Santiago Sporting Club

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Santiago Sporting
NomeSantiago Sporting Club
FundaciónXullo de 1911
EstadioCampo de Don Mendo
Inauguración21 de novembro de 1920
Capacidade1.000
PresidenteLorenzo Valdés (1911)
Manuel R. Gerpe (1919)
Miguel Barca (1920-1922)
LigaCampionato de Compostela
Campionato de Galicia
Titular
Alternativo

O Santiago Sporting Club foi un equipo de fútbol de Santiago de Compostela fundado en 1911 e que existiu ata 1922.

O club impulsou a celebración do Campionato de Compostela, organizou a Copa do Apóstolo e competiu no Campionato de Galicia.

Historia[editar | editar a fonte]

Orixes[editar | editar a fonte]

As orixes do equipo remóntanse á iniciativa dun grupo de mozos do Padroado de San Luís Gonzaga de Santiago de Compostela, que en xullo de 1911 decidiron fundar un club para o fomento do deporte ao redor dunha directiva con Lorenzo Valdés como presidente.[1] A falta de instalacións propias nas que desenvolver outras actividades, o club constituíuse inicialmente ao redor do seu equipo de fútbol, xogando como local no Campo de Santa Isabel, de propiedade municipal.[2]

Debutou o 13 de agosto de 1911 nun partido da Copa Seoane disputado contra o Vilagarcía Fútbol Club en Vilagarcía de Arousa. O encontro foi suspendido con 1-0 no marcador tras trinta minutos de xogo debido á retirada do equipo visitante como sinal de protesta contra os reiterados abusos permitidos polo árbitro, que era ao mesmo tempo secretario do equipo local.[3] O equipo santiagués estaba formado naquel momento polo porteiro Ignacio Oraá, os defensas Manuel Romero Gerpe e Nóvoa, os centrocampistas Tojo, Pérez e Pintos, e os dianteiros R. Gallego, Roque López, J. Romero Gerpe, Poncet e E. Gallego.[4]

En novembro do mesmo ano negociaron co Concello de Santiago a propiedade dos dereitos de organización da Copa do Apóstolo,[5] pero a falta de medios económicos acabou levando ese mesmo ano á desaparición do club, cuxo novo proxecto iniciado en 1913 tampouco prosperou.[6]

Da man de varios dos xogadores que pertenceran ao equipo, encabezados por Manuel Romero Gerpe como novo presidente, en 1919 comezou a nova e seria etapa do club.[7] Na súa nova andaina, a directiva retomou as negociacións co concello para obter definitivamente ese ano os dereitos para organizar a Copa do Apóstolo e tamén promoveu a celebración anual do Campionato de Santiago, competición na que os equipos composteláns e polo menos un invitado doutras localidades competirían por un trofeo de prata achegado polo propio club, coa intención de elevar o nivel competitivo do fútbol local.[8] O primeiro partido deste campionato disputouse o 29 de abril de 1919 no Campo de Santa Isabel entre o Sporting Santiago e o Athletic de Pontevedra, gañando o equipo compostelán por un gol a cero, cun tanto obra de Estévez. No campionato participaron tamén o Compostela e o Oliva de Vigo.[9]

En 1920 asumiu a presidencia Miguel Barca que, mantendo a Gerpe como vicepresidente, implantou un modelo de club ao estilo inglés, combinando a promoción do deporte coa formación cultural e o desenvolvemento dunha canteira de base universitaria cunha xestión profesional de fichaxes de futbolistas destacados.[10]

Campo Don Mendo[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Campo de Don Mendo.

Consciente da importancia de que o equipo dispuxese dun campo de fútbol con capacidade para xerar beneficios a través da venda de entradas en lugar de incorrer en custos de alugueiro, o novo presidente fixo unha achega do seu propio capital e obtivo unha subvención do Concello para adquirir uns terreos adxacentes. á praza de touros, baixo o Paseo da Ferradura,[11] na que comezaron a finais de agosto de 1920 as obras de construción do futuro estadio.[12][13]

O Campo de Don Mendo, que debe o seu nome á antiga denominación popular do terreo no que se construíu, inaugurouse o 21 de novembro dese mesmo ano cun partido amigable entre o Fortuna de Vigo e o Athletic de Pontevedra, equipos punteiros do fútbol galego da época, cuxa popularidade fixo que se encheran por primeira vez os mil asentos que o campo tiña nas súas bancadas de madeira. O partido concluíu cunha vitoria por 4-1 a favor dos vigueses.[14]

Para completar o modelo inglés, o mesmo día quedou inaugurado tamén o local do equipo, concibido como un club de cabaleiros para a recreación común dos socios e os xogadores. As súas instalacións e a súa excelente situación xunto ao Casino de Santiago, no número 33 da rúa do Vilar, axudaron a atraer a un bo número de novos membros que tiveron o primeiro contacto co fútbol a través do club social e só entón afeccionáronse a ir a Don Mendo.[14]

