Saltar ao contido

WikiLeaks

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Wikileaks»)
WikiLeaks non é un proxecto da Fundación Wikimedia.

WikiLeaks (WikiFiltracións ou WikiFugas en inglés) é unha organización internacional dos medios de comunicación e sen ánimo de lucro que publica a través do seu sitio web informes anónimos e documentos filtrados con contido sensíbel en materia de interese público, preservando o anonimato das súas fontes.[1] O lanzamento da páxina web realizouse en decembro de 2006, e a súa actividade comezou en xullo de 2007 e desde esta data a súa base de datos creceu constantemente até acumular 1,2 millóns de documentos.[2] Está xestionado por The Sunshine Press.[3]

Historia e características

[editar | editar a fonte]

A organización ofrécese a recibir filtracións que desvelen comportamentos non éticos por parte de gobernos, relixións e empresas de todo o mundo, e concretamente dos países que consideran que teñen réximes totalitarios. Polo de agora as actividades máis destacadas de WikiLeaks centráronse na actividade exterior dos Estados Unidos,[4] especialmente en relación coas guerras de Iraq e de Afganistán.[5]

WikiLeaks descríbese a si mesma como unha organización fundada por disidentes chineses, así como por periodistas, matemáticos e tecnólogos de empresas start-up dos Estados Unidos, Taiwán, Europa, Australia e Suráfrica.[6] Os creadores de WikiLeaks non foron formalmente identificados.[7] Un dos seus asesores, editor xefe e actual director é o australiano Julian Assange. O voceiro, desde setembro de 2010, é Kristinn Hrafnsson, despois da renuncia de Daniel Domscheit-Berg, o cal planea fundar o seu propio portal de filtracións.[8][9]

A pesar do seu nome, Wikileaks non é un sitio wiki habitual, xa que actualmente os lectores que non teñen os permisos adecuados non poden cambiar o seu contido. WikiLeaks usa unha versión modificada do software de MediaWiki[3] e o seu servidor principal está aloxado no ISP sueco PRQ.[10] Para protexer o anonimato dos seus informantes, WikiLeaks utiliza OpenSSL, Freenet, Tor e PGP.[3] En agosto de 2010 o Partido Pirata sueco firmou con Wikileaks un acordo para aloxar a súa páxina web e poder conseguir a inmunidade da súa páxina.[11] Non obstante, debido á derrota electoral deste partido, non prosperou a iniciativa de ofrecer inmunidade a Wikileaks.[12]

Ante os ataques de denegación de servizo (DDoS), pola filtración Cable Gate o 30 de novembro de 2010 WikiLeaks traslada a súa información aos servidores Amazon EC2 de computación en nube de Amazon.[13] O día 1 de decembro Amazon, ante as presións do senador Joe Liebermann, deixa de albergar a WikiLeaks. WikiLeaks, a través de Twitter, sinala que se Amazon está en contra da Primeira Emenda debería deixar de vender libros[14].

Filtracións máis relevantes

[editar | editar a fonte]
Julian Assange, fundador da WikiLeaks.

Informe da intelixencia estadounidense acerca de Wikileaks

[editar | editar a fonte]

O 15 de marzo de 2010 Wikileaks publicou un informe do Departamento de Defensa dos Estados Unidos no cal trataba varias filtracións protagonizadas por esta web relacionadas con intereses estadounidenses e propoñía diversas vías para marxinala.

Vídeo de asasinato de xornalistas

[editar | editar a fonte]

O día 5 de abril de 2010 WikiLeaks publicou un vídeo[15] onde se ven soldados estadounidenses asasinando o reporteiro de Reuters Namir Noor-Eldeen, o seu axudante e nove persoas máis, algunhas delas cando ían recoller os mortos e feridos. Vese claramente que ningún deles fixo o amago de atacar o helicóptero Apache desde o cal lles dispararon: nin tan sequera o miraron. Aínda que a axencia Reuters solicitou en numerosas ocasións o material, negóuselles até que WikiLeaks o conseguiu inédito e puxo en xaque o aparato militar dos Estados Unidos, manchando a imaxe deste exército no mundo[16]. O material foi subministrado por Chelsea Manning.[17]

O exército dos Estados Unidos negou que incumprise as súas normas de enfrontamento.

