Nicolao de Damasco

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaNicolao de Damasco
Biografía
Nacemento64 a. C. Editar o valor em Wikidata
Damasco Editar o valor em Wikidata
Morte4 Editar o valor em Wikidata (66/67 anos)
Roma Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeImperio Seléucida Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónhistoriador , filósofo , escritor Editar o valor em Wikidata
LinguaGrego antigo e lingua latina Editar o valor em Wikidata

Nicolao de Damasco (en grego: Νικόλαος Δαμασκηνός, Nikolāos Damaskēnos; en latín: Nicolaus Damascenus), nado en Damasco contra o 64 a.C.,[1] foi un historiador e filósofo grego que viviu durante a época augusta do Imperio Romano. Sábese que Nicolás tivo un irmán chamado Ptolomeo e que serviu na corte de Herodes como un especie de contador.

Foi o autor dunha importante e de abondosa obra da que se conservan un feixe de importantes fragmentos, pero que, sobre todo, foi a base, dos escritos doutros autores posteriores, como Flavio Xosefo, quen se inspirou nela para as súas Antiquitates Iudaicae (en galego, Antigüidades xudías), correspondente ao período herodiano e á historia de Xudea a partir da revolta dos macabeos.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Familia e primeiros anos[editar | editar a fonte]

Como indica o seu nome, naceu en Damasco no seo dunha familia acomodada da que pouco máis se sabe que o nome dos pais, Berenice e un tal Antípatro, e que este fixera fortuna como orador. Recibira unha brillante instrución nas academias gregas de Siria, polo que estaba moi helenizado. De aí que, moi novo, comezara a escribir traxedias e comedias antes de descubri-la filosofía de Aristóteles e transformarse nun filósofo peripatético e escribir unha obra sobre a filosofía de Aristóteles.

Ao servizo de Herodes[editar | editar a fonte]

Non se sabe cando, pero converteuse en secretario ou contador de Herodes o Grande, quen se convertera en rei de Xudea no 40 a. C., por mor do apoio do triunviro Marco Antonio. Estando ao servizo de Herodes converteuse nun importante conselleiro na corte, onde introduciu ao seu irmán Ptolomeo, e chegou a ter unha grande amizade co rei quen lle encomendou varias misións diplomáticas[1] e que morreu bastantes anos ca el.[2] Unha das misións máis importantes foi enviado por Herodes, quen invadira Arabia no 8 a. C. en contra das das ordes de Augusto. Nicolao foi enviado a Roma e conseguiu acougar ao emperador romano.

Segundo Sofronio I de Xerusalén,[3] foi tamén o titor dos fillos hijos de Marco Antonio e de Cleopatra, Alexandre Helios e Cleopatra Selene II, nados no 40 a. C. e, quizais, Ptolomeo Filadelfo, nado no 36 a. C. Abandonou seguramente Exipto trala conquista por Octavio Augusto no 30 a. C.

Volveu a Roma, no 4 a. C. cando xa estaba retirado, con Herodes Arquelao, para defender a pretensión do mozo ao trono á morte do seu pai Herodes o Grande.[4][5]

Obra[editar | editar a fonte]

Dado que o Libro 4 da súa Historia trataba de Abraham, Nicolao probablemente era un xudeu, aínda que fora completamente helenizado. Como tal, ben puido coñecer ao seu contemporáneo Filón de Alexandría. Desde que Nicolaus escribiu unha obra Sobre a psique, ben puido estar, como Filón, na escola dos pitagóricos ou platónicos e formar parte da sincretización do monoteísmo xudaico co monoteísmo (a Mónada/O Ben) desas dúas escolas.

A súa produción foi enorme, pero está case toda perdida. A súa obra principal foi unha historia universal en 144 libros. Tamén escribiu unha autobiografía, unha vida de Augusto, unha vida de Herodes, algunhas obras filosóficas e algunhas traxedias e comedias.

Hai un artigo nel no Suídas.[6]

Historia universal[editar | editar a fonte]

Cara ao final da súa vida compuxo unha Historia Universal en 144 libros, aínda que o Suídas menciona só 80 libros. Pero as referencias aos libros 2, 4, 5, 6, 7, (8), 96, 103, 104, 107, 108, 110, 114, 123 e 124 son coñecidas.[7]

Consérvanse amplos fragmentos dos sete primeiros libros citados nos Excerpta Constantiniana, compilados por orde do emperador bizantino Constantino VII Porphyrogenitus. Estes abarcan a historia dos asirios, medos, gregos, lidios e persas, e son importantes tamén para a historia bíblica.

