Saltar ao contido

Dacca: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Anton45 (conversa | contribucións)
formato
Anton45 (conversa | contribucións)
Traio algúns contidos procedentes de ''Historia urbana de Dacca'' para fusionar os artigos
Liña 1: Liña 1:
{{ortografía}}
{{1000}}
{{Coordenadas|23|42|0|N|90|22|30|E|display=title}}
{{wikificar}}
{{Xeografía en progreso}}
==Orixes==
{{Cidade
|nome_local = ঢাকা
|código = bn
|imaxe = [[Ficheiro:Dhakamontage2.png|300px]]
|pé =
|situación = [[Ficheiro:Carte Bangladesh.png|250px]]
|país = Bangladesh
|bandeirapaís= {{BANb}}
|división 1 = División
|nome división 1 = Ḑhaka Bibhag
|división 2 = Distrito
|nome división 2 = Ḑhaka Zila
|altitude = 4
|superficie = 304
|poboación = 14.543.124 (área metropolitana en [[2011]])<ref name="Censo 2011">{{Cita web |url=http://www.citypopulation.de/php/bangladesh-dhaka.php |título=Metropolitan Area Dhaka||lingua=inglés|dataacceso=1 de xuño de 2013}}</ref>
|densidade = 23.029 hab/km²
|xentilicio =
|código postal =
|alcalde = Md. Khalilur Rahman (Corporación Municipal do Sur) / Md. Mahmud Reza Khan (Corporación Municipal do Norte)
|sitio web = [http://www.dhakacity.org Corporación Municipal do Sur] / [http://www.dncc.gov.bd/ Corporación Municipal do Norte]
}}
'''Dacca''' ([[bengalí]]: ঢাকা, transcrito Ḍhākā; pronunciado: [ɖʱaka]) é a cidade capital de [[Bangladesh]], a maior con diferenza do país e o seu centro absoluto: industrial, comercial, cultural, etc.

Sitúase no corazón do xigantesco e magnífico sistema fluvial que conforma o delta do [[Ganxes]]-[[Brahmaputra]], na beira norte dun dos séus brazos, o [[río Buriganga|Buriganga]]<ref>{{Cita web |url=http://www.burigangariverkeeper.com/index.php?option=com_content&view=article&id=60&Itemid=69 |título=Buriganga River. Geography |lingua=inglés | trad_título = Río Buriganga. Xeografía|editor=Buriganga Riverkeeper |dataacceso=1 de xuño de 2013}}</ref>.

As súas orixes semellan datar do primeiro milenio máis non acada relevancia ata que o [[Imperio Mogol]] a elixe coma capital da provincia de [[Bengala]] no [[Século XVII|século XVII]].

Dende a independencia de Bangladesh en [[1971]], o séu crecemento ten sido espectacular configurando unha das grandes aglomeracións do planeta. (Poboación da cidade segundo do censo de 2001: 5.629.806 h; segundo o censo de 2011, 14.543.124 h <ref name="Censo 2011"/>)

== Historia ==
=== Orixes ===
[[Ficheiro:Dhakeshwari Temple in 1890.jpg|dereita|miniatura|Os catro templos de [[Shiva]] dentro do complexo do Dhakeshwari.]]
[[Ficheiro:Dhakeshwari Temple in 1890.jpg|dereita|miniatura|Os catro templos de [[Shiva]] dentro do complexo do Dhakeshwari.]]
A partir do [[Século VII|século VII]] da nosa era hai constancia de asentamentos no lugar, entón nos dominios do reino budista de [[Kamarupa]]. No [[Século IX|século IX]] pasan ao poder da dinastía [[Hinduísmo|hinduísta]] Sena (do imperio [[Dinastía Pala|Pala]]), a un de cuxos raxás, [[Ballal Sen]], se lle atribúe a fundación do templo [[Dhakeshwari]] ([[Século XII|século XII]], posible orixe do nome da cidade) no noroeste do centro actual (cidade universitaria).
A partir do [[Século VII|século VII]] da nosa era hai constancia de asentamentos no lugar, entón nos dominios do reino budista de [[Kamarupa]]. No [[Século IX|século IX]] pasan ao poder da dinastía [[Hinduísmo|hinduísta]] Sena (do imperio [[Dinastía Pala|Pala]]), a un de cuxos raxás, [[Ballal Sen]], se lle atribúe a fundación do templo [[Dhakeshwari]] ([[Século XII|século XII]], posible orixe do nome da cidade) no noroeste do centro actual (cidade universitaria).
Liña 9: Liña 40:
Do [[Século XIV|século XIV]] ao [[Século XVI|XVI]] estivo en poder de soberanos [[Turquía|turcos]] e [[Afganistán|afgáns]]. Estes últimos construíron un forte no oeste da cidade vella.
Do [[Século XIV|século XIV]] ao [[Século XVI|XVI]] estivo en poder de soberanos [[Turquía|turcos]] e [[Afganistán|afgáns]]. Estes últimos construíron un forte no oeste da cidade vella.


