Saltar ao contido

Val de Katmandú

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaVal de Katmandú
Imaxe
EpónimoKatmandú Editar o valor en Wikidata
Localización
lang=gl Editar o valor en Wikidata Mapa
 27°42′14″N 85°18′31″L / 27.70394, 85.30858
Estado sen litoralNepal
Províncias (pt) TraducirBagmati Province (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Superficie167,37 ha Editar o valor en Wikidata
Bañado porRio Bagmati (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Datos históricos
Evento clave
Patrimonio da Humanidade  
TipoPatrimonio cultural  → Asia-Oceanía insular
Data1979 (3ª Sesión), Criterios de Patrimonio da Humanidade: (iii), (iv) e (vi) Editar o valor en Wikidata
Extensión dun sitio Patrimonio da Humanidade2006 Editar o valor en Wikidata
En perigo2003 - 2007  Editar o valor en Wikidata
Identificador121
The Praza Durbar en Katmandú

O Val de Katmandú (Lingua nepalesa काठमाडौं उपत्यका, Nepal Bhasa: स्वनिगः, नेपाः गाः), historicamente coñecido como Val do Nepal ou Val Nepa, atópase no cruzamento das civilizacións antigas do subcontinente indio e do continente asiatico máis amplo e ten polo menos 130 monumentos importantes, incluíndo varios lugares de peregrinación para os hindús e budistas. Hai sete sitios Patrimonio da Humanidade dentro do val.[1]

Historicamente, o val e as áreas adxacentes formaron unha confederación coñecida como Nepal Mandala. Ata o século XV, Bhaktapur era a súa capital, cando se estableceron outras dúas capitais, Katmandú e Lalitpur (Patan).[2]

O val de Katmandú é o lugar máis desenvolvido e poboado do Nepal. A maioría das oficinas e sedes están localizadas no val, converténdose no centro económico do Nepal. É popular entre os turistas pola súa arquitectura orixinal e unha cultura rica que inclúe o maior número de jatras (festivais de rúa) no Nepal. O val en se denominouse como "Propio Nepal" polos historiadores británicos.

En 2015, o val de Katmandú sufriu o Terremoto do Nepal de abril de 2015.[3] O terremoto causou miles de mortes e a destrución de moitas infraestruturas en todo o val de Katmandú, que incluíu as cidades de Lalitpur, Kirtipur, Madhyapur Thimi e Bhaktapur afectando a unha poboación total de aproximadamente cinco millóns de persoas e todos os municipios do val de Katmandú. Katmandú é tamén a maior metrópole da rexión do Himalaia.

Etimoloxía

[editar | editar a fonte]

Katmandú non é o nome nativo usado polos indíxenas do pobo Nepa do val. O termo "Nepa-al" significa "terra dos pobos Nepa" e tradicionalmente foi usado para referirse a este val.[4]

O nome Pahari Kathmandu provén dunha estrutura na Praza Durbar chamada polo nome sánscrito Kāsṣtha mandapa "Refuxio de madeira". Este templo único, tamén coñecido como o "Maru Sattal", construíuse en 1596 polo rei Lakshminarasimha Malla. Toda a estrutura non contiña clavos ou soportes de ferro e estaba feita enteiramente de madeira. A lenda di que a madeira utilizada para esta pagoda de dous pisos obtívose dunha única árbore.

Área de Kavre

[editar | editar a fonte]

As cidades de Banepa, Panauti e Dhulikhel tamén considéranse parte do val de Katmandú xa que teñen unha cultura similar.

