIS.
- ↑ Torpedo Duméril, 1806 no WoRMS.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Torpedo no WoRMS.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Torpedo  |
 |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Torpedo |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Burton, Maurice & Robert Burton (1984): Encyclopedia of Fish. Saint Louis, EE.UU: BPC Publishing. ISBN 0-7064-0393-2.
- Nelson, Joseph S. (2006): Fishes of the World. John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-25031-7.
- Rodríguez Villanueva, Xosé Luís e Xavier Vázquez Álvarez (1992): Peixes do mar de Galicia (I). Lampreas, raias e tiburóns. Vigo: Xerais. ISBN 84-7507-654-8.
- van der Land, J.; Costello, M. J.; Zavodnik, D.; Santos, R. S.; Porteiro, F. M.; Bailly, N.; Eschmeyer, W. N. & Froese, R. (2001): "Pisces", in: Costello, M. J. et al., eds. European register of marine species: a check-list of the marine species in Europe and a bibliography of guides to their identification. Paris: Muséum national d'Histoire naturelle. Collection Patrimoines Naturels, 50. ISBN 2-8565-3538-0, pp. 357–374.
- VV. AA. (2005): "Peces cartilaginosos". Animal. La definitiva e impactante guía visual de la vida salvaje en nuestro planeta. Madrid: Pearson Educación, S. A. ISBN 84-205-3616-4.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Torpedo no WoRMS.
- Torpedo Houttuyn, 1764 no ITIS.
- Familia Torpedinidae en FishBase.
- Torpedo na EOL.
- Torpedo no NCBI.
