Resveratrol

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Resveratrol
Identificadores
Número CAS 501-36-0
Propiedades
Fórmula molecular C14H12O3
Masa molecular 228,25
Aspecto po branco cunha leve
tonalidade amarela
Solubilidade en auga 0,03 g/L
Se non se indica outra cousa, os datos están tomados en condicións estándar de 25 °C e 100 kPa.

O resveratrol (3, 5, 4'-trihidroxi-trans-estilbeno) é un estilbenoide, un tipo de fenol natural, e unha fitoalexina que se produce de maneira natural en varias plantas como resposta a unha lesión, ou cando se encontran baixo o ataque de patóxenos tales como bacterias ou fungos.[1]

As fontes alimenticias do resveratrol inclúen a pela das uvas, arandos e framboesas.[2]

Efectos na saúde[editar | editar a fonte]

Fórmula estrutural

Enfermidades do corazón[editar | editar a fonte]

Existe moi pouca evidencia sobre os beneficios do resveratrol nas persoas que padecen unha enfermidade cardíaca.[3] Nunha metaanálise de 2014 encontrouse que o suplemento de resveratrol en doses habituais non ten ningún efecto sobre a presión arterial, pero pode axudar á mesma de se utilizar en doses altas. Os efectos secundarios aínda están en investigación.[4]

Cancro[editar | editar a fonte]

A partir de 2014 a evidencia dos efectos do resveratrol sobre o cancro foi inconsistente, polo momento.[5]

Metabolismo[editar | editar a fonte]

Existen moi poucas evidencias de que o resveratrol teña efecto no metabolismo dos humanos.[6] Algúns datos tentativos apoian que existe un beneficio potencial no control dalgúns biomarcadores na diabetes, pero precísase de máis evidencia antes de que este tratamento poida ser recomendado.[7]

Esperanza de vida[editar | editar a fonte]

En 2011 o efecto do resveratrol sobre a vida dos seres humanos non era claro.[8]

En outubro de 2017 obtívose algunha evidencia do seu efecto na diminución dalgunhas características da senescencia replicativa en células, tales como o aumento de factores de empalme de ARNm e alongamento de telómeros.[9]

Neuroprotección[editar | editar a fonte]

Observouse que pode reducir as patoloxías de tipo Alzheimer en cultivos celulares e en roedores. O resveratrol potencia os mecanismos protectores que degradan as proteínas anormais, como a β-amiloide e a τ-hiperfosforilada. No experimento, realizado con ratos transxénicos de Alzheimer, os científicos engadiron resveratrol á dieta de dous grupos de roedores, un grupo de control e outro con patoloxía de Alzheimer. En ambos os casos observouse unha resposta mellorada na aprendizaxe. No caso dos afectados de Alzheimer viuse un efecto de protección contra a perda de memoria e contra a patoloxía. Ademais, o resveratrol activa a vía molecular de neuroprotección a lonxevidade de SIRT1.[10]

Un estudo do Institut de Investigacions Biomèdiques de Barcelona apoia o uso do resveratrol como axente nutracéutico contra a neurodexeneración e a enfermidade de Alzheimer.

Desencadeamento e progresión da patoloxía da enfermidade de Alzheimer inducida por unha dieta alta en graxas[editar | editar a fonte]

O resveratrol protexeu contra a perda de memoria inducida por unha dieta alta en graxas en ratos, e preveu a perda de memoria en ratos modificados xeneticamente que modelan a enfermidade de Alzheimer. Tamén reduciu a manifestación das características distintivas da enfermidade de Alzheimer: placas amiloides e novelos neurofibrilares.[11]

Efectos adversos[editar | editar a fonte]

Os efectos adversos son descoñecidos, pero un número de estudos clínicos demostraron unha boa tolerancia.[4][7]

Descubrimento e nome[editar | editar a fonte]

O resveratrol foi mencionado por primeira vez nun artigo de Xapón en 1939 por Michio Takaoka, quen o illou da velenosa pero medicinal Veratrum album, na súa variedade glandiflorum.[12] O nome probabemente provén do feito de que é un derivado do resorcinol que provén dunha especie de Veratrum.[13] En 2003, D. Sinclar, da Escuela de Medicina de Harvard, reportou na revista Nature que o resveratrol activa as sirtuinas nas células de lévedos. Este descubrimento foi seguido polo lanzamento dos farmacéuticos Sirtris. Mentres que os efectos farmacolóxicos do resveratrol non resultaron ser comercialmente viábeis, seu descubrimento conduciu a grandes esforzos para desenvolver outro tipo de activadores de xenes SIRT.