Diarios da Guerra de Afganistán: 31 de xullo de 2010 (Afghan War Diary)

[editar | editar a fonte]

En relación coa Guerra de Afganistán iniciada en 2001, o 25 de xullo de 2010 os periódicos The Guardian,[18][19] The New York Times[20][21] e Der Spiegel[22] fixeron públicos un conxunto duns 92.000 documentos sobre a guerra de Afganistán entre os anos 2004 e 2009. Estes chegaron a través de Wikileaks sen compensación económica á páxina.[23]

Entre os documentos inclúense sucesos non revelados até aquela altura: vítimas civís provocadas por soldados dos Estados Unidos e por soldados dos países aliados, fogo amigo, conexións entre a intelixencia paquistaní e os talibáns insurxentes.[24][25][26][27] Outros documentos, ao redor de 15.000, non foron liberados por falta de comprobar que non supoñan un perigo para xente inocente, namentres que outros non serán filtrados polo mesmo motivo.[28][29]

O goberno dos Estados Unidos acusou a WikiLeaks de pór en perigo a vida de civís aos que se tomou declaración para elaborar os informes militares. O fundador de WikiLeaks, Julian Assange, manifestou que a Casa Branca estaba informada unha semana antes da publicación co obxecto de "minimizar a aparición dos nomes dalgúns informantes". Segundo Assange, o Goberno dos EEUU negouse a colaborar e non deu resposta ningunha.[30][31] Estes contactos previos á publicación foron negados polo Pentágono.[32]

O 29 de xullo colgouse na páxina un arquivo denominado Insurance file ("Arquivo seguro" en inglés). O arquivo, de 1,4 GB, está cifrado con AES polo que se precisa dunha clave, de 256 bits, para o descifrar. Especúlase con que se trataría dunha filtración cuxo contrasinal se faría pública en caso de que Wikileaks sufrira algún ataque grave, como a detención de Julian Assange.

Rexistros da Guerra de Iraq: 22 de outubro de 2010 (Irak War Logs)

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Rexistros da Guerra de Iraq.

O 22 de outubro de 2010 Wikileaks publícase Irak War Logs (Documentos da guerra de Iraq), 391.831 documentos filtrados desde O Pentágono (sede do Departamento de Defensa dos Estados Unidos) sobre a guerra de Iraq e a súa ocupación entre o 1 de xaneiro de 2004 e o 31 de decembro de 2009 nos que se revelan, entre outros asuntos, o uso sistemático de torturas, a cifra de 109.032 mortos en Iraq -dos que 66.081 foron civís, o 63%; 23984 'inimigos etiquetados como insurxentes'; 15.196 do "país anfitrión" (as forzas do goberno iraquí) e 3.771 foron mortos "amigos" (forzas da coalición)-. Cada día, de media, morreron 31 civís, durante un período de seis anos. Nos 'Diarios da Guerra Afgá', publicado anteriormente por Wikileaks, que abrangue o mesmo período, morreron unhas 20.000 persoas. Ademais do número de mortos e outros crimes,[33] a filtración confirma a axuda de Irán ás milicias iraquís. Como na filtración dos Diarios da Guerra de Afganistán o seguimento da filtración fíxose a través da páxina de wikileaks e das edicións dixitais de The Guardian[34] e The New York Times,[35] Le Monde,[36] Der Spiegel,[37] Al Jazeera[38] e o Bureau of Investigative Journalism.[39][40][41][42]

