Ana Comnena: Diferenzas entre revisións
Creada como tradución da páxina "Ana Comneno" |
Sen resumo de edición Etiqueta: edición de código 2017 |
||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{biografía}} |
|||
{| style="width:22.7em; line-height: 1.4em; text-align:left; padding:.23em;" class="infobox biography vcard" |
|||
⚫ | '''Ana Comnena''' ([[Lingua grega|grego]]: ''Άννα Κομνηνή'', [[Lingua latina|latín]]: ''Anna Komnēnē), nada o'' [[3 de decembro]] de [[1083]] e finada en [[1153]], foi unha princesa bizantina de gran cultura, filla do emperador bizantino [[Aleixo I Comneno]] e de Irene Ducas. Autora da Alexiada, a historia do reinado do seu pai, converténdose así nunha das primeiras mulleres historiadoras occidentais. |
||
! style="text-align:center;background-color:transparent;color:black;background-color:#c0c0c0;color:#000;" id="7" colspan="3" class="cabecera humano fn" |Ana Comneno |
|||
|- id="9" |
|||
| style="text-align:center;padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="10" colspan="3" | |
|||
[[Archivo:Anna_Comnena_profilsayfasi.jpg|243x243px]] |
|||
|- id="13" |
|||
! style="text-align:center;background-color:#c0c0c0;color:#000;" id="14" colspan="3" |Información persoal |
|||
|- id="16" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="17" |Nacemento |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="19" colspan="2" | |
|||
[[3 de decembro]] de 1083Bizancio<br /><br /> |
|||
|- id="24" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="25" |Falecemento |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="27" colspan="2" | |
|||
[[1153]] ou [[1148]] [[Archivo:Blue_pencil.svg|ligazón=https://www.wikidata.org/wiki/Q179284?uselang=es#P570|alt=Ver y modificar los datos en Wikidata|liñadebase|10x10px]]mosteiro<br /><br /> |
|||
|- id="34" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="35" |Nacionalidade |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="37" colspan="2" class="category" | |
|||
[[Imperio Bizantino|Bizantina]] |
|||
|- id="40" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="41" |Lingua materna |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="43" colspan="2" | |
|||
grego ático |
|||
|- id="46" |
|||
! style="text-align:center;background-color:#c0c0c0;color:#000;" id="47" colspan="3" |Familia |
|||
|- id="49" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="50" |Familia nobiliaria |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="52" colspan="2" class="plainlist" | |
|||
[[Dinastía Ducas-Comneno|Comneno]] [[Archivo:Blue_pencil.svg|ligazón=https://www.wikidata.org/wiki/Q179284?uselang=es#P53|alt=Ver y modificar los datos en Wikidata|liñadebase|10x10px]] |
|||
|- id="57" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="58" |Pais |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="60" colspan="2" class="plainlist" | |
|||
[[Aleixo I Comneno|Afasto I Comneno]] [[Archivo:Blue_pencil.svg|ligazón=https://www.wikidata.org/wiki/Q179284?uselang=es#P22|alt=Ver y modificar los datos en Wikidata|liñadebase|10x10px]]Irene Ducaina<br /><br /> [[Archivo:Blue_pencil.svg|ligazón=https://www.wikidata.org/wiki/Q179284?uselang=es#P25|alt=Ver y modificar los datos en Wikidata|liñadebase|10x10px]] |
|||
|- id="69" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="70" |Cónxuxe |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="72" colspan="2" class="plainlist" | |
|||
[[Nicéforo Brienio, o Mozo|Nicéforo Brienio]] |
