Ettore Bugatti

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaEttore Bugatti

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento(it) Ettore Arco Isidoro Bugatti Editar o valor em Wikidata
15 de setembro de 1881 Editar o valor em Wikidata
Milán, Italia Editar o valor em Wikidata
Morte21 de agosto de 1947 Editar o valor em Wikidata (65 anos)
París, Francia Editar o valor em Wikidata
Causa da morteMorte natural Editar o valor em Wikidata (Cancro Editar o valor em Wikidata)
Lugar de sepulturaDorlisheim (1955–)
Cemiterio do Père-Lachaise, 97 (1947–1955) 48°51′37″N 2°23′57″L / 48.86022, 2.399146
Bugatti's tomb (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeItalia (1946–1947)
Reino de Italia (1882–1946)
Francia Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónenxeñeiro , emprendedor , inventor , piloto de automobilismo , industrial Editar o valor em Wikidata
Período de actividade1898 Editar o valor em Wikidata - 1947 Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua francesa Editar o valor em Wikidata
Deporteautomobilismo Editar o valor em Wikidata
Familia
FillosJean Bugatti e Roland Bugatti
PaisCarlo Bugatti (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata  e Teresa Lorioli
IrmánsRembrandt Bugatti Editar o valor em Wikidata
Premios
WikiTree: Bugatti-1 Find a Grave: 9111 Editar o valor em Wikidata

Ettore Arco Isidoro Bugatti, nado o 15 de setembro de 1881 e falecido o 21 de agosto de 1947, foi un deseñador e fabricante francés de [1] automóbiles. É lembrado como o fundador e propietario da empresa de fabricación de automóbiles Automobiles E. Bugatti, que fundou en 1909 na entón cidade alemá de Molsheim na rexión de Alsacia (agora pertencente a Francia). Bugatti morreu en París, e está enterrado en Dorlisheim, Francia.

Orixe familiar e inicio da súa vida[editar | editar a fonte]

Bugatti naceu nunha familia artística coa súa orixe en Milán, Italia. Era o fillo máis vello de Carlo Bugatti (1856–1940), un importante deseñador italiano de mobles e xoias Art Nouveau, e da súa esposa, Teresa Lorioli (1862-1935). O seu irmán menor, Rembrandt (1884–1916), foi un recoñecido escultor de animais. A súa tía, Luigia Bugatti, era a esposa do pintor Giovanni Segantini.[2] O seu avó paterno, Giovanni Luigi Bugatti, era arquitecto e escultor.[3]

O pai de Bugatti pretendía que seguira unha aprendizaxe técnica convencional cun dos fabricantes milaneses de tri-/quadriciclos, pero o neno demostrou rapidamente unha profunda comprensión instintiva da ampla gama de aspectos da construción de vehículos a motor, e con Prinetti & Stucchi construíu o seu "Bugatti Type 1" en 1898.[4]

Inicio da súa carreira[editar | editar a fonte]

Co apoio financeiro do conde Gulinelli,[5] Bugatti desenvolveu un segundo prototipo, o Tipo 2, que foi unha exposición premiada na Feira de Milán na primavera de 1901.[4] O seu deseño tamén chamou a atención do barón Adrien de Turckheim, quen ofreceu a Bugatti a oportunidade de ir a deseñar automóbiles na súa fábrica de coches Lorraine-Dietrich en Niederbronn.[4] Os cambios de fronteira tras a Guerra Franco-Prusiana deixaron a De Dietrich con dúas fábricas de automóbiles en dous países diferentes: a planta de Niederbronn, á que agora se trasladou Bugatti estaba en Alsacia, que formara parte de Alemaña desde 1871, volvendo ao control francés en 1919. En 1902 Ettore converteuse no xefe de tecnoloxía de De Dietrich.[6]

Desde 1902 ata 1904, De Dietrich construíu o seu Type 3/4 e Type 5/6/7, identificado naquel momento co nome "De Dietrich, Licenza Bugatti". Mentres traballaban para De Dietrich Bugatti coñeceu a Émile Mathis.[4] Os dous fixéronse primeiro amigos e despois socios comerciais, deixando De Dietrich en 1904 para producir automóbiles propios, que foron identificados co nome "Mathis-Hermes (Licenza Bugatti)".[4] Este acordo durou ata 1906, despois de que os socios seguiron camiños separados, e Bugatti creou un "Centro de investigación" en Illkirch-Graffenstaden, agora un suburbio no lado sur de Estrasburgo.[4] Produciu varios prototipos, colaborando estreitamente coa empresa Deutz, con sede en Colonia.[4]

En 1907, Bugatti foi nomeado director de produción ("Directeur des fabrications") con Deutz.[4] Aquí deseñou o Type 8/9. Mentres traballaba en Deutz, Bugatti construíu o Type 10 no soto da súa casa. En 1913, Bugatti deseñou un coche pequeno para Peugeot, o Tipo 19 Bébé.

Automóbiles E. Bugatti[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Bugatti.

A pesar de nacer en Italia, Bugatti estableceu a súa empresa de automóbiles, Automobiles E. Bugatti, en 1909 na entón cidade alemá de Molsheim na rexión de Alsacia no que hoxe é Francia. O fabricante era coñecido por algúns dos coches de estrada máis rápidos, luxosos e tecnoloxicamente avanzados da súa época. Unha enxeñería excepcional levou ao éxito nos primeiros Gran Premios de carreiras de motor, cun Bugatti que foi conducido á vitoria no primeiro Gran Premio de Mónaco.

