Sauli Niinistö

Sauli Niinistö
	; (2023, Salão Oval (pt) )
Biografía
Nacemento	(fi) Sauli Väinämö Niinistö ; 24 de agosto de 1948 (75 anos); Salo, Finlandia
12º Presidente de Finlandia
	1 de marzo de 2012 – 1 de marzo de 2024 ; ← Tarja Halonen – Alexander Stubb (pt) → ; Electo en: eleições presidenciais na Finlândia em 2012 (pt) , Eleccións presidenciais de Finlandia de 2018
Presidente Associação de Futebol da Finlândia (pt)
	2009 – 2012 ; ← Pekka Hämäläinen (en) – Pertti Alaja (pt) →
Presidente do Parlamento de Finlandia
	24 de abril de 2007 – 27 de abril de 2011 ; ← Timo Kalli (en) – Ben Zyskowicz (pt) →
Deputado no Parlamento de Finlandia
	21 de marzo de 2007 – 19 de abril de 2011 ; Circunscrición electoral: Uusimaa (en) ; Electo en: eleições parlamentares na Finlândia em 2007 (pt)
Minister of Finance (en)
	15 de abril de 1999 – 16 de abril de 2003 ; ← Sauli Niinistö – Antti Kalliomäki (pt) → ; Gabinete ministerial: Paavo Lipponen's second Cabinet (en)
Deputado no Parlamento de Finlandia
	24 de marzo de 1999 – 18 de marzo de 2003 ; Circunscrición electoral: Helsinki (en) ; Electo en: eleições parlamentares na Finlândia em 1999 (pt)
Minister of Finance (en)
	2 de febreiro de 1996 – 15 de abril de 1999 ; ← Iiro Viinanen (en) – Sauli Niinistö → ; Gabinete ministerial: Paavo Lipponen's first cabinet (en)
Minister of Justice of Finland (en)
	13 de abril de 1995 – 1 de febreiro de 1996 ; ← Anneli Jäätteenmäki (pt) – Kari Häkämies (en) → ; Gabinete ministerial: Paavo Lipponen's first cabinet (en)
Deputy Prime Minister of Finland (en)
	13 de abril de 1995 – 30 de agosto de 2001 ; ← Pertti Salolainen (en) – Ville Itälä (pt) →
Chairperson of the National Coalition Party (en)
	1994 – 2001 ; ← Pertti Salolainen (en) – Ville Itälä (pt) →
Deputado no Parlamento de Finlandia
	Representa: Partido da Coligação Nacional (pt) ; 21 de marzo de 1987 – 23 de marzo de 1999 ; Circunscrición electoral: Varsinais-Suomi (en) ; Electo en: eleições parlamentares na Finlândia em 1987 (pt) , eleições parlamentares na Finlândia em 1991 (pt) , eleições parlamentares na Finlândia em 1995 (pt)
Lensmann (en) Kisko (en)
	1974 – 1975
Datos persoais
Residencia	Mäntyniemi (en) (2012–)
País de nacionalidade	Finlandia
Relixión	Luteranismo
Educación	Universidade de Turku (pt) - ciencias do dereito (–1974)
Actividade
Lugar de traballo	Helsinqui
Ocupación	político
Partido político	Partido da Coligação Nacional (pt) (–2012)
Lingua	Lingua sueca, lingua inglesa e lingua finesa
Carreira militar
Rama militar	Marinha da Finlândia (pt)
Rango militar	capitán
Deporte	fútbol (2009–2012)
Participou en
20 de xaneiro de 2016	World Economic Forum Annual Meeting 2016 (en)
22 de xaneiro de 2014	Encontro Anual do Fórum Económico Mundial de 2014
	World Economic Forum Annual Meeting 2013 (en)
Familia
Cónxuxe	Jenni Haukio (2009–); Marja-Leena Alanko (1974–1995), morte do cónxuxe
Fillos	Aaro Niinistö (en) ; () Jenni Haukio (pt)
Irmáns	Kari Niinistö (en)
Parentes	Ville Niinistö (en) (sobrinho fraterno (pt) )
	Premios (15 de setembro de 2023) Konung Carl XVI Gustafs jubileumsminnestecken IV (en) ../... 42+ ;
	Sinatura
Páxina web	niinisto.fi

Sauli Väinämö Niinistö, nado en Salo o 24 de agosto de 1948, é un político finlandés, 12º e actual presidente de Finlandia dende 2012.

Avogado de profesión, Niinistö foi presidente do Partido Coalición Nacional (KOK) de 1994 a 2001, ministro de Xustiza de 1995 a 1996, ministro de Facenda de 1996 a 2003, viceprimeiro ministro de 1995 a 2001 e candidato do KOK nas eleccións presidenciais de 2006. Exerceu como presidente do parlamento de Finlandia entre 2007 e 2011 e é presidente honorífico do Partido Popular Europeo desde 2002.