|||
|- id="75" |
|||
! style="text-align:center;background-color:#c0c0c0;color:#000;" id="76" colspan="3" |Información profesional |
|||
|- id="78" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="79" |Ocupación |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="81" colspan="2" class="role" | |
|||
[[Historiografía|Historiadora]] |
|||
|- id="84" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="85" |[[Pseudónimo]] |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="88" colspan="2" | |
|||
Ana de Bizancio |
|||
|- id="90" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="91" |Lingua de produción literaria |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="93" colspan="2" | |
|||
grego ático |
|||
|- id="96" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="97" |Xénero |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="99" colspan="2" | |
|||
[[Crónica]] |
|||
|- id="102" |
|||
! style="text-align:left;width:33%;" scope="row" id="103" |Obras notables |
|||
| style="padding:0.2em; line-height:1.3em; vertical-align:middle;;" id="105" colspan="2" class="plainlist" | |
|||
Alexiada |
|||
|- id="108" |
|||
| style="text-align:left;" id="109" colspan="3" |<div style="font-size: 0.85em" id="110" class="plainlinks">[editar datos en Wikidata]</div> |
|||
|} |
|||
⚫ | '''Ana Comnena''' ([[Lingua grega|grego]]: ''Άννα Κομνηνή'', [[Lingua latina|latín]]: ''Anna Komnēnē), nada o'' [[3 de decembro]] de [[1083]] e finada en [[1153]], foi |
||
Filla primoxénita do emperador [[Aleixo |
Filla primoxénita do emperador [[Aleixo I Comneno]], recibiu unha esmerada educación que a converteu en erudita en literatura bizantina, [[historia]], [[xeografía]], [[mitoloxía]], e mesmo [[Filosofía|filosofía.]] Casou en 1097 con [[Nicéforo Brienio, o Mozo|Nicéforo Brienio]], fillo dun antigo pretendente ao trono imperial. Intrigou xunto coa súa nai, Irene Ducas, para conseguir que o emperador Aleixo I, nomease sucesor ao seu marido en lugar do seu irmán [[Xoán II Comneno|Xoán.]] Ao acceder ao trono o seu irmán Xoán II Comneno, Ana e a súa nai retiráronse a un mosteiro. Alí, Ana escribiu ''A Alexiada'', historia en [[Lingua grega|grego]] do reinado do seu pai, Aleixo I, en quince libros. A obra, que foi terminada en 1148, relata a carreira política do seu pai desde 1069 até a súa morte en 1118. É a continuación da historia que o seu marido, Nicéforo Brienio, comezara a escribir, e que se viu interrompida á súa morte, en 1137. |
||
== Traxectoria A Familia e os seus primeiros anos == |
== Traxectoria == |
||
=== A Familia e os seus primeiros anos === |
|||
Ana naceu na cámara de pórfido do palacio imperial de Constantinopla, cámara na púrpura, cor que só os emperadores bizantinos podían utilizar; por tanto podíaselle denominar porfiroxénita. Era a maior. Os seus irmáns foron, en orde de nacemento: María Comnena, [[Xoán II Comneno]], Andrónico Comneno, [[Isaac I Comneno|Isaac Comneno]], Eudoxia Comnena e Teodora Comnena Anxelina. |
Ana naceu na cámara de pórfido do palacio imperial de Constantinopla, cámara na púrpura, cor que só os emperadores bizantinos podían utilizar; por tanto podíaselle denominar porfiroxénita. Era a maior. Os seus irmáns foron, en orde de nacemento: María Comnena, [[Xoán II Comneno]], Andrónico Comneno, [[Isaac I Comneno|Isaac Comneno]], Eudoxia Comnena e Teodora Comnena Anxelina. |
||
