Nicolás Salmerón: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Addbot (conversa | contribucións)
m Bot: Retiro 10 ligazóns interlingüísticas, proporcionadas agora polo Wikidata en d:q742660
lig ints
Liña 4: Liña 4:
|cargoexecutivo1= [[Ficheiro:Escudo del Gobierno Provisional y la Primera República Española.svg|30px]][[Presidente do Goberno de España|Presidente do Goberno]] da [[Primeira República Española|Primeira República]]
|cargoexecutivo1= [[Ficheiro:Escudo del Gobierno Provisional y la Primera República Española.svg|30px]][[Presidente do Goberno de España|Presidente do Goberno]] da [[Primeira República Española|Primeira República]]
|periodo1= [[18 de xullo]] de [[1873]] - [[7 de setembro]] de [[1873]]
|periodo1= [[18 de xullo]] de [[1873]] - [[7 de setembro]] de [[1873]]
|antecesor1= [[Francisco Pi i Margall]]
|antecesor1= [[Francesc Pi i Margall]]
|sucesor1= [[Emilio Castelar y Ripoll]]
|sucesor1= [[Emilio Castelar y Ripoll]]
|datadenacemento = [[10 de abril]] de [[1838]]
|datadenacemento = [[10 de abril]] de [[1838]]
Liña 16: Liña 16:
}}
}}


'''Nicolás Salmerón Alonso''', nado en [[Alhama de Almería]] o [[10 de abril]] de [[1838]] e finado en [[Pau]] ([[Francia]]) o [[20 de setembro]] de [[1908]], foi un político e filósofo español, que chegou a [[Presidente do Goberno de España|Presidente do Poder Executivo da]] [[Primeira República Española]] durante un mes e medio no ano [[1873]]. Dimitiu do seu cargo por negarse a asinar unha pena de morte. Foi catedrático de Historia Universal na [[Universidade de Oviedo]] e de [[Metafísica]] na [[Universidade de Madrid]]. Estudou as teorías de [[Krause]], que inspiraron á [[Institución Libre de Ensino]].
'''Nicolás Salmerón Alonso''', nado en [[Alhama de Almería]] o [[10 de abril]] de [[1838]] e finado en [[Pau]] ([[Francia]]) o [[20 de setembro]] de [[1908]], foi un político e filósofo español, que chegou a [[Presidente do Goberno de España|Presidente do Poder Executivo da]] [[Primeira República Española]] durante un mes e medio no ano [[1873]]. Dimitiu do seu cargo por negarse a asinar unha pena de morte. Foi catedrático de Historia Universal na [[Universidade de Oviedo]] e de [[Metafísica]] na [[Universidade de Madrid]]. Estudou as teorías de [[Krause]], que inspiraron á [[Institución Libre de Ensino]].


==Traxectoria==
==Traxectoria==
O seu pai foi médico, e o seu irmán máis vello, [[Francisco Salmerón]] ([[1822]]-[[1878]]) foi político e xurista. Estudou o ensino en [[Almería]]. Máis tarde viaxou a [[Granada, España|Granada]] onde estudou Dereito e Filosofía, sendo co-discípulo de[[ Francisco Giner de los Ríos]]. En [[Madrid]] foi influenciado pólas teorías de [[Krause]] a través de Julián Sanz del Río, o seu profesor. En [[1858]], foi profesor de Filosofía no Instituto de San Isidro de Madrid e ao ano seguinte foi nomeado profesor axudante na Facultade de Letras da Universidade Central.
O seu pai foi médico, e o seu irmán máis vello, [[Francisco Salmerón]] ([[1822]]-[[1878]]) foi político e xurista. Estudou o ensino en [[Almería]]. Máis tarde viaxou a [[Granada, España|Granada]] onde estudou Dereito e Filosofía, sendo co-discípulo de[[ Francisco Giner de los Ríos]]. En [[Madrid]] foi influenciado pólas teorías de [[Krause]] a través de Julián Sanz del Río, o seu profesor. En [[1858]], foi profesor de Filosofía no Instituto de San Isidro de Madrid e ao ano seguinte foi nomeado profesor axudante na Facultade de Letras da Universidade Central.


