Saltar ao contido

Laurentino Cortizo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaLaurentino Cortizo

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(es) Laurentino Cortizo Cohen Editar o valor en Wikidata
30 de xaneiro de 1953 Editar o valor en Wikidata (72 anos)
Cidade de Panamá Editar o valor en Wikidata
33º Presidente de Panamá
1 de xullo de 2019 –
← Juan Carlos Varela
Speaker of the National Assembly of Panama (en) Traducir
1 de setembro de 2000 – 31 de agosto de 2001 Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
EducaciónUniversidade de Texas en Austin
St. Edward's University (en) Traducir
Norwich University (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Actividade
OcupaciónPolítico, administrador de empresas, ganadero.
Partido políticoPartido Revolucionario Democrático (2004–)
Solidarity Party (en) Traducir (1993–2004) Editar o valor en Wikidata
Carreira militar
Rama militarForças Públicas do Panamá (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Rango militarComandante en xefe Editar o valor en Wikidata
Participou en
20 de xaneiro de 2020Encontro Anual do Foro Económico Mundial de 2020 Editar o valor en Wikidata
Familia
CónxuxeYazmín Colón de Cortizo Editar o valor en Wikidata
Sitio webnitocortizo.com Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm15459474 Twitter: NitoCortizo WikiTree: Cortizo_Cohen-1 Editar o valor en Wikidata

Laurentino «Nito» Cortizo Cohen, nado na Cidade de Panamá o 30 de xaneiro de 1953, é un político e empresario panameño, presidente de Panamá dende o 1 de xullo de 2019.

Membro do Partido Revolucionario Democrático (PRD), foi deputado da Asemblea Lexislativa entre 1994 e 2004 (sendo presidente do órgano entre 2000 e 2001)[1]

En 2004, durante a presidencia de Martín Torrijos, foi ministro do Desenvolvemento Agropecuario, pero renunciou ao cargo o 6 de xaneiro de 2006 por estar en desacordo con certas cláusulas do Tratado de Libre Comercio entre Estados Unidos e Panamá, en especial de que Panamá flexibilizase as súas medidas fitosanitarias e zoosanitarias ante Estados Unidos.[2]

Dende o 1 de xullo de 2019 é presidente de Panamá tras vencer nas eleccións xerais de 2019, obtendo o 33,18% do total de votos en primeira volta.[3]

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Naceu na Cidade de Panamá, sendo os seus pais o galego Laurentino Cortizo Cortizo, natural da aldea de Ricovanca, en Beariz, e Esther Cohen de Cortizo, de orixe grega.[4][5] Cursou estudos primarios no Colexio Javier e secundarios no Colexio de La Salle en Nicaragua.[5] Realizou estudos na Academia Militar de Valley Forge.[5] Obtivo o título de licenciado en Administración de Empresas na Universidade de Norwich, Estados Unidos.[5] Realizou unha mestría en Administración de Empresas e estudos de doutoramento en Comercio Internacional e Mercadotecnia na Universidade de Texas, en Austin.[5]

Vida profesional

[editar | editar a fonte]

Despois de graduarse, viaxou a Washington en 1981 para traballar como asesor técnico do secretario xeral da Organización de Estados Americanos (OEA).[5]

En novembro de 1986, foi nomeado embaixador representante alterno de Panamá ante a OEA, sendo membro da Comisión de Orzamento e do Grupo de Traballo sobre o Sector Privado. Presidiu o Grupo de Traballo sobre os Problemas de Desenvolvemento dos Estados do Istmo Centroamericano. Nese período, presidiu a Comisión Executiva Permanente do Consello Económico e Social.

