Dermatite

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Dermatite
SinónimosEccema, ás veces escrito eczema (forma non recollida polo DRAG)
EspecialidadeDermatoloxía
Tiposatópica, de estase, de contacto (alérxica ou irritativa), actínica, amoniacal, medicamentosa, dermatite ocupacional/profesional, seborreica, lique, proído
CausasDiversas
DiagnósticoBaseado nos sintomas
TratamentoEmolientes/Cremes hidratantes, pomadas de esteroides, antihistamínicos
Aviso médico.
Aviso médico.
Advertencia: A Wikipedia non dá consellos médicos.
Se cre que pode requirir tratamento, por favor, consúltello ao médico.

A dermatite,[1] tamén coñecida como eccema,[2] é un grupo de condicións que causan inflamación da pel. Estas enfermidades caracterízanse por comezón e eritema da pel.[3] En casos de curta duración poden aparecer pequenas burbullas, mentres que en casos de longa duración, a pel pode facerse máis espesa.[3] A área da pel afectada pode variar desde moi pequena até o corpo enteiro.[4]

Entre o grupo de enfermidades están a dermatite atópica, a dermatite de contacto (alérxica ou irritativa, producida polo contacto con substancias, en relación coa dermatite atópica), a dermatite de estase (ou eccema varicoso, producido polo insuficiente retorno do sangue polas veas das pernas), a dermatite actínica (debida a radiacións diversas), dermatite amoniacal (producida por urina, ou pola acumulación desta no cueiro), dermatite artificial (producida polo paciente intencionalmente), dermatite medicamentosa (por acción de fármacos ou drogas) e dermatite ocupacional/profesional/industrial (por materiais empregados no oficio do paciente).[3]

Estímase que en 2013 a dermatite afectou a 334 millóns de persoas en todo o mundo.[5] A dermatite atópica é o tipo máis común de dermatite e normalmente comeza durante a infancia.[4] A dermatite de contacto é dúas veces máis común nas mulleres que nos homes.[6] A dermatite alérxica de contacto afecta ao 7% das persoas nalgún momento da súa vida.[7] A dermatite de contacto irritante é común, especialmente no contexto de certas ocupacións, aínda que as cifras exactas son incertas.[8]

Clasificación[editar | editar a fonte]

Etimoloxía[editar | editar a fonte]

  • O termo "dermatite" deriva das palabras gregas "derma", δέρμα, ματος, que significa "pel", e "-itis", ῖτις = îtis, que se refire á inflamación. Polo tanto, "dermatite" podería traducirse como "inflamación da pel".
  • O termo "eccema" tamén ten orixe grega, derivado da palabra "ekzema", ἔκζεμα, que significa "ferver",[6] facendo referencia á aparición de burbullas ou vesículas que poden aparecer en certos tipos de dermatite.

Terminoloxía[editar | editar a fonte]

Ás veces úsase o termo "eccema" como un tipo ou caso particular da dermatite, a "dermatite eccematosa" (véxase na Galipedia eccema). Porén, o eccema (eczema) e a dermatite son tratados polo International Disease Dictionary como sinónimos, e están referidos de L20 a L30:[9]

Clasificación no IDD[editar | editar a fonte]

A dermatite herpetiforme non é causada polo virus do herpes, é só semellante a el, en realidade é causada pola malabsorción do glute. [10]
L20 - Dermatite atópica
L20.0 Prurigo de Besnier L21 - Dermatite seborreica L22 - Dermatite do cueiro
L23 - Dermatite alérxica de contacto
L24 - Dermatite de contacto irritante
L25 - Dermatite de contacto non especificada
L26 - Dermatite exfoliativa ou eritrodermia (Pityriasis Rubra)
L27 - Dermatite por substancias de uso interno
L28 - Lique simplex crónico e prurigo
L29 - Proído
L30 - Outras dermatites
A dermatite seborreica pode ser causada por exceso de vitamina A ou falta de B2 ou B6 ou por fungos. Máis frecuente en persoas con baixa inmunidade, e está seriamente agravada por factores psicolóxicos.[11]

Tamén hai dermatites clasificadas noutras partes do CID: [9]

  • Varices con inflamación (I83.1-I83.2)
  • Dermatite ficticia (L98.1)
  • Gangrena (L88)
  • Herpetiforme (enfermidade de Duhring-Brocq) (L13.0)
  • Dermatite da pel seca (Xerose cutánea) (L85.3)
  • Dermatite perioral (L71.0)
  • Enfermidade granulomatosa crónica (da infancia) (D71)
  • Trastornos da pel e do tecido subcutáneo relacionados coa radiación (dermatite actínica) (L55-L59)

Signos e síntomas[editar | editar a fonte]

Un episodio illado adoita producirse por alerxias, mentres que os casos crónicos poden ocorrer por fungos, bacterias, virus ou problemas inmunes.

Os principais síntomas son:

  • Manchas vermellas (eritema)
  • Inchazo (edema)
  • secreción na pel
  • pel seca
  • formación de crosta
  • Calidade do sono prexudicada

Os outros síntomas dependerán da orixe do eccema. As manchas tamén provocan unha importante deterioración na socialización, un grave problema para os nenos con dermatite frecuente que están estigmatizados e excluídos da vida social.

