Coeficiente binomial

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Os coeficientes binomiais pódense ordenar para formar o triángulo de Pascal, no que cada entrada é a suma das dúas inmediatamente anteriores.

Os coeficientes binomiais ou números combinatorios son os enteiros positivos que aparecen como coeficientes no teorema do binomio. Normalmente, un coeficiente binomial está representado por un par de números enteiros nk ≥ 0 e escríbese Correspóndese co coeficiente do termo xk na expansión polinómica da potencia binomial (1 + x)n; este coeficiente pódese calcular mediante a fórmula

Imos ver un exemplo, a cuarta potencia de (1 + x) é

e calculamos o coeficiente binomial é o coeficiente do termo x2.

Se ordenamos os números en filas sucesivas para n = 0, 1, 2, ... daquela temos unha matriz triangular chamada triángulo de Pascal, que satisfai a relación de recorrencia

En moitas áreas das matemáticas aparecen os coeficientes binomiais, e teñen especial incidencia na combinatoria. O símbolo adoita lerse como "n sobre k". Hai formas de escoller un subconxunto (desordenado) de k elementos dun conxunto fixo de n elementos. Por exemplo, hai formas de escoller 2 elementos entre {1, 2, 3, 4} , é dicir, {1, 2} , {1, 3} , {1, 4} , {2, 3} , {2, 4} e {3, 4} .

Agora podemos xeneralizar para que poida usarse para calquera número complexo z e enteiro k ≥ 0, e moitas das súas propiedades seguen a manterse nesta forma máis xeral.

As notacións alternativas máis frecuentes son C(n, k), Cn
k
, e Cn,k, en todas elas o C significa combinacións.

Definición e interpretacións[editar | editar a fonte]

Para os números naturais n e k, o coeficiente binomial pódese definir como o coeficiente do monomio Xk na expansión de (1 + X)n. O mesmo coeficiente tamén ocorre (se kn ) na fórmula binomial

 

 

 

 

()

(válida para calquera elemento x, y dun anel conmutativo), o que explica o nome de "coeficiente binomial".

Tamén aparece na combinatoria, onde dá o número de subconxuntos de k elementos (ou k-combinacións) dun conxunto de n elementos.

Cálculo do valor dos coeficientes binomiais[editar | editar a fonte]

Fórmula recursiva[editar | editar a fonte]

para todos os números enteiros tal que

con valores límite

para todos os números enteiros n ≥ 0 .

Fórmula multiplicativa[editar | editar a fonte]

onde o numerador da primeira fracción exprésase como o símbolo de Pochhammer do factorial descendente.

Fórmula factorial[editar | editar a fonte]

onde n! denota o factorial de n . A fórmula presenta unha simetría

 

 

 

 

(1)

Xeneralización e conexión coa serie binomial[editar | editar a fonte]

A fórmula multiplicativa permítenos ampliar a definición dos coeficientes binomiais substituíndo n por un número arbitrario (negativo, real, complexo) ou mesmo un elemento de calquera anel conmutativo no que todos os enteiros positivos sexan invertibles:

Aproveitamos esta definición para ter unha xeneralización da fórmula binomial, cunha das variables posta a 1, :

 

 

 

 

(2)

Esta fórmula é válida para todos os números complexos α e X con |X| < 1.

Triángulo de Pascal[editar | editar a fonte]

A regra de Pascal é unha importante relación de recorrencia

 

 

 

 

(3)

que se pode utilizar para demostrar por indución matemática que é un número natural para todos os enteiros n ≥ 0 e todos os enteiros k, un feito que non é inmediatamente obvio a partir da fórmula (1).

A regra de Pascal dá lugar ao triángulo de Pascal:

0: 1
1: 1 1
2: 1 2 1
3: 1 3 3 1
4: 1 4 6 4 1
5: 1 5 10 10 5 1
6: 1 6 15 20 15 6 1
7: 21 35 35 21
8: 28 56 70 56 28

O número de fila n contén os números para k = 0, …, n . Constrúese colocando primeiro 1 nas posicións máis externas e despois enchendo cada posición interna coa suma dos dous números directamente enriba.

Combinatoria e estatística[editar | editar a fonte]

Os coeficientes binomiais son de importancia en combinatoria, porque proporcionan fórmulas feitas para certos problemas frecuentes de contaxe:

  • Hai formas de escoller k elementos dun conxunto de n elementos. Consulte Combinación.
  • Hai formas de escoller k elementos dun conxunto de n elementos se se permiten as repeticións. Consulte Multiconxunto.
  • Hai cadeas que conteñen k uns e n ceros.
  • Hai cadeas formadas por k uns e n ceros de xeito que non hai dous uns adxacentes.[1]
  • Os números de Catalan son
  • A distribución binomial en estatística é

Coeficientes binomiais como polinomios[editar | editar a fonte]

Dado calquera enteiro non negativo k, a expresión pódese simplificar e definir como un polinomio dividido por k!:

isto presenta un polinomio en t con coeficientes racionais.