The Guardian informou que o 21 de outubro recibira todos os documentos.[43] O 22 de outubro de 2010 Al Jazeera, adiantándose media hora ao horario establecido, lanzou a filtración denominada Rexistros da Guerra de Irak. Pouco despois de que o material de orixe estivese dispoñíbel nos medios indicados colgouse na páxina WikiLeaks con funcións de buscas, debido á cantidade de material filtrado. A BBC, citando o Pentágono, considera os Rexistros da Guerra de Irak "a maior filtración de documentos clasificados da súa historia."[44]

Segundo Julian Assange, os documentos da guerra de Iraq publicados reflicten a verdade da guerra de Iraq:[45] as autoridades estadounidenses deixaron sen investigar centos de informes que denunciaban abusos, torturas, violacións e incluso asasinatos cometidos sistematicamente pola Policía e o Exército iraquí, aliados das forzas internacionais que invadiron o país. Oficiais británicos e estadounidenses insistían até agora en que non había rexistro oficial das vítimas. Os informes, apoiados por evidencias médicas, describen a situación de prisioneiros cos ollos vendados, coas mans atadas, recibindo golpes, lategazos e soportando descargas eléctricas. Todas estas torturas foron realizadas co coñecemento do Pentágono, das autoridades militares e políticas dos Estados Unidos e tamén doutras forzas internacionais que participaron na guerra de Irak (basicamente Gran Bretaña xunto cos EUA). A pesar de que non consta que os soldados estadounidenses realizasen abusos, si que utilizaron a ameaza de abusos por parte das forzas iraquís para obter información dos detenidos.[41][46]

Os papeis do Departamento de Estado (Cable Gate)

[editar | editar a fonte]

O 28 de novembro de 2010, Wikileaks filtroulle á prensa internacional unha colección de 251.187[47] cables ou comunicacións entre o Departamento de Estado estadounidense coas súas embaixadas por todo o mundo (denominados en inglés United States diplomatic cables leak, Cable Gate ou Secret US Embassy Cables Arquivado 28 de novembro de 2010 en Wayback Machine.).[48][49] Trátase da maior filtración de documentos secretos da historia. WikiLeaks proporcionoulles esa información aos xornais The Guardian,[50] The New York Times,[51] Le Monde,[52] El País[53][54][55] e ao semanario Der Spiegel[56].

Outros portais especializados en filtracións

[editar | editar a fonte]

Ademais da intención de Daniel Domscheit-Berg (antigo portavoz de Wikileaks) de fundar o seu propio portal de filtracións, existen outras páxinas que, na defensa da liberdade de prensa e a transparencia exixíbel aos gobernos, institucions e empresas, publican documentos prohibidos ou sensíbeis:

  • Cryptome, creada en 1996, contén 54.000 documentos. Acepta documentos para a súa publicación que estean prohibidos por gobernos en todo o mundo, en especial material sobre a liberdade de expresión, privacidade, criptoloxía, seguridade nacional, intelixencia...”. Os documentos non desvelan asuntos clasificados.[8]
  • Secrecy News, Blog fundado en 2006. Publica segredos de seguridade nacional. Steven Aftergood, o seu autor, publica posts sobre o armamento do Exército dos EEUU, os planos orzamentarios da Casa Branca ou as relacións da primeira potencia mundial coa India.

Proxecto alleo á Wikipedia

[editar | editar a fonte]

O Wikileaks non está afiliado á Wikipedia ou a calquera proxectos da Fundación Wikimedia. O termo wiki é xenérico e pode ser usado por calquera persoa, xurídica ou física, para calquera razón. O sitio Wikileaks só coincidentemente utiliza o software libre MediaWiki, que é o mesmo utilizado pola Fundación Wikimedia, e que calquera pode operar.

