Saltar ao contido

José Antonio Labordeta

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaJosé Antonio Labordeta

(2009) Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(es) José Antonio Labordeta Subías Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento10 de marzo de 1935 Editar o valor en Wikidata
Zaragoza, España Editar o valor en Wikidata
Morte19 de setembro de 2010 Editar o valor en Wikidata (75 anos)
Zaragoza, España Editar o valor en Wikidata
Causa da mortecancro de próstata Editar o valor en Wikidata
Deputado no Congreso dos Deputados
30 de marzo de 2004 – 15 de xaneiro de 2008

Circunscrición electoral: Zaragoza

Deputado no Congreso dos Deputados
21 de marzo de 2000 – 2 de abril de 2004

Circunscrición electoral: Zaragoza

Deputado nas Cortes de Aragón
xullo de 1999 – marzo de 2000 Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
EducaciónUniversidade de Zaragoza Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoLiteratura española, política e música Editar o valor en Wikidata
Lugar de traballo Zaragoza Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónpolítico, xornalista, cantautor, presentador de televisión, escritor, mestre, poeta Editar o valor en Wikidata
Partido políticoChunta Aragonesista
Socialist Party of Aragon (en) Traducir
Izquierda Unida Editar o valor en Wikidata
Xénero artísticoPoesía e canción protesta Editar o valor en Wikidata
Influencias
Pseudónimo literarioEl Abuelo
Polonio Royo Alsina Editar o valor en Wikidata
Selo discográficoEdigsa
Fonomusic Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
CónxuxeJuana de Grandes (1963–2010), morte Editar o valor en Wikidata
FillosPaula Labordeta, Ana Labordeta, Ángela Labordeta Editar o valor en Wikidata
PaisMiguel Labordeta Palacios Editar o valor en Wikidata  e Sara Subías Bardají Editar o valor en Wikidata
IrmánsMiguel Labordeta
Manuel Labordeta Subías
Luis Labordeta Subías
Donato Labordeta Subías Editar o valor en Wikidata
Premios

Descrito pola fonteObálky knih, Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm0479591 BNE: XX948247 Musicbrainz: 26ec5e99-8652-4638-92b4-dd1ff8bc9971 Discogs: 1638571 Allmusic: mn0002079841 Editar o valor en Wikidata

José Antonio Labordeta Subías, nado en Zaragoza o 10 de marzo de 1935 e finado na mesma cidade o 19 de setembro de 2010[1], foi un cantautor, escritor e político aragonés.

Unha das voces máis comprometidas e entrañables da canción de autor española
Comunicado da SGAE[2]

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

José Antonio Labordeta foi o cuarto fillo de entre sete irmáns. O seu pai, Miguel Labordeta, era un catedrático de latín, militante de Izquierda Republicana e propietario dun colexio, que despois do triunfo da sublevación franquista, foi represaliado e viuse obrigado a renunciar á súa cátedra. José Antonio Labordeta estudou ata o bacharelato en Zaragoza, e posteriormente na mesma cidade matriculouse en Dereito, pero non o rematou.

En 1960 rematou a carreira de Filosofía, e neses anos frecuentou o faladoiro do café Niké, e colaborou coa revista literaria local Orejudín entre 1958 e 1959. En 1961 marchou a Aix-en-Provence como lector de español. Á volta, en 1963, casou con Juana de Grandes. Ambos marcharon para Teruel, onde exerceron como profesores no colexio dun amigo, e alí obtivo Labordeta o seu primeiro destino logo de aprobar as oposicións a profesor de secundaria. Nesa época en Teruel coñeceu a Joaquín Carbonell co que debutou como cantante en novembro de 1968, xunto a Cesáreo Hernández, na localidade de Belchite.

O cantante

[editar | editar a fonte]

Dese primeiro concerto en Belchite naceu o primeiro disco de quen foi considerado un dos principais representantes da "canción de autor" española. Comezou a súa carreira musical en 1963, destacando os seus álbums Cantar y callar (1974), Tiempo de espera (1975) e Las cuatro estaciones (1981).

O escritor

[editar | editar a fonte]

En 1969 participou na creación do grupo Andalán, xunto con Eloy Fernández Clemente, e xuntos os dous regresaron en 1970 a traballos en Zaragoza. En 1973 ese grupo deu á luz a revista homónima, con carácter quincenal. Nos anos 80 abandonou a docencia e dedicouse por completo á música, á literatura e ás súas colaboracións en cinema e televisión.

É autor de varios libros de poemas, unha novela (Cada cual que aprenda su juego, 1974) e unhas memorias (Con la voz a cuestas, 1982). Entre os seus últimos títulos destacan Aragón en la mochila (1983), Los amigos contados (1994) e Un país en la mochila (1995). Realizou e presentou o programa de Televisión Española Un país en la mochila, parte do cal contén percorridos por Galicia.

O político

[editar | editar a fonte]

Nas primeiras eleccións democráticas españolas presentouse nas listas da extinta formación Partido Socialista de Aragón, que tamén axudara a fundar. En 1979 apoiou as candidaturas do PCE e logo pasou a un segundo plano ata que nas eleccións ao Senado de 1989 se presentou nunha candidatura de Izquierda Unida, pola que non saíu elixido.

Tamén sen éxito, encabezou a lista da Chunta Aragonesista nas eleccións ao Congreso de 1996, pola circunscrición de Zaragoza. En 2000, porén, conseguiu o escano no Congreso dos Deputados, que revalidou en 2004. Durante a súa participación no Congreso como único deputado da Chunta, conseguiu moita repercusión nos medios: opúxose ao Plan Hidrológico Nacional e a invasión de Iraq. A inicios do ano 2008 anunciou que non se presentaría á reelección en 2008, xa enfermo.

Literatura

[editar | editar a fonte]
  • Sucede el pensamiento, 1959
  • Sonatas, 1965
  • Cantar y no callar, 1974.
  • Cada cual que aprenda su juego, 1974
  • Con la voz a cuestas, 1982
  • Aragón en la mochila, 1983
  • Los amigos contados, 1994
  • Un país en la mochila, 1995
  • Tribulatorio
  • Método de lectura
  • Tierra sin mar
  • Memorias de un beduino en el Congreso de los Diputados
  • Regular, gracias a Dios, 2010.
  • Historia de Paletonia, 2011.

Televisión

[editar | editar a fonte]

Galardóns

[editar | editar a fonte]

Foille concedida a Medalla de Aragón, a máxima distinción desa comunidade, a título póstumo.[3] Tamén recibiu a Medalla “Juan de Lanuza”, a Medalla de Ouro ao Mérito no Traballo, a Gran Cruz da Orde de Afonso X O Sabio e en 2010 foi investido doutor honoris causa pola Universidade de Zaragoza.

Foi irmán do poeta Miguel Labordeta.

Estaba casado e tivo tres fillas. Faleceu dun cancro de próstata.

  1. José Antonio Labordeta falece á idade de 75 anos, nova en El Progreso o 19 de setembro de 2010.
  2. Labordeta, o home que levou a poesía ao Parlamento Arquivado 22 de setembro de 2010 en Wayback Machine., artigo en Xornal de Galicia o 20 de setembro de 2010.
  3. El Rey Juan Carlos: "Se ha ido un gran amigo", El Heraldo de Aragón, 19/9/2010.