== Capital mogola de Bengala ==
=== Capital mogola de Bengala ===
En [[1608]] o [[Imperio Mogol]] extende o seu dominio sobre [[Bengala]], instalando a capital da rexión en '''[[Dacca]]''' que renomean como '''Jahangirnagar''' (polo emperador [[Jahangir]]). Comeza a mellor época da historia da cidade, aquela en que se converte nun dos centros comerciais máis importantes do sueste asiático, fundamentalmente dos téxtiles do algodón. Os [[Europa|europeos]] arriban e a poboación crece ata se converter, na segunda metade do [[Século XVII|século XVII]], nunha grande urbe (18x12 km) <ref>http://banglapedia.org/Maps/MD_0145B.GIF</ref>.
En [[1608]] o [[Imperio Mogol]] extende o seu dominio sobre [[Bengala]], instalando a capital da rexión en '''[[Dacca]]''' que renomean como '''Jahangirnagar''' (polo emperador [[Jahangir]]). Comeza a mellor época da historia da cidade, aquela en que se converte nun dos centros comerciais máis importantes do sueste asiático, fundamentalmente dos téxtiles do algodón. Os [[Europa|europeos]] arriban e a poboación crece ata se converter, na segunda metade do [[Século XVII|século XVII]], nunha grande urbe (18x12 km) <ref>http://banglapedia.org/Maps/MD_0145B.GIF</ref>.


Liña 16: Liña 47:
[[Ficheiro:Lalbager_Kella.jpg|dereita|miniatura|O Forte Lalbagh.]]Inda máis ao oeste, en tempos do emperador [[Aurangzeb]] construirase un novo pazo-fortaleza monumental, o Forte Lalbagh ([[1678]]) <ref>http://search.com.bd/banglapedia/Images/L_0026A.JPG</ref><ref>http://search.com.bd/banglapedia/Images/L_0026C.JPG</ref>.
[[Ficheiro:Lalbager_Kella.jpg|dereita|miniatura|O Forte Lalbagh.]]Inda máis ao oeste, en tempos do emperador [[Aurangzeb]] construirase un novo pazo-fortaleza monumental, o Forte Lalbagh ([[1678]]) <ref>http://search.com.bd/banglapedia/Images/L_0026A.JPG</ref><ref>http://search.com.bd/banglapedia/Images/L_0026C.JPG</ref>.


==Colonia británica==
=== Colonia británica ===
En [[1717]] perde a condición de capital, o que sumado a que a [[Compañía Británica das Indias Orientais]], a quen pasou a pertencer en [[1765]], elixiu [[Calcuta]] como o seu cuartel xeral, fixo que a cidade sufrira un grave estancamento e posterior declive económico <ref>http://bp2.blogger.com/_ZPf1HUBNpK4/RmRwOlq23AI/AAAAAAAAC7w/T2FcG9kaPzA/s1600-h/006-dhaka+after+Mughal+period+18th+century.jpg</ref>. Grandes áreas quedaron despoboadas (en [[1859]] a cidade viuse reducida a 5x2 km).
En [[1717]] perde a condición de capital, o que sumado a que a [[Compañía Británica das Indias Orientais]], a quen pasou a pertencer en [[1765]], elixiu [[Calcuta]] como o seu cuartel xeral, fixo que a cidade sufrira un grave estancamento e posterior declive económico <ref>http://bp2.blogger.com/_ZPf1HUBNpK4/RmRwOlq23AI/AAAAAAAAC7w/T2FcG9kaPzA/s1600-h/006-dhaka+after+Mughal+period+18th+century.jpg</ref>. Grandes áreas quedaron despoboadas (en [[1859]] a cidade viuse reducida a 5x2 km).


Liña 24: Liña 55:
Coa partición de Bengala en [[1905]], Lord Curzon planificou unha área institucional entre a cidade histórica e o parque Ramna, con edificios suntuosos á europea que, finalmente, perante a anulación da nova administración, desenvolveuse nos anos sucesivos como campus da Universidade de Dacca.
Coa partición de Bengala en [[1905]], Lord Curzon planificou unha área institucional entre a cidade histórica e o parque Ramna, con edificios suntuosos á europea que, finalmente, perante a anulación da nova administración, desenvolveuse nos anos sucesivos como campus da Universidade de Dacca.


==Independencia e capital de Bangladesh==
=== Independencia e capital de Bangladesh ===
[[Ficheiro:Jatiyo Sangshad Bhaban (Roehl).jpg|miniatura|300px|Asemblea Nacional, [[Louis I. Kahn]]. Foto de Karl E. Roehl.]]
[[Ficheiro:Jatiyo Sangshad Bhaban (Roehl).jpg|miniatura|300px|Asemblea Nacional, [[Louis I. Kahn]]. Foto de Karl E. Roehl.]]