O xornal The Daily Telegraph, do Reino Unido, publicou unha reportaxe na que Jimmy Wales, o fundador da Wikipedia, afirma que non está relacionado ao Wikileaks.org e que moitas persoas están confundido.[57]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Wikileaks: de como destapar escándalos en Internet, El País, 26/7/2010
  2. ↑ WikiLeaks. "WikiLeaks has 1.2 million documents?" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 16/02/2008. Consultado o 03/08/2009. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 WikiLeaks. "About" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 16 de febreiro de 2008. Consultado o 4 de outubro de 2009. 
  4. ↑ "Wikileaks acorrala a Diplomacia de Estados Unidos". Arquivado dende o orixinal o 01 de decembro de 2010. Consultado o 02 de decembro de 2010. 
  5. ↑ Iraq and Afghan War Diaries na páxina principal de Wikileaks
  6. ↑ "Wikileaks:About". WikiLeaks. Arquivado dende o orixinal o 14 de marzo de 2008. Consultado o 3 de xuño de 2009. 
  7. ↑ Paul Marks (13 de xaneiro de 2007). "How to leak a secret and not get caught". New Scientist. Consultado o 28 de febreiro 2008. 
  8. ↑ 8,0 8,1 "A WikiLeaks le crecen los enanos, 10/11/2010, lainformacion.com". Arquivado dende o orixinal o 16/11/2010. Consultado o 02/12/2010. 
  9. ↑ Revelacións en WikiLeaks documentan crimes tolerados polos EEUU en Iraq, 22/10/2010, CNN, México
  10. ↑ Así figuraba na base de datos de RIPE o 4 de outubro de 2009.
  11. ↑ "O acordo pola inmunidade entre o Partido Pirata sueco". Arquivado dende o orixinal o 22 de decembro de 2010. Consultado o 02 de decembro de 2010. 
  12. ↑ Wikileaks e Pirate Bay non terán inmunidade parlamentaria
  13. ↑ A web de Wikileaks trasládase aos servidores de Amazon, Público, 1/12/2010
  14. ↑ "Estados Unidos estrecha el cerco sobre Wikileaks", artigo en El País, 1 de decembro de 2010 (en castelán).
  15. ↑ Un video muestra cómo el Ejército de EEUU mata a un fotógrafo de Reuters. Público. 5 de abril de 2010
  16. ↑ "El vídeo de la matanza de EEUU triunfa en YouTube", artigo de Europa Pressen Público, 7 de abril de 2010 (en castelán).
  17. ↑ Ugarte, Iñigo Sáenz de. "Por qué EEUU persigue a Julian Assange (y no tiene que ver con la clave secreta de un ordenador)". eldiario.es (en castelán). Consultado o 2019-04-16. 
  18. ↑ Afghanistan war logs: Massive leak of secret files exposes truth of occupation, The Guardian, Nick Davies and David Leigh, 25/7/2010
  19. ↑ Wikileaks' Afghanistan war logs: how our datajournalism operation worked, The guardian, guardian.co.uk, Simon Rogers, 27/7/2010
  20. ↑ In Disclosing Secret Documents, WikiLeaks Seeks ‘Transparency’, The New York Times, Eric Schmitt, 25 de xulio de 2010
  21. ↑ Editorial: Pakistan’s Double Game, The New York Times, 26 de xullo de 2010
  22. ↑ Thema Wikileaks, Spiegel Online, 26/7/2010
  23. ↑ Davies, Nick; Leigh, David. "Afghanistan war logs: Massive leak of secret files exposes truth of occupation" (en inglés). The Guardian. Consultado o 26 de xullo de 2010. No fee was involved and Wikileaks was not involved in the preparation of the Guardian's articles. 
  24. ↑ "Afghanistan war logs: the unvarnished picture" (en inglés). Consultado o 26 de xullo de 2010 editorial= The Guardian. 
  25. ↑ "WikiLeaks-Afganistán. La guerra al descubierto, en nacionred.com, David Ballota, 26/7/2010". Arquivado dende o orixinal o 22/12/2010. Consultado o 02/12/2010. 
