Reino de Strathclyde

Reino de Strathclyde

Localización
55°44′00″N 5°02′00″O
Capital	Dumbarton
Xeografía
Parte de	Yr Hen Ogledd
Datos históricos
Creación	410
Disolución	1058
Organización política
Forma de goberno	monarquía

O corazón de Strathclyde é o val do Río Clyde. Aquí aparecen os sitios máis importantes relacionados co reino, como Clach nam Breatann (Rocha dos britóns), a probábel fronteira norte do reino nun principio. Outras zonas engadíronse ou separáronse do reino segundo as épocas. Algunhas zonas, como Cumberland en Inglaterra, se cadra foron aliados máis que zonas dominadas.

Strathclyde (gaélico escocés: Srath Chluaidh, lit. "Val do Clyde", orixinalmente en britónico Ystrad Clud) foi un dos reinos dos britanos no Hen Ogledd, as partes de fala britana do que hoxe é a Inglaterra setentrional e a Escocia meridional, durante o período posromano e a Idade Media. Tamén é coñecido como Alt Clut, o nome britónico de Dumbarton Rock, a capital medieval da rexión. Pode ser que as súas orixes se remonten aos Damnonii, pobo que aparece na obra de Tolomeo.

A lingua de Strathclyde e a dos britanos das zonas adxacentes so un goberno non nativo é coñecida como cúmbrico, un dialecto ou lingua moi relacionada co galés antigo. A evidencia toponímica e arqueolóxica leva a algún tipo de asentamento viquingo na época viquinga, aínda que en menor medida que na veciña Galloway. Un pequeno número de topónimos anglos amosan certo grao de asentamento limitado de xentes de Northumbria previos ao asentamento noruegués. Debido á serie de cambios de lingua na zona non é posíbel dicir se houbo algún asentamento goidélico na zona antes de que o gaélico fose introducido na alta Idade Media.

Despois do saqueo de Dumbarton Rock por un exército viquingo de Dublín en 870, empeza a empregarse o nome de Strathclyde, se cadra reflectindo un movemento do centro do reino cara a Govan. No mesmo período, tamén é denominado Cumbria, e os seus habitantes cumbrios. Durante a alta Idade Media, a zona foi conquistada polo reino de Alba, pasando a formar parte do novo reino de Escocia. Ficou como área distinta ata o século XII.

Orixes

Vista setentrional de Dumbarton Rock, fortaleza principal de Strathclyde do século VI ata 870. a fortaleza de Alt Clut estaban o cumio dereito.

Dumbarton visto desde o esteiro do Río Clyde en marea baixa.

Clach nam Breatann, Glen Falloch, se cadra a fronteira norte de Strathclyde

A Geographia de Tolomeo -unha carta de navegación, nun estudo etnográfico - enumera unha lista de tribos, ou grupos de tribos, na Escocia do sur na época da invasión romana e o estabelecemento da Britannia romana no século I. Ademais dos damnonii, Tolomeo cita os otalini, cuxa capital debeu ser Traprain Law; ao oeste deles, os selgovae nas Southern Uplands e, máis ao oeste en Galloway, os novantae. Ademais, en relacións romanas posteriores aparece un grupo coñecido como os maeatae, probabelmente na zona de Stirling. A capital dos damnonii crese que estivo en Carman, preto de Dumbarton, pero sobre 8 quilómetros no interior desde o río Clyde.