Farmacocinética[editar | editar a fonte]

Unha forma de administración do resveratrol para humanos é por vía oral, que consiste na absorción directa a través dos tecidos no interior da boca. Ao reter durante un minuto un miligramo de resveratrol disolto en alcohol na boca, lógrase medir dous minutos máis tarde 37 ng/mL de resveratrol libre no plasma. Este nivel de resveratrol sen cambios no sangue só pódese lograr con 250 mg de resveratrol tomados en forma de comprimidos.[14] Porén, a viabilidade dun método de administración oral ponse en dúbida debido á baixa solubilidade acuosa da molécula. Para que un medicamento sexa absorbido vía transmucosa debe estar en forma libre ou disolta.[15][16]

O resveratrol axústase aos criterios de dosificación oral transmucosa, aínda que paga a pena mencionar que a baixa solubilidade acuosa limita en gran medida a cantidade que pode ser absorbida a través da mucosa bucal. Esperábase que o resveratrol tomado por vía oral[17] pasara a través da membrana mucosa da boca E se absorbera ao igual que unha dose oral común, porén demostrouse a necesidade de explorar o subministro oral en formulacións farmacéuticas futuras.[16][18]

Mentres que o 70 % do resveratrol administrado por vía oral se absorbe, a súa biodisponibilidade é de aproximadamente 0,5 % debido á glicuronidación hepática e sulfatación do mesmo.[19] O rastro sen cambios de resveratrol por debaixo de 5 ng/ml pode ser detectado en sangue despois dunha dose oral de 25 mg.[19] Incluso cando unha dose moi grande (de 2,5 a 5 g) se administra en forma de pastilla non recuberta, a concentración de resveratrol no sangue non logra alcanzar o nivel que se afirma é necesario para a prevención do cancro sistémico.[20]

Actualmente encóntrase en produción unha formulación de resveratrol en forma de goma de mascar, e espérase que sumbinistre concentracións a nivel sanguíneo moito máis altas que as formulacións orais. O resveratrol na súa formulación patentada SRT-501 (3 ou 5 g), desenvolvida por Sirtris Pharmaceuticals, alcanzou niveis en sangue de cinco a oito veces maiores. Estes niveis acercáronse á concentración necesaria para exercer os efectos observados en modelos animais e en experimentos in vitro.[21] Porén, o 5 de maio de 2010, GlaxoSmithKline (GSK) comunicou que suspendera un ensaio clínico de SRT501, a forma patentada de resveratrol, por cuestións de seguridade, e terminou o estudo o 2 de decembro de 2010.[22]

En ratas observouse menos do 5 % da dose oral de resveratrol se encontraba libre no plasma sanguíneo.[19][20][23][24][25]

Os metabólitos máis abundantes de resveratrol nos seres humanos, ratas e ratos son o trans-resveratrol-3-O-glicurónido e trans-resveratrol-3-sulfato. Walle suxire que os sulfatos conxugados son a principal fonte de actividade; por outro lado, Wang et al. afirman que son os glicurónidos, e Boocock et al.[26] fixeron fincapé na necesidade dun maior estudo dos efectos dos metabólitos, incluíndo a posibilidade de desconxugación para liberar o resveratrol nas células. Goldberg, que estudou a farmacocinética do resveratrol, catequinas a a quercetina nos seres humanos, concluíu que "parece que os beneficios potenciais para a saúde destes compostos, baseados nas actividades in vitro dos compostos non conxugados non son reais e téñense exaxerado moito". De feito, a profusión de documentos que describen ditas actividades lexitimamente poden ser descritos como irrelevantes e enganosos. A partir de entón, as investigacións desta natureza concéntranse nos potenciais beneficios para a saúde dos seus conxugados glicurónidos e sulfatos.[27]

A hipótese de que o resveratrol do viño podería ter maior biodisponibilidade que o dunha pílula,[28][29] foi refutada por varios datos experimentais.[27][30] Por exemplo, despois de que cinco homes tomaran 600 ml de viño tinto cun contido de 3,2 mg/l de resveratrol antes do almorzo, detectouse resveratrol sen cambios no sangue só en dous deles, e isto só en cantidades traza (por debaixo de 2,5 ng/ml). Os niveis de resveratrol parecían ser lixeiramente maiores co viño tinto (600 ml de viño tinto conteñen 0,6 mg/ml; resveratrol dose total de 0,5 mg) tomado cunha comida: pequenas cantidades (1-6 ng/ml) encontráronse en catro de dez suxeitos.[30] Noutro estudo, a farmacocinética do resveratrol (25 mg) non cambiaba se se tomaba con zume de verduras, viño branco ou zume de uva branca. O nivel máis alto de resveratrol sen cambios no soro sanguíneo (7-9 ng/ml) logrouse despois de 30 minutos, e desapareceu por completo do sangue despois de catro horas.[27] Os autores de ambos os estudos concluíron que as cantidades de resveratrol alcanzadas no sangue son insuficientes para explicar o paradoxo francés. Os efectos benéficos do viño aparentemente poderían explicarse polos efectos do alcohol,[27] ou todo o complexo de substancias que o viño contén;[30] por exemplo, os beneficios cardiovasculares do viño parecen estar correlacionados co contido de procianidinas.[31]