O [[13 de xullo]] de [[1869]] obtivo a cátedra de [[Metafísica]] na Universidade Central. En [[1867]] foi detido polas súas actividades revolucionarias no seo do Partido Demócrata, a carón de [[Francisco Pi i Margall]], pasando cinco meses no cárcere.
O [[13 de xullo]] de [[1869]] obtivo a cátedra de [[Metafísica]] na Universidade Central. En [[1867]] foi detido polas súas actividades revolucionarias no seo do Partido Demócrata, a carón de [[Francesc Pi i Margall]], pasando cinco meses no cárcere.

Durante o [[Sexenio Democrático]] (1868-1874) foi un dos líderes do republicanismo, a pesar das diferenzas doutrinais que tiña de federalismo [[Francisco Pi i Margall]]. No ano [[1871]] foi elixido deputado por [[Badaxoz]].
Durante o [[Sexenio Democrático]] (1868-1874) foi un dos líderes do republicanismo, a pesar das diferenzas doutrinais que tiña de federalismo Pi i Margall. No ano [[1871]] foi elixido deputado por [[Badaxoz]].


==A [[Primeira República Española|Primeira República]]==
==A [[Primeira República Española|Primeira República]]==
Coa proclamación da República en [[1873]], foi nomeado Ministro de Gracia e Xustiza do goberno de [[Estanislao Figueras]]. Tentou reformar o sistema xudicial e establecer unha lexislación secular.
Coa proclamación da República en [[1873]], foi nomeado Ministro de Gracia e Xustiza do goberno de [[Estanislao Figueras]]. Tentou reformar o sistema xudicial e establecer unha lexislación secular.


Trala dimisión de [[Francisco Pi i Margall|Pi i Margall]], as Cortes Constituíntes nomearono [[Presidente do Goberno de España|Presidente do Poder Executivo]]<ref>[http://www.boe.es/datos/imagenes/BOE/1873/201/A01109.tif Gaceta de Madrid Anno CII n.201 20 luglio 1873, Tomo III, pág. 1109]</ref>con 193 votos contra 93<ref>*[http://descargas.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/90253951090392939543457/204919_002.pdf La Ilustracion Española y Americana Año XVII - num.XXVIII - Madrid, 21 de julio de 1873, pág. 450] crónica de la elección de Nicolás Salmerón a Presidente de la Primera República</ref>de [[Francisco Pi i Margall|Pi i Margall]], cargo que exerceu entre o [[18 de xullo]] e o [[7 de setembro]] de [[1873]]. A situación de todo o período foi especialmente crítica, o que o levou a non poder controlar as sublevacións [[cantón|cantonais]] que xurdían en [[Primeira República Española|España]]. Os seus problemas co Exército no foron menores durante o seu período presidencial, e a súa negativa a asinar a pena capital obligarono a dimitir. Dous días despois de abandonar o cargo foi elixido [[Presidente do Congreso dos Deputados de España|Presidente do Congreso dos Deputados]]. Os enfrontamentos co seu sucesor, [[Emilio Castelar y Ripoll|Emilio Castelar]], axudaron involuntariamente ó [[golpe de Estado]] do [[Manuel Pavía|xeneral Pavía]] que, xunto co de [[Arsenio Martínez Campos]] o [[29 de decembro]] de [[1874]], deron fin a primeira experiencia republicana en [[España]].
Trala dimisión de Pi i Margall, as Cortes Constituíntes nomeárono [[Presidente do Goberno de España|Presidente do Poder Executivo]]<ref>[http://www.boe.es/datos/imagenes/BOE/1873/201/A01109.tif Gaceta de Madrid Anno CII n.201 20 luglio 1873, Tomo III, pág. 1109]</ref>con 193 votos contra 93<ref>*[http://descargas.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/90253951090392939543457/204919_002.pdf La Ilustracion Española y Americana Año XVII - num.XXVIII - Madrid, 21 de julio de 1873, pág. 450] crónica de la elección de Nicolás Salmerón a Presidente de la Primera República</ref>de Pi i Margall, cargo que exerceu entre o [[18 de xullo]] e o [[7 de setembro]] de [[1873]]. A situación de todo o período foi especialmente crítica, o que o levou a non poder controlar as sublevacións [[cantón|cantonais]] que xurdían en [[Primeira República Española|España]]. Os seus problemas co Exército no foron menores durante o seu período presidencial, e a súa negativa a asinar a pena capital obligarono a dimitir. Dous días despois de abandonar o cargo foi elixido [[Presidente do Congreso dos Deputados de España|Presidente do Congreso dos Deputados]]. Os enfrontamentos co seu sucesor, [[Emilio Castelar y Ripoll|Emilio Castelar]], axudaron involuntariamente ó [[golpe de Estado]] do [[Manuel Pavía|xeneral Pavía]] que, xunto co de [[Arsenio Martínez Campos]] o [[29 de decembro]] de [[1874]], deron fin a primeira experiencia republicana en [[España]].