Niinistö foi o candidato do KOK nas eleccións presidenciais de 2012, ao derrotar a Pekka Haavisto da Liga Verde co 62,6% dos votos na decisiva segunda volta. Niinistö asumiu o cargo o 1 de marzo de 2012, e é o primeiro presidente conservador dende Juho Kusti Paasikivi, que deixou o cargo en 1956. En maio de 2017, Niinistö anunciou que buscaría a reelección nas eleccións presidenciais de 2018, como candidato independente. O KOK e os Demócrata Cristiáns apoiaron a súa candidatura. Conseguiu a reelección na primeira rolda o 28 de xaneiro de 2018 ao obter o 62,7% dos votos e o seu segundo mandato comezou o 1 de febreiro de 2018.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Niinistö naceu en Salo en 1948. Seus pais foron o director de circulación do xornal Salon Seudun Sanomat, Väinö Niinistö (1911–1991) e a enfermeira Hilkka Niinistö, apelido de solteira Heimo (1916-2014).^[1] Dirixiu alí o seu propio bufete de avogados antes de entrar na política nacional.

Niinistö foi concelleiro municipal de Salo de 1977 a 1992 e foi elixido membro do Parlamento de Finlandia polo distrito de Varsinais-Suomi en 1987. En 1994 foi elixido para dirixir o KOK como presidente do partido e posteriormente converteuse en ministro de Xustiza no primeiro gabinete do primeiro ministro Paavo Lipponen.^[2]

En 1996 cambiou de maletín pasando a ser ministro de Economía, cargo no que continuou tamén no segundo goberno de Lipponen desde 1999 ata 2003.^[3] Ademais en ambas as administracións, Niinistö foi vice-primeiro ministro. Como ministro de Economía, foi coñecido pola súa estrita política fiscal.^[4] Foi o primeiro finlandés que comprou con euros o 1 de xaneiro de 2002. O seu partido instouno a presentarse como candidato nas eleccións presidenciais de 2000, pero negouse. Anunciou a súa retirada gradual da política en 2001, e foi sucedido por Ville Itälä como líder do partido. Despois de rematar o seu mandato como ministro en 2003, Niinistö converteuse en vicepresidente do consello de administración do Banco Europeo de Investimento.

En marzo de 2005, Niinistö anunciou a súa candidatura para as eleccións presidenciais de 2006. Representou ao NCP, e tivo como principal rival á presidenta Tarja Halonen. Pasou á segunda rolda (como o segundo candidato máis votado na primeira rolda), celebrada o 29 de xaneiro de 2006, pero perdeu ante Halonen.

En 2006 Niinistö anunciou que se presentaría de novo ás eleccións parlamentarias de 2007. Dixo, con todo, que non tiña plans para asumir un alto cargo político como o de primeiro ministro nun futuro.^[5] Recibiu 60.563 votos nas eleccións de 2007, un récord nas eleccións parlamentarias finlandesas, un 21% máis que o récord de 1948 de Hertta Kuusinen.^[6] Despois das eleccións de 2007, Niinistö decidiu aceptar o cargo de presidente do parlamento. Negociou a fusión da Unión Demócrata Europea (EDU) co Partido Popular Europeo en 2002 e converteuse no seu presidente honorífico.

Foi elixido presidente da Asociación de Fútbol de Finlandia o 8 de novembro de 2009,^[7] substituíndo a Pekka Hämäläinen.

Presidencia[editar | editar a fonte]

Niinistö foi o candidato do NCP por segunda vez nas eleccións presidenciais de 2012. Co 37% dos votos, gañou a primeira rolda das eleccións e enfrontouse contra Pekka Haavisto da Liga Verde na segunda rolda.^[8] Gañou a segunda volta con preto do 62,6% dos votos fronte ao 37,4% de Haavisto. A marxe de vitoria de Niinistö foi maior de calquera presidente anterior elixido directamente. Gañou en 14 dos 15 distritos electorais.^[9]

Despois de converterse en presidente, Niinistö comprometeuse a establecer un grupo de traballo especial co obxectivo de evitar a alienación entre a mocidade do país e manifestou a súa preocupación polos problemas das zonas rurais pouco poboadas. Subliñou a importancia do entendemento mutuo co goberno e o parlamento. No seu discurso de aceptación agradeceu aos que o apoiaron na campaña e aos que non estaban de acordo con el.^[10]

En maio de 2017, Niinistö anunciou que buscaría a reelección nas eleccións presidenciais de 2018, como candidato independente.^[11] A súa candidatura foi pronto apoiada polo Partido Coalición Nacional e polos Demócratas.^[12]^[13] O día das eleccións, Niinistö recibiu o 62,7% dos votos, converténdose no primeiro presidente en Finlandia en ser elixido na primeira rolda.^[14]^[15]

Política exterior[editar | editar a fonte]

Como presidente, Niinistö visitou Rusia e reuniuse co presidente ruso, Vladimir Putin, en febreiro de 2013 para promover o comercio bilateral.