Aínda que a formaron coidadosamente en [[historia]], [[matemáticas]], ciencias e [[filosofía]] grega, os seus pais prohibíronlle o estudo de [[poesía]] antiga -na que se glorificaba a [[Deidade|deuses]] luxuriosos e mulleres non castas- xa que atopaban que o seu estudo era inapropiado e mesmo perigoso para unha muller nova da súa clase. Malia os intentos realizados polos seus pais |
Aínda que a formaron coidadosamente en [[historia]], [[matemáticas]], ciencias e [[filosofía]] grega, os seus pais prohibíronlle o estudo de [[poesía]] antiga -na que se glorificaba a [[Deidade|deuses]] luxuriosos e mulleres non castas- xa que atopaban que o seu estudo era inapropiado e mesmo perigoso para unha muller nova da súa clase. Malia os intentos realizados polos seus pais para impedirllo, Ana estudou furtivamente a poesía antiga cun dos eunucos imperiais. Así, Ana recibiu unha educación extraordinaria que fixo dela unha das mulleres mellor educadas da súa época. |
||
== Esponsais e voda == |
=== Esponsais e voda === |
||
Tal e como era habitual na nobreza no [[Idade Media|Medievo]], Ana foi prometida na infancia, debería casar con Constantino Ducas, o fillo do emperador [[Miguel VII Ducas|Miguel VII]] e María de Alania. Dado que no momento do compromiso O emperador [[Aleixo |
Tal e como era habitual na nobreza no [[Idade Media|Medievo]], Ana foi prometida na infancia, debería casar con Constantino Ducas, o fillo do emperador [[Miguel VII Ducas|Miguel VII]] e María de Alania. Dado que no momento do compromiso O emperador [[Aleixo I Comneno]] non tiña fillos do sexo masculino que puidesen herdar o trono, o mozo Constantino foi proclamado coemperador do [[Imperio Bizantino|Imperio bizantino.]] Con todo, en 1087 naceu Xoán II co que Constantino perdeu o dereito ao trono. Morreu ao pouco tempo e Ana en breve foi prometida ao seu futuro esposo. |
||
En 1097, con 14 anos, Ana casou cun brillante mozo nobre, o césar [[Nicéforo Brienio, o Mozo|Nicéforo Brienio.]] Nicéforo era o fillo dunha familia aristocrática que competira con |
En 1097, con 14 anos, Ana casou cun brillante mozo nobre, o césar [[Nicéforo Brienio, o Mozo|Nicéforo Brienio.]] Nicéforo era o fillo dunha familia aristocrática que competira con Aleixo I na súa ascensión ao trono. Nicéforo era tamén un recoñecido home de estado, xeneral e historiador. Ana indica que o seu matrimonio foi máis unha unión política que unha cuestión de amor. Con todo na súa maior parte probou ser unha unión proveitosa durante 40 anos e da que naceron catro nenos: Aleixo Comneno, Xoán Ducas, Irene Ducaina e María Briennio Comnena. |
||
== Reivindicación do trono == |
=== Reivindicación do trono === |
||
Desde a infancia, Ana supuxo que algún día herdaría o trono, un soño do que veu espertar co nacemento do seu irmán. A pesar de todo, as ansias de poder de Ana non lle deixaron aceptar o ascenso ao trono por parte do seu irmán. Ana considerou que ela e o seu marido deberían asumir o título de emperadores. Así a parella, conspirou xunto coa súa nai Irene Ducas |
Desde a infancia, Ana supuxo que algún día herdaría o trono, un soño do que veu espertar co nacemento do seu irmán. A pesar de todo, as ansias de poder de Ana non lle deixaron aceptar o ascenso ao trono por parte do seu irmán. Ana considerou que ela e o seu marido deberían asumir o título de emperadores. Así a parella, conspirou xunto coa súa nai Irene Ducas para desherdar ao seu irmán e dar a coroa ao marido de Ana. Naqueles momentos, o seu pai Aleixo I era débil e estaba a loitar coa súa última enfermidade. Con todo a súa conspiración non tivo éxito e en 1118 Xoán II ascendeu ao trono. |