Probablemente Josefo utilizou esta obra para a súa historia de Herodes nas súas Antigüidades dos xudeus (Ant. 15-17) porque onde se detén Nicolás, no reinado de Herodes Arquelao, o relato de Xosefo faise de súpeto máis superficial.[8]

Para as partes que trataban do mito grego e da historia oriental dependeu doutras obras, hoxe perdidas, de calidade variable. Onde confiaba en Ctesias, o valor da súa obra é escaso. Robert Drews escribiu:

Os estudosos clásicos coinciden en que a historia de Nicolás en Oriente, e especialmente a súa historia de Ciro, foi tomada da Persica de Ctesias, unha obra escrita a principios do século IV a.C. Esta obra foi con xustificación denunciada tanto por asiriólogos como por clasicistas como unha guía totalmente pouco fiable da historia de Mesopotamia..[9]

Vida de Augusto[editar | editar a fonte]

Existen restos considerables de dúas obras da súa vellez; unha vida de Augusto, e a súa propia vida.

Escribiu unha Vida de Augusto ( Bios Kaisaros ), que parece que se completou despois da morte do emperador no ano 14 d. C., cando Nicolás tiña 78 anos. Quedan dous longos fragmentos, o primeiro relativo á mocidade de Octavio, o segundo o asasinato de César; ambos sobreviven porque están citados nos Fragmentos de Constantino, unha antoloxía grega de fragmentos encargada polo emperador bizantino Constantino VII Porphyrogenitus..[8]

Autobiografía[editar | editar a fonte]

Tamén escribiu unha autobiografía, cuxa data é incerta. Menciona que quería retirarse, no 4 a.C., pero foi convencido de viaxar con Herodes Arquelao a Roma.

Os fragmentos que quedan tratan sobre todo da historia xudía, centrándose nos acontecementos na corte de Herodes o Grande e na crise sucesoria dos fillos e irmás de Herodes.[8]

Compendio en Aristóteles[editar | editar a fonte]

Compuxo comentarios sobre Aristóteles. Un compendio de fragmentos destes conserva nun manuscrito siríaco descuberto en Cambridge en 1901 (marca Gg. 2. 14). Este data posterior a 1400, foi adquirido por Cambridge en 1632, e está moi cutre e desordenado. A maior parte do manuscrito é obra de Dionysius Bar Salibi. A obra probablemente foi escrita en Roma ca. 1 d.C., cando atraeu críticas por estar demasiado implicado na filosofía para cortexar aos ricos e poderosos.[10]

De psyche[editar | editar a fonte]

Porfirio en Sobre as facultades da alma menciona que Nicolo de Damasco escribiu un libro De psique, no que afirmaba que a división da psique-alma non se fundamentaba na cantidade, senón na calidade, como a división dunha arte ou dunha ciencia. Claramente, por "partes" da psique-alma, Nicolao entendía as súas diferentes facultades.[11]

De plantis[editar | editar a fonte]

En 1923, descubriuse en Istambul unha tradución árabe do seu traballo De Plantis, que anteriormente fora atribuído a Aristóteles. Tamén existe un manuscrito en lingua siríaca en Cambridge.[12]

Outros traballos[editar | editar a fonte]

Tamén compuxo algunhas traxedias e comedias que se perderon.[13]

A embaixada dun rei indio a Augusto[editar | editar a fonte]

Un dos episodios máis famosos é o seu relato dunha embaixada enviada por un rei indio chamado Pandion (reino pandiano) ou, segundo outros, Porus a Augusto ao redor do ano 13. Reuniuse coa embaixada en Antioquía. A embaixada levaba unha carta diplomática en grego, e un dos seus membros era un sramana que se queimou vivo en Atenas para demostrar a súa fe. O evento causou sensación e foi citado por Estrabón e Dión Casio. Fíxoselle unha tumba ao sramana, aínda visible na época de Plutarco, que levaba a mención "ΖΑΡΜΑΝΟΧΗΓΑΣ ΙΝΔΟΣ ΑΠΟ ΒΑΡΓΟΣΗΣ"(Zarmanochēgas indos apo Bargosēs – Zarmanochegas, indio desde Bargosa):

