Karel Čapek

Karel Čapek
Biografía
Nacemento	9 de xaneiro de 1890; Malé Svatoňovice (Bohemia)
Morte	25 de decembro de 1938; Praga (Checoslovaquia)
Causa da morte	Morte natural (Pneumonía )
Lugar de sepultura	Cemitério Vyšehrad (pt) , 12B-47
Datos persoais
País de nacionalidade	Checoslovaquia (1918–1938); Imperio Austrohúngaro (1890–1918)
Relixión	Católico non practicante
Educación	Faculty of Arts, Charles University in Prague (en) ; Universidade Humboldt de Berlín
Actividade
Campo de traballo	Literatura xuvenil, Escrita creativa e profesional, xornalismo, actividade tradutora, Literatura infantil, obra de teatro e theatrical work (en)
Lugar de traballo	Países Baixos (1931–1932)
Ocupación	tradutor , escritor , escritor de literatura infantil , filósofo , crítico literario , pintor , ensaísta , escritor de ciencia ficción , dramaturgo , novelista , xornalista , realizador , fotógrafo , poeta
Membro de	Irmãos Čapek (pt)
Xénero artístico	novela, ciencia ficción
Pseudónimo literario	K. Č. ; Karel Plocek ; B. Č. ; Karel Vašek
Lingua	Lingua checa e lingua francesa
Compañeiro profesional	Josef Čapek: Irmãos Čapek (pt)
Obra
	Obras destacables (1910) The Fateful Game of Love (en) ; (1916) Zářivé hlubiny (en) ; (1917) Boží muka (en) ; (1918) Krakonošova zahrada (en) ; (1920) The Robber (en) ; (1920) Q12031513 ; (1920) R.U.R.; (1921) Boží muka (en) ; (1922) Věc Makropulos (en) ; (1922) Krakatit (en) ; (1922) The Absolute at Large (en) ; (1922) Pictures from the Insects' Life (en) ; (1923) Italian leaves (en) ; (1924) Anglické listy (en) ; (1927) Adam the Creator (en) ; (1927) Q12054415 ; (1928) Q12020450 ; (1929) The Gardener's Year (en) ; (1929) Q4533536 ; (1929) Q4533491 ; (1930) Q11995849 ; (1931) Q12035652 ; (1932) Q11774680 ; (1932) Q12042003 ; (1933) Dášeňka (en) ; (1933) Hordubal (en) ; (1935) Válka s Mloky; (1936) Q11722924 ; (1937) První parta (en) ; (1937) The White Disease (en) ; (1938) The Mother (en) ; (1938) Q12022240 ; (1939) Q12039306 ; (1939) Život a dílo skladatele Foltýna (en) ; (1940) Q12027714 ; (1945, 1932) Q4533571 ;
Familia
Cónxuxe	Olga Scheinpflugová (1935–1938), morte da persoa
Pai	Antonín Čapek
Irmáns	Helena Čapková e Josef Čapek
	Premios (2 de xuño de 2021) honorary citizen of Prague 10 (en) ; (1 de maio de 2019) honorary citizen of Hradec Králové (en) ; (1995) Order of Tomáš Garrigue Masaryk, 1st class (en) ;
	Sinatura

Karel Čapek [ˈkarɛl ˈʧapɛk], nado en Malé Svatoňovice (Bohemia, Imperio Austrohúngaro) o 9 de xaneiro de 1890 e finado en Praga o 25 de decembro de 1938, foi un escritor en lingua checa. É coñecido por ser o creador do concepto de robot, que apareceu por vez primeira na súa obra de teatro R.U.R (1920). Como homenaxe, moitos lectores adoitan deixar robots en miniatura na súa tumba no cemiterio de Praga.

Obra[editar | editar a fonte]

Tumba de Čapek no cemiterio de Praga, co tradicional robot de xoguete.

Un dos seus primeiros relatos fantásticos é Továrna na Absolutno ("A fábrica do Absoluto", 1922). Nun Universo concibido segundo as teorías panteístas de Baruch Spinoza e as da relatividade de Albert Einstein, o invento dun enxeñeiro trastorna a conduta humana e a social cando, desintegrando a materia para producir enerxía, libera tamén o místico "Divino Absoluto".

Unha obra que se adoita encadrar no xénero da ciencia ficción polo seu carácter distópico é Válka s Mloky ("A guerra das píntegas", 1936), novela de fina ironía que se considera unha sátira sobre o nazismo e o capitalismo. Na costa de Sumatra descóbrese unha nova especie de criatura, unha píntega xigante do xénero Andrias, capaz de aprender dos humanos malia non ter en principio unha intelixencia similar. O sistema capitalista mundial aprovéitase das criaturas para realizar todo tipo de labores ingratas ao ser humano, e todos os países comezan a adquirilas en gran número. Mais case ninguén é consciente de que a extensión das píntegas polo planeta Terra é unha ameaza. Critícase sucintamente no libro o Nacionalsocialismo emerxente e un sistema económico e unha orde mundial incapaces (e non interesados) en pararlle os pés. Amais do fondo político e filosófico, a novela de Čapek inclúe chiscadelas ao mundo periodístico (Čapek colaborou con diversas publicacións, como Lidové noviny).

Obra selecta[editar | editar a fonte]

R.U.R. (teatro, 1921). O tema fundamental aparece xa perfilado no relato "Systém" ("O sistema") en 1919.
Ze života hmyzu ("Da vida dos insectos"; teatro, 1921. Escrita co seu irmán Josef)
Továrna na Absolutno ("A fábrica do Absoluto"; 1922).
Věc Makropulos ("O asunto Makropulos"; 1922). Inspirou unha ópera de Leoš Janáček
Krakatit ("A krakatika; 1923)
Adam stvořitel ("Adán o creador; 1927)
O ano do xardineiro (Zahradníkův rok, 1929; traducida ao galego por Fernando de Castro García e publicada por Rinoceronte editora en 2009^[1])
Výlet do Španěl ("Viaxe a España"; 1930)
Válka s Mloky ("A guerra das píntegas"; 1936)