||
Os intentos de Ana por usurpar a coroa imperial persistiron e en 1118 novamente tramou depor ao seu irmán e pór no seu lugar ao seu esposo Nicéforo. Con todo, novamente o plan non tivo éxito, debido a que Nicéforo no último momento se negou a colaborar. Enfadada e decepcionada pola debilidade do seu marido, Ana dixo que “a Natureza se equivocou nos sexos, xa que el debería ser |
Os intentos de Ana por usurpar a coroa imperial persistiron e en 1118 novamente tramou depor ao seu irmán e pór no seu lugar ao seu esposo Nicéforo. Con todo, novamente o plan non tivo éxito, debido a que Nicéforo no último momento se negou a colaborar. Enfadada e decepcionada pola debilidade do seu marido, Ana dixo que “a Natureza se equivocou nos sexos, xa que el debería ser unha muller”. O complot descubriuse e Ana tivo que renunciar ás súas propiedades e ao seu status familiar e así mesmo, obrigada a exiliarse ao mosteiro de Kecharitomenene (Cheo de Graza), que a súa nai fundara. A nai e a súa irmá Eudoxia foron con ela. Ironicamente, Nicéforo permaneceu no palacio real e converteuse nun dos máis fieis conselleiros. |
||
== Historiadora == |
=== Historiadora === |
||
No recollemento do mosteiro, Ana dedicouse ao estudo da [[filosofía]] e a [[Historia|historia.]] Atendeu reunións intelectuais, incluíndo algunhas dedicadas ao estudo de Aristóteles. O xenio intelectual e a súa fame de saber é evidente nos seus traballos. Entre outras cousas, estaba versada en filosofía, gramática, teoloxía, astronomía e medicina. Algo que se infere do estudo da súa obra máis celebrada ''A Alexiada'', na que cita de memoria pasaxes de [[Homero]] ou da [[Biblia]], a pesar de cometer pequenos erros nas devanditas citas. Os seus contemporáneos, tales como o bispo metropolitano de [[Éfeso]], Xurxo Torniques, considera a Ana como |
No recollemento do mosteiro, Ana dedicouse ao estudo da [[filosofía]] e a [[Historia|historia.]] Atendeu reunións intelectuais, incluíndo algunhas dedicadas ao estudo de Aristóteles. O xenio intelectual e a súa fame de saber é evidente nos seus traballos. Entre outras cousas, estaba versada en filosofía, gramática, teoloxía, astronomía e medicina. Algo que se infere do estudo da súa obra máis celebrada ''A Alexiada'', na que cita de memoria pasaxes de [[Homero]] ou da [[Biblia]], a pesar de cometer pequenos erros nas devanditas citas. Os seus contemporáneos, tales como o bispo metropolitano de [[Éfeso]], Xurxo Torniques, considera a Ana como unha persoa que alcanzou “as máis altas cimas da sabedoría, tanto laicas como divinas”. |
||
Como historiador, Nicéforo Briennio escribira un ensaio denominado “Material |
Como historiador, Nicéforo Briennio escribira un ensaio denominado “Material para a historia”, centrado no reinado de Aleixo I. Morreu en 1137 antes de acabar o seu traballo. Á idade de 55, Ana impúxose acabar o traballo do seu marido, denominándoo ''A Alexiada'', a historia da vida do seu pai e o seu reinado (1081–1118). ''A Alexiada'' é hoxe a fonte principal da historia e política bizantina de finais do século XI e principios do XII. |
||
Na Alexiada, Ana dá |
