Universidade do Minho

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Universidade do Minho
Datos xerais
LocalizaciónBraga e Guimarães
Fundación11 de agosto de 1973
Datos actuais
Datos de contacto
Facebook: Universidade-do-Minho-Oficial-111501795592752 Twitter: UMinho_Oficial Instagram: universidade_do_minho Dialnet: 1024504 Editar o valor em Wikidata
editar datos en Wikidata ]

A Universidade do Minho (abreviado como UMinho ou UM ) é unha institución pública de educación universitario fundada en 1973 na cidade de Braga (Rexión Norte, Portugal), formando parte do grupo de "Novas Universidades" que cambiou o panorama do ensino superior superior no país, iniciando as súas actividades académicas no curso 1975/76. Forma parte do Grupo Compostela de Universidades.[1]

Cualificacións[editar | editar a fonte]

Segundo a Asociación Universitaria Europea (EUA): "UMinho constitúe unha referencia de ensino e a aprendizaxe de elevada calidade, non apenas para as universidades portuguesas, senón tamén para as europeas e mundiais. (…) A Comisión de Avaliación considera que UMinho é un dos mellores exemplos en Europa na implementación do marco de Boloña." [2]

Desde a súa fundación, a centenaria tradición académica da cidade de Braga foi inculcada na universidade, dende a vestimenta, ás festas do enterro de Gata, o primeiro de decembro e as bibliotecas da cidade. En 2012, o diario The Times situou á Universidade do Minho entre as 400 mellores academias do mundo.[3]

Na edición de 2017 do Ranking de Shanghai, a institución situouse no rango [401-500], sendo a quinta universidade portuguesa nesa clasificación, despois da Universidade de Lisboa, a Universidade do Porto, a Universidade de Aveiro e a Universidade de Coímbra.[4]

Status legal[editar | editar a fonte]

Desde o 13 de xaneiro de 2016 ten a condición de fundación pública de dereito privado. A Universidade réxese agora polo dereito privado, en particular no que respecta á súa xestión financeira, patrimonial e de persoal. O persoal que traballa actualmente na institución “con relación laboral legal pública” ten garantido o pleno mantemento da súa condición xurídica, especialmente no que se refire á evolución profesional. O goberno tamén determinou que ao remate dun "período experimental de cinco anos" realizarase unha "valoración independente" da aplicación do réxime fundacional. Como resultado desta valoración, o Consello Xeral da Universidade “pode propoñer, de forma xustificada, o retorno da institución ao réxime non fundacional”. O executivo pode, con todo, decidir volver ao réxime actual "durante o período experimental" se non se verifican os "supostos que presidiron a adopción" do novo modelo.[5]

Estrutura[editar | editar a fonte]

A universidade está rexida por un reitorado, composto por un reitor, un consello xeral e cinco unidades internas, que agrupan as distintas entidades internas por ámbitos de intervención.

Unidades Orgánicas de Docencia e Investigación[editar | editar a fonte]

As Unidades Orgánicas de Docencia e Investigación son as principais unidades da Universidade, responsables da docencia e da investigación asociada ás unidades docentes. Están divididos en seis escolas e catro institutos, e estes aínda están subdivididos por departamentos (trinta e un [6], segundo as áreas de "coñecemento". Tamén está o departamento autonómico de arquitectura. Estas institucións son equivalentes ás facultades tradicionais portuguesas, agás que non teñen a xestión de proxectos docentes.

  • Escola de Arquitectura da Universidade do Minho
  • Facultade de Ciencias da Universidade do Minho
  • Escola de Enxeñería da Universidade do Minho
  • Instituto de Deseño da Universidade do Minho
  • Instituto de Educación da Universidade do Minho
  • Instituto de Letras e Ciencias Humanas da Universidade do Minho
  • Instituto de Ciencias Sociais da Universidade do Minho
  • Facultade de Economía e Xestión da Universidade do Minho
  • Facultade de Dereito da Universidade do Minho
  • Facultade de Ciencias da Saúde da Universidade do Minho
  • Facultade de Psicoloxía da Universidade do Minho
  • Escola de Enfermaría da Universidade do Minho
Edificio do Reitorado da Universidade do Minho, en Largo do Paço, en Braga.

