Planetesimal
Un planetesimal ou disco planetesimal é un obxecto sólido que se estima que existe nos discos protoplanetarios. Nesa primitiva nebulosa de gases e po en forma de disco, as partículas sólidas máis masivas actuarían como núcleo de condensación das máis pequenas, dando lugar a obxectos sólidos cada vez máis grandes que, no curso de millóns de anos, acabarían creando os planetas.
Formación e evolución dos planetesimáis[editar | editar a fonte]
Na teoría comunmente aceptada sobre a formación dos planetas, a denominada hipótese nebular, sostén que os planetas se forman pola agregación de gas e po que condensan e vanse unindo para formar corpos cada vez máis grandes, denominados planetesimáis. Cando estes alcanzan unha medida central aproximada dun quilómetro, poderían atraerse uns a outros debido á súa propia gravidade, axudando a un crecemento maior ata a creación de protoplanetas cun centro sólido do tamaño aproximado entre Ceres e a Lúa. Os corpos máis pequenos que os planetesimáis non exercen unha atracción gravitaria suficiente sobre as partículas veciñas como para agregalas, pero aínda así prodúcense colisións debido ao movemento browniano das partículas ou a turbulencias no gas. Alternativamente, algúns planetesimáis tamén poderían haberse formado dentro dunha espesa capa de grans de area situada no plano medio dun disco protoplanetario, e que experimentase unha inestabilidade gravitacional colectiva. Moitos dos planetesimáis destruiríanse debido a colisións violentas, pero algúns dos máis grandes poderían sobrevivir a eses encontros e continuar crecendo ata converterse, primeiro en protoplanetas e posteriormente en planetas.
Está xeralmente aceptado que fai aproximadamente 3800 millóns de anos, tras un período coñecido como o Bombardeo intenso tardío (Late heavy bombardment), moitos dos planetesimáis dentro do Sistema Solar foran ou ben expulsados do mesmo, a distantes órbitas excéntricas tales como a Nube de Oort, ou ben chocaran con obxectos máis grandes debido á atracción dos grandes planetas gaseosos (particularmente Xúpiter e Neptuno). Uns poucos planetesimáis puideron ser capturados como lúas, tales como Fobos, Deimos (as lúas de Marte), ou moitas das lúas pequenas e de grande inclinación dos planetas xigantes gasosos, en especial Febe, a pequena lúa de Saturno. Na actualidade están a observarse diversas zonas que, segundo os indicios recolleitos, estarían en plena formación de planetesimáis.
Os planetesimáis que sobreviviron ata os nosos días son moi valiosos para a ciencia, xa que conteñen información acerca do nacemento do noso Sistema Solar. Aínda que o seu exterior estivera suxeito a unha intensa radiación solar (o que alteraría a súa composición), o seu interior contén un material prístino, esencialmente idéntico desde a propia formación do planetesimal. Isto converte a cada planetesimal nunha "cápsula do tempo", e a súa composición podería contarnos moito acerca das condicións da Nebulosa protosolar desde a que o noso sistema planetario se formou.
Definición de planetesimal[editar | editar a fonte]
A palabra planetesimal vén do concepto matemático infinitesimal, e literalmente significa "planeta infinitamente pequeno"
Aínda que o nome se aplica sempre a pequenos corpos durante o "proceso" de formación dos planetas, algúns científicos usan a palabra tamén como termo xeral para se referir a moitos corpos menores do Sistema Solar (tales como asteroides e cometas) que sobreviviron ao proceso de formación. Un grupo de expertos en formación de planetas propuxo nunha conferencia en 2006 a seguinte definición de planetesimal:
.jpg)
Un planetesimal é un obxecto sólido que xorde durante o proceso de acumulación de planetas, cuxa forza interna está dominada pola súa propia gravidade, e cuxa dinámica orbital non é afectada significativamente polo arrastre do gas. Isto corresponde a obxectos que teñen un diámetro maior a aproximadamente 1 km na nebulosa solar.
No actual Sistema Solar, estes corpos pequenos clasifícanse habitualmente pola súa dinámica e a súa composición, e poderían haber subsecuentemente evolucionado ata converterse en cometas, obxectos do cinto de Kuiper ou asteroides troianos, por exemplo.[1][2] Noutras palabras eses obxectos que agora coñecemos por outros nomes non son máis que planetesimáis que sobreviviron ao proceso de formación planetaria; así, é posible referirse a eles por un ou outro nome.
En todo caso, hase de facer notar que a definición citada non está aprobada pola Unión Astronómica Internacional, e outros grupos de traballo poderían adoptar a mesma ou outras definicións.