Na Alexiada, Ana dá unha visión das relacións políticas entre Aleixo I e os occidentais. Describe vívidamente o [[Arma|armamento]], as tácticas e as batallas. Debe terse en conta que ela escribe sobre sucesos que tiveron lugar cando era unha nena, e que non podía lembrar como testemuña. A súa neutralidade queda comprometida xa que escribe co fin de loar ao seu pai e denigrar ao seu sucesor. A pesar da súa parcialidade, a súa descrición da Primeira Cruzada é de gran valor para a historia xa que é a única descrición que se ten realizada por parte dos [[Grecia|gregos.]] Ela recolle o punto de vista de figuras clave da elite grega. O seu marido Nicéforo Briennio loitara no conflito que xurdiu co xefe cruzado [[Godofredo de Bouillon|Godofredo de Bouillón]] nos arredores de Constantinopla en Martes Santo de 1097. O seu tío Xurxo Paleólogo estaba presente en Pelkano en xuño de 1097 cando Aleixo I discutiu a futura estratexia dos cruzados. Así ''A Alexiada'' permite observar a cruzada desde unha perspectiva bizantina. Transmite a alarma que sentiu coa chegada das forzas europeas a través do [[imperio Bizantino]], e os perigos en que puxeron a seguridade de [[Constantinopla]]. |
||
Digno de mencionar é o retrato que fai do cruzado Bohemundo de Tarento, normando do sur de Italia, quen baixo a xefatura do seu pai [[Robert Guiscard|Roberto Guiscardo]], invadira parte do territorio bizantino nos Balcáns en 1081. Aínda que o considera un bárbaro e fai del “o malo” na súa obra, pola inimizade co seu pai así como a súa conquista de [[Antioquía]], antiga cidade bizantina, hai máis dunha insinuación de estar encaprichada con el. Ana Comneno identificou por primeira vez na Alexiada, os valacos dos Balcáns cos dacios e os búlgaros con tracios: "... hai (Haemus) viven ricas tribos, os dacios e os tracios na vertente norte (A Alexiada, XIV, IV). .O libro igualmente contribúe a comprender a mentalidade feminina da época así, como do mundo bizantino no que se desenvolve a súa historia. |
Digno de mencionar é o retrato que fai do cruzado Bohemundo de Tarento, normando do sur de Italia, quen baixo a xefatura do seu pai [[Robert Guiscard|Roberto Guiscardo]], invadira parte do territorio bizantino nos Balcáns en 1081. Aínda que o considera un bárbaro e fai del “o malo” na súa obra, pola inimizade co seu pai así como a súa conquista de [[Antioquía]], antiga cidade bizantina, hai máis dunha insinuación de estar encaprichada con el. Ana Comneno identificou por primeira vez na Alexiada, os valacos dos Balcáns cos dacios e os búlgaros con tracios: "... hai (Haemus) viven ricas tribos, os dacios e os tracios na vertente norte (A Alexiada, XIV, IV). .O libro igualmente contribúe a comprender a mentalidade feminina da época así, como do mundo bizantino no que se desenvolve a súa historia. |
||
Liña 93: | Liña 33: | ||
A data exacta da morte de Ana non se sabe. Inférese da Alexiada que vivía aínda en 1148. Con todo ''A Alexiada'' mostra perfectamente o bulebule emocional de Ana. Indica que apenas ninguén podía vela e que moitos a odiaban. Do mesmo xeito, odiaba a súa posición illada na sociedade á que se viu abocada polo exilio. |
A data exacta da morte de Ana non se sabe. Inférese da Alexiada que vivía aínda en 1148. Con todo ''A Alexiada'' mostra perfectamente o bulebule emocional de Ana. Indica que apenas ninguén podía vela e que moitos a odiaban. Do mesmo xeito, odiaba a súa posición illada na sociedade á que se viu abocada polo exilio. |
||
== |
== Váxase tamén == |
||
=== Ligazóns externas === |
|||
* Ana Comnena: ''Alexiada.'' |
* Ana Comnena: ''Alexiada.'' |
||
Liña 101: | Liña 43: | ||