Historia

[editar | editar a fonte]

O val de Katmandú puido habitarse xa no 300 a. de C., xa que os obxectos coñecidos máis antigos do val datan duns poucos centos de anos a. de C.. A inscrición coñecida máis antiga está datada no ano 185. O edificio máis antigo datado neste val propenso aos terremotos ten máis de 2.000 anos de antigüidade. Catro stupas en torno á cidade de Patan, que se di que foron erixidas por Charumati, unha filla do emperador Maurya Ashoka, no século III a. de C., testemuñan a historia antiga presente no val. Do mesmo xeito que os contos sobre a visita de Buda, non hai probas que respalden a visita de Ashoka, pero probablemente as stupas datan dese século. Os Licchavis, cuxas primeiras inscricións datan a 464, foron os seguintes gobernantes do val e tiñan estreitos lazos co Imperio Gupta da India. Os Mallas gobernaron o val de Katmandú e os seus arredores desde o século XII ata o século XVIII, cando a dinastía Shah do Reino Gorkha baixo o mandato de Prithvi Narayan Shah conquistou o val e creou o Nepal actual. A súa vitoria na Batalla de Kirtipur foi o inicio da súa conquista do val.

Templo Pashupatinath, dedicado a Pashupati.

Newars

[editar | editar a fonte]

Os Newars son ​​os habitantes indíxenas e os creadores da histórica civilización do val. A súa lingua é hoxe coñecida como Nepal Bhasa.[5] Enténdense que son os descendentes dos distintos grupos étnicos e raciais que habitaron e gobernaron o val na historia de dous milenios do lugar. Os académicos tamén describiron aos Newars como unha nación.[6] Desenvolveron a división do traballo e unha civilización urbana sofisticada que non se vira noutras partes do pé do Himalaia. Son coñecidos polas súas contribucións á arte, a escultura, a arquitectura, a cultura, a literatura, a música, a industria, o comercio, a agricultura e a gastronomía e deixaron a súa marca na arte de Asia Central.

A arquitectura Newa está composta por pagoda, stupa, shikhara, chaitya e outros estilos. A marca do val é a pagoda con múltiples teitos que puido orixinarse nesta área e estenderse á India, a China, Indochina e o Xapón.[7][8] O artesán máis famoso que influíu nos desenvolvementos estilísticos na China e o Tíbet foi Araniko, un Newar que viaxou á corte de Kublai Khan no século XIII. É coñecido por construír a estupa branca no Templo Miaoying en Pequín. Na actualidade, persoas doutras partes do Nepal tenden a emigrar ao val para unha vida mellor debido ao seu elevado nivel de desenvolvemento cultural e económico. Aínda que a urbanización tome ritmo, os Newars manteñen a súa cultura no val de Katmandú.

Mitoloxía

[editar | editar a fonte]
Stupa Swayamhbu

Segundo Swayambhu Puran, o val de Katmandú foi unha vez un lago, considerado polos científicos como lago Paleo Katmandú. O monte onde descansa a Stupa Swayambu tiñan plantas de loto con flores en flor. Unha historia di que o deus Manjusri cortou un desfiladeiro nun val chamado Kashapaal (máis tarde chamado Chobhar) cunha espada chamada Chandrahrasha e drenou as augas para crear unha terra habitable.

Segundo Gopal Banshawali, Krishna cortou o canón co seu Sudarshana Chakra para deixar saír a auga. Entón entregou o val drenado ao pobos Gopal Vansi, que eran pastores de vacas nómades.

Xeografía

[editar | editar a fonte]
Vista das montañas desde o Val de Katmandú

O val de Katmandú ten forma de cunca. A súa parte inferior central sitúase a 1425 m. por enriba do nivel do mar. O val de Katmandú está rodeado por catro serras: Shivapuri (cunha elevación de 2800 m.), Phulchowki (2795 m.), Nagarjun (2825 m.) e Chandragiri (2551 m.). O principal río que atravesa o val de Katmandú é o Bagmati.

O val está formado polo distrito de Katmandú, Distrito de Lalitpur e Distrito de Bhaktapur cubrindo unha área de 570 km². O val está composto polas áreas municipais de Katmandú, Patan, Bhaktapur, Kirtipur e Madhyapur Thimi. a superficie restante está formada por unha serie de municipios e municipalidades rurais (no distrito de Lalitpur). O val é o centro cultural e político do Nepal. O val de Katmandú foi recoñecido como Patrimonio da Humanidade pola UNESCO no ano 1979.