Liña 32: Liña 63:


Dende a súa condición de centro dun dos países máis pobres e poboados do mundo, Dacca non deixou de medrar ata se converter nunha das maiores metrópoles do planeta, pero asemade con todos os problemas de aglomeración e precariedade característicos das urbes do terceiro mundo.
Dende a súa condición de centro dun dos países máis pobres e poboados do mundo, Dacca non deixou de medrar ata se converter nunha das maiores metrópoles do planeta, pero asemade con todos os problemas de aglomeración e precariedade característicos das urbes do terceiro mundo.
== Notas ==
{{listaref}}


== Economía ==
Dacca é o centro comercial de [[Bangladesh]], o poder adquisitivo da poboación é moito maior que o do resto do país ao igual que a porcentaxe de clase media. No seu entorno concentrase case a totalidade dos postos de traballo xerados pola industria nacional, sendo historicamente centro de recepción de inmigración tanto interna como externa.
[[Ficheiro:Dhakarushhour (54).JPG|dereita|230px|miniatura|Rúa de Dacca en hora punta]]

== Cidades irmandadas ==
* [[Ficheiro:Flag of the People's Republic of China.svg|20px]] [[Guangzhou]], [[China]].
* [[Ficheiro:Flag of Pakistan.svg|20px]] [[Lahore]], [[Paquistán]].
* [[Ficheiro:Flag of Saudi Arabia.svg|20px]] [[Riad]], [[Arabia Saudí]].
* {{INDb}} [[Delhi]], [[India]].
* {{INDb}} [[Calcuta]], [[India]].
* [[Ficheiro:Flag of Iran.svg|20px]] [[Teherán]], [[Irán]].

== Galería de imaxes ==
<Gallery>
Ficheiro:লালবাগ কেল্লা - ৭.jpg|A fortaleza de Lalbagh.
Ficheiro:Nagar Bhaban.A.M.R.jpg|Edificio do Concello de Dacca
Ficheiro:The Armenian Church of the Holy Resurrection, built in 1781, Dhaka.jpg|Igrexa [[Armenia|armenia]] construída en 1781.
Ficheiro:Sher-e-Bangla National Cricket Stadium.jpg|O Estadio de [[Cricket|cricket]] Sher-e-Bangla, en Dacca.
</Gallery>

==Notas==
{{Listaref}}

==Véxase tamén==
===Artigos relacionados===
* [[Imperio Mogol]]

=== Ligazóns externas ===
* [http://www.dhakacity.org/ Sitio web da cidade] {{en}}

[[Categoría:Cidades de Bangladesh]]
[[Categoría:Capitais de Asia]]
[[Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Historia e xeografía)]]


{{Ligazón AD|en}}
{{ORDENAR:Dacca,Historia urbana de}}
[[Categoría:Bangladesh]]
[[Categoría:Historia de cidades]]

Revisión como estaba o 19 de xaneiro de 2014 ás 18:42


Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

Modelo:Cidade Dacca (bengalí: ঢাকা, transcrito Ḍhākā; pronunciado: [ɖʱaka]) é a cidade capital de Bangladesh, a maior con diferenza do país e o seu centro absoluto: industrial, comercial, cultural, etc.

Sitúase no corazón do xigantesco e magnífico sistema fluvial que conforma o delta do Ganxes-Brahmaputra, na beira norte dun dos séus brazos, o Buriganga[1].

As súas orixes semellan datar do primeiro milenio máis non acada relevancia ata que o Imperio Mogol a elixe coma capital da provincia de Bengala no século XVII.

Dende a independencia de Bangladesh en 1971, o séu crecemento ten sido espectacular configurando unha das grandes aglomeracións do planeta. (Poboación da cidade segundo do censo de 2001: 5.629.806 h; segundo o censo de 2011, 14.543.124 h [2])

Historia

Orixes

Os catro templos de Shiva dentro do complexo do Dhakeshwari.

A partir do século VII da nosa era hai constancia de asentamentos no lugar, entón nos dominios do reino budista de Kamarupa. No século IX pasan ao poder da dinastía hinduísta Sena (do imperio Pala), a un de cuxos raxás, Ballal Sen, se lle atribúe a fundación do templo Dhakeshwari (século XII, posible orixe do nome da cidade) no noroeste do centro actual (cidade universitaria).

Con todo, o nome co que nese tempo se identificaba a área é Bengalla. Tratábase dunha pequena cidade xunto ao río Buriganga (co pequeno brazo do Dulai protexendoa polo leste), composta de varios mercados (Lakshmi Bazar, Shankhari Bazar, Tanti Bazar) e barrios de asentamento de artesáns e mercaderes (Patuatuli, Kumartuli, Bania Nagar e Goal Nagar). Nalguhnas citas fálase de 52 bazares e 53 camiños [3].