** [http://remacle.org/bloodwolf/historiens/comnene/alexis.htm Texto bilingüe] [[Lingua grega antiga|grego]] - [[Lingua francesa|francés]] no [http://remacle.org/ sitio] de Philippe Remacle (1944 - 2011). |
** [http://remacle.org/bloodwolf/historiens/comnene/alexis.htm Texto bilingüe] [[Lingua grega antiga|grego]] - [[Lingua francesa|francés]] no [http://remacle.org/ sitio] de Philippe Remacle (1944 - 2011). |
||
** [https://web.archive.org/web/20100803130117/http://faculty.txwes.edu/csmeller/Human-Experience/ExpData09/03Biee/BieeWRTs/1ByzWRTs/Komnene1083/Alexiad1148/Alexias.pdf Alexias] — Edición en grego. En: Departamento de ciencia Tecnoloxía e Comunicación da Universidade do Exeo; texto en ''[[PDF]]''. |
** [https://web.archive.org/web/20100803130117/http://faculty.txwes.edu/csmeller/Human-Experience/ExpData09/03Biee/BieeWRTs/1ByzWRTs/Komnene1083/Alexiad1148/Alexias.pdf Alexias] — Edición en grego. En: Departamento de ciencia Tecnoloxía e Comunicación da Universidade do Exeo; texto en ''[[PDF]]''. |
||
{{contorl de autoridades}} |
|||
[[Categoría:Dinastía Ducas-Comneno]] |
[[Categoría:Dinastía Ducas-Comneno]] |
||
[[Categoría:Finados en 1153]] |
[[Categoría:Finados en 1153]] |
Revisión como estaba o 23 de xullo de 2018 ás 14:55
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 1 de decembro de 1083 Constantinopla |
Morte | c. 1153 (69/70 anos) Constantinopla |
Datos persoais | |
País de nacionalidade | Imperio Bizantino |
Actividade | |
Ocupación | historiadora , escritora |
Lingua | Grego medieval (pt) e Grego antigo |
Obra | |
Obras destacables
| |
Familia | |
Familia | Dinastía Ducas-Comneno |
Cónxuxe | Nicéforo Brienio, o Mozo (1097 (Gregoriano)–) |
Fillos | Q80465480 |
Pais | Aleixo I Comneno e Irene Ducaina (pt) |
Irmáns | Maria Comnena (filha de Aleixo I) (pt) , Xoán II Comneno, Andrônico Comneno (pt) , Isaac Comneno (pt) , Eudóxia Comneno (pt) e Teodora Comnena Angelina (pt) |
Notes |
Ana Comnena (grego: Άννα Κομνηνή, latín: Anna Komnēnē), nada o 3 de decembro de 1083 e finada en 1153, foi unha princesa bizantina de gran cultura, filla do emperador bizantino Aleixo I Comneno e de Irene Ducas. Autora da Alexiada, a historia do reinado do seu pai, converténdose así nunha das primeiras mulleres historiadoras occidentais.
Filla primoxénita do emperador Aleixo I Comneno, recibiu unha esmerada educación que a converteu en erudita en literatura bizantina, historia, xeografía, mitoloxía, e mesmo filosofía. Casou en 1097 con Nicéforo Brienio, fillo dun antigo pretendente ao trono imperial. Intrigou xunto coa súa nai, Irene Ducas, para conseguir que o emperador Aleixo I, nomease sucesor ao seu marido en lugar do seu irmán Xoán. Ao acceder ao trono o seu irmán Xoán II Comneno, Ana e a súa nai retiráronse a un mosteiro. Alí, Ana escribiu A Alexiada, historia en grego do reinado do seu pai, Aleixo I, en quince libros. A obra, que foi terminada en 1148, relata a carreira política do seu pai desde 1069 até a súa morte en 1118. É a continuación da historia que o seu marido, Nicéforo Brienio, comezara a escribir, e que se viu interrompida á súa morte, en 1137.
Traxectoria
A Familia e os seus primeiros anos
Ana naceu na cámara de pórfido do palacio imperial de Constantinopla, cámara na púrpura, cor que só os emperadores bizantinos podían utilizar; por tanto podíaselle denominar porfiroxénita. Era a maior. Os seus irmáns foron, en orde de nacemento: María Comnena, Xoán II Comneno, Andrónico Comneno, Isaac Comneno, Eudoxia Comnena e Teodora Comnena Anxelina.