Unidades Orgánicas de Investigación[editar | editar a fonte]

As Unidades de Investigación Orgánica agrupan Centros de Investigación independentes ou financiados pola Fundación para a Ciencia e a Tecnoloxía, do Goberno de Portugal, Goberno de España e Goberno Marroquí

  • Ciencias: Centro de Bioloxía Molecular e Ambiental, Centro de Física, Centro de Matemáticas, Centro de Química, Centro de Ciencias da Terra e Centro de Investigación Xeolóxica, Planificación e Mellora de Recursos.
  • Ciencias da Saúde: Instituto de Ciencias da Vida e da Saúde.
  • Ciencias Sociais: Centro de Investigación en Ciencias Sociais, Centro de Rede de Investigación en Antropoloxía (con sede no ISCTE), Centro de Investigación Transdisciplinaria en Cultura, Espazo e Memoria, Centro de Estudos da Comunicación e da Sociedade.
  • Dereito: Centro de Investigación Interdisciplinar en Dereitos Humanos, e Núcleo para o Estudo do Dereito nas Entidades Locais.
  • Economía e Xestión: Centro de Estudos en Administración e Políticas Públicas, Centro de Estudos en Xestión, Centro de Investigación en Ciencia Política e Relacións Internacionais, Centro de Investigación en Economía Europea, Internacional e Industrial, Centro de Investigación en Microeconomía Aplicada e Centro de Investigación en Economía. Políticas.
  • Educación: Centro de Investigación en Educación e Centro de Estudos Infantiles.
  • Enxeñaría: Grupo de Investigación de Biomateriais, Biodegradables e Biomiméticos - integra o Laboratorio Asociado do IBB, o Centro Algoritmi, o Centro de Ciencia e Tecnoloxía da Computación, o Centro de Ciencia e Tecnoloxía Téxtil, o Centro de Enxeñaría Biolóxica - integra o Laboratorio Asociado de Mecánica e de Materiais do IBB, o Centro de Territorio, Medio Ambiente e Construción, Centro Interdisciplinar de Tecnoloxías de Produción e Enerxía, Instituto de Sostibilidade e Innovación en Enxeñaría Estrutural e Instituto de Polímeros e Composites - forma parte do Laboratorio Asociado I3N.
  • Humanidades: Centro de Estudos Humanísticos.
  • Psicoloxía: Centro de Investigación en Psicoloxía .
  • Outros Centros de Investigación: Centro de Enxeñaría de Sistemas de Produción, Centro de Estudos de Dereito, Centro de Investigación para a Formación de Profesionais da Educación Infantil, Centro de Investigación de Interfaces e Comportamento Superficial, Centro de Investigación para o Fomento da Alfabetización e do Ben -Estar da Criança, Centro de Investigación en Enfermería, Centro de Investigación en Xeografía e Planificación, Centro de Investigación en Mercadotecnia e Estratexia e Instituto de Estudos Económicos e de Xestión.

A Universidade tamén participa de proxectos integrados por empresas e institutos científicos en colaboracións público-privadas, como por exemplo o desenvolvemento en 2020 durante a pandemia de COVID-19 de máscaras con tecidos antivíricos, que desactivan o SARS-CoV-2.[7]

UM - Polo de Gualtar

Unidades Culturais[editar | editar a fonte]

As Unidades Culturais promoven a cultura non só no ámbito académico senón tamén para toda a comunidade.

  • Arquivo comarcal de Braga
  • Biblioteca Pública de Braga
  • Casa Museo de Monção
  • Centro de Estudos Lusíadas
  • Museo Nogueira da Silva
  • Unidade de Educación de Adultos
  • Unidade de Arqueoloxía de Braga
  • Casa do Saber
  • Museo Virtual da Lusofonía

Unidades de Apoio e Servizos[editar | editar a fonte]

As Unidades de Apoio e Servizos agrupan a todas as entidades de servizo e apoio á comunidade académica. Desde bibliotecas internas, apoio social, servizos técnicos, transportes, relacións públicas, entre outros e mesmo outros

Bibliotecas internas[editar | editar a fonte]

A Universidade do Minho conta con dúas bibliotecas principais, unha en cada Campus, cun total de máis de medio millón de libros. A Biblioteca da UM é tamén un repositorio de publicacións da ONU e do INE, o Instituto Nacional de Estatística.