Dende 1986, exerceu a súa profesión no sector privado nas empresas do Grupo Cortizo, Panablock (empresa de materiais de construción) e Hacienda Hermacor (gandaría de alta xenética).[6]

Carreira política

[editar | editar a fonte]

Como lexislador

[editar | editar a fonte]

En 1994 foi electo baixo a Partido Solidaridad como lexislador polo circuíto 3-2, pertencente á provincia de Colón. En 1998 foi escollido primeiro vicepresidente da Asemblea Lexislativa de Panamá.[7]

En 1999, foi nomeado nas eleccións xerais como candidato á segunda vicepresidencia da República, sendo compañeiro de fórmula do candidato Martín Torrijos, do Partido Revolucionario Democrático (PRD) e de Raúl "Beby" Arango, do Partido Liberal Nacional. A pesar de que a fórmula presidencial foi derrotada, Cortizo puido ser reelixido como lexislador e en 2000 foi electo presidente da Asemblea Lexislativa.[7]

Aínda que, en 1999 Cortizo mantivo un apoio condicionado ao goberno da presidenta Mireya Moscoso, a través do Pacto de La Pintada, a súa elección como presidente do órgano lexislativo ao ano seguinte foi feita contraria á liña de Solidaridad, que terminara co PRD e adheriuse ao Partido Arnulfista logo das eleccións xerais.[8][9][10] Cortizo adheriuse ao Pacto para o Melloramento e Transformación da Asemblea (META) e mantivo un apoio político co PRD, dando motivos para a súa posible expulsión de Solidaridad, aínda que non se concretou.[10][11][12] Mantivo a súa liña disidente até o final do seu período lexislativo e expresou o seu apoio a Martín Torrijos do PRD como candidato presidencial con miras ás eleccións xerais de 2004.[13]

Ministro

[editar | editar a fonte]

En 2004 inscribiuse formalmente no PRD [7] e tras a vitoria electoral de Torrijos como presidente da República, Cortizo foi nomeado Ministro de Desenvolvemento Agropecuario.[14]

Cortizo asumiu o cargo no medio das negociacións do sector agrícola para o establecemento dun tratado de libre comercio entre Panamá e os Estados Unidos, onde os produtores sentían escepticismo polos acordos que os negociadores panameños aceptaron ante os Estados Unidos.[5] Con todo, o 22 de setembro de 2005, Cortizo recibiu un documento da oficina do representante de Comercio dos Estados Unidos, onde tivo que selar a súa sinatura xunto coa dos ministros de Comercio e Industria, Alejandro Ferrer e Saúde, Camilo Alleyne.[2][15] Nese documento, os Estados Unidos trataban que Panamá ofrecese un tratamento especial ás súas importacións de bovinos e aves, ignorando os controis sanitarios nacionais e ofrecendo como única garantía as certificacións sanitarias emitidas polas súas entidades de inspección nos Estados Unidos,[15] modificando os acordos alcanzados anteriormente onde os dous países adoptarían as normas fitosanitarias e zoosanitarias segundo a Organización Mundial do Comercio.[16][17] O documento en cuestión tratouse con certa confidencialidade, pero Cortizo consultou a funcionarios de confianza que acordaron que esta modificación prexudicaría o sector, polo que non puxo a súa sinatura.[15]

O 6 de xaneiro de 2006, Cortizo non viaxou a Washington, onde se celebraría a novena rolda de negociacións e foi á residencia do presidente Torrijos para presentar persoalmente a súa dimisión e expoñer a súa oposición ás negociacións.[17] O 10 de xaneiro de 2006, pouco antes de iniciar a primeira fase da rolda, Cortizo convocou unha conferencia de prensa onde anunciou publicamente a súa dimisión e denunciou a existencia do documento.[16] Trala dimisión, o goberno nomeou a Guillermo Salazar, que estaba a cargo das negociacións agrícolas, como novo ministro e intentou minimizar o efecto que deixou Cortizo, aclarando que o documento nunca foi avalado.[15][17] As presións do sector agrícola despois do escándalo forzaron as negociacións do tratado a unha décima rolda.[2][15]

Primeiras aspiracións presidenciais

[editar | editar a fonte]

Logo da súa renuncia como ministro, mantivo un baixo perfil político, pero o 7 de maio de 2008 anunciou a súa candidatura como candidato á presidencia de Panamá nas eleccións primarias do PRD.[18] O seu plan de goberno estaba baseado en seis eixes: loita contra a pobreza e a marxinación, estado de dereito, educación para a vida e o traballo, economía competitiva para xerar emprego, institucións independentes, corrupción e transparencia e rendición de contas.[19] Despois das eleccións primarias do 7 de setembro de 2008, Cortizo foi derrotado por Balbina Herrera e obtivo o terceiro posto en preferencias, co 9% dos votos.[20] Uniuse ao equipo de campaña de Herrera para as eleccións xerais de 2009 e foi o coordinador do plan gobernamental da candidata.[21]

