Aq Qoyunlu
| Localización | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Capital | Diyarbakır (pt)  Tabriz (pt) Bagdad  | |||
| Poboación | ||||
| Lingua oficial | lingua persa Lingua azerí | |||
| Relixión | Sunnismo | |||
| Datos históricos | ||||
| Creación | 1378 | |||
| Disolución | 1501 | |||
| Organización política | ||||
| Forma de goberno | monarquía Absolutismo monarquía absoluta | |||
| Moeda | Tenge (en) | |||
Aq Qoyunlu foi unha confederación turca[1][2] sunni[3] con herdanza cultural persa.[4][5] Foi fundada na rexión de Diyarbakır por Qara Yuluk Uthman Beg,[6][7] gobernaron partes da actual Turquía oriental de 1378 a 1503, e nas súas últimas décadas tamén gobernaron Armenia, Acerbaixán, gran parte de Irán, Iraq e Omán, onde o gobernante de Ormuz recoñeceu a soberanía de Aq Qoyunlu.[8][9] O Imperio de Aq Qoyunlu alcanzou o seu cénit baixo Uzun Hasan.[4]
Historia[editar | editar a fonte]
Etimoloxía[editar | editar a fonte]
O nome "Aq Qoyunlu", que significa literalmente "os que teñen ovellas brancas",[10] menciónase por primeira vez nas fontes de finais do século XIV. Suxeriuse que este nome refírese a vellos símbolos totémicos, pero segundo Rashid-al-Din Hamadani, aos turcos estáballe prohibido comer a carne dos seus animais totémicos, polo que é improbable dada a importancia do carneiro na dieta dos pastores nómades. Outra hipótese é que o nome faga referencia á cor predominante dos seus rabaños.[4]
Orixes[editar | editar a fonte]
Segundo as crónicas do Imperio Bizantino, os Aq Qoyunlu son testemuñados por primeira vez no distrito de Bayburt, ao sur das Montes Pónticos, polo menos desde a década de 1340.[11] Nestas crónicas, Tur Ali Beg mencionábase como señor dos "Turcos de Amid" (Diyarbakır), que xa acadara o rango de emir baixo o Ilkhan Ghazan. Baixo o seu liderado, asediaron Trebisonda, pero non lograron tomar a cidade.[12] Varios dos seus líderes, incluído o fundador da dinastía, Qara Yuluk Uthman Beg,[13] casaron con princesas bizantinas.[14]
A finais do período do Ilkanato a mediados do século XIV, as tribos Oguz que formaban parte da confederación Aq Qoyunlu percorrían os pastos de verán de Armenia, en particular, os cursos superiores do río Tigris e os pastos de inverno entre as cidades de Diyarbakır e Sivas. Desde finais do século XIV, Aq Qoyunlu levou a cabo guerras constantes con outra confederación tribal das tribos Oguz, os Qara Qoyunlu ("os que teñen ovellas negras"). A principal tribo dos Aq Qoyunlu foi a tribo Bayandur.[10]
Uzun Hasan adoitaba afirmar que era un "descendente honrado de Oghuz Khan e do seu neto, Bayandur Khan". Nunha carta do ano 1470, que foi enviada a Şehzade Bayezid, o entón gobernador de Amasya, Uzun Hasan escribiu que os das tribos Bayandur e Bayat, así como outras tribos que pertencían aos "Oguz il", viñeron e serviron na súa corte. Tamén fixo do tamga (selo) da tribo Bayandur o símbolo do seu estado, por este motivo, o Bayandur tamga atópase nas moedas Aq Qoyunlu, os seus documentos oficiais, inscricións e bandeiras.[15]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Mikaberidze, Alexander (2011). Conflict and Conquest in the Islamic World. ABC-Clio. p. 431. ISBN 978-159884-336-1.
- ↑ Sumer, F. (1972). The Book of Dede Korkut. University of Texas Press. ISBN 0-292-70787-8.
- ↑ M. Gunter, Michael (2011). Historical Dictionary of the Kurds. Scarecrow Press. ISBN 978-0810867512.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 "AQ QOYUNLŪ". iranicaonline.org.
- ↑ Kaushik, Roy (2014). Military Transition in Early Modern Asia, 1400-1750: Cavalry, Guns, Government and Ships. Continnuum-3PL. ISBN 978-1780937656.
- ↑ Erdem, Ilham. "The Aq-qoyunlu State from the Death of Osman Bey to Uzun Hasan Bey (1435-1456)". dspace.khazar.org. Consultado o 2008.
- ↑ Pines, Yuri (2021). The Limits of Universal Rule. Cambridge University Press. ISBN 9781108488631.
- ↑ T. Potts, Daniel (2014). Nomadism in Iran. Oxford University Press. ISBN 9780199330799.
- ↑ Wink, André (1991). Indo-Islamic society. BRILL. ISBN 9789004135611.
- ↑ 10,0 10,1 Edmund Bosworth, Clifford (2019). New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual. Edinburgh University Press. ISBN 978-1-4744-6462-8.
- ↑ Sinclair, T.A. (1989). Eastern Turkey: An Architectural & Archaeological Survey, Volume I. Pindar Press. p. 111. ISBN 978-0907132325.
- ↑ Jackson, Peter (1986). "The Cambridge History of Iran. Volume 6, The Timurid and Safavid Periods". Cambridge University Press: 154. ISBN 978-0521200943.
- ↑ Minorsky, Vladimir (1955). "The Aq-qoyunlu and Land Reforms". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London 17 (3): 449. doi:10.1017/S0041977X00112376.
- ↑ MacHenry, Robert (1993). The New Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica. ISBN 0-85229-571-5.
- ↑ Sümer, Faruk (1988). "Akkoyunlu hükümdarı (1452–1478)" [Gobernante Akkoyunlu (1452–1478)]. Turkiye Diyanet Foundation (en turco).
