María Kodama

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaMaría Kodama

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento(es) María Kodama Schweizer Editar o valor em Wikidata
10 de marzo de 1937 Editar o valor em Wikidata
Buenos Aires, Arxentina Editar o valor em Wikidata
Morte26 de marzo de 2023 Editar o valor em Wikidata (86 anos)
Vicente López, Arxentina (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Causa da morteCancro de mama Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeArxentina Editar o valor em Wikidata
EducaciónUniversidade de Buenos Aires Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónescritora , tradutora Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá e lingua islandesa Editar o valor em Wikidata
Familia
CónxuxeJorge Luis Borges (1986–1986), morte do cónxuxe

IMDB: nm1340766 Facebook: mariakodamaoficial Instagram: mariakodama Editar o valor em Wikidata

María Kodama, nada en Buenos Aires o 10 de marzo de 1937[a] e finada en Vicente López o 26 de marzo de 2023,[2][3] foi unha escritora, tradutora e profesora de literatura arxentina, coñecida pola súa relación co escritor Jorge Luis Borges[3] con quen casou en 1986, pouco antes da morte deste.[4]

Traxectoria[editar | editar a fonte]

María Kodama en 2010.

Naceu en Buenos Aires, filla de María Antonia Schweizer, de ascendencia suízo-alemá, inglesa e española, e do químico xaponés Yosaburo Kodama.

Estudou Literatura na Universidade de Buenos Aires, e aínda que a convención é que foi ali onde coñeceu ao escritor arxentino Jorge Luis Borges[5] nunhas sesións de estudos literarios grazas ao interese compartido nas linguas anglosaxoas, nunha entrevista ao xornal arxentino La Nación, afirmou que o coñecera con 16 anos.[6] Posteriormente iniciaron estudos do islandés, idioma no que Borges estaba interesado, por consideralo unha lingua nai.

Logo de ser compañeira de estudos (en numerosas entrevistas negou rotundamente ser a súa secretaria persoal) en 1975 viaxaron xuntos aos Estados Unidos.[7] Colaborou con el nos libros Breve antología anglosajona (1978) e Atlas (1984), testemuño de viaxes que realizaron xuntos ao redor do mundo, e na tradución do Gylfaginning, primeiro libro da Edda Menor de Snorri Sturluson, que se publicou baixo o título La alucinación de Gylfi. En 1978 estréase unha película dirixida por Ricardo Wullicher titulada Borges para millones na cal aparece Kodama.

O 26 de abril de 1986 casou con Borges mentres estaban en Suíza, poucos meses antes da morte del. O casamento realizouse por poderes en Asunción de Paraguai[8] e Borges declarouna herdeira universal; o que levou a que os detractores dela a acusasen de obrigalo a el a casar e de se aproveitar del.[9]

Como herdeira universal de Borges, presidiu a Fundación Internacional Jorge Luis Borges, con sede en Buenos Aires[10] e, en 2008, comezou na mesma localidade o proceso de creación dun museo adicado ao escritor.[11]

Faleceu por cancro de mama o 26 de marzo de 2023, na súa casa de Vicente López, ao norte do Gran Buenos Aires.[3]

Polémicas[editar | editar a fonte]

O 4 de decembro de 2019 protagonizou unha polémica co entón presidente electo da Arxentina, Alberto Fernández, ao rexeitar a iniciativa de crear un "Museo Borges" con manuscritos doados polo empresario Alejandro Roemmers. En declaracións exclusivas á axencia Noticias Argentinas, Kodama afirmou que os libros que pretendía achegar o empresario foran "roubados" a Borges por unha empregada doméstica.[12] Logo da acusación, Alejandro Roemmers afirmou que tiña "documentación respaldatoria" para comprobar que os papeis de Borges foron adquiridos de maneira lexítima.[13]

Tamén lle esixiu á editora Alfaguara a retirada da venda da obra do escritor coruñés Agustín Fernández Mallo El hacedor (de Borges). Remake por considerar que non era unha homenaxe ao autor, e conseguiu a retirada.[14]