Contribución á cidade[editar | editar a fonte]

A iniciativa de organizar o Campionato de Santiago, celebrado durante tres tempadas entre abril de 1919 e maio de 1921, e a maior accesibilidade do campo de Don Mendo, contribuíron por unha banda a aumentar o interese dos santiagueses polo fútbol, atraendo a un total de 16.000 espectadores ao longo de todos os partidos da competición e, por outro, elevar o nivel técnico dos equipos locais, que xogando partidos con máis frecuencia e contra rivais máis grandes lograron recortar as grandes diferenzas que os separaban ata entón dos equipos coruñeses e vigueses, cunha experiencia moito maior.[9]

Ao obter os dereitos de organización da Copa Apóstolo por parte do Concello de Santiago, a xestión por parte dunha entidade deportiva non municipal outorgou prestixio profesional ao torneo e contribuíu a atraer a presenza dos mellores equipos de Galicia como reclamo para as Festas do Apóstolo, en liña coa política do novo consello de administración de convidar periodicamente aos principais rivais cos que aumentar o interese da afección e dar aos seus xogadores un alto perfil.[15]

A identidade do club tamén se caracterizou dende os seus inicios por unha marcada vocación social, que ao longo da súa existencia levou á entidade a organizar partidos benéficos,[16] realizar doazóns,[17] ou acoller actos caritativos nos seus salóns,[18] espertando simpatía entre os afeccionados e converténdose, tanto polo seu rendemento competitivo como pola súa contribución á profesionalización do fútbol local e pola súa dimensión social como club, na primeira asociación deportiva de Compostela.[19][20]

Campionato de Galicia[editar | editar a fonte]

A boa marcha do equipo frutificou ao remate da tempada 1921/22 co ascenso á Segunda Categoría do Campionato de Galicia, converténdose no primeiro equipo de Santiago en chegar á división de prata do fútbol galego, no que o Rápido de Bouzas, Racing de Ferrol, Alfonso XIII, Eiriña e Nuevo Club, estes dous últimos tamén acabados de ascender.[21]

O Sporting acadou o seu maior éxito deportivo ao gañar a Copa Apóstolo de 1922 contra o Real Vigo, un equipo da Serie A que meses despois acabaría proclamándose campión de Galicia. Ademais de ser unha vitoria histórica, a brillante actuación do equipo serviu para amosar o seu potencial para a estrea na Segunda Categoría, incluso confiando nunha rápida transición á Primeira.[22]

Esa estrea nunca chegou a producirse, como consecuencia do escándalo administrativo que se produciu cando o comité de dirección da Federación Galega, composto por membros do Real Vigo, Real Fortuna e Comercial de Vigo, decidiu invalidar a promoción do Sporting, Eiriña e do Nuevo Club alegando que non xogaran un ascenso contra o último clasificado na Segunda Categoría,[23][24] feito que non impediu a promoción do Comercial á Primeira Categoría nas mesmas condicións e que ao mesmo tempo cancelou ilegalmente a decisión aprobada pola propia Federación na sesión do comité celebrada só catro meses antes en base ao mesmo regulamento.[25]

A traxectoria do Sporting quedaba así truncada, ao ver como os seus mellores xogadores, que polo seu nivel aspiraban a competir en Primeira, pasaron a engrosar as filas dos equipos coruñeses e vigueses antes que verse relegados a xogar na Terceira Categoría.[26]

Desaparición[editar | editar a fonte]

Á decepción polo fracasado ascenso e a necesidade de comezar de cero con novos xogadores tras un forte investimento económico que debía seguir medrando sumouse en 1922 a nova da grave enfermidade de Gerpe, que máis aló da súa condición de antigo xogador e vicepresidente era a alma do equipo.[27][28]

O club xa non participou en ningunha competición oficial en 1923, aínda que a súa retirada definitiva non se confirmou ata finais do ano seguinte, xa que no seu momento non comunicara a súa disolución á Federación.[29][30] A pesar de que ao longo das tempadas seguintes algúns dos seus ex xogadores reunían de cando en vez a outros futbolistas retomando o nome do equipo, que tamén usaba o Mutualidad cando estaba vacante, en ningún momento volveu existir oficialmente como club profesional.

Equipamento[editar | editar a fonte]

Dende a súa fundación, o Santiago Sporting vestiu camiseta vermella, pantalón negro e calcetíns vermellos adornados cunha franxa negra entre dúas franxas brancas na parte superior. Como visitante, no caso de coincidir coas cores do equipo local, levaba unha camiseta branca e un pantalón cos calcetíns do uniforme titular.