Bugatti Type 59 Grand Prix

Mentres estaba desprazado da súa casa en Alsacia pola primeira guerra mundial, Bugatti deseñou motores de avións, en particular o U-16 de 16 cilindros un tanto barroco, que nunca foi construído en gran cantidade e instalouse só nuns poucos avións.[7][8] Entre as guerras, Bugatti deseñou un exitoso vagón motorizado chamado Autorail Bugatti, e gañou un contrato do goberno para construír un avión, o Model 100. Foi deseñado por Louis de Monge usando dous motores Bugatti tipo 50B pero nunca voou debido ao estalido da segunda guerra mundial. Os instrumentos cirúrxicos, deseñados por Bugatti para un amigo que era profesor nun hospital próximo, aínda están en uso ata hoxe.[9]

O fillo de Bugatti, Jean, morreu o 11 de agosto de 1939 aos 30 anos mentres probaba un Bugatti Type 57 tanque de carreiras preto da fábrica de Molsheim. Despois diso, a fortuna da empresa comezou a diminuír. A segunda guerra mundial arruinou a fábrica de Molsheim, e a compañía perdeu o control da propiedade. Durante a guerra, Bugatti planeou unha nova fábrica en Levallois en París e deseñou unha serie de novos coches.

O concepto de relación cos clientes de Bugatti era algo excéntrico. A un propietario de Bugatti que se queixaba de que o seu coche era difícil de arrancar nas mañás frías, di que lle respondeu: "¡Señor! Se pode pagar un Tipo 35, seguro que pode pagar un garaxe con calefacción!"[10] Outra frase famosa que lle dixo a un cliente que se queixaba dos freos dun modelo foi: "Eu fago os meus coches para andar, non para parar!"[11] Foi incluído no Automotive Hall of Fame no 2000.[12][13]

Vida persoal[editar | editar a fonte]

En 1907 Ettore Bugatti casou con Barbara Maria Giuseppina Mascherpa.[4] Tiveron dúas fillas, L'Ébé en 1903 e Lidia en 1907,[14] e dous fillos, Jean en 1909,[15] e Roland en 1922.[16] A súa muller Barbara morreu en 1944 e Bugatti volveu casar en 1946 con Geneviève Marguerite Delcuze.[17] Tiveron unha filla, Thérèse en 1942 e un fillo, Michel en 1945.[17]

Bugatti morreu no hospital estadounidense do suburbio de Neuilly, a finais do verán de 1947.[4] Aflixido por unha parálise das súas facultades mentais, estivo varios meses recluído no apartamento de París no rue Boissière, da que era propietario desde 1916.[4] Case con toda seguridade descoñecía a decisión xudicial pola que se lle restituíu o 20 de xuño de 1947 a súa propiedade en Alsacia, que fora confiscada polo Estado no febril frenesí de ira e retribución posterior á liberación e que as súas orixes italianas evitaran, Bugatti morreu pouco máis de dous meses despois, o 21 de agosto, sen recuperar a consciencia.[4] Bugatti foi enterrado na parcela da familia Bugatti no cemiterio municipal de Dorlisheim, preto de Molsheim, no departamento de Bas-Rhin en Francia. O Musée de la Chartreuse de Molsheim alberga unha sección dedicada á súa vida, obra e legado.

Notas[editar | editar a fonte]

Referencias
  1. ↑ Madeira 1992, p. 360.
  2. ↑ Wood 1992, p. 11.
  3. ↑ Madeira 1992, p. 10.
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 "Automobilia". Toutes les voitures françaises 1947 (Salon de Paris: Octobre 1946 ) (Paris: Histoire & collections). Nr. 4: 15. 1997. 
  5. ↑ Bugatti Type 2, The Robb Report
  6. ↑ "Bugatti - History". www.bugatti.com (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 10 de setembro de 2021. Consultado o 2022-11-29. 
  7. ↑ Jane’s fighting aircraft of WWI, originally published by Jane’s Publishing Company, 1919, re-printed by Studio Editions Ltd, London, 1990, pps 275–277, ISBN 1-85170-347-0
  8. ↑ "the Bugatti revue: Bugatti License Aircraft Engines". Home.uni-one.nl. Arquivado dende o orixinal o 19 de xaneiro de 2020. Consultado o 27 de maio de 2011. 
  9. ↑ "Bugatti Myths & Anecdotes". www.bugatti.com (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 09 de novembro de 2022. Consultado o 9 de novembro de 2022. 
  10. ↑ Ken Purdy, "The Bugatti," Boys' Life, January 1966, pg 13
  11. ↑ "Ettore Bugatti Quotes". www.quoteswise.com. Arquivado dende o orixinal o 18 de outubro de 2018. 
  12. ↑ "New Inductees into the Automotive Hall of Fame". Motorsport. 29 de xullo de 2015. Arquivado dende o orixinal o 25 de agosto de 2018. Consultado o 15de marzo de 2016. 
  13. ↑ "Ettore Bugatti". Hall of Fame Inductees. Automotive Hall of Fame. 2000. Arquivado dende o orixinal o 16 de marzo de 2016. Consultado o 15 de marzo de 2016. 
  14. ↑ Wood 1992, p. 40.
  15. ↑ Wood 1992, p. 61.
  16. ↑ Wood 1992, p. 110.
  17. ↑ 17,0 17,1 Wood 1992, p. 359.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ettore_Bugatti&oldid=6696456»