Lugares para ver

[editar | editar a fonte]
Dese Maru Jhya, a única ventá deste tipo no país
Templo de Changu Narayan

Lista alfabética incompleta de templos e monumentos notables no val de Katmandú. Sete destes están designados como Patrimonio da Humanidade pola UNESCO.[1]

Presente

[editar | editar a fonte]
Museo do Palacio Narayanhiti

Este val é Patrimonio Mundial da UNESCO con sete lugares preservados: os centros das tres cidades primarias, Katmandu Hanuman Dhoka, Praza Patan Durbar e Praza Bhaktapur Durbar, as dúas estupas budistas máis importantes, Swayambhunath e Boudhanath e dous famosos santuarios hindús, o Templo Pashupatinath e Changu Narayan.[9] En 2003, a UNESCO catalogou os sitios como "en perigo" por preocupación pola perda continua da autenticidade e polo valor universal excepcional dos bens culturais. O estado en perigo de extinción foi levantado en 2007.[10]

No pasado, os mestres budistas tibetanos foron entre outros Marpa, Milarepa, Rwa Lotsava, Ras Chungpa, Dharma Swami, XIII Karmapa, XVI Karmapa e varios outros visitados e viaxados no val de Katmandú. Con todo, o grupo máis grande dos tibetanos chegou nos anos sesenta. Moitos se instalaron en torno as stupas de Swayambhunath e Boudhanath. Moitos outros Lamas famosos coñecidos en todo o mundo teñen os seus mosteiros e centros budistas no val de Katmandú.[11]

A historia de 1500 anos de arquitectura funeraria no val ofrece algúns dos mellores exemplos de arquitectura en pedra atopada no subcontinente. Unha Cetiya sitúase en case todos os patios en cidades como Patan.[12] As Inscricións de pedra no val de Katmandú son importantes fontes para a historia do Nepal.

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 Centre, UNESCO World Heritage. "Kathmandu Valley". whc.unesco.org. Consultado o 8 de setembro de 2018. 
  2. ↑ Slusser, Mary (1982). Nepal Mandala: A Cultural Study of the Kathmandu Valley. Princeton University. ISBN 978-0-691-03128-6. Page vii.
  3. ↑ "Nepal Disaster Risk Reduction Portal". Government of Nepal. Consultado o 5 de maio de 2015. 
  4. ↑ Rajendra S. Khadka Travelers' Tales Nepal
  5. ↑ von Furer-Haimendorf, Christoph (1956). "Elements of Newar Social Structure". Journal of the Royal Anthropological Institute (Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland) 86: 15. JSTOR 2843991. doi:10.2307/2843991. 
  6. ↑ "Mesocosm". publishing.cdlib.org. Consultado o 8 de setembro de 2018. 
  7. ↑ American University (Washington, D. C. ) Foreign Areas Studies Division; United States. Army (8 de setembro de 1964). "Area handbook for Nepal (with Sikkim and Bhutan)". Washington, For sale by the Supt. of Docs., U.S. Govt. Print. Off. Consultado o 8 de setembro de 2018 – vía Internet Archive. 
  8. ↑ ISBN 1-870838-76-9
  9. ↑ "places-to-see/unesco-world-heritage-sites". Arquivado dende o orixinal o 10 de setembro de 2019. 
  10. ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "UNESCO World Heritage Centre - State of Conservation (SOC 2003) Kathmandu Valley (Nepal)". whc.unesco.org (en inglés). Consultado o 2 de outubro de 2017. 
  11. ↑ "Observation on the influence of Tibetan Buddhism in the Kathmandu Valley:". Arquivado dende o orixinal o 20 de novembro de 2008. Consultado o 05 de xaneiro de 2019. 
  12. ↑ Gutschow, Niels (1997). The Nepalese Caitya: 1500 Years of Buddhist Votive Architecture in the Kathmandu Valley. ISBN 978-3-930698-75-2. Pages 30-31.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Val_de_Katmandú&oldid=6694720»