Haplorrhini: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Engado {{Control de autoridades}}
Xoio (conversa | contribucións)
arranxos. incluída correción lingüística
Liña 1: Liña 1:
{{en uso}}
{{Taxobox
{{Taxobox
| name = Haplorrhini
| name = Haplorrinos<br>''Haplorrhini''
| fossil_range= [[Eoceno]] cedo - Recente
| fossil_range= [[eoceno]] temperán - [[holoceno|actualidade]]
| image = Totenkopfaeffchen.jpg
| image = Totenkopfaeffchen.jpg
| image_width = 260px
| superregnum = [[Eukaryota]]
| regnum = [[Animalia]]
| image_caption = ''[[Saimiri sciureus]]''
| subregnum = [[Eumetazoa]]
| superregnum = ''[[Eukaryota]]''
| superphylum = [[Deuterostomia]]
| regnum = ''[[Animalia]]''
| phylum = [[Chordata]]
| subregnum = ''[[Eumetazoa]]''
| subphylum = [[Vertebrata]]
| superphylum = ''[[Deuterostomia]]''
| superclassis = [[Tetrapoda]]
| phylum = ''[[Chordata]]''
| classis = [[Mammalia]]
| subphylum = ''[[Vertebrata]]''
| subclassis = [[Eutheria]]
| superclassis = ''[[Tetrapoda]]''
| ordo = [[Primates]]
| classis = ''[[Mammalia]]''
| subclassis = ''[[Eutheria]]'' (= ''[[Placentalia]]'')
| subordo = '''Haplorrhini'''
| ordo = ''[[Primates]]''
| subordo_authority = Pocock, 1918
| subordo = '''''Haplorrhini'''''
| subdivision_ranks = Infraorde
| subordo_authority = [[Reginald Innes Pocock|Pocock]], 1918
| subdivision_ranks = [[orde (bioloxía)|Infraordes]]
| subdivision =
| subdivision =
* [[Tarsiiformes]]
* ''[[Tarsiiformes]]'' <small>tarsios</small>
* [[Simiiformes]]
* ''[[Simiiformes]]'' <small>monos, simios e o home</small>
}}
}}


Os '''haplorrinos''' ('''Haplorrhini''', do [[Idioma grego|grego]] ''haplos'', "simple", e ''rhinos'', "nariz"), son un amplo suborde de [[primate]]s entre os que se inclúe o humano. Chámanse así porque carecen dunha membrana ao redor das [[narina]]s (rinario) e de [[vibrisa]]s no fociño, ao contrario que os primates estrepsirinos (Strepsirrhini) como os lémures. Estas dúas características aparecen tamén en moitos outros [[mamífero]]s: [[rata]]s, [[can]]s etc. O rinario adoita estar dividido verticalmente en dúas seccións e hai autores que consideran o suco de debaixo do nariz en Haplorrhini, vestixio desta segmentación.
Os '''haplorrinos''' (''Haplorrhini''), do [[Idioma grego|grego antigo]] ἁπλῶς ''haplôs'', "simple", e ῥίς ῥινός ''rhís, rhinós'', "nariz"), son unha ampla [[orde (bioloxía)|suborde]] de [[primates]] entre os que se inclúe o ser humano. Chámanse así porque carecen dunha membrana ao redor do [[rinario]] (zona de pel sen pelo que existe ao redor das fosas nasais dalgúns mamíferos) e de [[vibrisas]] no fociño, ao contrario que os primates [[estrepsirrinos]] (''Strepsirrhini''), como os [[lémures]]. Estas dúas características aparecen tamén en moitos outros [[mamífero]]s: [[rata]]s, [[can]]s etc. O rinario adoita estar dividido verticalmente en dúas seccións e hai autores que consideran o suco de debaixo do nariz dos haplorrinos un vestixio desta segmentación.