A estes relatos pódese engadir o de Nicolás Damasceno. Este escritor afirmOU que en Antioquía, preto de Dafne, reunírase con embaixadores dos indios, que foran enviados a Augusto César. Da carta semellaba que nela se mencionaban varias persoas, pero só sobreviviron tres, ás que di que viu. O resto morrera principalmente como consecuencia da duración da viaxe. A carta estaba escrita en grego sobre unha pel; a importancia da mesma era que Poro era o escritor, que aínda que era soberano de seiscentos reis, aínda que estimaba moito a amizade de César; que estaba disposto a permitirlle o paso polo seu país, na parte que lle gustase, e a axudarlle en calquera empresa que fose xusta. Oito criados espidos, con cintos á cintura e perfumados, presentaron os agasallos que se traían. Os agasallos eran un Hermes (é dicir, un home) nacido sen brazos, a quen vin, grandes serpes, unha serpe de dez cóbados de lonxitude, unha tartaruga de río de tres cóbados e unha perdiz máis grande que un voitre. Acompañaballes a persoa, dise, que se morreu calcinada en Atenas. Esta é a práctica con persoas en dificultades, que buscan escapar das calamidades existentes, e con outras en circunstancias prósperas, como era o caso deste home. Pois como todo o que ata entón triunfara con el, pensou necesario marchar, para que non lle ocorrese algunha calamidade inesperada por seguir vivindo; cun sorriso, polo tanto, espido, unxido, e co cinto á cintura, saltou sobre a pira. Na súa tumba estaba esta inscrición:

ZARMANOCHEGAS, UN INDIO, NATIVO DE BARGOSA, QUE SE INMORTALIZA SEGUNDO O COSTUME DO SEU PAÍS, AQUÍ XACE.[14]

Este relato suxire que quizais non fose imposible atoparse cun relixioso indio no Levante durante a época de Xesús.

O historiador xudeu Flavio Xosefo fai referencia ao cuarto libro da historia de Nicolao sobre Abrahán. Xosefo tamén fai referencia á historia de Nicolao sobre o rei xudeu David no libro 7 de Antigüidades dos xudeus.[15]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 Hornblower & Spawforth (2002), p. 282
  2. Shahin 2020, pp. 6–7
  3. "Nicolaus of Damascus: Life of Augustus. Nota T2". attalus.org (en inglés). (traducido por C.M.Hall, 1923). Consultado o 5 de febreiro de 2024. 
  4. "Nicolaus of Damascus: Life of Augustus - translation (2)". www.attalus.org. Consultado o 2024-02-05. 
  5. Hornblower & Spawforth (2002), p. 283
  6. Suda ν. 393
  7. Karl Wilhelm Ludwig Müller, et al., Fragmenta Historicorum Graecorum, Vol. 3, p. 345.
  8. 8,0 8,1 8,2 Jewish Encyclopedia Article
  9. Drews, Robert, "Sargon, Cyrus and Mesopotamian Folk History" Journal of Near Eastern Studies, Vol. 33, No. 4, (Oct., 1974), pp. 387-393.
  10. Lulofs, H. J. Drossart. On the Philosophy of Aristotle, by Nicolaus Damascenus. Brill, 1969, p. 5.
  11. On the Faculties of the Soul by Porphyrius
  12. H. J. Drossaart Lulofs & E. L. J. Poortman, Nicolaus Damascenus: De Plantis. Five Translations, Amsterdam 1989.
  13. Nicolaus Damascenus on the Philosophy of Aristotle: Fragments of the First Five Books Translated from the Syriac with an Introduction and Commentary (en inglés). Leiden: BRILL. 1969. ISBN 978-90-04-01725-2. 
  14. Strabo, xv, 1.73.
  15. Josephus, Antiquities of the Jews, i.158 (ch.7)

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Drossart.Lulofs, H. J. (1969). Nicolaus Damascenus on the Philosophy of Aristotle (en inglés). Leiden: Brill. 
  • Hornblower, Simon; Spawforth, Tony, eds. (2002). "Nicolao de Damasco". Diccionario del mundo clásico (en castelán). Barcelona: Crítica. pp. 282–283. ISBN 84-8432-393-5. 
  • Malitz, J. . . Wissenschaftliche Buchgesellschaft., Jürgen (2003). Nikolaos von Damaskus. Leben des Kaisers Augustus. Texte zur Forschung (en alemán). Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft. ISBN 353414676X. 
  • Shahin, tino (2020). Fragmente eines Lebenswerks. Historischer Kommentar zur Universalgeschichte des Nikolaos von Damaskus. Colección: Latomus, Vol. 362 (en alemán). Lovaina: Peeters Publishers. ISBN 9789042941830. doi:10.2307/j.ctv1q26jcg. 

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]