Mecanismos de acción[editar | editar a fonte]

Algúns estudos indicaron que o resveratrol activa a SIRT1[32] e o PGC-1α, e ademais mellora o funcionamento das mitocondrias.[33] A capacidade directa do resveratrol de activar SIRT1 foi posta en cuestión,[34][35][36] aínda que moitos novos intentos tratan de volver a confirmar este vínculo,[37] Unha investigación máis recente demostrou que o resveratrol se unía a TyrRS para potenciar unha sinalización en cascada de PARP1/NAD+ e, á súa vez, activar p53 e AMPK por medio da inhibición de SIRT1.[38]

En células tratadas con resveratrol obsérvase que a acción da MnSOD (SOD2) aumenta catorce veces.[39] O MnSOD reduce o superóxido a peróxido de hidróxeno (H2O2), pero este non se incrementa debido a outra actividade celular. O superóxido O2- é un subproduto da respiración nos complexos 1 e 3 da cadea de transporte de electróns. Non é "altamente tóxico, [pero] é capaz de extraer un electrón da membrana biolóxica e outros compoñentes das células, provocando reaccións en cadea de radicais libres. Polo tanto, é esencial para manter anións superóxido en control dentro da célula."[40] O MnSOD reduce ao superóxido e, polo tanto, confire resistencia á disfunción mitocondrial, transición de permeabilidade e á morte por apoptose en varias enfermidades. Implicouse na extensión da vida útil, inhibe o cancro (por exemplo, o cancro de páncreas),[41][42] proporciona resistencia á lesión por reperfusión e dano por irradiación.[43][44][45] Estes efectos tamén se observaron co resveratrol. Robb et al. propoñen que o MnSOD se incrementa pola vía RESV → SIRT1 / NAD + → FOXO3a → MnSOD. Demostrouse que o resveratrol causa que SIRT1SIRT1 st3 = Polderman | last4 = Saarloos | last5 = Wirtz | last6 = Coffer | last7 = Huang | last8 = Bos | last9 = Medema | last10 = Burgering | bibcode = 2002Natur.419..316K }}</ref> Sábese que o MnSOD é un obcectivo de FOXO3a, e a expresión de MnSOD está fortemente inducida en células que sobre expresan FOXO3a. Tamén se informou de que a regulación desproporcionada da expresión do superóxido dismutase (SOD), catalase (CAT) e da glutatión peroxidase (GPX) e a súa actividade enzimática en células de cancro dá como resultado a acumulación mitocondrial de H2O2, que á súa vez induce a apoptose de células canceríxenas.[46]

O resveratrol interfire coas tres etapas da carcinoxénese-iniciación, promoción e progresión. Experimentos en cultivos celulares in vitro de varios tipos de sistemas subcelulares implican bastantes mecanismos relacionados con la actividade farmacológica del resveratrol. Estos mecanismos incluyen la modulación del factor de transcripción NF-kB,[47] la inhibición de la CYP1A1[48] de la isoenzima citocromo P450 (aunque esto puede no ser relevante para la bioactivación del CYP1A1 mediada por el procarcinógeno benzopireno),[49] alteraciones en acciones androgénicas,[50] en la expresión y actividade de la enzima ciclooxigenasa (COX). De manera in vitro, el resveratrol "inhibe la proliferación de líneas celulares de cáncer de páncreas humano." En algunos linajes de cultivo de células de cáncer, se ha demostrado que el resveratrol induce apoptosis, lo que significa que mata a las células, y por lo tanto, puede destruir células cancerosas.[50][51][52][53][54][55] Se ha presentado que el resveratrol induce ao ligando Fas/Fas mediador de apoptosis, a p53 y a las ciclinas A, B1, y cinasas dependientes de ciclina CDK 1 y 2. El resveratrol también posee propiedades antioxidantes y anti-angiogénicos.[56][57]

Se informó que el resveratrol es eficaz combatiendo la disfunción neuronal y la muerte celular, y en teoría, podría ser eficaz contra enfermedades tales como la enfermedad de Huntington y Alzheimer.[58][59] De nuevo, esto aún no se ha probado para ninguna enfermedad de los seres humanos.

