Prociónidos

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Prociónidos
Procyonidae

Procyon lotor
Clasificación científica
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Subfilo: Vertebrata
Clase: Mammalia
Subclase: Theria
Infraclase: Placentalia
Orde: Carnivora
Suborde: Caniformia
Familia: Procyonidae
Gray, 1825 [1]
Xéneros
Véxase o texto
Sinonimia
Referencia:[2]
  • Bassaricyonidae Coues, 1887
  • Bassaridae Gray, 1869
  • Bassariscidae Gray, 1869
  • Cercoleptidae Bonaparte, 1838
  • Nasuidae Gray, 1869
  • Potidae Degland, 1854
  • Potosinae Trouessart, 1904
Bassaricyon gabbii.
Bassariscus astutus.
Nasua nasua.
Potos flavus.

A dos prociónidos (Procyonidae) é unha familia de mamíferos da orde dos carnívoros que inclúe os mapaches e os coatís, entre outros. No presente distribúense polo continente americano, desde o sur do Canadá até o norte da Arxentina, sendo por tanto a familia un representante exclusivo do Novo Mundo. Son os parentes máis achegados aos mustélidos.

O grupo está constituído por aproximadamente 19 xéneros, dos que só 6 teñen representantes vivos na actualidade.

Características[editar | editar a fonte]

Son animais de tamaño mediano ou pequeno que están ben adaptados para agatuñar, polo que presentan un estilo de vida arbóreo.

Os seus membros son pentadáctilos. Son plantígrados ou semiplantígrados, e os seus dedos están separados en diferentes graos, sendo o terceiro máis longo que os outros.

As gadoupas usualmente non son retráctiles, e son curtas e curvadas. Porén, as de Bassariscus astutus son semiretráctiles nas patas dianteiras.

A forma xeral do cranio é variábel (nalgunhas especies a rexión facial é alongada, noutras o cranio é curto e arredondado). Porén, a maioría dos neurocranios son relativamente voluminosos.

Na maioría das especies o canal aliesfenoide (canal a través do óso aliesfenoide que dá paso ao quinto nervio cranial) non está desenvolvido, e o canal da arteria carótide está localizado no lado interior da bulla auditiva e separada do forame rasgado medio.

Os molares destes animais adoitan seren anchos, e non presentan os bordos agudos de corte característicos dos cánidos e félidos.

Historia evolutiva[editar | editar a fonte]

Os prociónidos apareceron por primeira vez no oligoceno tardío de Europa (aínda que hoxe están extinguidos neste continente).

O seu primeiro rexistro en Norteamérica data do mioceno temperán, e pronto se converteron nun grupo predominante, alcanzando rapidamente unha ampla distribución.

En Suramérica a aparición do grupo tivo lugar entre o mioceno tardío e o plioceno, en dúas épocas distintas.

Clasificación[editar | editar a fonte]

Na actualidade a familia dos procióndios comprende os seguintes xéneros:[1]

Familia Procyonidae

  • Xénero Bassaricyon J. A. Allen, 1876 - olingos
  • Xénero Bassariscus Coues, 1887
  • Xénero Nasua Storr, 1780 - coatís
  • Xénero Nasuella Hollister, 1915
  • Xénero Potos É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. G. Cuvier, 1795 - poto
  • Xénero Procyon Storr, 1780 - mapaches

Ademais, coñécense os seguintes xéneros fósiles:[3]

Unha clasificación controvertida[editar | editar a fonte]

Houbo numerosos debates sobre a posición filoxenética dos pandas (o maior e o menor) e os mapaches, desde situalos a todos na familia dos prociónidos, até situar o xénero Ailuropoda nunha familia propia, a dos ailuropódidos.[4]

Porén, recentes análises xenéticas mostran que o panda xigante é un parente moi próximo dos osos, polo que a maioría dos autores o sitúan dentro da familia dos úrsidos como único representante actual da subfamilia dos ailuropodinos,[5] mentres que a clasificación do panda menor (Ailurus fulgens) aínda se discute, e moitos autores, como Hollister (1915), Gregory (1936) e Thenius (1979) inclúena, como subfamilia Aiulurinae dentro da familia dos prociónidos.[2]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 Procyonidae Gray, 1825 no SIIT.
  2. 2,0 2,1 Procyonidade en Wilson & Reeder (eds.) (2005)
  3. McKenna, M. C. & Bell, S. K., (eds.) (1997): Classification of mammals above the species level. New York: Columbia University Press.
  4. Ailuropodoidae en The Free Dictyonary.
  5. Ailuropodinae Arquivado 10 de novembro de 2013 en Wayback Machine. en Paleobiology Database.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Kowalski, K. (1981): Mamíferos. Manual de teriología. Madrid: H. Blume Ediciones. ISBN 84-7214-229-9.
  • Wilson, D. E. & Reeder, D. M. (eds.) (2005): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference. Third edition. Johns Hopkins University Press, 2 vols. ISBN 0-8018-8221-4.

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]