Os seus coeficientes poden expresarse en termos dos números de Stirling:

Identidades que implican coeficientes binomiais[editar | editar a fonte]

Se k é un número enteiro positivo e n é arbitrario, entón

 

 

 

 

(5)

Para n constnte, temos a seguinte recorrencia:

Sumas dos coeficientes binomiais[editar | editar a fonte]

A fórmula

 

 

 

 

(∗∗)

expresa que os elementos da fila n-ésima do triángulo de Pascal sempre suman 2 elevados á potencia n-ésima.


Temos dúas fórmulas máis,

.
.

Estas dúas fórmulas séguense do teorema do binomio despois de diferenciar con respecto a x (dúas veces na segunda) e despois de substituír x = y = 1 .

A identidade de Chu-Vandermonde, que se cumpre para calquera valores complexos m e n e calquera número enteiro non negativo k, é

 

 

 

 

(7)

No caso especial n = 2m, k = m, usando (1), a expansión (7) fica como

 

 

 

 

(8)

onde o termo do lado dereito é un coeficiente binomial central. Imos ver outra forma da identidade de Chu-Vandermonde que se aplica a calquera número enteiro j, k e n que satisfaga 0 ≤ jkn, é

 

 

 

 

(9)

Cando j = k, a ecuación (9) dá

Sexa F (n) o n-ésimo número de Fibonacci, entón

Sumas de multiseccións[editar | editar a fonte]

Para os enteiros s e t tales que as series de multisección (con termos igualmente espazados) dás a seguinte identidade para a suma dos coeficientes binomiais:

Para s pequenos, estas series teñen formas particularmente feitucas; por exemplo, [2]

Sumas parciais[editar | editar a fonte]

co caso especial

para n > 0. Este último resultado é tamén un caso especial do resultado da teoría das diferenzas finitas que para calquera polinomio P(x) de grao menor que n, [3]

Cando P(x) é de grao menor ou igual a n,

 

 

 

 

(10)

onde é o coeficiente de grao n en P (x).

Identidade de Dixon[editar | editar a fonte]

A identidade de Dixon é

ou, máis xeralmente,

onde a, b e c son enteiros non negativos.

Identidades continuas[editar | editar a fonte]

Existen certas integrais trigonométricas que teñen valores expresables en termos de coeficientes binomiais, para calquera

Estas integrais pódense demostrar usando a fórmula de Euler para converter funcións trigonométricas en exponenciais complexas, expandindo usando o teorema binomial e integrando termo por termo.

Congruencias[editar | editar a fonte]

Se n é primo, entón

por cada k con

De xeito máis xeral, isto segue sendo certo se n é calquera número e k é tal que todos os números entre 1 e k son coprimos con n.

Daquela temos

Funcións xeradoras[editar | editar a fonte]

Funcións xeradoras ordinarias[editar | editar a fonte]

Se temos un n fixo, a función xeradora ordinaria da secuencia é

Agora, se facemos que k sexa fixo, a función xeradora ordinaria da secuencia é

A función xeradora bivariada dos coeficientes binomiais é

Función xeradora exponencial[editar | editar a fonte]

Para dúas variables, unha función xeradora exponencial simétrica dos coeficientes binomiais é:

Propiedades de divisibilidade[editar | editar a fonte]

En 1852, Kummer demostrou (Teorema de Kummer) que se m e n son enteiros non negativos e p é un número primo, entón a maior potencia de p que divide é igual a pc, onde c é o número de carrexos cando m e n se suman na base p. Isto é valoración p-ádica dun coeficiente binomial.

Os coeficientes binomiais teñen propiedades de divisibilidade relacionadas cos mínimos múltiplos comúns (lcm) de números enteiros consecutivos. Por exemplo:[4]

.
.

un dato máis en relación á divisibilidade: un número enteiro n ≥ 2 é primo se e só se todos os coeficientes binomiais intermedios

son divisibles por n.

Límites e fórmulas asintóticas[editar | editar a fonte]

Os seguintes límites para cúmprense para todos os valores de n e k tal que 1 ≤ kn:

Das propiedades de divisibilidade podemos inferir que

Tanto n como k grandes[editar | editar a fonte]

A aproximación de Stirling dá a seguinte aproximación, válida cando tenden ao infinito:

En particular, cando é suficientemente grande, temos

.
.

