Miwok

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Refuxio Miwok

Os Miwok (tamén escritos Miwuk, Mi-Wuk ou Me-Wuk) son membros de catro pobos indíxenas do norte de California, lingüísticamente relacionados, que tradicionalmente falaban unha das linguas miwok da familia Utian. A palabra Miwok significa persoas nas linguas Miwok.

Casa redonda Miwok no Yosemite National Park.

Subgrupos[editar | editar a fonte]

Os antropólogos adoitan dividir aos Miwok en catro subgrupos étnicos xeográfica e culturalmente diversos. Estas distincións non foron usadas entre os Miwok antes do contacto europeo.[1]

  • Plains & Sierra Miwok: desde a ladeira occidental de Serra Nevada, o val de Sacramento, o val de San Joaquín e o delta de Sacramento-San Joaquín.
  • Coast Miwok: desde a localización actual do condado de Marin e do sur do condado de Sonoma (inclúe o Bodega Bay Miwok e Marin Miwok)
  • Lake Miwok: da conca de do lago Clear (Clear Lake) do condado de Lake
  • Bay Miwok: da localización actual do condado de Contra Costa

Tribos recoñecidas a nivel federal[editar | editar a fonte]

A Oficina de Asuntos Indios dos Estados Unidos recoñece oficialmente once tribos de orixe miwok en California. Son as seguintes:

  • Buena Vista Rancheria of Me-Wuk Indians [2]
  • Tribo Miwok de California Valley, antes coñecida como Sheep Ranch Rancheria dos indios Me-Wuk [3]
  • Chicken Ranch Rancheria dos indios Me-Wuk
  • Indios federados de Graton Rancheria, antes coñecidos como Federated Coast Miwok [4]
  • Ione Band of Miwok Indians, de Ione, California [5]
  • Jackson Rancheria of Me-Wuk Indians[6]
  • Middletown Rancheria (os membros desta tribo son de orixe Pomo, Lake Miwok e Wintun)
  • Shingle Springs Band of Miwok Indians, Shingle Springs Rancheria (Verona Tract)[7]
  • Tuolumne Band of Me-Wuk Indians of the Tuolumne Rancheria
  • Comunidade India Unida de Auburn Rancheria[8]
  • Tribo india Wilton Rancheria[9]

Tribos non recoñecidas federalmente[editar | editar a fonte]

  • Tribo Miwok da Ranchería El Dorado
  • Tribo Miwok de Nashville-Eldorado
  • Colfax-Todds Valley Consolidated Tribe of the Colfax Rancheria
  • Nación Southern Sierra Miwuk
  • Banda de Calaveras de indios Mi-Wuk
  • Miwok de Buena Vista Rancheria [10]
  • Indios Miwok de River Valley, coñecidos formalmente como Familias Históricas de Wilton Rancheria

Historia[editar | editar a fonte]

Pintura de Sierra Miwok no campamento indio de Mariposa, val de Yosemite por Albert Bierstadt

A teoría predominante sobre o asentamento das Américas data das migracións orixinais de Asia hai uns 20.000 anos a través da ponte terrestre do estreito de Bering, pero o antropólogo Otto von Sadovszky afirma que os miwok e algunhas outras tribos do norte de California descenden dos siberianos que chegaron a California por mar hai uns 3.000 anos.[11]

Cultura[editar | editar a fonte]

Fotografía de 1872 do consello de Southern Miwok no val de Yosemite
Miwok sweat Lodge no val de Yosemite

Os Miwok vivían en pequenas bandas sen autoridade política centralizada antes do contacto cos europeos americanos en 1769. Eles tiñan cans domesticados e cultivaban tabaco, pero por outra banda eran cazadores-recolectores.

Cociña[editar | editar a fonte]

O Sierra Miwok colleitaba landras do carballo negro de California. De feito, a extensión actual dos bosques de carballo negro de California nalgunhas áreas do Parque Nacional de Yosemite débese en parte ao cultivo das tribos Miwok. Queimaron a vexetación do sotobosque para reducir a fracción do piñeiro ponderosa. Case todos os outros tipos de materia vexetal comestible utilizáronse como fonte de alimento, incluíndo bulbos, sementes e fungos. Os animais eran cazados con frechas, porras ou trampas, segundo a especie e a situación. Os saltóns eran unha fonte de alimento moi apreciada, ao igual que os mexillóns para aqueles grupos adxacentes ao río Estanislao. Sábese que os miwoks costeiros dependían principalmente da comida recollida do lado interior da península de Marín (a moderna baía de San Pablo, lagos e alimentos terrestres), pero tamén se dedicaban ao mergullo para buscar abalón no océano Pacífico.