  26. ↑ Amy Goodman. WikiLeaks lo hizo de nuevo, en Sin Permiso, tradución do orixinal en democracy now, 1/8/2010
  27. ↑ Wikileaks afghan war diary, en democracy now
  28. ↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2010. Consultado o 02 de decembro de 2010. 
  29. ↑ [1]
  30. ↑ "WikiLeaks may already have blood on its hands over Afghan revelations, US says, 30 de xullo de 2010, The Times". Arquivado dende o orixinal o 22 de decembro de 2010. Consultado o 02 de decembro de 2010. 
  31. ↑ WikiLeaks se defiende de las acusaciones de EEUU, Público, 29/7/2010
  32. ↑ [2]
  33. ↑ Los crímenes de Irak se revelan al mundo, El País, 24/10/2010
  34. ↑ Iraq war logs: secret files show how US ignored torture, The Guardian, 22/10/2010
  35. ↑ The War Logs, The New York Times
  36. ↑ Irak : l'horreur ordinaire révélée par Wikileaks, Le Monde, 23/10/2010
  37. ↑ Iraq War Logs. Der Spiegel
  38. ↑ Secret Iraq Files Arquivado 23 de outubro de 2010 en Wayback Machine.. Al Jazeera English.
  39. ↑ iraqwarlogs.com Arquivado 24 de outubro de 2010 en Wayback Machine. Bureau of Investigative Journalism thebureauunviestigates.com
  40. ↑ Wikileaks revela que EE UU permitió torturas sistemáticas en Iraq, El País, 22/10/2010
  41. ↑ 41,0 41,1 páxina de wikileaks, consultada o 23 de outubro de 2010
  42. ↑ Estados Unidos permitiu torturas sistemáticas en Irak, Público, 23/10/2010
  43. ↑ "Iraq war logs: secret files show how US ignored torture". The Guardian. 22 de outubro de 2010. Consultado o 22 de outubro de 2010. 
  44. ↑ editorial=BBC (23 de outubro de 2010). "Huge Wikileaks release shows US 'ignored Iraq torture'". Consultado o 23 de outubro de 2010. 
  45. ↑ O fundador de Wikileaks: "Os documentos revelan a verdade da guerra de Irak", A ONU pide aos Estados Unidos que investigue as torturas que revelan os novos documentos publicados por wikileaks, El País, 23/10/2010
  46. ↑ Wikileaks revela que EE UU permitiu torturas sistemáticas en Irak, El País, 22/10/2010
  47. ↑ Preguntas y respuestas sobre los papeles del Departamento de Estado, diario El País, 28 de novembro de 2010.
  48. ↑ "Cable Gate - Secret US Embassy Cables, Wikileaks". Arquivado dende o orixinal o 28 de novembro de 2010. Consultado o 02 de decembro de 2010. 
  49. ↑ A maior filtración da historia deixa ao descuberto os segredos da política exterior dos EE UU, diario El País, 28 de novembro de 2010
  50. ↑ US embassy cables: browse the database, The guardian, 28/11/2010
  51. ↑ State's Secret, Cables Depict U.S. Haggling to Find Takers for Detainees, The New York Times, 29/10/2010
  52. ↑ Documents Wikileaks, en Le Monde, 30/11/2010
  53. ↑ Os papeis do Departamento de Estado, El País, 29/11/2010
  54. ↑ http://www.elpais.com/articulo/internacional/mayor/filtracion/historia/deja/descubierto/secretos/politica/exterior/EE/UU/elpepuint/20101128elpepuint_25/Tes
  55. ↑ "China apuesta por dominar una Corea unificada" artigo en El País, 30 de novembro de 2010 (en castelán)
  56. ↑ Der Spiegel, Portada e páxinas do especial sobre as filtracións dos papeis do Departamento de Estado dos EUA -WikiLeaks-.
  57. ↑ The Daily Telegraph:Jimmy Wales:people think I'm responsible for Wikileaks Arquivado 03 de abril de 2011 en Wayback Machine. (en inglés)

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=WikiLeaks&oldid=6773039»