Libro de Alexandre
Libro de Alexandre | |
---|---|
Xénero(s) | libro cabaleiresco |
Data de pub. | século XIIIxuliano |
[ editar datos en Wikidata ] |
O Libro de Alexandre é unha obra en verso do primeiro terzo do século XIII,[1] escrito en romance, que narra, con abundantes elementos fabulosos, a vida de Alexandre o Grande. Está composto en caderna vía ou tetrástrofo monorrimo alexandrino e inclúese na escola poética denominada mester de clerecía. Componse de 2.675 estrofas e 10.700 versos.
Trata un dos grandes asuntos da literatura europea occidental. É un dos libros máis importantes da súa época, resaltando pola extensión do texto, a relevancia das fontes e a temática.
O orixinal, transmitido en dúas copias, atribúese a Juan Lorenzo de Astorga, de fins do século XIII ou máis probablemente do XIV, que introduce abundantes leonesismos no orixinal que transcribe, chamado manuscrito O; outra, descuberta a finais do século XIX en París, adopta trazos do dialecto rioxano, designado como manuscrito P, o texto atribúea a obra a Gonzalo de Berceo.
Actualmente a crítica considera que nin Juan Lorenzo nin Gonzalo de Berceo foron os autores do Alexandre, polo que a obra considérase anónima. Con todo a contorna xeográfica do autor está situado nas actuais provincias de Logroño ou Soria.
En canto á datación, a data de maior consenso estaría ao redor de 1230, aínda que non hai proba concluínte e si teorías baseadas no cálculo a partir da estrofa 1799 que sitúan a obra nos primeiros anos do século XIII. Sicart estima que se atopa entre os anos 1208 e 1216 e Serverat propón un período lixeiramente próximo, entre os anos 1202 e 1205.
O manexo das fontes é moito máis elaborado que noutros poemas clericais. Emprega fundamentalmente o Alexandreis de Gautier de Châtillon (un poema latino tamén de índole clerical composto cara a 1180), pero altérao á súa conveniencia e incorpora pasaxes procedentes doutras fontes, como a Historia de preliis —unha adaptación medieval do Romance de Alexandro (século III), informacións biográficas atribuídas sen base a Calístenes-un xeneral do emperador macedonio-, coñecidas habitualmente como Pseudo-Calístenes- ou o Li Romans d’Alixandre, un poema épico francés do século XII. Na digresión sobre a guerra de Troia utiliza a Ilias latina (século I), resumo en hexámetros latinos da Ilíada.[2]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Francisco Marcos Marín, «Libro de Alexandre» Arquivado 18 de novembro de 2022 en Wayback Machine., en Carlos Alvar y José Manuel Lucía Megías (eds.), Diccionario filológico de literatura medieval española, Madrid, Castalia (Nueva Biblioteca de Erudición y Crítica, 21), 2002, cap. 93, p. 754-762; véase p. 754. ISBN 978-84-9740-018-3
- ↑ Juan Manuel Cacho Blecua y María Jesús Lacarra Ducay, Historia de la literatura española, I. Entre oralidad y escritura: la Edad Media, José Carlos Mainer (dir.), [s. l.], Crítica, 2012, p. 350-352. ISBN 978-84-9892-367-4
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Libro de Alexandre |
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Cacho Blecua, Juan Manuel e María Jesús Lacarra Ducay, Historia da literatura española, I. Entre oralidad e escritura: a Idade Media, José Carlos Mainer (dir.), [s. l.], Crítica, 2012, p. 350-357. ISBN 978-84-9892-367-4
- Marcos Marín, Francisco, «Libro de Alexandre» Arquivado 18 de novembro de 2022 en Wayback Machine., en Carlos Alvar e José Manuel Lucía Megías (eds.), Dicionario filológico de literatura medieval española, Madrid, Castalia (Nova Biblioteca de Erudición e Crítica, 21), 2002, cap. 93, p. 754-762. ISBN 978-84-9740-018-3
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- Edición de Francisco Marcos Marín del Libro de Alexandre
- De Alexandro Portal consagrado a traballos críticos sobre o Libro de Alexandre na Biblioteca Gonzalo de Berceo
- Emilio Alarcos Llorach, ¿Berceo, autor del «Alexandre»?
- Amaia Arizaleta, Hacia una bibliografía del Libro de Alexandre
- Elisa Benvavent Payá, El Libro de Alexandre y el relato conversacional: dos formas de oralidad para "decir" el discurso directo
- Emiliano Jerónimo Buis, ¿Una Troya cristiana...
- Enrique Celis Real, Análisis comparativo del Libro de Alexandre (estrofas 322-762) y la Ilíada de Homero.
- Francisco Marcos Marín, Génesis 11 y Libro de Alexandre 1505-1517»
- Marisa Martínez Pérsico, Fronteras del mundo, fronteras del saber y fronteras del relato en El libro de Alexandre Arquivado 30 de outubro de 2006 en Wayback Machine.
- María Dolores Solís Perales, La figura de Paris en el Libro de Alexandre