Do século XIV ao XVI estivo en poder de soberanos turcos e afgáns. Estes últimos construíron un forte no oeste da cidade vella.

Capital mogola de Bengala

En 1608 o Imperio Mogol extende o seu dominio sobre Bengala, instalando a capital da rexión en Dacca que renomean como Jahangirnagar (polo emperador Jahangir). Comeza a mellor época da historia da cidade, aquela en que se converte nun dos centros comerciais máis importantes do sueste asiático, fundamentalmente dos téxtiles do algodón. Os europeos arriban e a poboación crece ata se converter, na segunda metade do século XVII, nunha grande urbe (18x12 km) [4].

A expansión prodúcese sobre todo ao longo da beira do río, establecéndose o centro comercial e institucional no oeste da cidade pre-mogol, entre a área do Forte (convertido en primeira residencia dos vicerreis mogois) e o Buriganga, zona hoxe chamada Chawk Bazar. Ao norte estendíanse as zonas residenciais. Dous eixos, establecidos despois de mediado o século polo khan Mir Jumla para unir unha rede de fortes que protexían a cidade, van marcar para sempre o desenvolvemento de Dacca: un cara o norte ata Tongi (que, á altura de Tejgaon, acolleu todas as factorías dos europeos dando inicio á vocación industrial que aínda ten o barrio); outro cara ao leste seguindo o curso do río.

O Forte Lalbagh.

Inda máis ao oeste, en tempos do emperador Aurangzeb construirase un novo pazo-fortaleza monumental, o Forte Lalbagh (1678) [5][6].

Colonia británica

En 1717 perde a condición de capital, o que sumado a que a Compañía Británica das Indias Orientais, a quen pasou a pertencer en 1765, elixiu Calcuta como o seu cuartel xeral, fixo que a cidade sufrira un grave estancamento e posterior declive económico [7]. Grandes áreas quedaron despoboadas (en 1859 a cidade viuse reducida a 5x2 km).

Só a partir da segunda metade do século XIX a cidade comezou a recobrar o pulso, polo menos no referido á modernización das súas estruturas (auga, electricidade, pavimentación). Xa en 1825 clarexouse unha área no norte para un campo de carreiras (despois Parque Ramna). Co tempo, esta área viu desenvolver ao seu arredor varios plans urbanísticos da tipoloxía de cidade-xardín. A beira do río tamén foi elixida para levantar por parte das elites as mansións, escolas, hospitais e paseos ata a chegada do ferrocarril en 1885, cando, pouco a pouco, se foi convertendo na traseira da cidade.

O Curzon Hall, no campus da Universidade de Dhaka.

Coa partición de Bengala en 1905, Lord Curzon planificou unha área institucional entre a cidade histórica e o parque Ramna, con edificios suntuosos á europea que, finalmente, perante a anulación da nova administración, desenvolveuse nos anos sucesivos como campus da Universidade de Dacca.

Independencia e capital de Bangladesh

Asemblea Nacional, Louis I. Kahn. Foto de Karl E. Roehl.

En 1947, a independencia e partición da India provocou a fuxida dos hindús pero, sobre todo, a chegada dunha masa inxente de refuxiados musulmáns de Bengala Occidental, Assam e Bihar, o que incrementou dramaticamente a poboación da cidade cos problemas sociais derivados do aloxamento e fornecemento de servizos axeitados.

En 1971, a constitución de Bangladesh como estado soberano fixo de Dacca a súa capital. Dende os sesenta planificábase unha nova área representativa para a capitalidade de Paquistán Oriental ao noroeste de Tejgaon a cargo dun dos arquitectos máis recoñecidos do movemento moderno, o estadounidense de ascendencia paquistaní Louis Kahn. O proxecto non rematou ata os oitenta e serviu xa para os novos cometidos estatais.

Dende a súa condición de centro dun dos países máis pobres e poboados do mundo, Dacca non deixou de medrar ata se converter nunha das maiores metrópoles do planeta, pero asemade con todos os problemas de aglomeración e precariedade característicos das urbes do terceiro mundo.

Economía

Dacca é o centro comercial de Bangladesh, o poder adquisitivo da poboación é moito maior que o do resto do país ao igual que a porcentaxe de clase media. No seu entorno concentrase case a totalidade dos postos de traballo xerados pola industria nacional, sendo historicamente centro de recepción de inmigración tanto interna como externa.

Rúa de Dacca en hora punta

Cidades irmandadas

Galería de imaxes

Notas

Véxase tamén

Artigos relacionados

Ligazóns externas

Modelo:Ligazón AD