Ao mesmo tempo que se lle impoñían sancións a Rusia, causadas principalmente polo Euromaidán e a resposta rusa en Crimea e o leste de Ucraína,^[16] Niinistö dixo que o foco se debía poñer en aliviar as tensións e aumentar o entendemento entre Europa e Rusia. Afirmou que Finlandia debería servir de intermediario entre Rusia e Europa. Tamén afirmou que "Rusia entende que o conflito en Ucraína xerou debate en Finlandia sobre a propia política de seguridade deste país. É importante que o presidente Putin comprenda a posición de Finlandia sobre a adhesión á OTAN neste debate. Finlandia acepta que Rusia está traballando para atopar unha solución ao conflito agudo en Ucraína, pero ten que facer máis".

No seu discurso de aninovo de 2015, Niinistö afirmou: "Condenamos a anexión ilegal rusa de Crimea en canto sucedeu e condenamos as accións de Rusia no leste de Ucraína. Isto fixémolo no contexto da UE pero tamén o deixamos claro nos nosos contactos directos con Rusia. Condenamos calquera ocupación ilegal, uso ilegal da forza ou intentos de limitar a soberanía de nacións independentes. Tales accións nunca conseguen nada máis que perigo e aumento da tensión. Aínda que no pasado o poder podía crecer no canón dunha pistola, na actualidade isto só nos leva ao caos".^[17]

Niinistö reuniuse co xefe de Estado de Irán Ali Khamenei o 26 de outubro de 2016 en Teherán.^[18]

En abril de 2017, Niinistö apoiou a política dunha soa China. Segundo China, isto significa que Finlandia non pode ter relacións con Taiwán.^[19] O 16 de xullo de 2018, Niinistö acolleu oficialmente ao presidente dos Estados Unidos, Donald Trump, e ao presidente ruso, Putin, para o cumio EEUU-Rusia en Helsinqui. Participou na 73ª Asemblea Xeral das Nacións Unidas en Nova York o 25 de setembro de 2018, onde falou sobre Rusia e a súa relación cos países bálticos.

Como presidente de Finlandia, Niinistö ostenta o poder do perdón por sentenzas penais individuais e sancións relacionadas. Respecto diso, foi excepcionalmente "sen piedade": en 2019 non perdoou a ninguén,^[20] e perdoou de media só tres persoas ao ano. En comparación, a súa predecesora Tarja Halonen alcanzou unha media de 20 indultos ao ano de media.^[21] Niinistö explicou que está de acordo coa política do Tribunal Supremo de Finlandia, que sempre tramitou o caso antes de que o presidente o vexa. Niinistö apoiou a abolición do perdón presidencial nas súas campañas presidenciais, chamando á institución unha antiga "tradición real".^[22]

Vida persoal[editar | editar a fonte]

Niinistö casou coa súa primeira muller, Marja-Leena (apelido de solteira Alanko), en 1974 e tiveron dous fillos. Marja-Leena morreu nun accidente de coche en xaneiro de 1995. Niinistö escribiu un libro sobre a etapa posterior á morte desta no seu libro Viiden vuoden yksinäisyys ("Cinco anos de soidade").

Tras a morte da súa primeira muller, e sendo ministro, mantivo unha relación coa deputada Tanja Karpela, antiga raíña de beleza e máis tarde ministra de Cultura. Karpela formaba parte do Partido do Centro, de oposición, mentres que Niinistö estaba considerado o segundo home máis influente do goberno. En 2003, Karpela e Niinistö anunciaron o seu noivado, que rematou en 2004.^[23]

En 2005 coñeceu a Jenni Haukio, que naquel tempo traballaba para o Partido Coalición Nacional e que entrevistou a Niinistö para a revista Nykypäivä.^[24] Máis tarde iniciaron unha relación que mantiveron en segredo ata a súa voda o 3 de xaneiro de 2009.^[25] En outubro de 2017, a parella anunciou que esperaba un fillo.^[26]^[27]^[28]

É tío de Ville Niinistö, deputado da Liga Verde por Turku, ex líder da Liga Verde e exministro de Medio Ambiente.^[29] Niinistö sobreviviu ao terremoto do Océano Índico de 2004. Salvouse do posterior tsunami gabeando por un poste telefónico co seu fillo en Khao Lak, Tailandia.^[30]

Opinións[editar | editar a fonte]

Opúxose ao dereito do presidente a indultar aos presos e só perdoou a un preso durante o seu primeiro ano como presidente.^[31] Opúxose ao matrimonio entre persoas do mesmo sexo, aínda que opinou que as parellas do mesmo sexo deberían ter dereito á adopción e a un apelido común.^[32] Apoiou a eutanasia en determinadas circunstancias.^[33]