Se n é grande e k é linear en n, existen varias estimacións asintóticas precisas para o coeficiente binomial . Por exemplo, se entón

onde d = n − 2k.[5]

n moito maior que k[editar | editar a fonte]

Se n é grande e k é o(n) (é dicir, se k/n → 0), entón

onde de novo o é a notación o pequena. [6]

Coeficientes binomiais xeneralizados[editar | editar a fonte]

Obtemos unha nova expresión para os coeficientes binomiais usando a fórmula do produto infinito para a función gamma

que produce as fórmulas asintóticas
cando .

Xeneralizacións[editar | editar a fonte]

Xeneralización a multinomial[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Teorema Multinomial.

Os coeficientes binomiais pódense xeneralizarse a coeficientes multinomiais definidos como o número:

onde

Lembrando o que representan os coeficientes binomiais de (x + y)n, vemos que os coeficientes multinomiais representan os coeficientes do polinomio

O caso r = 2 dá os coeficientes binomiais:

A interpretación combinatoria dos coeficientes multinomiais sería que temos n elementos distinguibles sobre r recipientes distinguibles, onde cada un contén exactamente ki elementos, onde i é o índice do recipiente.

Serie de Taylor[editar | editar a fonte]

Usando os números de Stirling do primeiro tipo,, temos que a expansión en serie arredor de calquera punto escollido arbitrariamente é

Coeficiente binomial con n = 1/2[editar | editar a fonte]

Podemos estender a definición dos coeficientes binomiais ao caso en que é real e é enteiro.

En particular, a seguinte identidade cúmprese para calquera número enteiro non negativo :

Isto vese cando se expande nunha serie de potencias utilizando a serie binomial de Newton:

Descomposición de fracción parcial[editar | editar a fonte]

A descomposición en fraccións parciais do recíproco vén dada por

Serie binomial de Newton[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Serie binomial.

A serie binomial de Newton, que recibe o nome de Isaac Newton, é unha xeneralización do teorema binomial a series infinitas:

A identidade pódese obter mostrando que ambos os dous lados satisfan a ecuación diferencial (1 + z) f'(z) = α f(z).

O raio de converxencia desta serie é 1. Unha expresión alternativa é

onde se aplica a identidade

.

Coeficiente binomial multiconxunto (ascendente)[editar | editar a fonte]

Os coeficientes binomiais contan subconxuntos de tamaño prescrito dun conxunto dado. Un problema combinatorio relacionado é contar multiconxuntos é dicir, contar o número de formas de seleccionar un determinado número de elementos dun conxunto dado incluíndo a posibilidade de seleccionar o mesmo elemento con repetición. Os números resultantes chámanse coeficientes multiconxuntos;[7] o número resultante dunha "multiescolla" (isto é, escolla con remprazacemento) de k elementos de un conxunto de n elementos denótase cun duplo paréntese .

O valor dos coeficientes multiconxunto é

Xeneralizaciónn a enteiros negativos[editar | editar a fonte]

Para calquera n,

En particular, os coeficientes binomiais para enteiros negativos n poden darse con coeficientes multiconxuntos negativos.

Por exemplo,

Dous argumentos reais ou complexos[editar | editar a fonte]

Xeneralízase a dous argumentos reais ou complexos usando a función gamma ou a función beta vía

Esta definición herda as seguintes propiedades da :

e tamén,

A función resultante ten sido pouco estudada, ao parecer obtívose un gráfico dela por primeira vez en (Fowler 1996).

Xeneralización a q-series[editar | editar a fonte]

O coeficiente binomial ten un q-análogo coñecido como en:Gaussian binomial coefficient.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Muir, Thomas (1902). "Note on Selected Combinations". Proceedings of the Royal Society of Edinburgh. 
  2. Gradshteyn & Ryzhik (2014).
  3. Ruiz, Sebastian (1996). "An Algebraic Identity Leading to Wilson's Theorem". The Mathematical Gazette 80 (489): 579–582. JSTOR 3618534. arXiv:math/0406086. doi:10.2307/3618534. 
  4. Farhi, Bakir (2007). "Nontrivial lower bounds for the least common multiple of some finite sequence of integers". Journal of Number Theory 125 (2): 393–411. arXiv:0803.0290. doi:10.1016/j.jnt.2006.10.017. 
  5. Spencer, Joel; Florescu, Laura (2014). Asymptopia. Student mathematical library 71. AMS. p. 66. ISBN 978-1-4704-0904-3. OCLC 865574788. 
  6. Spencer, Joel; Florescu, Laura (2014). Asymptopia. Student mathematical library 71. AMS. p. 59. ISBN 978-1-4704-0904-3. OCLC 865574788. 
  7. Munarini, Emanuele (2011). Riordan matrices and sums of harmonic numbers (PDF). Applicable Analysis and Discrete Mathematics 5. pp. 176–200. MR 2867317. doi:10.2298/AADM110609014M. .

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]