Prusia: Diferenzas entre revisións
Breogan2008 moveu a páxina "Prusia" a "Prusia (rexión)" |
Traducido de es:Prusia Etiqueta: Redirección eliminada |
||
| Liña 1: | Liña 1: | ||
{{en uso}} |
|||
#REDIRECCIÓN [[Prusia (rexión)]] |
|||
{{País desaparecido |
|||
|nome_oficial= Prusia |
|||
|nome_completo =Preußen/Preussen |
|||
|imaxe_bandeira = Flag of Prussia (1892-1918).svg |
|||
|imaxe_escudo=Preußischer Adler (1871-1914).svg |
|||
|goberno = |
|||
|idioma_oficial=[[Lingua alemán|Alemán]] |
|||
|ano_comezo =1525 |
|||
|ano_fin =1947 |
|||
|imaxe_mapa =Map-DB-PrussiaProvs-1818.svg |
|||
|localización_lenda =Prusia na Confederación Xermánica |
|||
|capital=[[Königsberg]]}} (1525–1701)<br />[[Berlín]] (1701–1947) |
|||
|era=}} |
|||
'''Prusia''' (en [[lingua alemá|alemán]]: ''Preußen'' ou ''Preussen''; en [[lingua polaca|polaco]]: ''Prusy''; en [[lingua rusa|ruso]]: Пру́ссия; en [[lingua latina|latín]]: ''Borussia'', ''Prutenia'') foi un Estado do [[mar Báltico]] entre [[Pomerania]], [[Polonia]] e [[Lituania]] que existiu dende [[Baixa idade media|finais da idade media]]. Despois de 1701, o seu nome estendeuse a un estado máis grande xurdido de [[Brandeburgo-Prusia]], que finalmente abrangueu case toda a [[Confederación Alemá do Norte|Alemaña do norte]], e existiu ata o final da [[segunda guerra mundial]]. Como a segunda superpotencia alemá, Prusia tivo un papel importante no concerto europeo de potencias dende o século XVIII e foi un destacado centro da [[Ilustración]]. Iniciu [[Reformas prusianas|progresivas reformas]] no século XIX e finalmente converteuse na forza impulsora detrás da [[Proclamación do Imperio alemán|fundación do estado nación alemán]].<ref>{{cita web|url = https://www.deutschland.de/es/topic/politica/la-fundacion-del-imperio |título = La fundación del Imperio |dataacceso= 17 de maio de 2020|apelidos = Winkler |nome = Heinrich August |data= 14 de setembro de 2018 |páxina-web= Deutschland}}</ref> |
|||
Orixinariamente, o nome [[Prusia (rexión)|Prusia]] só se refería ao núcleo do estado da [[Orde Teutónica]] na antiga área tribal dos [[prusios]], un pobo báltico occidental, e os territorios que xurdiron fóra do [[Sacro Imperio Romano Xermánico]]. Despois de que o elector Hohenzollern de Brandeburgo (como Duque de Prusia en 1701) asumise o título de rei en Prusia, a designación xeral do reino de Prusia converteuse na norma para todas as posicións da súa casa dentro e fóra do imperio.<ref name="PLANET-WISSEN"/> |
|||
De ser un estado membro da [[Confederación Alemá]] dende 1815, o reino de Prusia converteuse no poder supremo da [[Confederación Alemá do Norte]] en 1866 e do [[Imperio Alemán]] en 1871. En 1918, transformouse no [[Estado Libre de Prusia|Estado Libre Republicano de Prusia]], considerado o "baluarte da democracia" na [[República de Weimar]].<ref name="MOLLER"/> Porén, despois do [[golpe de estado de Prusia]] de 1932 e do ''[[Gleichschaltung]]'' durante a [[Alemaña nazi|era nazi]], o Estado libre perdeu a súa autonomía. Finalmente en 1947, o [[Consello de Control Aliado]] declarou a disolución ''[[de iure]]'' de Prusia.<ref>{{cita web|url = https://www.larazon.es/cultura/prusia-el-chivo-expiatorio-de-alemania-HN13787264/ |título = Prusia: el chivo expiatorio de Alemania |dataacceso= 17 de maio de 2020|apelidos= Solar |nome= David |ligazón-autor= David Solar |data= 23 de outubro de 2016 |páxina-web= La Razón|lingua=es}}</ref> |
|||
Dende 2004, todos os territorios que unha vez perceron a Prusia, agás [[Kaliningrado]], forman parte da [[Unión Europea]].<ref>{{cita web|url = https://cafebabel.com/es/article/kaliningrado-primeros-pasos-hacia-la-union-europea-5ae004cef723b35a145dbd6e/ |título = Kaliningrado: ¿Primeros pasos hacia la Unión Europea? |dataacceso= 16 de maio de 2020 |data= 14 de xullo de 2006 |páxina-web= Cafe Babel. Refundación de la Unión Europea}}</ref> |
|||
== Notas == |
|||
{{Listaref}} |
|||
== Véxase tamén == |
|||
{{Commonscat}} |
|||
=== Bibliografía === |
|||
* {{Cita libro|apelidos=Davies|nome=Norman|ligazón-autor=Norman Davies|título=Reinos desaparecidos. La historia olvidada de Europa|ano=2013|editorial=Círculo de Lectores/Galaxia Gutenberg|lugar=Barcelona|isbn=978-84-672-5594-2}} |
|||
