Béla Kun

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Béla Kun
Nome completoKohn Béla
Nacemento20 de febreiro de 1886
Lugar de nacementoCehu Silvaniei
Falecemento29 de agosto de 1938
Lugar de falecementoMoscova
Causaexecución
SoterradoCampo de fuzilamento de Kommunarka
NacionalidadeHungría e Unión Soviética
EtniaPobo xudeu
Relixiónateísmo
Alma máterFranz Joseph University e Calvinist College in Zilah
Ocupaciónpolítico, diplomático e xornalista
CónxuxeIrén Gál
FillosÁgnes Kun e Miklós Kun
Na rede
Find a Grave: 206583860 Editar o valor em Wikidata
editar datos en Wikidata ]
Béla Kun en 1923.

Béla Kun, nado co nome de Béla Kohn en Cehu Silvaniei (Romanía) o 20 de febreiro de 1886 e finado na Unión Soviética o 29 de agosto de 1938 , foi un político comunista húngaro de orixe xudía que gobernou Hungría durante un curto período de tempo en 1919.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Nado no seo dunha familia burguesa xudía non practicante en Szilágycseh (daquela pertencente a Hungría, actualmente en Transilvania). Na súa infancia recibiu frecuentes malleiras de seu pai, un notario alcólico da cidade. Estudou nun reputado instituto, onde recibiu apoio especial polo seu baixo nivel académico, subsistindo a familia en pobreza. Kun, problemático na escola, abandona os seus estudos universitarios de avogado para traballar como xornalista.

En 1913 casou coa mestra de música Iren Gal. Fíxose socialdemócrata e amigo de Endre Ady e outros intelectuais de esquerda. Recrutado polo exército austro-húngaro, caeu prisioneiro das tropas rusas loitando durante a primeira guerra mundial. O seu contacto coa revolución rusa fíxolle un fervente bolxevique, coñeceu a Lenin e ó acabar a guerra marchou como comunista a Hungría co propósito de participar na revolución. Fundou o Partido Comunista Húngaro en Moscova o 4 de novembro de 1918.

Béla Kun durante a revolución de 1919.

Volto a Hungría, liderou o levantamento revolucionario contra o presidente Károlyi. Foi brutalmente torturado o que fixo que fose admirado como un heroe polas masas populares de esquerdas. En 1919 dirixiu un réxime socialista proclamado como República Soviética Húngara o 21 de marzo. Realizou reformas no dereito de propiedade e nacionalizou o sector financeiro, a industria e o transporte.

Impuxo, así mesmo, o que se denominou o terror roxo tras o intento de golpe de estado contrarrevolucionario do 24 de xuño. En política exterior chegou a impoñer un réxime comunista en Eslovaquia e embarcouse nunha guerra con Romanía por mor de recuperar os territorios arrebatados tras a disolución do Imperio Austrohúngaro cuxo fracaso foi factor decisivo para a súa caída o 1 de agosto.

Refuxiado na Unión Soviética, desempeñou a presidencia do consello de Crimea onde ordenou varias execucións contra militares malia a promesa previa de garantirlles a vida. Transferido a Alemaña, impulsou un fracasado golpe de estado. Implicouse na Internacional Comunista ata que desapareceu polas purgas de Stalin tras ser internado nun gulag.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]