José Martinho Montero Santalha

José Martinho Montero Santalha
Nacemento	5 de abril de 1947
Lugar de nacemento	Cerdido
Nacionalidade	España
Relixión	catolicismo
Alma máter	Pontificia Universidade de San Tomé de Aquino
Ocupación	profesor universitario e lingüista
Xéneros	Ensaio
Estudos	Teoloxía, Filosofía
[ editar datos en Wikidata ]

José Martinho Montero Santalha, nado en Cerdido o 5 de abril de 1947, é un teólogo e lingüista galego.

Traxectoria

En 1957 ingresou no seminario de Mondoñedo. En 1965 marchou estudar teoloxía a Roma, onde se licenciou e preparou o doutoramento, sendo profesor agregado na Pontificia Universidade Gregoriana. Licenciouse en Filosofía pola Pontificia Universidade de San Tomé de Aquino de Roma. En 1971 foi ordenado sacerdote por Monseñor Arauxo, sendo a súa a primeira ordenación sacerdotal oficiada en lingua galega (os textos son adaptación e tradución do propio Montero).

Durante a súa etapa en Roma foi membro do grupo «Os Irmandiños», constituído por galegos residentes na cidade e preocupados pola recuperación do galego como lingua vernácula no eido da Igrexa Católica. Foi un dos asinantes do Manifesto para a supervivência da cultura galega, publicado en 1974 nas revistas Seara Nova (de Lisboa, dirixida por Rodrigues Lapa), e Cuadernos para el diálogo (de Madrid).

Regresou a Galiza en 1974, sendo mestre de Teoloxía no seminario de Santiago de Compostela. Licenciouse en Filoloxía pola UNED e no ano 2000 acadou o doutoramento pola Universidade da Coruña cunha tese sobre as rimas da poesía trobadoresca. Deu clases de lingua inglesa en Ferrol, e na Facultade de Ciencias da Educación e do Deporte de Pontevedra, da Universidade de Vigo.

Reintegracionismo

Homenaxe a Carvalho Calero en 2008.

A súa obra está vinculada á defensa do reintegracionismo. Redactou a primeira formulación ortográfica desta corrente, publicada en 1976 na revista Grial co nome de Unificación ortográfica galego-portuguesa. Este texto recollía a proposta feita por Manuel Rodrigues Lapa de adoptar o portugués como forma literaria do galego, pero matizándoa para defender só un achegamento ortográfico.

En 1994, nun artigo publicado na revista Temas do Ensino, defendeu a creación da Academia Galega da Língua Portuguesa, fundada en 2008 e da que é presidente e membro da comisión de lexicografía, amais de subdirector do Boletim da AGLP.

Participou na fundación da Associaçom Galega da Língua e as Irmandades da Fala da Galiza e Portugal.

Obra

Foi membro fundador das revistas Boa Nova, O Tempo e o Modo, Agália, Estudios Mindonienses e Encrucillada, da que tamén foi membro da redacción. En 1977 gañou o Premio Fernández Latorre de xornalismo, concedido por La Voz de Galicia polo artigo "Integración lingüística galego-portuguesa". Participou na tradución do Novo Testamento ao galego.

Obra editada en libro

Poesía

Quince poemas seus aparecen no libro Un alpendre de sombra e de luar. A escola literaria da diocese de Mondoñedo-Ferrol (Félix Villares Mouteira, 2007). Deles, catro son de temética relixiosa (de Nadal), tres sobre a lingua galega, dous adicados ao Camiño de Santiago e dous sobre Pontevedra.

Ensaio

• Directrices para a reintegración lingüística galego-portuguesa (Ferrol, 1979).
• Método prático de língua galego-portuguesa (Ourense, 1983).
• Carvalho Calero e a sua obra (Edicións Laiovento, 1993).
• Oxalá voltassem tempos idos! Memórias de Filipe de Amância, pajem de Dom Merlim (Edicións Laiovento, 1994).

Obras colectivas

• Por um galego extenso e útil (Através Editora, 2010).
• Carvalho Calero atual (Através, 2012).

Obra destacada en revistas

• "Na morte de Rodrigues Lapa". Artigo na revista Agália, nº 17, 1989.
• As sete cantigas de amor de Dom Dinis do fragmento Sharrer. Agália, 1997.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Biografía na web da AGLP.