* {{cita libro |apelidos= Voltes |nome= Pedro |título= Bismarck |url= https://books.google.es/books?id=2D3b1GOIYvcC&dq=Prusia&hl=es&source=gbs_navlinks_s |ano= 2004 |editorial= Palabra |isbn= 8482398415}} |
|||
* {{cita libro |apelidos= Andreevich Korf |nome= Modest |título= Historias de Alemania, Prusia y Austria: desde los tiempos más remotos hasta 1840|url=https://books.google.es/books?id=SNxmiHg0GSQC&dq=Prusia&hl=es&source=gbs_navlinks_s |ano= 1845 |editorial= Imprenta de A. Brusi}} |
|||
=== Ligazóns externas === |
|||
* [https://www.preussenchronik.de/ Preußen] |
|||
* [https://www.arte.tv/fr/videos/094113-000-A/karambolage-le-territoire-la-prusse/ Prusia] |
|||
{{Barra portal|Historia|Alemaña}} |
|||
{{Control de autoridades}} |
|||
[[Categoría:Prusia]] |
|||
Revisión como estaba o 30 de novembro de 2020 ás 15:55
 | Esta páxina ou sección está a editarse nestes intres. Para evitar posibles conflitos de edición, non edites esta páxina ou sección mentres vexas esta mensaxe. Revisa o historial de edicións para saber quen traballa nela. O usuario Jglamela (conversa · contribucións) realizou a última edición na páxina hai 3 anos. O tempo máximo de presenza deste marcador é dun mes dende a última edición do usuario que o puxo; pasado ese tempo debe retirarse. |
Modelo:País desaparecido (1525–1701)
Berlín (1701–1947)
|era=}}
Prusia (en alemán: Preußen ou Preussen; en polaco: Prusy; en ruso: Пру́ссия; en latín: Borussia, Prutenia) foi un Estado do mar Báltico entre Pomerania, Polonia e Lituania que existiu dende finais da idade media. Despois de 1701, o seu nome estendeuse a un estado máis grande xurdido de Brandeburgo-Prusia, que finalmente abrangueu case toda a Alemaña do norte, e existiu ata o final da segunda guerra mundial. Como a segunda superpotencia alemá, Prusia tivo un papel importante no concerto europeo de potencias dende o século XVIII e foi un destacado centro da Ilustración. Iniciu progresivas reformas no século XIX e finalmente converteuse na forza impulsora detrás da fundación do estado nación alemán.[1]
Orixinariamente, o nome Prusia só se refería ao núcleo do estado da Orde Teutónica na antiga área tribal dos prusios, un pobo báltico occidental, e os territorios que xurdiron fóra do Sacro Imperio Romano Xermánico. Despois de que o elector Hohenzollern de Brandeburgo (como Duque de Prusia en 1701) asumise o título de rei en Prusia, a designación xeral do reino de Prusia converteuse na norma para todas as posicións da súa casa dentro e fóra do imperio.[2]
De ser un estado membro da Confederación Alemá dende 1815, o reino de Prusia converteuse no poder supremo da Confederación Alemá do Norte en 1866 e do Imperio Alemán en 1871. En 1918, transformouse no Estado Libre Republicano de Prusia, considerado o "baluarte da democracia" na República de Weimar.[3] Porén, despois do golpe de estado de Prusia de 1932 e do Gleichschaltung durante a era nazi, o Estado libre perdeu a súa autonomía. Finalmente en 1947, o Consello de Control Aliado declarou a disolución de iure de Prusia.[4]
Dende 2004, todos os territorios que unha vez perceron a Prusia, agás Kaliningrado, forman parte da Unión Europea.[5]
Notas
- ↑ Winkler, Heinrich August (14 de setembro de 2018). "La fundación del Imperio". Deutschland. Consultado o 17 de maio de 2020.
- ↑ Erro no código da cita: Etiqueta
<ref>non válida; non se forneceu texto para as referencias de nomePLANET-WISSEN - ↑ Erro no código da cita: Etiqueta
<ref>non válida; non se forneceu texto para as referencias de nomeMOLLER - ↑ Solar, David (23 de outubro de 2016). "Prusia: el chivo expiatorio de Alemania". La Razón (en castelán). Consultado o 17 de maio de 2020.
- ↑ "Kaliningrado: ¿Primeros pasos hacia la Unión Europea?". Cafe Babel. Refundación de la Unión Europea. 14 de xullo de 2006. Consultado o 16 de maio de 2020.
Véxase tamén
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Prusia  |
Bibliografía
- Davies, Norman (2013). Reinos desaparecidos. La historia olvidada de Europa. Barcelona: Círculo de Lectores/Galaxia Gutenberg. ISBN 978-84-672-5594-2.
- Voltes, Pedro (2004). Bismarck. Palabra. ISBN 8482398415.
- Andreevich Korf, Modest (1845). Historias de Alemania, Prusia y Austria: desde los tiempos más remotos hasta 1840. Imprenta de A. Brusi.