En novembro de 2012, Cortizo dixo que non participaría nas primarias presidenciais do 10 de marzo de 2013 e mostrou o seu apoio a Juan Carlos Navarro, integrando algúns dos seus puntos no plan do goberno de Navarro.[22] Despois das primarias, Navarro converteuse no candidato presidencial do partido nas eleccións xerais de 2014, e Cortizo foi nomeado por Navarro como xefe do gabinete social nunha eventual vitoria do PRD,[23] onde estaría a cargo do sector agrícola e da cesta básica [24]

Candidatura presidencial

[editar | editar a fonte]

Trala derrota do PRD nas eleccións de maio de 2014, o partido caeu nunha crise de liderado que deixou fisuras entre Navarro, que renunciou á secretaría xeral do partido, e Benicio Robinson, presidente do PRD, que preferiu non renunciar; Cortizo foi visto como unha das posibles figuras que poderían recompoñer o partido nese momento.[25] En 2015, Cortizo cuestionou a disputa interna [26] e volveu expresar o seu interese en ocupar a presidencia da República nas eleccións de 2019 .[27]

O 19 de abril de 2016, Cortizo anunciou formalmente a súa aspiración presidencial polo PRD, baixo o lema "Unindo forzas", consistente nunha serie de xiras políticas e reunións con bases do partido en todo o país,[28][28][29][29][30], aínda que foi inicialmente cuestionado pola présa da súa decisión ao facerse uns dous anos antes das primarias presidenciais, e que a súa decisión non tivo o apoio do comité executivo nacional do partido.[31] En 2017, a aspiración de Cortizo foi apoiada polo presidente do PRD, Benicio Robinson, e por outras faccións importantes do partido.[32]

Unha vez que se anunciaron as primarias presidenciais do PRD en 2018, Cortizo postulouse como pre-candidato o 16 de xullo.[33][33][34][35] Uns 17 pre-candidatos participaron nas eleccións primarias o 16 de setembro,[36] destacando a deputada Zulay Rodríguez e o expresidente Ernesto Pérez Balladares .[37] Cortizo obtivo o nomeamento como candidato presidencial do PRD, obtendo 215 628 votos (o 66% do total).[38][39]

Entre as propostas e ideas que Cortizo apoia, están a loita contra a pobreza, os problemas sociais e a corrupción, que el chamou a "sexta fronteira";[39] facendo eco da "quinta fronteira", mencionada por Omar Torrijos Herrera nos anos setenta, que facía referencia á fronteira da antiga Zona do Canal de Panamá que dividiu o país.[40] Tamén prometeu eliminar o control de prezos establecido polo goberno do presidente Juan Carlos Varela e establecer mercados comunitarios como un xeito de achegar aos produtores e consumidores.[41] Falou en contra do aborto e do matrimonio igualitario, mentres que apoia o uso do cánabo medicinal.[42] Do mesmo xeito, expresou a súa intención de reformar a Constitución.[43] Dende outubro de 2018, comezaron os traballos do seu plan gobernamental,[44] que foi presentado o 1 de abril de 2019.[45]

Nas eleccións celebradas o domingo 5 de maio, Cortizo foi o vencedor, con 633 143 votos (33,18%), seguido por un estreito marxe por Rómulo Roux, candidato de Cambio Democrático, que obtivo 592 311 votos, que representan o 31,04% do total, e o candidato independente, Ricardo Lombana, con 365 511 votos (19,15%).[46] O candidato do Partido Panameñista, José Isabel Blandón, logrou pouco máis do 10% dos votos.[47]

Presidencia (2019 - presente)

[editar | editar a fonte]

Tomou posesión do cargo de presidente de Panamá o 1 de xullo de 2019.