Palmarés[editar | editar a fonte]

En 1919 non se proclamou ningún gañador do Campionato de Santiago debido a un incidente de arbitraxe ocorrido durante a final, polo que tanto o Santiago Sporting como o Club Compostela, os dous finalistas, obtiveron o subcampionato. A tempada 1922, por decisión do Compostela Club, non se celebrou o campionato.

Futbolistas[editar | editar a fonte]

Algúns dos mellores futbolistas galegos da época xogaron no Santiago Sporting, entre eles Jesús Buján, Magadán, Legerén, Ruza, Bouzón, Tojo, Caamaño e Ramón Castromil, que en 1928 se convertería no fundador do equipo que máis tarde deu orixe á Sociedade Deportiva Compostela.

Rivalidades[editar | editar a fonte]

Tivo unha gran rivalidade co Club Compostela pola hexemonía do fútbol santiagués, e a pesar de obter mellores resultados e maiores logros a nivel rexional, nunca foi capaz de derrotar aos albicelestes nun partido oficial. Tamén tivo algo de rivalidade local co Rápido de Santiago, pero foi moi breve, xa que o inicio do auxe do Rápido, que culminou coa súa refundación como Santiago Fútbol Club cun uniforme azul e granate, coincidiu coa desaparición do Santiago Sporting.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Zednanref, Siul (22 de julio de 1911). "De Sport". El Correo de Galicia (en castelán). p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  2. "Santiago Sporting Club". Diario de Galicia (en castelán). 28 de julio de 1911. p. 1. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  3. Zednanref, Siul (14 de agosto de 1911). "Notas de sport". El Correo de Galicia. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  4. "De Sport". El Correo de Galicia (en castelán). 12 de agosto de 1911. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  5. Maroger (18 de novembro de 1911). "De Sport". Diario de Galicia (en castelán). p. 1. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  6. "Noticias de Galicia". El Eco de Galicia (en castelán). 17 de outubro de 1913. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  7. Arquivo do Reino de Galicia. Reglamento de la Sociedad «Santiago Sporting».
  8. "Santiago". El Eco de Santiago (en castelán). 31 de marzo de 1921. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  9. 9,0 9,1 Fernán Cobas, Moncho (1 de xuño de 1921). "Notas deportivas". El Eco de Santiago (en castelán). pp. 1–2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  10. Fernán Cobas, Moncho (23 de maio de 1921). "Otro triunfo del “Compostela”". El Eco de Santiago (en castelán). p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  11. "Noticias". El Compostelano (en castelán). 24 de maio de 1920. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  12. "Noticias". El Compostelano (en castelán). 28 de agosto de 1920. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  13. "Santiago". El Progreso (en castelán). 20 de setembro de 1920. p. 6. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  14. 14,0 14,1 "Ecos compostelanos". El Ideal Gallego (en castelán). 23 de novembro de 1920. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  15. Off Side (12 de xullo de 1922). "El “Real Vigo Sporting”". El Compostelano (en castelán). p. 1. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  16. "Santiago". El Eco de Santiago (en castelán). 11 de decembro de 1920. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  17. "Suscripción popular". El Compostelano (en castelán). 15 de octubre de 1921. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  18. "Santiago". El Compostelano (en castelán). 7 de enero de 1921. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  19. F. (18 de novembro de 1920). "Deportivas". El Compostelano (en castelán). p. 1. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  20. Fernán-Cobas (1 de febrero de 1921). "Notas deportivas". El Eco de Santiago (en castelán). p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  21. Don Verdades (18 de junio de 1922). "De sport". El Progreso (en castelán). p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  22. Bral, C. (26 de xullo de 1922). "Deportivas". El Compostelano. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  23. "Asamblea disuelta". Galicia. Diario de Vigo (en castelán). 17 de outubro de 1922. p. 6. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  24. Arnold, T. (18 de outubro de 1922). "Al margen de una Asamblea". Galicia. Diario de Vigo (en castelán). p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  25. Arnold, T. (20 de outubro de 1922). "De traspiés en traspiés". Galicia. Diario de Vigo (en castelán). p. 6. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  26. Pepito (23 de decembro de 1941). "Por Compostela". El Compostelano (en castelán). p. 1. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  27. El Gurugú (22 de outubro de 1921). "Notas deportivas". El Eco de Santiago (en castelán). p. 1. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  28. "Necrología". El Compostelano (en castelán). 14 de xaneiro de 1924. p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  29. Yebec (16 de marzo de 1923). "Deportivas". El Compostelano (en castelán). p. 2. Consultado o 12 de abril de 2021. 
  30. "Deportes". El Pueblo Gallego (en castelán). 27 de novembro de 1924. p. 6. Consultado o 12 de abril de 2021. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]