Causas[editar | editar a fonte]

As causas precisas das dermatites adoitan non estar claras.[4] Crese que a enfermidade implica unha combinación de irritación, alerxia e estase das veas. O tipo de dermatite adoita determinarse en función da historia clínica e da localización do eritema. A dermatite de contacto alérxica pode ocorrer debido á exposición breve a substancias ás que a persoa é alérxica.[3]

A causa principal é a hipersensibilidade, neste caso denominada dermatite atópica, que ten factores hereditarios pero só se activan por un estímulo que desencadea a alerxia (como leite,[12] camaróns ou pole).[13] Pode ser causada por factores internos ou externos, que varían segundo a resposta inmune de cada organismo ao medio en cuestión.

As persoas vulnerables á dermatite adoitan ter un defecto na filagrina, unha proteína estrutural da pel esencial para manter a función normal de barreira.[14]

Exemplos de manchas cutáneas causadas pola psicosomatización.

Factores psicolóxicos como o estrés excesivo ou as situacións traumáticas poden desencadear dermatite de somatización. Outras posibles causas inclúen factores hormonais (como a menstruación), o cambio do leite humano materno ao leite industrial (unha das principais causas nos bebés), pode ser desencadeada por certas vacinas (xeralmente na infancia e sen consecuencias graves) e pode ocorrer debido ao rozamento con certos materiais (fibras sintéticas). Os pacientes que estiveron encamados durante moito tempo adoitan desenvolver eccema porque non cambian moito de posición, mantendo as mesmas partes do corpo en contacto constante co tecido.

Diagnóstico[editar | editar a fonte]

O diagnóstico é esencialmente clínico e consiste na localización das lesións e síntomas, tendo en conta a idade do paciente, o carácter crónico ou agudo da enfermidade e os antecedentes persoais ou familiares de alerxias. A biopsia cutánea pode ser útil no diagnóstico diferencial pero raramente é necesaria.[15]

Tratamento[editar | editar a fonte]

A dermatite atópica adoita ser tratada con cremas hidratantes e pomadas esteroides.[16] Recoméndase o uso de cremas con corticosteroides, como a hidrocortisona, para episodios agudos e hidratación cutánea, pero non para os episodios crónicos debido ao risco de repercusións graves cando o tratamento se interrompe bruscamente.[15] Unha alternativa son os inhibidores de calcineurina como pimecrolimus e tacrolimus.[17] As pomadas de esteroides son xeralmente de intensidade media a alta e recoméndase que se utilicen durante menos de dúas semanas á vez, xa que poden producirse efectos adversos.[18] Nos casos en que hai unha infección cutánea, pódense recomendar antibióticos.[4] As infeccións bacterianas, xeralmente por Staphylococcus aureus, deben tratarse con antibióticos sistémicos, como cefalosporinas de primeira xeración ou penicilinas. O tratamento da dermatite de contacto consiste xeralmente en evitar a exposición ao alérxeno ou substancia irritante.[19] [20] Os anti-histamínicos pódense usar para inducir o sono e evitar a coceira ou proído durante a noite.[4][21]

Non hai evidencia de que o aceite de peixe, o aceite de borraxe ou outros, así como os suplementos vitamínicos ou minerais teñan algunha eficacia terapéutica na dermatite alérxica.[21] Algúns dermatólogos tamén poden recomendar fototerapia e ciclosporina ou outros inmunosupresores segundo o caso. Un alergólogo pode probar varias substancias para descubrir as causas dos brotes alérxicos frecuentes.

Tamén hai que evitar rascar a pel para evitar o agravamento da infección. A mellor opción é buscar un bo dermatólogo que che indique que remedios debes utilizar. A paciencia, o seguimento médico e a atención son moi importantes. Cando as causas impliquen factores psicolóxicos como ansiedade, compulsións, trastornos do estado de ánimo, trastornos somatoformes ou trauma psicolóxico, é necesario un seguimento psicolóxico a longo prazo.[22]

A dermatite máis común é a atópica. Nos bebés adoita aparecer na cara, nos xeonllos ou nas mans.[15]

A limpeza debe facerse suavemente, o baño debe ser rápido e quente e despois aplicar un emoliente (crema hidratante) con grande oleosidade.[15]

Epidemioloxía[editar | editar a fonte]

É bastante frecuente na infancia e na adolescencia, afectando a un de cada nove mozos (11%-15%), pero probablemente moitos casos queden sen diagnosticar.[23] Tamén é frecuente nos profesionais sanitarios, responsables da limpeza e das nais lactantes. Afecta a un 5-10% dos adultos.[24]