El resveratrol tiene acción inhibidora directa sobre el cultivo de tejido de fibroblastos cardíacos de rata y puede inhibir la progresión de la fibrosis cardíaca.[60]

El resveratrol también aumenta significativamente la producción natural de testosterona de modo que actúa tanto como un modulador selectivo del receptor de estrógeno[61] y un inhibidor de la aromatasa. También se ha encontrado que puede funcionar como agonista de la GPER (GPER 30).[62]

El resveratrol aumenta los niveles del glutatión intracelular a través de la regulación positiva Nrf2 dependiente de glutamilcistina gama ligasa en las células epiteliales del pulmón, lo que les protege contra el extracto de estrés oxidativo inducido del humo del cigarrillo.[63]

Otro mecanismo potencialmente importante que es común tanto en resveratrol como en la restricción calórica es la regulación de autofagia.[64] SIRT1 es un objetivo hipotético de ambos y se ha demostrado que facilita la autofagia a través de la inhibición de mTOR, que a su vez regula de manera negativa la autofagia.[65]

En 2012, se demostró que el resveratrol es capaz de inhibir de manera competitiva varias fosfodiesterasas, lo cual da como resultado un incremento en la concentración de AMPc en el citosol, esto actúa como un mensajero secundario para la activación de la via Epac1/CaMKKβ/AMPK/SIRT1/PGC-1α. Este incremento en la concentración de AMPc permite aumentar la oxidación de los ácidos grasos, la biogénesis mitocondrial, la respiración mitocondrial y la gluconeogénesis.[66][67]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Fremont, Lucie (2000). "Biological Effects of Resveratrol". Life Sciences 66: 663–673. Consultado o 30 de novembro de 2021. 
  2. Jasiński M, Jasińska L, Ogrodowczyk M; Jasińska; Ogrodowczyk (2013). "Resveratrol in prostate diseases - a short review". Cent European J Urol 66 (2): 144–149. 
  3. Tomé-Carneiro, J., Gonzálvez, M., Larrosa, M., Yáñez-Gascón, M. J., García-Almagro, F. J., Ruiz-Ros, J. A., Tomás-Barberán, F. A., García-Conesa, M. T. & Espín, J. C .; Gonzálvez; Larrosa; Yáñez-Gascón; García-Almagro; Ruiz-Ros; Tomás-Barberán; García-Conesa; Espín (2013). "Resveratrol in primary and secondary prevention of cardiovascular disease: a dietary and clinical perspective". Annals of the New York Academy of Sciences 1290: 37–51. 
  4. 4,0 4,1 Liu, Y., Ma, W., Zhang, P., He, S. & Huang, D.; Ma; Zhang; He; Huang (2014). "Effect of resveratrol on blood pressure: A meta-analysis of randomized controlled trials". Clinical Nutrition 34 (1): 27–34. 
  5. Carter, L. G., D'Orazio, J. A. & Pearson, K. J. (June 2014). "Resveratrol and cancer: focus on in vivo evidence". Endocr. Relat. Cancer 21 (3): R209–25. 
  6. Poulsen, M. M., Jørgensen, J. O., Jessen, N., Richelsen, B. & Pedersen, S. B. (2013). "Resveratrol in metabolic health: an overview of the current evidence and perspectives". Annals of the New York Academy of Sciences 1290: 74–82. 
  7. 7,0 7,1 Hausenblas HA, Schoulda JA, Smoliga JM; Schoulda; Smoliga (19 de agosto de 2014). "Resveratrol treatment as an adjunct to pharmacological management in type 2 diabetes mellitus-systematic review and meta-analysis". Molecular nutrition & food research 59 (1): 147–59. PMID 25138371. doi:10.1002/mnfr.201400173. 
  8. Fernández, A. F. & Fraga, M. F. (2011). "The effects of the dietary polyphenol resveratrol on human healthy aging and lifespan". Epigenetics: official journal of the DNA Methylation Society 6 (7): 870–874. 
  9. Eva Latorre, Vishal, C., Birar, Angela N., Sheerin, J., Charles C. Jeynes, Amy Hooper, Helen R. Dawe, David Melzer, Lynne S. Cox, Richard G. A. Faragher, Elizabeth L. Ostler, Lorna W. Harries (Oct 2017). "Small molecule modulation of splicing factor expression is associated with rescue from cellular senescence". BMC Cell Biology 18 (31). 