Os miwok comían as comidas segundo o apetito e non a horas regulares. Almacenaban alimentos para o seu posterior consumo, principalmente en cestas de fondo plano.

Relixión[editar | editar a fonte]

A historia e as narracións da creación Miwok adoitan ser similares ás doutros nativos do norte de California. Os miwok tiñan animais tótems, identificados cunha das dúas liñaxes ou moieities, que á súa vez estaban asociadas á terra e á auga respectivamente. Estes animais totémicos non eran considerados como antepasados literais dos humanos, senón como predecesores.[12]

Linguas[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Lingua Miwok.

Deportes[editar | editar a fonte]

Os Miwok xogaban a xogos de xénero mixto nun terreo de xogo de 110 yardas (100m) chamado poscoi a we'a. Facíase un xogo único con mozos e mozas. Do mesmo xeito que no fútbol, o obxectivo era meter unha pelota, de pel de alce,entre os postes. As nenas podían facer calquera cousa, mesmo patear a bola e collela e correr con ela. Aos nenos só se lles permitía usar os pés, pero se unha nena o suxeitaba podía collela e levala cara á súa meta.[13]

Poboación[editar | editar a fonte]

Benjamin Barry (Miwok), veterán da Segunda guerra mundial e xefe de bombeiros vestido co uniforme de desfile.[14]

En 1770, calcúlase que había uns 500 Lake Miwok, 1.500 Coast Miwok e 9.000 Plains e Sierra Miwok, que suman uns 11.000 habitantes, segundo o historiador Alfred L. Kroeber, aínda que isto pode ser un subreconto; por exemplo, non identificou aos Bay Miwok.[12] O censo de 1910 só reportou 671 Miwok en total, e o censo de 1930, 491. Consúltese o historial de cada grupo Miwok para obter máis información.[15] Hoxe hai uns 3.500 Miwok en total.[16]

Influencias na cultura popular[editar | editar a fonte]

As películas de Star Wars presentan unha especie ficticia de criaturas que habitan nos bosques coñecidas como Ewoks, que reciben o nome a partir dos Miwok.[17]

O pobo Miwok atópase no libro de Kim Stanley Robinson, The Years of Rice and Salt. Nun escenario alternativo de historia representado no libro, son o primeiro grupo de nativos americanos que atoparon os primeiros chineses en descubrir o continente.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Miwok means 'People'. 1973. p. 4. ISBN 0-913548-13-8. 
  2. "Buenavista tribe". buenavistatribe.com. 
  3. "California Valley Miwok". californiavalleymiwok.us. Arquivado dende o orixinal o 25 de febreiro de 2016. Consultado o 12 de marzo de 2023. 
  4. "Graton rancheria". gratonrancheria.com. 
  5. "ione miwok". www.ionemiwok.org. Arquivado dende o orixinal o 12 de xaneiro de 2013. Consultado o 12 de marzo de 2023. 
  6. "Documents 020700" (PDF). bia.gov. 
  7. Véxase a nova do 11 de agosto de 2009 do Departamento de Estado dos EUA, do Interior's Bureau of Indian Affairs Agency titulado"Indian Entities Recognized and Eligible To Receive Services From the United States Bureau of Indian Affairs (Federal Register Vol. 74, No. 153). The "Shingle Springs Band of Miwok Indians, Shingle Springs Rancheria (Verona Tract)" é unha tribo recoñecida federalmente.
  8. "Auburn Rancheria". www.auburnrancheria.com. 
  9. "Press_releases; California". www.bizjournals.com. Consultado o 2023-03-12. 
  10. "Miwok of Buenavista Rancheria". Miwokofbuenavistarancheria.webs.com. Arquivado dende o orixinal o 14 de febreiro de 2015. Consultado o 12 de marzo de 2023. 
  11. "Tribes". Los Angeles Times (en inglés). 
  12. 12,0 12,1 Kroeber, 1925
  13. "The Rock and The People". CA State Parks (en inglés). Consultado o 2023-03-12. 
  14. "Benjamin Barry." The Union. 15Set 2010. Consultado o 10 de xaneiro de 2012.
  15. Cook, 1976, pages 236-245.
  16. "Miwok" Archived 2009-03-11 en Wayback Machine, California Indians and Reservations, San Diego State University, Library, Consultado o 30 de xuño de 2010.
  17. Nash, Eric P. (1997-01-26). "The Names Came From Earth". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2023-03-12. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]