Cosme e Damián

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
San Cosme e San Damián
Os santos Cosme e Damián, Santuario de San Campio de Figueiró, Tomiño
Santos e mártires
Pasamentoca. 300 en Cilicia
Proceso de canonización
Veneración
Venerado/a enIgrexa católica, Igrexa ortodoxa
Festividade26 de setembro
AtributosPalma, instrumental médico
Patrón/a deCirurxiáns, farmacéuticos, médicos, peiteadores, dentistas e traballadores dos balnearios

Cosme e Damián (do grego Κοσμάς e Δαμιανός) médicos e irmáns, mártires e patróns dos nenos, os cirurxiáns, farmacéuticos, médicos e traballadores dos balnearios. Os dous irmáns foron torturados, queimados vivos, e como sobreviviron foron decapitados por orde de Diocleciano contra o ano 300 d. C. A súa festa celébrase o 26 de setembro. Cosme significa en grego "adornado, ben presentado", e Damián "domador".

Historia e lenda[editar | editar a fonte]

A tradición oral relata que ambos os dous irmáns exerceron sempre a súa profesión sen cobrar aos doentes (eran ἀνάργυροι, "anárxiros" ou inimigos do diñeiro). Naturais de Arabia, un dos seus milagres máis coñecidos foi o transplante dunha perna a un doente, a perna dun criado negro morto pouco antes.

Os xemelgos (segundo algunhas fontes), moraban en Exeas, na costa da baía de Alexandreta (Iskenderun), en Cilicia. Foron encarcerados e torturados por Lisias, o gobernador de Cilicia co beneplácito do emperador Diocleciano, contra o ano 300 d.C, mais sobrevivendo a todos os martirios por intervención divina, até que os seus verdugos decidiron separar as cabezas dos seus troncos por medio dunha espada, decapitándoos. Posteriormente ficaron sepultados en Cirrhus (Ciro), Siria, cidade esta que chegou a ser o centro principal do seu culto, onde se erixiu así mesmo unha basílica na súa honra. Posteriormente, o seu culto pasou a Roma e, máis tarde, espallouse por toda a Igrexa. Capelas, igrexas e outros recintos relixiosos dedicados aos patróns da cirurxía atópanse repartidos por todo o orbe cristián.

Fálase de milagres e curacións marabillosas, obrados polos mártires despois da súa morte e entre as persoas distinguidas que atribuíron a súa curación aos santos Cosme e Damián, figurou o emperador Xustiniano I. A principios do século V, erguéronse en Constantinopla dúas grandes igrexas na honra dos mártires. A basílica que o papa Fiz III (526-530) erixiu en honra de Cosme e Damián no Foro Romano foi edificada posibelmente o 27 de setembro. Ese día celebrouse a festa de Cosme e Damián até o seu traslado ao 26 de setembro no novo calendario.

A espada[editar | editar a fonte]

O escudo da cidade de Essen, coa espada de San Cosme e San Damián

A espada da que a tradición aseguraba ser a que interveu na decapitación dos mártires, coñecida coma espada de San Cosme e San Damián ou espada de Essen, foi orixinalmente un agasallo ao rei Otón III, contra o ano 914 d. C., e hoxe atópase exposta, dentro da súa funda recamada de ouro, na cámara do tesouro da catedral de Essen en Alemaña. A finais do século XV aparecen na vila as primeiras manifestacións documentadas do fervor relixioso que o obxecto espertaba, atribuído á inscrición que rezaba nela: Gladius cum quo decollati fuerunt nostri patroni (a espada coa que os nosos patróns foron decapitados), así como aos ornamentos e figuras do gótico serodio que amosaba a fita que cingue a vaíña. A Relación de Reliquias de Essen, do 12 de xullo de 1626, rexistra a espada co número 55 coma Gladius sanctorum Cosmae et Damiani. Como reliquia, foi levada cerimonialmente en numerosas procesións daquela época.

A relixiosidade que espierta a reliquia na cidade de Essen foi tal que, malia a Reforma e os cambios políticos, a espada figura no escudo da vila dende 1473, ano da primeira constancia documental da súa presenza.

Padroádego[editar | editar a fonte]

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Casimiro Sánchez Aliseda, Santos Cosme y Damián, 1998.
  • Sgarbossa, Mario; Luigi Giovannini - Un Santo Para Cada Día.
  • Alfred Pothmann (Hrsg.): Das Zeremonialschwert der Essener Domschatzkammer. Aschendorff, Münster 1995, ISBN 3-402-06243-7

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]