Ademais disto, cada Departamento e Escola/Instituto conta cunha biblioteca especializada en libros infantís e infantís.

No interior do edificio principal da Facultade de Ciencias Económicas e Xestión hai un Centro de Información da Unión Europea.

Unidades diferenciadas[editar | editar a fonte]

As Unidades Diferenciadas distínguense das demais unidades por ser o resultado da colaboración con entidades externas á Universidade.

  • Biblioteca Lúcio Craveiro da Silva, en colaboración co Concello de Braga .
  • Centro de Estudos Xurídicos do Minho, colaboraría coa Asociación Industrial do Minho, Concello de Braga, Instituto Politécnico do Cávado e Ave, Asociación de Municipios do Vale do Ave e a Asociación de Estudantes de Dereito da Universidade do Minho.
  • Fundación Carlos Lloyd Braga
  • Fundación Martins Sarmento, en colaboración co Ministerio de Cultura, o Concello de Guimarães e a Sociedade Martins Sarmento .
  • Instituto de Xestión e Administración Pública
  • Instituto Confucio, en colaboración con Hanban (Oficina Nacional para a Difusión da Lingua China no Mundo) e coa Universidade de Nankai, Tianjin.
  • Orquestra de Cámara do Minho
  • Tamén son varias as entidades nas que participa a Universidade do Minho, como: Campurbis, Braga Digital, Quadrilátero Urbano, Computer Graphics Center, BIC Minho, AvePark, CITEVE, IDITE-Minho, IEMinho, entre outras.

Instalacións[editar | editar a fonte]

As instalacións da Universidade do Minho están divididas entre as cidades de Braga e Guimarães . Na cidade de Braga a casa reitoral está situada no Largo do Paço . Tamén nesta cidade, a universidade era propietaria do campus de Gualtar, Convento dos Congregados, agás a súa basílica, un edificio da rúa do Castelo, un edificio da rúa do Forno (antiga SAS), edificios da rúa D. Pedro V (actual BA)., complexo residencial Santa Trega e complexo residencial Lloyd Braga. Na cidade de Guimarães, era propietaria do campus Azurém e do complexo residencial Combatentes.

Os cursos do Instituto de Educación, Facultade de Psicoloxía, Instituto de Letras e Ciencias Humanas, Facultade de Economía e Xestión, Facultade de Enfermaría, Facultade de Medicina, Facultade de Dereito, Enxeñaría Informática, Enxeñaría Biolóxica, Enxeñaría Biomédica e a maioría dos os cursos da Facultade de Ciencias e do Instituto de Ciencias Sociais impártense en Braga, mentres que Arquitectura, Xeografía, Estatística Aplicada e a maioría dos cursos de Enxeñaría impártense en Guimarães.

Tradicións[editar | editar a fonte]

Himno da Universidade do Minho [8][editar | editar a fonte]

Historia do Himno[editar | editar a fonte]

A idea de crear un himno para a Universidade do Minho xurdiu da Asociación Académica da Universidade do Minho en 1995, nun momento de especial vitalidade para a nova academia do Minho. O poeta José Manuel Mendes e o compositor Fernando C. Lapa foron os autores contratados. Así naceu o Himno da Academia, que tomou a denominación de Himno da Universidade do Minho tras a súa aprobación polo Claustro Universitario, o 17 de xaneiro de 2004, como himno oficial da universidade. Máis que a exaltación da institución, é unha expresión feliz desta notable experiencia que constitúe, para moitos mozos, o paso pola universidade. O Himno da Universidade do Minho foi gravado polo Coro Académico da Universidade do Minho en 1995, aparecendo na apertura do CD Estes Anos São Viagem editado pola Rádio Universitária do Minho. Tamén foi ensaiado naquela ocasión por Azeituna e pola Tuna Universitária do Minho, sendo interpretado por estas tunas e o coro en varias ocasións. Foi gravado no ano 2001 por Coro Académico, con acompañamento de piano, sendo a peza de apertura do CD Vozes e Espaços . Tamén se volveu gravar no ano 2003, no proxecto de CD Coro sobre Azul, no que é interpretado por Azeituna e cantado por CAUM .

