Yang Xiong
 | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 53 a.C. Reino de Shu (actual Sichuan) |
| Morte | 18 d.C. |
| Lugar de sepultura | Q21017645   |
| País de nacionalidade | Chinesa |
| Relixión | Confucianismo |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Filosofía |
| Ocupación | Poeta, filósofo |
| Período de actividade | Dinastía Han |
| Xénero artístico | Fu |
| Lingua | Chinés |
| Obra | |
Obras destacables Fa yan
Fangyan | |
| Descrito pola fonte | Gujin Tushu Jicheng (pt) Livro de Hã (pt) |
Yang Xiong (chinés tradicional: 揚雄; chinés simplificado: 扬雄; pinyin: Yáng Xióng; Wade-Giles: Yang2 Hsiung2) foi un filósofo, poeta e político chinés da dinastía Han do Oeste, célebre polos seus escritos filosóficos e a súa poesía fu 賦. Está considerado un dos maiores representantes da Escola dos Textos Antigos.[1]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Como outros recoñecidos escritores da súa época, Yang naceu no reino de Shu (actual condado de Pi, na provincia de Sichuan). Segundo Yang, a súa familia trasladárase ao sur dende o reino de Jin a causa da guerra civil ocorrida durante o século VI a.C.[2] Na súa mocidade, foi un grande admirador e imitador do seu compatriota Sima Xiangru e do estilo dafu propio dos primeiros anos da dinastía Han. A súa habilidade na composición de fu permitiulle obter un posto de oficial na capital de Chang'an, creando poemas para o emperador.[2]
A súa posición esixíalle gabar as virtudes e a gloria do emperador Cheng, pero Yang via con malos ollos a extravagancia e o dispendio da corte.[2] O poeta intentou recuperar o uso da admonición persuasiva ou feng 諷, unha forma de sátira que el consideraba o propósito orixinal do xénero fu, tal e como se reflectía nos escritos de autores coma Qu Yuan. Porén, os seus consellos pasaron desapercibidos para o emperador.
Xunto con Sima Xiangru, Yang foi unha das figuras máis senlleiras de toda a dinastía Han. O Han shu 漢書 ("Libro dos Han"), unha importante crónica histórica, dedícalles dous capítulos enteiros a ambos poetas, superando incluso a varios xenerais e ministros.[3]
Estivo relacionado co oficial e filósofo Huan Tan, un realista da Escola dos Textos Antigos, que o alabaría coma "o Confucio do oeste".
Pensamento
[editar | editar a fonte]En xeral, a filosofía de Yang Xiong mestura a preocupación cosmolóxica daoísta cunha visión máis pragmática do confucianismo.[1] Xa que logo, é un representante do sincretismo intelectual propio do período Han.[1][4]
Yang Xiong disentía tanto da filosofía de Mencio, quen coidaba que a natureza humana era inherentemente boa, como da de Xunzi, que consideraba que era en esencia mala.[1] A súa opinión estaba a cabalo entre ambas, dado que pensaba que a educación exercía un papel fundamental na transformación das persoas en individuos virtuosos ou corrompidos.[1] A nivel político, defendeu unha visión reformista que propugnaba a frugalidade do goberno e a preocupación polos desamparados.[1]
Nos eidos da estética e da teoría da literatura, foi coñecido por rexeitar a verbosidade excesiva dos fu.[1]
Obras
[editar | editar a fonte]A obra máis importante de Yang, o Fayan 法言 ("Ditos exemplares"), é un libro de filosofía modelado sobre as Lunyu 論語 ("Analectas") de Confucio. Nel, o autor critica aos poetas de fu por compoñer nunha linguaxe enfeitada e esotérica, ao tempo que evitaban toda cuestión moral.
Yang tamén escribiu outros textos de diverso cuño. O Tai xuan 太玄 foi un texto de adiviñación baseado no Yijing 易經. Pola súa banda, o Jie chao 解嘲 ("Xustificación contra o ridículo") foi un dos fu máis coñecidos sobre o tema da frustración. Así mesmo, elaborou o Fangyan 方言 ("Dialectos"), unha colección de dialectalismos das diversas partes da China, considerado unha das obras lexicográficas máis relevantes da dinastía Han.[5]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 "Yang Xiong (Yang Hsiung) - Internet Encyclopedia of Philosophy" (en inglés). Consultado o 2023-12-17.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Knechtges, David R. (1982). The Han Shu Biography of Yang Xiong (54 BC – AD 18) (en inglés). Center for Asian Studies, Arizona State University. ISBN 978-0939252107.
- ↑ Nienhauser, William (ed.) (1986). The Indiana Companion to Traditional Chinese Literature, Volume 1 (en inglés). Indiana University Press.
- ↑ McLeod, Alexus (2022). Zalta, Edward N., ed. Philosophy in Han Dynasty China (Spring 2022 ed.). Metaphysics Research Lab, Stanford University.
- ↑ Zgusta, Ladislav (ed.) (1992). History, Languages, and Lexicographers (en inglés). Niemeyer.