==Restauración da Monarquía==
==Restauración da Monarquía==
{{AP|Restauración borbónica en España}}[[Ficheiro:Estatua Nicolas Salmeron centro Almeria.jpg|miniatura|200px|dereita|Estatua de Nicolás Salmerón en [[Almería]]]]
{{AP|Restauración borbónica en España}}[[Ficheiro:Estatua Nicolas Salmeron centro Almeria.jpg|miniatura|200px|dereita|Estatua de Nicolás Salmerón en [[Almería]]]]
No [[1874]] regresa a súa cátedra de Metafísica, pero coa Restauración borbónica verase privado da plaza o [[17 de xullo]] de [[1875]] nun amplo proceso de depuración universitaria. Aínda que tratou de manter un despacho de avogados en [[Madrid]], a situación obligouno a partír cara o exilio en [[París]], onde xunto a [[Manuel Ruiz Zorrilla]] fundou o [[Partido Republicano Progresista (1880)|Partido Republicano Progresista]]. Non volveu a España ata [[1885]], trala amnistía de [[Práxedes Mateo Sagasta]] de [[1881]], e puido recuperar a súa cátedra. Foi de novo deputado no [[1886]] e despois ininterrompidamente de [[1893]] ata [[1907]].
No [[1874]] regresa a súa cátedra de Metafísica, pero coa Restauración borbónica verase privado da plaza o [[17 de xullo]] de [[1875]] nun amplo proceso de depuración universitaria. Aínda que tratou de manter un despacho de avogados en [[Madrid]], a situación obligouno a partír cara o exilio en [[París]], onde xunto a [[Manuel Ruiz Zorrilla]] fundou o [[Partido Republicano Progresista (1880)|Partido Republicano Progresista]]. Non volveu a España ata [[1885]], trala amnistía de [[Práxedes Mateo Sagasta]] de [[1881]], e puido recuperar a súa cátedra. Foi de novo deputado no [[1886]] e despois ininterrompidamente de [[1893]] ata [[1907]].


Finou en [[Pau]], [[Francia]] o [[20 de setembro]] de [[1908]], mentres estaba de vacacións. No ano [[1915]] trasladaron os seus restos ó monumento funerario levantado no cemiterio civil de Madrid, á dereita do mausoleo de [[Francisco Pi i Margall]], o seu predecesor na presidencia da [[Primeira República Española|República]]. No su epitadio aparece unha glosa realizada por [[Georges Clemenceau]] (primeiro ministro francés de [[1907]] a [[1912]]), e recordase que ''deixou o poder por non asinar unha sentencia de morte''.
Finou en [[Pau]], [[Francia]] o [[20 de setembro]] de [[1908]], mentres estaba de vacacións. No ano [[1915]] trasladaron os seus restos ó monumento funerario levantado no cemiterio civil de Madrid, á dereita do mausoleo de Pi i Margall, o seu predecesor na presidencia da [[Primeira República Española|República]]. No seu epitafio aparece unha glosa realizada por [[Georges Clemenceau]] (primeiro ministro francés de [[1907]] a [[1912]]), e recordase que ''deixou o poder por non asinar unha sentencia de morte''.




Liña 39: Liña 40:
|ESPAZO_POLITICO=[[Ficheiro:Escudo del Gobierno Provisional y la Primera República Española.svg|30px]] </br> [[Primeira República española]]
|ESPAZO_POLITICO=[[Ficheiro:Escudo del Gobierno Provisional y la Primera República Española.svg|30px]] </br> [[Primeira República española]]
|DINASTIA=[[Lista de Presidentes de España|Presidente do Goberno de España]]
|DINASTIA=[[Lista de Presidentes de España|Presidente do Goberno de España]]
|ANTES=[[Francisco Pi i Margall]]
|ANTES=[[Francesc Pi i Margall]]
|DESPOIS=[[Emilio Castelar y Ripoll]]
|DESPOIS=[[Emilio Castelar y Ripoll]]
|DATA_ENTRADA=[[1873]]
|DATA_ENTRADA=[[1873]]