Aínda que a formaron coidadosamente en historia, matemáticas, ciencias e filosofía grega, os seus pais prohibíronlle o estudo de poesía antiga -na que se glorificaba a deuses luxuriosos e mulleres non castas- xa que atopaban que o seu estudo era inapropiado e mesmo perigoso para unha muller nova da súa clase. Malia os intentos realizados polos seus pais para impedirllo, Ana estudou furtivamente a poesía antiga cun dos eunucos imperiais. Así, Ana recibiu unha educación extraordinaria que fixo dela unha das mulleres mellor educadas da súa época.
Esponsais e voda
Tal e como era habitual na nobreza no Medievo, Ana foi prometida na infancia, debería casar con Constantino Ducas, o fillo do emperador Miguel VII e María de Alania. Dado que no momento do compromiso O emperador Aleixo I Comneno non tiña fillos do sexo masculino que puidesen herdar o trono, o mozo Constantino foi proclamado coemperador do Imperio bizantino. Con todo, en 1087 naceu Xoán II co que Constantino perdeu o dereito ao trono. Morreu ao pouco tempo e Ana en breve foi prometida ao seu futuro esposo.
En 1097, con 14 anos, Ana casou cun brillante mozo nobre, o césar Nicéforo Brienio. Nicéforo era o fillo dunha familia aristocrática que competira con Aleixo I na súa ascensión ao trono. Nicéforo era tamén un recoñecido home de estado, xeneral e historiador. Ana indica que o seu matrimonio foi máis unha unión política que unha cuestión de amor. Con todo na súa maior parte probou ser unha unión proveitosa durante 40 anos e da que naceron catro nenos: Aleixo Comneno, Xoán Ducas, Irene Ducaina e María Briennio Comnena.
Reivindicación do trono
Desde a infancia, Ana supuxo que algún día herdaría o trono, un soño do que veu espertar co nacemento do seu irmán. A pesar de todo, as ansias de poder de Ana non lle deixaron aceptar o ascenso ao trono por parte do seu irmán. Ana considerou que ela e o seu marido deberían asumir o título de emperadores. Así a parella, conspirou xunto coa súa nai Irene Ducas para desherdar ao seu irmán e dar a coroa ao marido de Ana. Naqueles momentos, o seu pai Aleixo I era débil e estaba a loitar coa súa última enfermidade. Con todo a súa conspiración non tivo éxito e en 1118 Xoán II ascendeu ao trono.
Os intentos de Ana por usurpar a coroa imperial persistiron e en 1118 novamente tramou depor ao seu irmán e pór no seu lugar ao seu esposo Nicéforo. Con todo, novamente o plan non tivo éxito, debido a que Nicéforo no último momento se negou a colaborar. Enfadada e decepcionada pola debilidade do seu marido, Ana dixo que “a Natureza se equivocou nos sexos, xa que el debería ser unha muller”. O complot descubriuse e Ana tivo que renunciar ás súas propiedades e ao seu status familiar e así mesmo, obrigada a exiliarse ao mosteiro de Kecharitomenene (Cheo de Graza), que a súa nai fundara. A nai e a súa irmá Eudoxia foron con ela. Ironicamente, Nicéforo permaneceu no palacio real e converteuse nun dos máis fieis conselleiros.
Historiadora
No recollemento do mosteiro, Ana dedicouse ao estudo da filosofía e a historia. Atendeu reunións intelectuais, incluíndo algunhas dedicadas ao estudo de Aristóteles. O xenio intelectual e a súa fame de saber é evidente nos seus traballos. Entre outras cousas, estaba versada en filosofía, gramática, teoloxía, astronomía e medicina. Algo que se infere do estudo da súa obra máis celebrada A Alexiada, na que cita de memoria pasaxes de Homero ou da Biblia, a pesar de cometer pequenos erros nas devanditas citas. Os seus contemporáneos, tales como o bispo metropolitano de Éfeso, Xurxo Torniques, considera a Ana como unha persoa que alcanzou “as máis altas cimas da sabedoría, tanto laicas como divinas”.