Vida persoal

[editar | editar a fonte]

Casou con Yazmín Colón de Cortizo e tivo dous fillos (Jorge Andrés e Carolina Esther) e dous netos.[6][7] Tivo unha educación política inspirada nos ensaios do xurista e político liberal colombiano Jorge Eliécer Gaitán, e un tío de Cortizo foi deputado pola provincia de Colón.[6] Tamén se declara un devoto lector da Biblia.[6]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Partidos políticos de América Latina. Centroamérica, México y República Dominicana. Universidade de Salamanca. ISBN 9788478008377. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Panamá América (11 de xaneiro de 2006). "La renuncia de Cortizo paraliza ronda del TLC". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  3. ↑ "Laurentino Cortizo es electo presidente de la República". Arquivado dende o orixinal o 10 de maio de 2019. Consultado o 10 de maio de 2019. 
  4. ↑ "O novo presidente electo de Panamá ten as súas raíces en Beariz". Consultado o 7 de maio de 2019. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 El Panamá América (5 de xullo de 2004). "Laurentino Cortizo Cohen devuelve la confianza al sector agropecuario". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Crítica Libre (1 de setembro de 2000). "Cortizo: sería irresponsable juzgar a la Presidenta Moscoso". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Eco TV (13 de setembro de 2018). "Laurentino Cortizo, 14 años militando en el PRD". Arquivado dende o orixinal o 01 de outubro de 2018. Consultado o 1 de outubro de 2018. 
  8. ↑ Crítica Libre (8 de setembro de 1999). "No soy el voto 37 de Mireya aclara Laurentino Cortizo". Consultado o 1 de outubro de 2018. 
  9. ↑ La Prensa (6 de xullo de 2015). "Política, pactos y traiciones". Arquivado dende o orixinal o 01 de outubro de 2018. Consultado o 1 de outubro de 2018. 
  10. ↑ 10,0 10,1 La Prensa (16 de maio de 2004). "El círculo de Martín". Arquivado dende o orixinal o 01 de outubro de 2018. Consultado o 1 de outubro de 2018. 
  11. ↑ El Panamá América (28 de agosto de 2000). "Expulsión de Cortizo dependerá del fiscal del Partido Solidaridad". Consultado o 1 de outubro de 2018. 
  12. ↑ El Panamá América (26 de agosto de 2000). "Rechazan expulsión de Cortizo de Solidaridad". Consultado o 1 de outubro de 2018. 
  13. ↑ El Panamá América (15 de abril de 2003). "Legislador de Solidaridad apoya candidatura de Martín". Consultado o 1 de outubro de 2018. 
  14. ↑ Ministerio de Desarrollo Agropecuario de Panamá. "Memoria 2004" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 16 de outubro de 2015. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 La Prensa (15 de xaneiro de 2006). "La historia detrás de una dimisión". Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. /
  16. ↑ 16,0 16,1 Radio Panamá (10 de xaneiro de 2006). "Laurentino Cortizo renuncia a su cargo de Ministro". Arquivado dende o orixinal o 21 de xullo de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 "Cortizo: Cambio y fuera". Crítica Libre. 11 de xaneiro de 2006. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  18. ↑ "Cortizo entra al ruedo, Herrera lo acompaña". La Prensa. 8 de maio de 2008. Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  19. ↑ "“Nito” Cortizo pide unidad y espera votos". La Estrella de Panamá. 6 de setembro de 2008. Arquivado dende o orixinal o 06 de xullo de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  20. ↑ "Ganó Balbina". Panamá. 8 de setembro de 2008. Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2008. 
  21. ↑ "Entrevista con ‘Nito’ Cortizo". La Estrella de Panamá. 15 de febreiro de 2009. Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  22. ↑ "Lewis y Cortizo declinan; Juan Carlos Navarro logra consolidación". La Prensa. 2 de outubro de 2018. Arquivado dende o orixinal o 06 de maio de 2019. Consultado o 02 de xullo de 2019. 