Revisión como estaba o 13 de xullo de 2013 ás 21:46

Modelo:Infpolitico

Nicolás Salmerón Alonso, nado en Alhama de Almería o 10 de abril de 1838 e finado en Pau (Francia) o 20 de setembro de 1908, foi un político e filósofo español, que chegou a Presidente do Poder Executivo da Primeira República Española durante un mes e medio no ano 1873. Dimitiu do seu cargo por negarse a asinar unha pena de morte. Foi catedrático de Historia Universal na Universidade de Oviedo e de Metafísica na Universidade de Madrid. Estudou as teorías de Krause, que inspiraron á Institución Libre de Ensino.

Traxectoria

O seu pai foi médico, e o seu irmán máis vello, Francisco Salmerón (1822-1878) foi político e xurista. Estudou o ensino en Almería. Máis tarde viaxou a Granada onde estudou Dereito e Filosofía, sendo co-discípulo deFrancisco Giner de los Ríos. En Madrid foi influenciado pólas teorías de Krause a través de Julián Sanz del Río, o seu profesor. En 1858, foi profesor de Filosofía no Instituto de San Isidro de Madrid e ao ano seguinte foi nomeado profesor axudante na Facultade de Letras da Universidade Central.

O 13 de xullo de 1869 obtivo a cátedra de Metafísica na Universidade Central. En 1867 foi detido polas súas actividades revolucionarias no seo do Partido Demócrata, a carón de Francesc Pi i Margall, pasando cinco meses no cárcere.

Durante o Sexenio Democrático (1868-1874) foi un dos líderes do republicanismo, a pesar das diferenzas doutrinais que tiña de federalismo Pi i Margall. No ano 1871 foi elixido deputado por Badaxoz.

A Primeira República

Coa proclamación da República en 1873, foi nomeado Ministro de Gracia e Xustiza do goberno de Estanislao Figueras. Tentou reformar o sistema xudicial e establecer unha lexislación secular.

Trala dimisión de Pi i Margall, as Cortes Constituíntes nomeárono Presidente do Poder Executivo[1]con 193 votos contra 93[2]de Pi i Margall, cargo que exerceu entre o 18 de xullo e o 7 de setembro de 1873. A situación de todo o período foi especialmente crítica, o que o levou a non poder controlar as sublevacións cantonais que xurdían en España. Os seus problemas co Exército no foron menores durante o seu período presidencial, e a súa negativa a asinar a pena capital obligarono a dimitir. Dous días despois de abandonar o cargo foi elixido Presidente do Congreso dos Deputados. Os enfrontamentos co seu sucesor, Emilio Castelar, axudaron involuntariamente ó golpe de Estado do xeneral Pavía que, xunto co de Arsenio Martínez Campos o 29 de decembro de 1874, deron fin a primeira experiencia republicana en España.

Restauración da Monarquía

Estatua de Nicolás Salmerón en Almería

No 1874 regresa a súa cátedra de Metafísica, pero coa Restauración borbónica verase privado da plaza o 17 de xullo de 1875 nun amplo proceso de depuración universitaria. Aínda que tratou de manter un despacho de avogados en Madrid, a situación obligouno a partír cara o exilio en París, onde xunto a Manuel Ruiz Zorrilla fundou o Partido Republicano Progresista. Non volveu a España ata 1885, trala amnistía de Práxedes Mateo Sagasta de 1881, e puido recuperar a súa cátedra. Foi de novo deputado no 1886 e despois ininterrompidamente de 1893 ata 1907.

Finou en Pau, Francia o 20 de setembro de 1908, mentres estaba de vacacións. No ano 1915 trasladaron os seus restos ó monumento funerario levantado no cemiterio civil de Madrid, á dereita do mausoleo de Pi i Margall, o seu predecesor na presidencia da República. No seu epitafio aparece unha glosa realizada por Georges Clemenceau (primeiro ministro francés de 1907 a 1912), e recordase que deixou o poder por non asinar unha sentencia de morte.



Primeira República española

Segue a:
Francesc Pi i Margall
Nicolás Salmerón
Precede a:
Emilio Castelar y Ripoll
Presidente do Goberno de España

Notas

Véxase tamén

Outros artigos

Ligazóns externas