Malia que a fronteira norte semella que foi o Muro de Hadrián durante a maior parte da historia da Britannia romana, a extensión da influencia romana ao norte do Muro é algo escuro. Con seguridade existiron fortificacións romanas ao norte do Muro, e fortes tan ao norte como Cramond puideron ter ocupación permanente. Ademais, a fronteira formal foi movida tres veces máis cara ao norte. Dúas veces avanzou ata aliña da Muralla de Antonino, aproximadamente na época na que se construíu o Muro de Hadrián e de novo so Septimio Severo, e unha vez máis cara ao norte, alén do río Tay, durante as campañas de Agrícola - aínda que logos e retiraron. Ademais destes contactos, os exércitos romanos emprenderon expedicións punitivas ao norte das súas fronteiras. Os nativos do norte tamén atravesaron o muro cara ao sur, para comerciar, para roubar e para servir no exército romano. Os mercadores romanos podían pasar ao norte, e os subsidios romanos, ou os subornos, enviáronse a tribos ou xefes útiles para os seus fins. Hai debate sobre ata que punto a Britannia romana sufriu a romanización e, se hai dúbidas sobre áreas de forte control romano, daquela, ten que haber aínda máis sobre o grao de romanización dos damnonii

O período final da Britannia romana veu un aparente aumento de ataques for por mar for por terra, con atacantes que incluían aos pictos, escotos e os misteriosos attacotti de orixes inseguras. Estes ataques tamén puideron ser dirixidos contra as tribos da Escocia meridional. A suposta retirada final das forzas romanas sobre 410 é improbábel que tivese un impacto militar sobre os damnonii, pero a retirada dos fondos da residual gornición do Muro debeu ter un efecto económico considerábel.

Ningunha fonte histórica dá información firme ningunhas obre as fronteiras do reino de Alt Clut, pero téñense feito suxestións con base na toponimia e na topografía. Preto da zona norte de Loch Lomond, a onde se pode acceder en barco desde o Clyde, está Clach nam Breatann, a Rocha dos Britóns, que se pensa que gañou o seu nome como marca do límite setentrional de Alt Clut. Os Campsie Fells e os pantanos entre Loch Lomond e Stirling poden ter representado outra fronteira. Polo sur, o reino estendíase algo polo val do río Clyde arriba, e pola costa probabelmente estendíase cara a Ayr.

Período antigo

Artigo principal: Escocia na Idade Media.

O Vello Norte

Artigo principal: Britania posromana.

ver tamén: Hen Ogledd

Malia ser frecuentemente chamado a Idade Escura, o período posterior ó final do poder romano na Escocia meridional, aínda que pouco entendido, é considerabelmente menos escuro có período romano. Arqueólogos e historiadores teñen ofrecido varias versións do período no último século e medio. As fontes escritas dispoñíbeis para este período son basicamente irlandesa se galesas, e de feito moi poucas son contemporáneas do período entre 400 e 600.

As fontes irlandesas contan acontecementos no reino de Dumbarton só cando están relacionadas con Irlanda. Coa excepción da obra de Xildas no século VI e a poesía atribuída a Taliesin e Aneirin, en particular Y Gododdin, que se pensa que foi composta en Escocias obre o século VII, as fontes galesas datan xeralmente dunha época moi posterior. Algunhas están conformadas segundo as actitudes políticas prevalentes en Gales no século IX e despois. Beda, cuxo prexuízo é patente, raramente cita os britanos, e cando o fai faino en termos pouco eloxiosos.

Neste período antigo coñécense dous reis a partir de dúas fontes case contemporáneas. O primeiro é Coroticus ou Ceretic, coñecido como destinatario dunha carta de san Patricio, e que un biógrafo do século VII situou como rei da altura do Clyde, Dumbarton Rock, situándoo na segunda metade do século V. A partir da carta de Patricio é claro que Ceretic era cristián, e é probábel que a clase dirixente da zona tamén o fose, polo menos nominalmente. O seu descendente Rhydderch Hael aparece citado na Vida de San Columba de Adomnán. Riderch foi contemporáneo de Áedán mac Gabráin de Dál Riata e Urien de Rheged, ao que está unido por varias tradicións e contos, e tamén de Æthelfrith de Bernicia.