  10. Corpas, R., Griñán-Ferré, C., Rodríguez-Farré, E., Pallàs, M. & Sanfeliu, C. (2019). "Resveratrol Induces Brain Resilience Against Alzheimer Neurodegeneration Through Proteostasis Enhancement". Mol. Neurobiol. 56 (2). 
  11. "Resveratrol Protects Cognition in Alzheimer’s Mice Fed High-Fat Diets". NMN.com The Official Info Source for Nicotinamide Mononucleotide. Consultado o 9 de xuño de 2022. 
  12. M. Takaoka (1939): "Resveratrol, a new phenolic compound, from Veratrum grandiflorum". Journal of the Chemical Society of Japan 60: 1090-1100 (Resume)
  13. Schröder, Joachim (6 de marzo de 2010). "Discovery of resveratrol". Resveratrol. Arquivado dende o orixinal o 26 de agosto de 2014. 
  14. Asensi, M., Medina, I., Ortega, A., Carretero, J., Baño, M. C., Obrador, E. & Estrela, J. M. (August 2002). "Inhibition of cancer growth by resveratrol is related to its low bioavailability". Free Radic. Biol. Med. 33 (3): 387–398. 
  15. Madhav, N. V., Shakya, A. K., Shakya, P. & Singh, K. (November 2009). "Orotransmucosal drug delivery systems: a review". J. Control Release 140 (1): 2–11. 
  16. 16,0 16,1 Ansari, K. A., Vavia, P. R., Trotta, F. & Cavalli, R (March 2011). "Cyclodextrin-based nanosponges for delivery of resveratrol: in vitro characterisation, stability, cytotoxicity and permeation study". AAPS PharmSciTech 12 (1): 279–86. 
  17. Shojaei, A. H. (1998). "Buccal mucosa as a route for systemic drug delivery: a review". J. Pharm. Sci. 1 (1): 15–30. 
  18. Santos, A. C., Veiga, F. & Ribeiro, A. J. (August 2011). "New delivery systems to improve the bioavailability of resveratrol". Expert Opin. Drug. Deliv. 8 (8): 973–990. 
  19. 19,0 19,1 19,2 Walle. T., Hsieh, F., DeLegge, M. H., Oatis, J. E. & Walle, U. K. (December 2004). "High absorption but very low bioavailability of oral resveratrol in humans". Drug Metab. Dispos. 32 (12): 1377–1382. 
  20. 20,0 20,1 Boocock, D. J., Faust, G. E., Patel, K. R., Schinas, A. M., Brown, V. A., Ducharme, M. P., Booth, T. D., Crowell, J. A., Perloff, M., Gescher, A. J., Steward, W. P. & Brenner, D. E. (June 2007). "Phase I dose escalation pharmacokinetic study in healthy volunteers of resveratrol, a potential cancer chemopreventive agent". Cancer Epidemiol. Biomarkers Prev. 16 (6): 1246–1252. 
  21. Elliott, P. J. & Jirousek, M. (April 2008). "Sirtuins: novel targets for metabolic disease". Current Opinion in Investigational Drugs 9 (4): 371–378. 
  22. "A Clinical Study to Assess the Safety and Activity of SRT501 Alone or in Combination With Bortezomib in Patients With Multiple Myeloma". NIH. NCT00920556. Consultado o 8 de xuño de 2022. 
  23. Wenzel, E., Soldo, T., Erbersdobler, H. & Somoza, V. (May 2005). "Bioactivity and metabolism of trans-resveratrol orally administered to Wistar rats". Mol. Nutr. Food. Res. 49 (5): 482–494. 
  24. Marier, J. F., Vachon, P., Gritsas, A., Zhang, J., Moreau, J. P. & Ducharme, M. P. (July 2002). "Metabolism and disposition of resveratrol in rats: extent of absorption, glucuronidation, and enterohepatic recirculation evidenced by a linked-rat model". J. Pharmacol. Exp. Ther. 302 (1): 369–673. 
  25. Abd El-Mohsen, M., Bayele, H., Kuhnle, G., Gibson. G., Debnam, E., Kaila Srai, S., Rice-Evans, C. & Spencer, J. P. (July 2006). "Distribution of [3H]trans-resveratrol in rat tissues following oral administration". Br. J. Nutr. 96 (1): 62–70. 
  26. Wang, L. X., Heredia, A., Song, H., Zhang, Z., Yu, B., Davis, C. & Redfield, R. (October 2004). "Resveratrol glucuronides as the metabolites of resveratrol in humans: characterization, synthesis, and anti-HIV activity". J. Pharm. Sci. 93 (10): 2448–2457. 
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 Goldberg DM, Yan J, Soleas GJ; Yan; Soleas (February 2003). "Absorption of three wine-related polyphenols in three different matrices by healthy subjects". Clin. Biochem. 36 (1): 79–87. PMID 12554065. doi:10.1016/S0009-9120(02)00397-1. 