Todos os haplorinos posúen un [[útero]] de cámara única, fóra diso os tarsios, que posúen útero bicorne como os estrepsirinos. Adoitan parir unha única cativa e o tempo que pasan con ela é máis longo que o dos Strepsirrhini. O corpo ademais tende a ser máis grande que nos Strepsirrhini e posúen un diámetro cerebral maior e unha visión máis desenvolvida, distinguindo cores e chegando a ser case todos diúrnos.
Todos os haplorrinos posúen un [[útero]] de cámara única, fóra diso os [[tarsios]], que posúen útero bicorne como os estrepsirrinos. Adoitan parir unha única cría e o tempo que pasan con ela é máis longo que o dos estrepsirrinos. O corpo ademais tende a ser máis grande que en aqueles, e posúen un diámetro cerebral maior e unha visión máis desenvolvida, distinguindo cores e chegando a ser case todos diúrnos.

== Clasificación e evolución ==
* '''Suborde ''Haplorrhini'''''
** '''Infraorde ''[[Tarsiiformes]]'''''
*** Familia ''[[Tarsiidae]]''
** '''Infraorde ''[[Simiiformes]]'''''
*** Parvorde ''[[Platyrrhini]]''
**** Familia ''[[Cebidae]]''
**** Familia ''[[Aotidae]]''
**** Familia ''[[Pitheciidae]]''
**** Familia ''[[Atelidae]]''
*** Parvorde ''[[Catarrhini]]''
**** Superfamilia ''[[Cercopithecoidea]]''
***** Familia ''[[Cercopithecidae]]''
**** Superfamilia ''[[Hominoidea]]''
***** Familia ''[[Hylobatidae]]''
***** Familia ''[[Hominidae]]''


== Clasificación y evolución ==
* '''Suborde Haplorrhini'''
** '''Infraorde [[Tarsiiformes]]'''
*** Familia [[Tarsiidae]]
** '''Infraorde [[Simiiformes]]'''
*** Parvorde [[Platyrrhini]]
**** Familia [[Cebidae]]
**** Familia [[Aotidae]]
**** Familia [[Pitheciidae]]
**** Familia [[Atelidae]]
*** Parvorden [[Catarrhini]]
**** Superfamilia [[Cercopithecoidea]]
***** Familia [[Cercopithecidae]]
**** Superfamilia [[Hominoidea]]
***** Familia [[Hylobatidae]]
***** Familia [[Hominidae]]
{{Control de autoridades}}
{{Control de autoridades}}



Revisión como estaba o 15 de febreiro de 2016 ás 20:14

Haplorrinos
Haplorrhini

Rango fósil: eoceno temperán - actualidade

Saimiri sciureus
Clasificación científica
Superreino: Eukaryota
Reino: Animalia
Subreino: Eumetazoa
Superfilo: Deuterostomia
Filo: Chordata
Subfilo: Vertebrata
Superclase: Tetrapoda
Clase: Mammalia
Subclase: Eutheria (= Placentalia)
Orde: Primates
Suborde: Haplorrhini
Pocock, 1918
Infraordes

Os haplorrinos (Haplorrhini), do grego antigo ἁπλῶς haplôs, "simple", e ῥίς ῥινός rhís, rhinós, "nariz"), son unha ampla suborde de primates entre os que se inclúe o ser humano. Chámanse así porque carecen dunha membrana ao redor do rinario (zona de pel sen pelo que existe ao redor das fosas nasais dalgúns mamíferos) e de vibrisas no fociño, ao contrario que os primates estrepsirrinos (Strepsirrhini), como os lémures. Estas dúas características aparecen tamén en moitos outros mamíferos: ratas, cans etc. O rinario adoita estar dividido verticalmente en dúas seccións e hai autores que consideran o suco de debaixo do nariz dos haplorrinos un vestixio desta segmentación.

Todos os haplorrinos posúen un útero de cámara única, fóra diso os tarsios, que posúen útero bicorne como os estrepsirrinos. Adoitan parir unha única cría e o tempo que pasan con ela é máis longo que o dos estrepsirrinos. O corpo ademais tende a ser máis grande que en aqueles, e posúen un diámetro cerebral maior e unha visión máis desenvolvida, distinguindo cores e chegando a ser case todos diúrnos.

Clasificación e evolución