A cristianización da Escocia meridional, se a carta de San Patricio a Coroticus foi realmente a un rei en Strathclyde, fixera un considerábel progreso cando aparecen as primeiras fontes históricas. Algo máis ao sur, en Whithorn, coñécese unha unha inscrición cristiá da segunda metade do século V, se cadra conmemorando unha nova igrexa. Descoñécese como tivo lugar. A pesar de Columba, Kentigern, o suposto apóstolo dos britanos do Clyde, é unha figura escura e a vida de Jocelyn of Furness do século XII tardía e de dubidosa autenticidade aínda que Jackson cría que a versión de Jocelyn podería estar baseado nun orixinal cúmbrico anterior.

O reino de Alt Clut

Posíbeis áreas lingüísticas no sur de Escocia, séculos VII-VIII (segundo Nicolaisen, Scottish Place-Names e Taylor, "Place Names").

Despois do ano 600, a información sobre os britanos de Alt Clut convértese en algo un pouco máis común nas fontes. Con todo, os historiadores están en desacordo en como interpretaren isto. Falando claramente, tenderon a producir teorías que sitúan o seu suxeito no centro da historia de Britannia setentrional no período histórico inicial. O resultado é unha serie de historias que non poden seren reconciliadas. a historiografía máis recente podería ter andado algún camiño para solucionar este problema.

Véxase tamén

Bibliografía

• Alcock, Leslie, Kings and Warriors, Craftsmen and Priests in Northern Britain AD 550–850. Society of Antiquaries of Scotland, Edinburgh, 2003. ISBN 0-903903-24-5
• Barrell, A.D.M., Medieval Scotland. Cambridge University Press, Cambridge, 2000. ISBN 0-521-58602-X
• Barrow, G.W.S., Kingship and Unity: Scotland 1000–1306. Edinburgh University Press, Edinburgh, (corrected edn) 1989. ISBN 0-7486-0104-X
• Duncan, A.A.M., The Kingship of the Scots 842–1292: Succession and Independence. Edinburgh University Press, Edinburgh, 2002. ISBN 0-7486-1626-8
• Foster, Sally M., Picts, Gaels, and Scots: Early Historic Scotland. Batsford, Londres, 2nd edn, 2004. ISBN 0-7134-8874-3
• Hanson, W.S., "Northern England and southern Scotland: Roman Occupation" in Michael Lynch (ed.), The Oxford Companion to Scottish History. Oxford UP, Oxford, 2001. ISBN 0-19-211696-7
• Higham, N.J., The Kingdom of Northumbria AD 350–1100. Sutton, Stroud, 1993. ISBN 0-86299-730-5
• Jackson, Kenneth H., "The Britons in southern Scotland" in Antiquity, vol. 29 (1955), pp. 77–88. ISSN 0003-598X .
• Koch, John, "The Place of 'Y Gododdin' in the History of Scotland" in Ronald Black, William Gillies and Roibeard Ó Maolalaigh (eds) Celtic Connections. Proceedings of the 10th International Congress of Celtic Studies, Volume One. Tuckwell, East Linton, 1999. ISBN 1-898410-77-1
• Lowe, Chris, Angels, Fools and Tyrants: Britons and Anglo-Saxons in Southern Scotland. Canongate, Edinburgh, 1999. ISBN 0-86241-875-5
• Smyth, Alfred P., Warlords and Holy Men: Scotland AD 80–1000. Edinburgh UP, Edinburgh, 1984. ISBN 0-7486-0100-7
• Woolf, Alex, "Britons and Angles" in Lynch (2001).

Outros artigos

• Lista de reis de Strathclyde.
• Reinos britanos.

Ligazóns externas

• A Crónica dos reis de Alba
• A edición Rolls do Brut y Tywyssogion (pdf) na Stanford University Library
• CELT: Corpus of Electronic Texts en University College Cork incluíndo os Anais do Ulster, os Anais de Tigernach e o Chronicon Scotorum.
• A Crónica anglosaxoa, Mss. D e E, varia edicións incluíndo un XML versión de Tony Jebson.
• Google Books inclúe o Chronicon ex chronicis atribuído a Florence de Worcester e a tradución ao inglés de James Aikman (The History of Scotland) da Rerum Scoticarum Historia de George Buchanan