  28. Baur JA, Sinclair DA; Sinclair (June 2006). "Therapeutic potential of resveratrol: the in vivo evidence". Nature Reviews Drug Discovery 5 (6): 493–506. PMID 16732220. doi:10.1038/nrd2060. 
  29. Wenzel E, Somoza V; Somoza (May 2005). "Metabolism and bioavailability of trans-resveratrol". Mol Nutr Food Res 49 (5): 472–81. PMID 15779070. doi:10.1002/mnfr.200500010. 
  30. 30,0 30,1 30,2 Vitaglione P, Sforza S, Galaverna G, Ghidini C, Caporaso N, Vescovi PP, Fogliano V, Marchelli R; Sforza; Galaverna; Ghidini; Caporaso; Vescovi; Fogliano; Marchelli (May 2005). "Bioavailability of trans-resveratrol from red wine in humans". Mol Nutr Food Res 49 (5): 495–504. PMID 15830336. doi:10.1002/mnfr.200500002. 
  31. Corder R, Mullen W, Khan NQ, Marks SC, Wood EG, Carrier MJ, Crozier A; Mullen; Khan; Marks; Wood; Carrier; Crozier (November 2006). "Oenology: red wine procyanidins and vascular health". Nature 444 (7119): 566. Bibcode:2006Natur.444..566C. PMID 17136085. doi:10.1038/444566a. 
  32. Alcaín FJ, Villalba JM; Villalba (April 2009). "Sirtuin activators". Expert Opin Ther Pat 19 (4): 403–14. PMID 19441923. doi:10.1517/13543770902762893. 
  33. Lagouge M, Argmann C, Gerhart-Hines Z, Meziane H, Lerin C, Daussin F, Messadeq N, Milne J, Lambert P, Elliott P, Geny B, Laakso M, Puigserver P, Auwerx J; Argmann; Gerhart-Hines; Meziane; Lerin; Daussin; Messadeq; Milne; Lambert; Elliott; Geny; Laakso; Puigserver; Auwerx (December 2006). "Resveratrol improves mitochondrial function and protects against metabolic disease by activating SIRT1 and PGC-1alpha". Cell 127 (6): 1109–22. PMID 17112576. doi:10.1016/j.cell.2006.11.013. 
  34. Kaeberlein M, McDonagh T, Heltweg B, Hixon J, Westman EA, Caldwell SD, Napper A, Curtis R, DiStefano PS, Fields S, Bedalov A, Kennedy BK; McDonagh; Heltweg; Hixon; Westman; Caldwell; Napper; Curtis; Distefano; Fields; Bedalov; Kennedy (April 2005). "Substrate-specific activation of sirtuins by resveratrol". J. Biol. Chem. 280 (17): 17038–45. PMID 15684413. doi:10.1074/jbc.M500655200. 
  35. Beher D, Wu J, Cumine S, Kim KW, Lu SC, Atangan L, Wang M; Wu; Cumine; Kim; Lu; Atangan; Wang (December 2009). "Resveratrol is not a direct activator of SIRT1 enzyme activity". Chem Biol Drug Des 74 (6): 619–24. PMID 19843076. doi:10.1111/j.1747-0285.2009.00901.x. 
  36. Pacholec M, Bleasdale JE, Chrunyk B, Cunningham D, Flynn D, Garofalo RS, Griffith D, Griffor M, Loulakis P, Pabst B, Qiu X, Stockman B, Thanabal V, Varghese A, Ward J, Withka J, Ahn K; Bleasdale; Chrunyk; Cunningham; Flynn; Garofalo; Griffith; Griffor; Loulakis; Pabst; Qiu; Stockman; Thanabal; Varghese; Ward; Withka; Ahn (March 2010). "SRT1720, SRT2183, SRT1460, and resveratrol are not direct activators of SIRT1". J. Biol. Chem. 285 (11): 8340–51. PMC 2832984. PMID 20061378. doi:10.1074/jbc.M109.088682. 
  37. "Fortifying the Link between SIRT1, Resveratrol, and Mitochondrial Function". Cell Metabolism 15: 566–567. doi:10.1016/j.cmet.2012.04.016. 
  38. Sajish, Mathew; Schimmel, Paul (2015-03). "A human tRNA synthetase is a potent PARP1-activating effector target for resveratrol". Nature (en inglés) 519 (7543): 370–373. ISSN 1476-4687. PMC 4368482. PMID 25533949. doi:10.1038/nature14028. 
  39. Robb EL, Page MM, Wiens BE, Stuart JA; Page; Wiens; Stuart (March 2008). "Molecular mechanisms of oxidative stress resistance induced by resveratrol: Specific and progressive induction of MnSOD". Biochem. Biophys. Res. Commun. 367 (2): 406–12. PMID 18167310. doi:10.1016/j.bbrc.2007.12.138. 
  40. Radák, Zsolt (2000). Free radicals in exercise and aging. Champaign, IL: Human Kinetics. p. 39. ISBN 978-0-88011-881-1. 