Como historiador, Nicéforo Briennio escribira un ensaio denominado “Material para a historia”, centrado no reinado de Aleixo I. Morreu en 1137 antes de acabar o seu traballo. Á idade de 55, Ana impúxose acabar o traballo do seu marido, denominándoo A Alexiada, a historia da vida do seu pai e o seu reinado (1081–1118). A Alexiada é hoxe a fonte principal da historia e política bizantina de finais do século XI e principios do XII.
Na Alexiada, Ana dá unha visión das relacións políticas entre Aleixo I e os occidentais. Describe vívidamente o armamento, as tácticas e as batallas. Debe terse en conta que ela escribe sobre sucesos que tiveron lugar cando era unha nena, e que non podía lembrar como testemuña. A súa neutralidade queda comprometida xa que escribe co fin de loar ao seu pai e denigrar ao seu sucesor. A pesar da súa parcialidade, a súa descrición da Primeira Cruzada é de gran valor para a historia xa que é a única descrición que se ten realizada por parte dos gregos. Ela recolle o punto de vista de figuras clave da elite grega. O seu marido Nicéforo Briennio loitara no conflito que xurdiu co xefe cruzado Godofredo de Bouillón nos arredores de Constantinopla en Martes Santo de 1097. O seu tío Xurxo Paleólogo estaba presente en Pelkano en xuño de 1097 cando Aleixo I discutiu a futura estratexia dos cruzados. Así A Alexiada permite observar a cruzada desde unha perspectiva bizantina. Transmite a alarma que sentiu coa chegada das forzas europeas a través do imperio Bizantino, e os perigos en que puxeron a seguridade de Constantinopla.
Digno de mencionar é o retrato que fai do cruzado Bohemundo de Tarento, normando do sur de Italia, quen baixo a xefatura do seu pai Roberto Guiscardo, invadira parte do territorio bizantino nos Balcáns en 1081. Aínda que o considera un bárbaro e fai del “o malo” na súa obra, pola inimizade co seu pai así como a súa conquista de Antioquía, antiga cidade bizantina, hai máis dunha insinuación de estar encaprichada con el. Ana Comneno identificou por primeira vez na Alexiada, os valacos dos Balcáns cos dacios e os búlgaros con tracios: "... hai (Haemus) viven ricas tribos, os dacios e os tracios na vertente norte (A Alexiada, XIV, IV). .O libro igualmente contribúe a comprender a mentalidade feminina da época así, como do mundo bizantino no que se desenvolve a súa historia.
O estilo literario de Ana Comnena segue o de Tucídides, Polibio ou Xenofonte. Consecuentemente, ao mostrar o aticismo que imperaba na literatura daquel período, resulta de todo iso unha linguaxe bastante artificial. Na súa maior parte, a cronoloxía dos eventos é correcta, excepto naqueles que transcorren cando Ana xa está no mosteiro, cando xa non ten acceso aos arquivos imperiais. Con todo, a súa historia alcanza os patróns da época.
A data exacta da morte de Ana non se sabe. Inférese da Alexiada que vivía aínda en 1148. Con todo A Alexiada mostra perfectamente o bulebule emocional de Ana. Indica que apenas ninguén podía vela e que moitos a odiaban. Do mesmo xeito, odiaba a súa posición illada na sociedade á que se viu abocada polo exilio.
Váxase tamén
Ligazóns externas
- Ana Comnena: Alexiada.
- L'Alessiade, Volume I — Edición en italiano de Giuseppe Rossi. En: Google Libros.
- L'Alessiade, Volume II — Edición en italiano de Giuseppe Rossi. En: Google Libros.
- The Alexiad — Edición en inglés de Elizabeth A. S. Dawes. En: Medieval Sourcebook.
- Texto bilingüe grego - francés no sitio de Philippe Remacle (1944 - 2011).
- Alexias — Edición en grego. En: Departamento de ciencia Tecnoloxía e Comunicación da Universidade do Exeo; texto en PDF.