Casca (botánica)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Casca do pradairo xaponés (Acer palmatum).

A casca,[1] ou paraza,[2] é a camada máis externa dos caules e das raíces das plantas leñosas, como as árbores e os arbustos. Cobre e protexe a madeira e consiste de tres capas, o felóxeno, o floema, e o cámbium vascular.

A casca pode acadar preto do 10 ou do 15 % do peso total da árbore.

Descrición botánica[editar | editar a fonte]

En talos ou caules novos de plantas leñosas como as árbores e arbustos, e algunhas vides perennes, a casca componse dos seguintes tecidos arranxados de fóra cara a dentro:

  • Súber (ás veces chamado cortiza para certas especies) - tecido externo, secundario, impermeable a gases e auga.
  • Cámbium de cortiza (ou suberóxeno ou felóxeno)- capa de células, normalmente unha capa dunha a dúas células de grosor, que é no estado de meristema persistente que produce cortiza.
  • Felodermo - (non sempre presente) - capa de células formadas nalgunhas plantas das células internas do cámbium de cortiza (a cortiza é producido da capa externa).
  • Casca - o tecido primario de talos e raíces. En talos, a casca está entre a capa epidérmica e o floema; en raíces, a capa interna non é floema, mais si o periciclo.
  • Floema - tecido condutor de nutrientes composto de tubos cribosos ou células cribosas mesturados con parénquima e fibras.

En vellos talos, a capa epidérmica, a casca, e o floema primario fórmanse separadamente dos tecidos internos por formacións grosas de cortiza. Debido ao espesamento da capa de cortiza, esas células morren debido a non recibir auga nin nutrientes. Esa capa morta é a casca rugosa que se forma ao redor do tronco da árbore e doutros talos. En máis pequenos talos e tipicamente en plantas non leñosas, ás veces xorde unha capa secundaria chamada periderma, que faise co cámbium de cortiza, cortiza e felodermo. Substitúe a capa dermal e actúa como cobertura moi semellante á a cortiza, tamén é feita maiormente de tecido morto. A pel no tomate é un periderma. As definicións do termo poden variar. Noutros usos, a casca consiste de tecido morto e protector no exterior de talos leñoso, e non inclúe o tecido vascular.

O cámbium vascular é a única parte dun talo leñoso onde hai división celular. Contén células indiferenciadas que se dividen rapidamente para producir xilema secundario cara a dentro, e floema secundario cara a fóra.

Ao longo do xilema, o floema é un dos dous tecidos dentro da planta que se involucran no transporte de fluídos. O floema transporta moléculas orgánicas (particularmente azucres) cara a onde sexa preciso.

Usos[editar | editar a fonte]

A cortiza, ás veces confundida con casca na linguaxe coloquial, é a camada máis externa dun talo leñoso, principalmente da sobreira, derivado do cámbium suberoso. Serve como protección contra danos, parasitos, enfermidades, tanto como para deshidratación e extremas temperaturas. A cortiza pode conter antisépticos como taninos. Algúns son substancialmente espesos, provendo máis illamento e dando á cortiza unha característica estrutura, nalgúns casos o espesor é suficiente para facelo colleitable como produtos de cortiza sen matar a árbore.

A cortiza dalgunhas árbores é comestible.

Ademais de produtos comerciais feitos de casca como cortiza, canela, quinina (da casca de Cinchona), aspirina (da casca de salgueiros). A casca dalgunhas árbores como os carballos é unha fonte de ácido tánico, usado en curtume.

Galería[editar | editar a fonte]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. casca, 3ª acep., no Dicionario da RAG.
  2. paraza 2ª acep., no Dicionario da RAG.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]