  41. Cullen JJ, Weydert C, Hinkhouse MM, Ritchie J, Domann FE, Spitz D, Oberley LW; Weydert; Hinkhouse; Ritchie; Domann; Spitz; Oberley (March 2003). "The role of manganese superoxide dismutase in the growth of pancreatic adenocarcinoma". Cancer Res. 63 (6): 1297–303. PMID 12649190. 
  42. "Mounting evidence shows red wine antioxidant kills cancer" (Nota de prensa). University of Rochester Medical Center. 26 de marzo de 2008. Consultado o 10 de agosto de 2010. 
  43. Sun J, Folk D, Bradley TJ, Tower J; Folk; Bradley; Tower (June 2002). "Induced overexpression of mitochondrial Mn-superoxide dismutase extends the life span of adult Drosophila melanogaster". Genetics 161 (2): 661–72. PMC 1462135. PMID 12072463. 
  44. Hu D, Cao P, Thiels E, Chu CT, Wu GY, Oury TD, Klann E; Cao; Thiels; Chu; Wu; Oury; Klann (March 2007). "Hippocampal long-term potentiation, memory, and longevity in mice that overexpress mitochondrial superoxide dismutase". Neurobiol Learn Mem 87 (3): 372–84. PMC 1847321. PMID 17129739. doi:10.1016/j.nlm.2006.10.003. 
  45. Wong GH (May 1995). "Protective roles of cytokines against radiation: induction of mitochondrial MnSOD". Biochim. Biophys. Acta 1271 (1): 205–9. PMID 7599209. doi:10.1016/0925-4439(95)00029-4. 
  46. Khan MA, Chen HC, Wan XX, Tania M, Xu AH, Chen FZ, Zhang DZ; Chen; Wan; Tania; Xu; Chen; Zhang (March 2013). "Regulatory effects of resveratrol on antioxidant enzymes: a mechanism of growth inhibition and apoptosis induction in cancer cells". Mol Cells 35 (3): 219–25. PMC 3887918. PMID 23456297. doi:10.1007/s10059-013-2259-z. 
  47. Leiro J, Arranz JA, Fraiz N, Sanmartín ML, Quezada E, Orallo F; Arranz; Fraiz; Sanmartín; Quezada; Orallo (February 2005). "Effect of cis-resveratrol on genes involved in nuclear factor kappa B signaling". Int. Immunopharmacol. 5 (2): 393–406. PMID 15652768. doi:10.1016/j.intimp.2004.10.006. 
  48. Chun YJ, Kim MY, Guengerich FP; Kim; Guengerich (August 1999). "Resveratrol is a selective human cytochrome P450 1A1 inhibitor". Biochem. Biophys. Res. Commun. 262 (1): 20–4. PMID 10448061. doi:10.1006/bbrc.1999.1152. 
  49. Schwarz D, Roots I; Roots (April 2003). "In vitro assessment of inhibition by natural polyphenols of metabolic activation of procarcinogens by human CYP1A1". Biochem. Biophys. Res. Commun. 303 (3): 902–7. PMID 12670496. doi:10.1016/S0006-291X(03)00435-2. 
  50. 50,0 50,1 Benitez DA, Pozo-Guisado E, Alvarez-Barrientos A, Fernandez-Salguero PM, Castellón EA; Pozo-Guisado; Alvarez-Barrientos; Fernandez-Salguero; Castellón (2007). "Mechanisms involved in resveratrol-induced apoptosis and cell cycle arrest in prostate cancer-derived cell lines". J. Androl. 28 (2): 282–93. PMID 17050787. doi:10.2164/jandrol.106.000968. 
  51. Faber AC, Chiles TC; Chiles (December 2006). "Resveratrol induces apoptosis in transformed follicular lymphoma OCI-LY8 cells: evidence for a novel mechanism involving inhibition of BCL6 signaling". Int. J. Oncol. 29 (6): 1561–6. PMID 17088997. doi:10.3892/ijo.29.6.1561. 
  52. Riles WL, Erickson J, Nayyar S, Atten MJ, Attar BM, Holian O; Erickson; Nayyar; Atten; Attar; Holian (September 2006). "Resveratrol engages selective apoptotic signals in gastric adenocarcinoma cells". World J. Gastroenterol. 12 (35): 5628–34. PMC 4088162. PMID 17007014. 
  53. Sareen D, van Ginkel PR, Takach JC, Mohiuddin A, Darjatmoko SR, Albert DM, Polans AS; Van Ginkel; Takach; Mohiuddin; Darjatmoko; Albert; Polans (September 2006). "Mitochondria as the primary target of resveratrol-induced apoptosis in human retinoblastoma cells". Invest. Ophthalmol. Vis. Sci. 47 (9): 3708–16. PMID 16936077. doi:10.1167/iovs.06-0119. 
  54. Tang HY, Shih A, Cao HJ, Davis FB, Davis PJ, Lin HY; Shih; Cao; Davis; Davis; Lin (August 2006). "Resveratrol-induced cyclooxygenase-2 facilitates p53-dependent apoptosis in human breast cancer cells". Mol. Cancer Ther. 5 (8): 2034–42. PMID 16928824. doi:10.1158/1535-7163.MCT-06-0216. 