Nalgúns países, como Inglaterra, entre un 15 e un 20% dos nenos diagnosticáronse nalgún momento con eccema e a taxa de adultos é similar á dos Estados Unidos (5-10%).[25] Os enfermeiros e enfermeiras desenvolven dermatite polo menos unha vez no 85% dos casos, sendo máis frecuente naqueles que se lavan as mans frecuentemente con xel alcol ou xabón bactericida, xa que o seu uso habitual dana a pel.[26] Entre os profesionais sanitarios, a media oscila entre o 10 e o 45%, considerándose unha enfermidade profesional.[27]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "dermatite" (PDF). edu.xunta.gal, Dicionario galego de termos médicos. Páx. 204. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 10 de novembro de 2021. Consultado o 7 de agosto de 2023. 
  2. "eccema". Dicionario da Real Academia Galega, DRAG. Consultado o 2023-08-07. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 T., Susan (2012). Generalized Dermatitis in Clinical Practice (en inglés). p. 1-3,9,13-14. ISBN 9781447128977. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 "Handout on Health: Atopic Dermatitis (A type of eczema)". maio de 2013. Consultado o 29 de julho de 2016. 
  5. "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 301 acute and chronic diseases and injuries in 188 countries, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013.". Lancet (London, England) 386 (9995): 743–800. 22 de agosto de 2015. PMID 26063472. 
  6. 6,0 6,1 N., Franklin (2014). Middleton's allergy : principles and practice. Philadelphia. p. 566. ISBN 9780323085939. 
  7. "128.4". Rook's Textbook of Dermatology, 4 Volume Set. 2016. ISBN 9781118441176. 
  8. J., Peter (2013). Textbook of Contact Dermatitis. Berlin, Heidelberg. p. 42. ISBN 9783662031049. 
  9. 9,0 9,1 "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 24 de maio de 2019. Consultado o 07 de agosto de 2023. 
  10. Assis, Wilanda Dantas Queiroga de; Albuquerque, Gutemberg José Ramos de.(1990) Dermatite herpetiforme de Duhring-Brocq: relato de um caso. CCS;12(1):51-6, jan. 1990-jun. 1993. ilus.
  11. Schwartz, Robert A.; Janusz, Christopher A.; Janniger, Camila K. (Xullo 2006). "Seborrheic dermatitis: an overview". American Family Physician 74 (1): 125–30. PMID 16848386.
  12. Saude, Ig, Eczema
  13. Hanifin JM, Rajka G. Diagnostic features of atopic dermatitis. Acta Derm Venereol Suppl (Stockh). 1980;92:44-7.
  14. Sandilands A, Smith FJ, Irvine AD, McLean WH. Fillagrin’s fuller figure: a glimpse into the genetic architecture of atopic dermatitis. J Invest Dermatol 2007 Jun; 127 (6): 1282-4.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 Cristina Claro (2011) Eczema atópico na criança e no adulto. Rev Port Clin Geral 2011; 27:78-82
  16. C Flohr, Irvine, AD, MA (23 de xullo de 2012). "Management of difficult and severe eczema in childhood". BMJ (Clinical research ed.) 345: e4770. PMID 22826585. doi:10.1136/bmj.e4770. 
  17. Ashcroft DM, Dimmock P, Garside R, Stein K, Williams HC. Efficacy and tolerability of topical pimecrolimus and tacrolimus in the treatment of atopic dermatitis: meta-analysis of randomised controlled trials. BMJ 2005 Mar 5; 330 (7490): 516.
  18. Clinical Dermatology. 2015. p. 171. ISBN 9780323266079. 
  19. "Allergic contact dermatitis: Patient management and education.". Journal of the American Academy of Dermatology 74 (6): 1043–54. junho de 2016. PMID 27185422. 
  20. "Occupational risk assessment and irritant contact dermatitis.". Workplace health & safety 63 (2): 81–7; quiz 88. fevereiro de 2015. PMID 25881659. 
  21. 21,0 21,1 Hanifin JM, Cooper KD, Ho VC, Kang S, Kreftchik BR, Margolis DJ, et al. Guidelines of care for atopic dermatitis, developed in accordance with the American Academy of Dermatology (AAD)/American Academy of Dermatology Association "Administrative Regulations for Evidence-Based Clinical Practice Guidelines". J Am Acad Dermatol 2004 Mar; 50 (3): 391-404.
  22. Hoare C, Li Wan Po A, Williams H. Systematic review of treatments for atopic eczema. Health Technol Assess. 2000;4(37):1-191.
  23. Inês C. Camelo-Nunes, Gustavo F. Wandalsen, Karin C. Melo, Charles K. Naspitz, Dirceu Solé.(2000) Prevalência de eczema atópico e sintomas relacionados entre estudantes. J Pediatr (Rio J). 2004;80(1):60-4: Eczema atópico, dermatite atópica, crianças, adolescentes.
  24. Williams H, Robertson C, Stewart A, Aït-Khaled N, Anabwani G, Anderson R, et al. Worldwide variations in the prevalence of symptoms of atopic eczema in the International Study of Asthma and Allergies in Childhood. J Allergy Clin Immunol 1999 Jan; 103 (1 Pt 1): 125-38.
  25. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11134919/
  26. Larson E, Friedman C, Cohran J, Treston-Aurand J, Green S. Prevalence and correlates of skin damage on hands of nurses. Heart Lung 1997;26:404-12.
  27. Stingeni L, Lapomarda V, Lisi P. Occupational hand dermatitis in hospital environments. Contact Dermatitis 1995; 33:172-6.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]


Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre medicina é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.