Junta Democrática de España

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Junta Democrática de España
Historia
Fundación29 de xullo de 1974
Disolución26 de marzo de 1976
Posicións políticas
IdeoloxíaDemocracia, antifranquismo, laicismo e europeísmo

A Junta Democrática de España (Xunta Democrática de España, en galego) foi unha organización política de oposición ao franquismo que, creada polo Partido Comunista de España e personalidades independentes vencelladas a don Juan De Borbón -encabezadas por Rafael Calvo Serer-,[1] pretendía agrupar a outras forzas políticas, sindicais e sociais tamén opositoras. Foi presentada oficialmente o 29 de xullo de 1974 en París por Santiago Carrillo e Calvo Serer e, posteriormente, conseguiron que se incorporaran o Partido do Traballo de España (PTE), o Partido Carlista liderado por Carlos Hugo de Borbón, o Partido Socialista Popular (PSP) de Enrique Tierno Galván e Raúl Morodo, a Alianza Socialista de Andalucía, o sindicato Comisións Obreiras (CCOO), a asociación de xuristas Xustiza Democrática e un feixe de persoeiros independentes, como o intelectual José Vidal Beneyto e o aristócrata José Luís de Vilallonga.[2][3][4]

Historia e características[editar | editar a fonte]

Creación[editar | editar a fonte]

A Xunta Democrática de España foi a primeira grande organización que, cun programa político centrado na «ruptura democrática», conseguiu mobilizar unitariamente a toda a oposición antifranquista. A súa creación fíxose posible grazas aos contactos que o avogado republicano Antonio García-Trevijano estableceu cos líderes de diversos partidos políticos clandestinos, sindicalistas, profesionais, asociacións de veciños, intelectuais independentes, etc., todos eles contrarios á ditadura franquista, aos que convenceu para se uniren nun bloque unitario de oposición antifranquista e a prol da democracia.

A presentación pública da Xunta Democrática de España realizouse simultaneamente o 29 de xullo de 1974, en París e Madrid, nun contexto de crise do réxime franquista, marcado pola tromboflebite de Franco, por mor da cal atopábase hospitalizado desde o día 9 de xullo, asumindo a Xefatura do Estado interina o sucesor do ditador, Juan Carlos de Borbón.

Na presentación realizada en París apareceron xuntos Rafael Calvo Serer e Santiago Carrillo, axuntando así tanto a oposición antifranquista do interior como a do exilio. A integración do Partido Carlista tivo lugar en setembro de 1974, uníndose posteriormente o PCE (i), despois de cambiar as súas siglas polas de PTE, en febreiro de 1975.

Os 12 puntos do Manifesto constituínte[editar | editar a fonte]

Os doce puntos do programa da Xunta Democrática de España, redactados por Antonio García-Trevijano, eran os seguintes:

  1. A formación dun Goberno provisional que substitúa ao actual, para devolver ao home e á muller españois, maiores de dezaoito anos, a súa plena cidadanía mediante o recoñecemento legal de tódalas liberdades, dereitos e deberes democráticos.
  2. A amnistía absoluta de tódalas responsabilidades por feitos de natureza política e a liberación inmediata de tódolos detidos por razóns políticas ou sindicais.
  3. A legalización dos partidos políticos, sen exclusións.
  4. A liberdade sindical e a restitución ao movemento obreiro do patrimonio do Sindicato Vertical.
  5. Os dereitos de folga, de reunión e de manifestación pacífica.
  6. A liberdade de prensa, de radio, de opinión e de información obxectiva dos medios estatais de comunicación social, especialmente na televisión.
  7. A independencia e a unidade xurisdicional da función xudicial.
  8. A neutralidade política e a profesionalidade, exclusivamente militar para a defensa exterior, das Forzas Armadas.
  9. O recoñecemento, baixo a unidade do Estado español, da personalidade política dos pobos catalán, vasco, galego e das comunidades rexionais que o decidan democraticamente.
  10. A separación da Igrexa e do Estado.
  11. A celebración dunha consulta popular, entre os doce e os dezaoito meses –contados a desde o día da restauración das liberdades democráticas-, con tódalas garantías de liberdade, igualdade de oportunidades e imparcialidade, para elixir a forma definitiva do Estado.
  12. A integración de España nas Comunidades europeas, o respecto aos acordos internacionais e o recoñecemento do principio da coexistencia pacífica internacional.

Desenvolvemento[editar | editar a fonte]

A Xunta Democrática de España conseguiu moi pronto un importante apoio popular, como se puxo de manifesto a través das mobilizacións que levaron a cabo en diversas poboacións españolas, como as xornadas do 3, 4 e 5 de xuño de 1975 en Madrid. A característica da JDE é a súa articulación organizativa en Xuntas Democráticas locais e sectoriais, que perseguían converter a este organismo nun núcleo capaz de mobilizar de masas, con accións de protesta, conferencias, etc.

A actividade da Xunta Democrática de España dirixíase, por unha banda, á sociedade civil, e por outra, aos poderes fácticos, establecendo contactos con empresarios, militares e autoridades eclesiásticas, a fin de sumar apoios. Tampouco se esquecía a dimensión internacional da organización, mantendo relacións coas autoridades da Comunidade Económica Europea, co embaixador dos Estados Unidos en Madrid ou cos presidentes de Alxeria,[5] México, Romanía e Venezuela.

O 11 de xuño de 1975 creouse a Plataforma de Converxencia Democrática, encabezada polo Partido Socialista Obreiro Español (PSOE), a pesar de que tanto desde a Xunta Democrática como desde o PCE leváronse a cabo conversacións co PSOE e con Izquierda Democrática, grupo democristián liderado por Ruiz-Giménez para lograr a súa adhesión á Xunta Democrática para manter a esta como unha fronte unitaria da oposición. Na devandita Plataforma figuraban xunto ao PSOE, a xa citada Izquierda Democrática que formaba parte do Equipo Demócrata Cristián do Estado Español, o Movemento Comunista, a Organización Revolucionaria de Traballadores (ORT) e a Unión Socialdemócrata Española. Pouco despois ingresou o Partido Carlista e marchou a ORT.

A Comisión Coordinadora de Forzas Políticas de Cataluña decidira non incorporarse a ningunha organización unitaria de carácter estatal, e mantiña relacións tanto coa Xunta como coa Plataforma. O Partido Nacionalista Vasco (PNV) conversaba con todos e non se unía a ninguén, nin sequera no País Vasco.

Xunta e Plataforma constituíron en marzo de 1976 Coordinación Democrática (CD), máis coñecida como Platajunta. O 23 de outubro formouse a Plataforma de Organizacións Democráticas (POD) que incluía ademais a forzas nacionalistas e estaba constituída por CD e a Assemblea de Catalunya, a Assemblees Democràtiques de les Illes Balears, a Coordinadora de Forzas Democráticas das Canarias, a Táboa Democrática de Galicia e a Taula de Forces Politiques i Sindicals do Païs Valencià.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ Cantón Rodríguez, José. La religión ante la tercera república española. San Vicente, Alicante: Editorial Club Universitario, p. 138
  2. ↑ De los Cobos Arteaga,Francisco et al. La inseguridad ciudadana de la transición a una sociedad democrática: España (1977-1989). Albacete: Univ de Castilla La Mancha, 1999, p. 63
  3. ↑ Ortuño (2005), p. 34.
  4. ↑ Ysàs (2005), p. 46.
  5. ↑ Utrera (1996), p. 77

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Junta_Democrática_de_España&oldid=6673403»