Peonia
| Peonia | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Paeonia officinalis | |||||||||||||||||
| Clasificación científica | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Subespecies | |||||||||||||||||
A peonia[1] Paeonia officinalis é unha planta da familia Paeoniaceae.
Descrición[editar | editar a fonte]
Paeonia officinalis é unha planta perenne, herbácea, con rizoma subterráneo leñoso e de até 70 cm de altura (raramente máis alta). Follas grandes, as basais totalmente formadas e pecioladas, 2-3 veces divididas en 17-30 segmentos lanceolados, máis ou menos lobulados, co envés pubescente. Pecíolo coa face superior claramente acanalada. Follas superiores máis miúdas, menos segmentadas até simples. Flores grandes, até 13 cm de largo, en forma de cáliz. Sépalos arqueados, por riba das follas superiores, non caen. 5-10 pétalos vermellos, largamente ovalados, co bordo ondulado. Numerosos estames con filamentos rubios e anteras amarelas. 2-3 carpelos, ata 3–5 cm de longo, con aspecto de la. Na frutificación folículos con varias sementes.
Cultivada en Europa durante cincocentos anos, P. officinalis usouse primeiro con fins medicinais, despois coma ornamental. Many selections are now used in horticulture, though the typical species is uncommon. Paeonia officinalis is still found wild in Europe.[2]
O cultivar 'Rubra Plena' gañou o Award of Garden Merit da Royal Horticultural Society.[3].
Hábitat[editar | editar a fonte]
Bosques, pradeiras, nivel de montaña e bosques de cerquiños.
Distribución[editar | editar a fonte]
Mediterráneo, até a Europa central. Rara en Galicia.
Propiedades[editar | editar a fonte]
Paeonia officinalis contén o principio activo paeonol que se comporta como antiinflamatorio, analxésico, antiácido, antiulceroso e antibacteriano. A paeoniflorina é sedante, hipnótico, antitusivo, lixeiramente espasmolítico, analxésico e anticonvulsivante. Os antocianósidos son responsábeis do efecto venotónico e vasoprotector. Popularmente utilizáronse as flores como laxo-purgante e as sementes coma emético, non sendo recomendábeis ditos usos. Contraindicado coa gravidez (pode ser abortivo), a lactación e a nenos pequenos.
Indicado para ansiedade, taquicardia, tose irritativa, gastrite, úlcera gastroduodenal, varices, hemorroide.[4]
Como curiosidade heráldica, cómpre mencionar que é a flor nacional da China.
Taxonomía[editar | editar a fonte]
Paeonia officinalis foi descrita por Carl von Linné e publicado en Species Plantarum 1: 530. 1753.[5]
Paeonia: nome xenérico en honra de Peon, o médico dos deuses que aparece mencionado na Ilíada e maila Odisea de Homero. Sandou a Ares cando foi ferido por Diomedes durante a guerra de Troia; tamén se menciona unha curación anterior que lle fixo a Hades dunha seta guindada por Heracles en Pilos.[6] Tamén en Plinio o Vello, libro 25, X, 1, que a recomenda contra «os pesadelos provocados polos Faunos.»[7] [8]
officinalis: epíteto latíno que significa "de venda en herbarios".[9]
- Moutan officinalis (L.) Lindl. & Paxton
- Paeonia anemoniflora (Hook.) auct.
- Paeonia barrii Lynch
- Paeonia baxteri Sabine ex Salm-Dyck
- Paeonia commutata Wender.
- Paeonia elegans Sabine ex Salm-Dyck
- Paeonia feminea (L.) Desf.
- Paeonia festiva Tausch
- Paeonia fimbriata (Sabine) B.D.Jacks.
- Paeonia foemina Mill.
- Paeonia foemina Garsault
- Paeonia fulgens Bailly
- Paeonia fulgida Sabine ex Salm-Dyck
- Paeonia hirsuta Mill.
- Paeonia lanceolata Salm-Dyck
- Paeonia lobata Rchb.
- Paeonia mollis G.Anderson
- Paeonia nemoralis Salisb.
- Paeonia paradoxa var. fimbriata Sabine
- Paeonia peregrina var. officinalis (L.) Huth
- Paeonia peregrina f. officinalis (L.) Rouy & Foucaud
- Paeonia porrigens Rchb.
- Paeonia promiscua Tausch
- Paeonia pubens Sims
- Paeonia rubra Steud.
- Paeonia sessiliflora Sims
- Paeonia splendens Bailly
- Paeonia subternata Salm-Dyck
- Paeonia versicolor W.H.Baxter[10]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ [Nome vulgar en galego en Termos esenciais de botánica, Universidade de Santiago de Compostela, 2004 "Botánica" en Vocabulario de ciencias naturais; Santiago de Compostela, Xunta, 1991; Gran dicionario Xerais da lingua galega, Vigo, Xerais, 2009]
- ↑ Halda, Josef J.; Waddick, James W. (2004). The Genus Paeonia. Timber Press. p. 196. ISBN 978-0-88192-612-5.
- ↑ "RHS Plant Selector - Paeonia officinalis 'Rubra Plena'". Arquivado dende o orixinal o 13 de setembro de 2019. Consultado o 25 de maio de 2013.
- ↑ "Peonia". Plantas útiles: Linneo. Arquivado dende o orixinal o 21 de setembro de 2013. Consultado o 9 de febreiro de 2014.
- ↑ "Peonia". Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultado o 9 de febreiro de 2014.
- ↑ En Nomes Botánicos
- ↑ Pliny the Elder: the Natural History - liber XXV, X, 29
- ↑ Pline l'Ancien - Histoire Naturelle, tome 2, livre XXV, X, 1 - Traduction française : É. Littré
- ↑ "En Epítetos Botánicos". Arquivado dende o orixinal o 04 de marzo de 2016. Consultado o 03 de agosto de 2015.
- ↑ Peonia en PlantList
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Peonia  |
 |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Peonia |