  23. ↑ "Cortizo sería jefe de gabinete social en gobierno del PRD". La Prensa. 20 de xaneiro de 2014. Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  24. ↑ Telemetro (19 de xaneiro de 2014). "Navarro anuncia a Nito Cortizo como jefe de Gabinete Social". Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  25. ↑ La Estrella de Panamá (5 de xullo de 2014). "El PRD, un gigante político sin rumbo ni liderazgo". Arquivado dende o orixinal o 06 de maio de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  26. ↑ Metro Libre (10 de maio de 2015). "“Nito” Cortizo le exige al PRD que se dejen de pelea". Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  27. ↑ TVN Panamá (22 de novembro de 2015). "Cortizo aspira ocupar la silla presidencial y llama a un "pacto de honor" en el PRD". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  28. ↑ 28,0 28,1 Telemetro (19 de abril de 2016). "Laurentino Cortizo confirma en Colón que participará en primarias presidenciales". Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  29. ↑ 29,0 29,1 La Prensa (12 de xuño de 2016). "Cortizo duda de efectividad de la justicia en caso Martinelli". Arquivado dende o orixinal o 29 de setembro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  30. ↑ La Estrella de Panamá (25 de xullo de 2016). "Cortizo insiste en su candidatura a la Presidencia". Arquivado dende o orixinal o 06 de xullo de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  31. ↑ La Estrella de Panamá (21 de abril de 2016). "El PRD, después de la candidatura de Cortizo". Arquivado dende o orixinal o 06 de xullo de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  32. ↑ La Prensa (25 de novembro de 2017). "Viejas y nuevas caras pulsean el PRD". Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  33. ↑ 33,0 33,1 Telemetro (16 de xullo de 2018). "Cortizo se postula oficialmente como precandidato a la Presidencia para primarias del PRD". Arquivado dende o orixinal o 29 de setembro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  34. ↑ Metro Libre (16 de xullo de 2018). "Laurentino Cortizo inicia su carrera a la Presidencia de la República". Arquivado dende o orixinal o 02 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  35. ↑ Radio Panamá (16 de xullo de 2018). "Cortizo se postula para primarias del PRD". Arquivado dende o orixinal o 06 de xullo de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  36. ↑ Telemetro (17 de xullo de 2018). "PRD registra 17 precandidatos presidenciales para las elecciones primarias". Arquivado dende o orixinal o 03 de outubro de 2018. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  37. ↑ La Prensa (16 de setembro de 2018). "Laurentino Cortizo gana las primarias presidenciales del PRD". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  38. ↑ La Prensa (20 de setembro de 2018). "Laurentino Cortizo es proclamado candidato presidencial del PRD". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  39. ↑ 39,0 39,1 TVN Panamá (16 de setembro de 2018). "Laurentino 'Nito' Cortizo gana la candidatura presidencial del PRD". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  40. ↑ La Estrella de Panamá (23 de xaneiro de 2017). "Cortizo inicia carrera por la candidatura". Arquivado dende o orixinal o 06 de maio de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  41. ↑ TVN Panamá (12 de setembro de 2018). "Cortizo apuesta a las bases del PRD para ganar las elecciones primarias". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  42. ↑ Radio Panamá (25 de xaneiro de 2018). "Matrimonio igualitario no; marihuana medicinal si; Laurentino Cortizo". Arquivado dende o orixinal o 06 de maio de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  43. ↑ TVN Panamá (2 de outubro de 2018). "Cortizo se compromete a reformar la Constitución de llegar al poder". Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  44. ↑ Telemetro (16 de setembro de 2018). "Laurentino Cortizo trabajará a partir del 1 de outubro en plan de gobierno". Arquivado dende o orixinal o 11 de setembro de 2019. Consultado o 2 de outubro de 2018. 
  45. ↑ La Estrella de Panamá (1 de abril de 2019). "Conozca el plan de Gobierno de Laurentino Cortizo". Arquivado dende o orixinal o 10 de maio de 2019. Consultado o 10 de maio de 2019. 
  46. ↑ "Nito Cortizo triunfa en las elecciones generales de Panamá". Consultado o 10 de maio de 2019. [Ligazón morta]
  47. ↑ "Voto castigo al Panameñismo obliga a su cúpula a una renovación". Arquivado dende o orixinal o 09 de xuño de 2020. Consultado o 10 de maio de 2019. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Laurentino_Cortizo&oldid=6889116»