María Kodama e Galicia[editar | editar a fonte]

En 2008 acompañou a Claudio Rodríguez Fer en Buenos Aires na presentación de Borges dende o labirinto galego.[15] En 2011 pechou na Cidade da Cultura o ciclo literario Galicia, ceo das letras[16] e visitou Galicia con Carmen Blanco e Claudio Rodríguez Fer.[17]

Obras[editar | editar a fonte]

  • Homenage a Borges (2016). Lumen.
  • Relatos (2018). Suramericana.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. A data do seu nacemento foi bastante cuestionada. Malia que, en varias recensións periodísticas, aparece a data de 1945 e na acta de matrimonio con Borges se indica 1941, na súa partida de nacemento aparece a data de 1937.[1]
Referencias
  1. "La viuda, la elegida, la guardiana". web.archive.org. 2013-10-30. Arquivado dende o orixinal o 30 de outubro de 2013. Consultado o 2023-03-26. 
  2. EFE (2023-03-26). "Muere María Kodama, viuda de Jorge Luis Borges". elperiodico (en castelán). Consultado o 2023-03-26. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Redacción (26 de marzo de 2023). "Murió María Kodama, viuda de Jorge Luis Borges". lanacion.com.ar (en castelán). Consultado o 26 de marzo de 2023. 
  4. Prieto, María (7 de outubro de 2006). "La viuda, la elegida, la guardiana". clarin.com (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 13 de abril de 2018. Consultado o 26 de marzo de 2023. 
  5. Redacción (26 de marzo de 2023). "¿De qué murió María Kodama?". lanacion.com.a (en castelán). Consultado o 26 de marzo de 2023. 
  6. Gigena, Daniel (8 de marzo de 2022). "María Kodama: “Borges era muy celoso”". lanacion.com.ar (en castelán). Consultado o 26 de marzo de 2023. 
  7. "8. MARIA KODAMA". Consultado o 2023-03-26. 
  8. "ABC MADRID 15-05-1986 página 56 - Archivo ABC". abc. 2019-08-20. Consultado o 2023-03-26. 
  9. EFE (2023-03-26). "Muere la escritora argentina María Kodama, viuda de Jorge Luis Borges, a los 86 años". El Correo Gallego (en castelán). Consultado o 2023-03-26. 
  10. Fessou, Didier (15 de outurbro de 2010). "Une vie merveilleuse avec Borges". lesoleil.com (en francés). Consultado o 26 de marzo de 2023. 
  11. Tremblay, Odile (7 de agosto de 2008). "La bibliothèque de Borges". ledevoir.com (en francés). Consultado o 26 de marzo de 2023. 
  12. "María Kodama denunció que los manuscritos ofrecidos por empresario para el "Museo Borges" son "robados" - NA". noticiasargentinas.com (en castelán). Consultado o 2023-03-26. 
  13. "El empresario Roemmers negó la acusación de María Kodama - NA". noticiasargentinas.com (en castelán). Consultado o 2023-03-26. 
  14. "Fallece María Kodama, viuda de Borges, guardiana de su obra y su heredera universal". La Voz de Galicia (en castelán). 2023-03-26. Consultado o 2023-03-26. 
  15. "Claudio Rodríguez Fer presentará en Buenos Aires con María Kodama un libro sobre Borges". La Voz de Galicia (en castelán). 2008-05-14. Consultado o 2023-03-26. 
  16. "A viúva de Jorge Luis Borges, María Kodama, pechará o sábado na Cidade da Cultura o ciclo literario “Galicia ceo das letras” - Xunta de Galicia". www.xunta.gal. Consultado o 2023-03-26. 
  17. Rodríguez Fer, Claudio. "María Kodama, musa de Borges e amiga de Galicia". galiciadigital. Consultado o 30 de marzo de 2023. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]