  55. Aziz MH, Nihal M, Fu VX, Jarrard DF, Ahmad N; Nihal; Fu; Jarrard; Ahmad (May 2006). "Resveratrol-caused apoptosis of human prostate carcinoma LNCaP cells is mediated via modulation of phosphatidylinositol 3'-kinase/Akt pathway and Bcl-2 family proteins". Mol. Cancer Ther. 5 (5): 1335–41. PMID 16731767. doi:10.1158/1535-7163.MCT-05-0526. 
  56. Cao Y, Fu ZD, Wang F, Liu HY, Han R; Fu; Wang; Liu; Han (June 2005). "Anti-angiogenic activity of resveratrol, a natural compound from medicinal plants". J Asian Nat Prod Res 7 (3): 205–13. PMID 15621628. doi:10.1080/10286020410001690190. 
  57. Hung LM, Chen JK, Huang SS, Lee RS, Su MJ; Chen; Huang; Lee; Su (August 2000). "Cardioprotective effect of resveratrol, a natural antioxidant derived from grapes". Cardiovasc. Res. 47 (3): 549–55. PMID 10963727. doi:10.1016/S0008-6363(00)00102-4. 
  58. Marambaud P, Zhao H, Davies P; Zhao; Davies (November 2005). "Resveratrol promotes clearance of Alzheimer's disease amyloid-beta peptides". J. Biol. Chem. 280 (45): 37377–82. PMID 16162502. doi:10.1074/jbc.M508246200. 
  59. Parker JA, Arango M, Abderrahmane S, Lambert E, Tourette C, Catoire H, Néri C; Arango; Abderrahmane; Lambert; Tourette; Catoire; Néri (April 2005). "Resveratrol rescues mutant polyglutamine cytotoxicity in nematode and mammalian neurons". Nat. Genet. 37 (4): 349–50. PMID 15793589. doi:10.1038/ng1534. 
  60. Olson ER, Naugle JE, Zhang X, Bomser JA, Meszaros JG; Naugle; Zhang; Bomser; Meszaros (March 2005). "Inhibition of cardiac fibroblast proliferation and myofibroblast differentiation by resveratrol". Am. J. Physiol. Heart Circ. Physiol. 288 (3): H1131–8. PMID 15498824. doi:10.1152/ajpheart.00763.2004. 
  61. Bhat KP, Lantvit D, Christov K, Mehta RG, Moon RC, Pezzuto JM; Lantvit; Christov; Mehta; Moon; Pezzuto (October 2001). "Estrogenic and antiestrogenic properties of resveratrol in mammary tumor models". Cancer Res. 61 (20): 7456–63. PMID 11606380. 
  62. Prossnitz, Eric R.; Barton, Matthias (2014). "Estrogen biology: New insights into GPER function and clinical opportunities". Molecular and Cellular Endocrinology 389 (1-2): 71–83. ISSN 0303-7207. doi:10.1016/j.mce.2014.02.002. 
  63. Kode A, Rajendrasozhan S, Caito S, Yang SR, Megson IL, Rahman I; Rajendrasozhan; Caito; Yang; Megson; Rahman (March 2008). "Resveratrol induces glutathione synthesis by activation of Nrf2 and protects against cigarette smoke-mediated oxidative stress in human lung epithelial cells". Am. J. Physiol. Lung Cell Mol. Physiol. 294 (3): L478–88. PMID 18162601. doi:10.1152/ajplung.00361.2007. 
  64. Ghosh HS, McBurney M, Robbins PD; McBurney; Robbins (2010). "SIRT1 negatively regulates the mammalian target of rapamycin". PLoS ONE 5 (2): e9199. Bibcode:2010PLoSO...5.9199G. PMC 2821410. PMID 20169165. doi:10.1371/journal.pone.0009199. 
  65. Morselli E, Galluzzi L, Kepp O, Criollo A, Maiuri MC, Tavernarakis N, Madeo F, Kroemer G; Galluzzi; Kepp; Criollo; Maiuri; Tavernarakis; Madeo; Kroemer (December 2009). "Autophagy mediates pharmacological lifespan extension by spermidine and resveratrol". Aging (Albany NY) 1 (12): 961–70. PMC 2815753. PMID 20157579. 
  66. Tennen RI, Michishita-Kioi E, Chua KF; Michishita-Kioi; Chua (February 2012). "Finding a target for resveratrol". Cell 148 (3): 387–9. PMID 22304906. doi:10.1016/j.cell.2012.01.032. 
  67. Park SJ, Ahmad F, Philp A, Baar K, Williams T, Luo H, Ke H, Rehmann H, Taussig R, Brown AL, Kim MK, Beaven MA, Burgin AB, Manganiello V, Chung JH; Ahmad; Philp; Baar; Williams; Luo; Ke; Rehmann; Taussig; Brown; Kim; Beaven; Burgin; Manganiello; Chung (February 2012). "Resveratrol ameliorates aging-related metabolic phenotypes by inhibiting cAMP phosphodiesterases". Cell 148 (3): 421–33. PMC 3431801. PMID 22304913. doi:10.1016/j.cell.2012.01.017. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]