Letra do himno[editar | editar a fonte]

Estes anos são viagem
Entre a água e o acontecer
Ramo de astros sobre a margem
Barco ainda por haver

É no vento a nossa casa
Chão aberto a quem chegar
São mil asas numa asa
Da canção a partilhar

Novo tempo e já memória
Dias breves em devir
É o arder na própria história
Todo o destino é partir

Estes anos são passagem
Entre a água e o acontecer
Um amor de mar e margem
Na euforia de viver

É no vento a nossa casa
Chão aberto a quem chegar
São mil asas numa asa
Da canção a partilhar

Novo tempo e já memória
Dias breves em devir
É o arder na própria história
Todo o destino é partir.

Traxe de estudante da Universidade do Minho[editar | editar a fonte]

Azulexos no Pazo Arcebispal

O presidente da Xunta Directiva da Asociación Académica da Universidade do Minho (AAUM) entre 1988 e 1991, Luís Novais –estudante con profundas vinculacións co CAUM– foi o encargado de introducir a vestimenta actual na academia do Minho. Como parte da súa carreira académica, consultou un manuscrito do século XVIII, as memorias de Ignácio José Peixoto,[9] que fora secretario do arcebispo de Braga. Nun dos fragmentos do manuscrito, o autor fai referencia ao período anterior á expulsión dos xesuítas polo marqués de Pombal, dicindo que "Braga era unha Universidade", probablemente en alusión ao antigo colexio de São Paulo, ao que pertenceu. á Compañía de Xesús e que, de feito, nunca foi de estudos universitarios. Continúa: "Agora vos contarei como vestían os alumnos...". A continuación describiuse un traxe que a dirección da Asociación Académica da Universidade do Minho decidiu recrear en 1989.

O traxe actual foi deseñado por un estilista bracarense, a partir da descrición de Ignácio José Peixoto e dos paneis de tella do século XVIII que existen nas escaleiras do Paço Episcopal Bracarense, situado no Largo do Paço, actual Reitoral da Universidade do Minho.

Trátase dunha entrada gratuíta de estudantes da Universidade do Minho, que nunca foi obxecto de resolución reitoral, nin está recollida nos respectivos estatutos. Logo de ser aprobado pola Asociación Académica, sería posteriormente regulado polo "Cabido de Cardeais", que, segundo o seu estatuto, regula as materias relativas ao exercicio desta academia.

Para diferenciar ao alumnado vestido creáronse as Insignias, é dicir, as cintas de diferentes cores e anchos que se colocan na manga dereita do abrigo, pegadas baixo o símbolo AAUM ou UM.

Cada cor (ou conxunto de dúas cores) representa o curso.

O número de cintas representa o número de matrículas na Universidade.

O ancho das cintas representa o curso curricular no que estás matriculado, representando cada ano un centímetro.

As cintas cámbianse oficialmente na Imposición de Insignias, pero os estudantes cambian de estado no momento en que se rexistran.

Este traxe foi adoptado libremente polos estudantes, quen o adoptaron, primeiro por decisión da Xunta Directiva da Asociación Académica, e posteriormente por regulamento do Cabido de Cardeais, que é o órgano que nesta universidade se encarga dos asuntos relacionados coa práctica académica. .

Este traxe é coñecido como un tricornio, debido ao sombreiro de tres cantos do que está feito.

Composición de disfraces dos estudantes da UM, o "Tricornio":

Consta de zapatos negros, con fibela; medias negras lisas (vidro para as mulleres); pantalóns curtos negros (para homes) ou saias negras (para mulleres); camisa branca de colo alto e axustada nas costas; chaqueta negra; capa negra; Tricornio (un sombreiro de forma triangular con tres peteiros).

Lista de Reitores da Universidade do Minho[editar | editar a fonte]

  • Carlos Alberto Lloyd Braga 1973-1980
  • Joaquim José Barbosa Romero 1980-1981
  • Lucio Craveiro da Silva 1981-1984
  • João de Deus Pinheiro 1984-1985
  • Sérgio Machado dos Santos 1985-1998
  • Licínio Chainho Pereira 1998-2002
  • António JM Guimarães Rodrigues 2002-2009
  • António Augusto Magalhães Cunha 2009 - 2017
  • Rui Vieira de Castro 2017- actual

Notas[editar | editar a fonte]

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]