Nogueira

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Nogueira (homónimos).

As nogueiras ou croucheiras (xénero Juglans) son plantas da familia Juglandaceae. Son árbores de folla caduca, de 10 a 40 metros de alto, con follas pinnadas.

As 21 especies do xénero espállanse polas zonas temperadas de Eurasia e, en América, dende o sueste do Canadá ata a Arxentina. O nome latino Juglans deriva de Jovis glans 'noces de Xúpiter'. As nogueiras son usadas como alimento polas larvas de varios lepidópteros e coleópteros.

A especie máis coñecida en Europa e a de máis importancia comercial é a nogueira común (Juglans regia). A nogueira negra (Juglans nigra) e común na súa área nativa do leste de Norteamérica e cultívase tamén noutras zonas do mundo. As noces son comestibles, pero máis pequenas que ás da Juglans regia e de casca moi dura. A nogueira xaponesa (Juglans atlantifolia) caracterízase polas súas noces redondas.

Cultivos e usos

As dúas especies de máis importancia comercial son Juglans regia ( a nogueira común), pola madeira e as noces, e Juglans nigra (a nogueira negral), pola madeira principalmente. As esixencias das dúas especies son semellantes e ámbalas dúas son de cultivo frecuente en areas de clima temperado.

As nogueiras precisan niveis de luz solar elevados e a produción mellora se están protexidas do vento. A utilización de plantas fixadoras do nitróxeno nos solos das plantacións de nogueira favorece o crecemento da árbore. Cando se cultivan para a produción de noces é preciso escoller plantas que sexan compatibles coa polinización, que adoitan ser máis produtivas que as “auto- fértiles”. Hai moitas variedades con diferentes pautas de crecemento, florecemento, sabor e groso de casca. En zonas setentrionais procúranse variedades que florezan máis tarde, para reducir as perdas causadas por xeadas en primavera.

As noces

Noces.

As noces de tódalas especies de nogueiras son comestibles, pero as que se aproveitan comercialmente son, en xeral, as da nogueira común, que son as de tamaño maior e de pel interior máis fina. As noces son ricas en aceite e pódense consumir crúas ou cociñadas. O aceite empregase a miúdo na pintura ó óleo. As noces son unha fonte de ácidos graxos omega-3 e demostráronse eficaces na redución do colesterol. Necesitan conservarse en fresco, xa que en condicións cálidas teñen tendencia a se pór rancias en poucas semanas.

Nalgúns países as noces verdes consérvanse en vinagre coa súa casca. A noz e a casca son usados tamén para producir substancias para tinxir.

Madeira

Follas e noces de nogueira xaponesa

A nogueira común, a nogueira negra e as outras especies semellantes son importantes pola súa madeira dura, densa e compacta e que se pode puír ata acadar un acabado moi suave e satinado. A cor da madeira vai do crema ó chocolate dependendo se proceda da cerna ou das partes máis externas. Secada ó forno tende a ser castaño mate, mentres que secada ó aire pode ter matices purpúreos. Pola cor, a dureza e o tipo de grao, a nogueira é moi valorada para fabricar mobles e para ser labrada. Foi usada durante séculos para facer culatas de armas de fogo e segue a usarse para armas de caza. A madeira da Juglans cinerea e outras especies asiáticas é de menos valor, máis branda, menos forte e pesada, mais salagre e de cor máis pálida.

Árbore ornamental

As nogueiras adoitan usarse coma árbore decorativa en parques e xardíns grandes. A nogueira xaponesa é a principal especie usada con este fin, polas súas follas enormes, que lle dan un aspecto tropical. Non son axeitadas para pequenos xardíns, xa que deixan caer moita folla, polas, ramallos e noces. As follas caídas e as raíces producen unha substancia que é tóxica para algunhas plantas coma o tomate, a maceira e o bidueiro. Esta substancia a xuglina parece ser un mecanismo de defensa da planta e pode persistir no solo anos despois de ser cortada a árbore, debido a descomposición das raíces. A área de máis afectación e que vai desde o tronco as puntas das polas máis exteriores.

Noces e saúde

Noz. Á dereita un dos dous cotiledóns que forman o froito.

Un estudo recente publicado na revista do Colexio americano de cardioloxía (American College of Cardiology) afirma que o consumo de noces despois dunha comida rica en graxas isaturadas pode reducir os danos destas graxas no aparato circulatorio. Investigadores do Hospital Clinic de Barcelona levaron a cabo un estudo en 24 persoas adultas que amosou a redución do risco de inflamación e oxidación das arterias en persoas que consumiron noces ou aceite de oliva despois de comidas ricas en graxas saturadas. A diferenza do aceite de oliva, as noces facilitaban que as arterias mantiveran a súa flexibilidade mesmo no caso de persoas con niveis de colesterol elevados. Os investigador Dr. Emilio Ros atribuíu os efectos protectores das noces ó seu alto contido en antioxidantes e ALA, un ácido graxo omega-3. As noces conteñen tamén arxinina, un aminoácido usado polo corpo para a produción de óxido nítrico, necesario para manter a elasticidade dos vasos sanguíneos. Fonte: Journal of the American College of Cardiology - 17, outubro de 2006

Sistemática

O xénero das nogueiras (Juglans) ten máis de 20 especies:

• Nogueira xaponesa ou de Siebold (J. ailantifolia Carr., Sin. J. sieboldiana) Hábitat: (Xapón, Honshū).
• J. australis (Sin.: J. brasiliensis)
• J. ×bisbyi = J. ailantifolia × J. cinerea
• Juglans boliviana (Syn: J. nigra var. boliviana DC., J. peruviana Dode)
• Nogueira de California (J. californica S.Watson, Sin.: J. californica f. quercina (Babc.) Rehder, Juglans californica var. quercina Babc.)
• Nogueira branca (J. cinerea L.)
• J. hindsii Jeps. ex R.E.Sm. (Sin.: J. californica var. hindi yooJeps.
• J. hirsuta
• J. hopeiensis
• J. ×intermedia (DC.) Carrière = J. nigra × J. regia (Sin.: J. ×intermedia var. pyriformis Carrière, J. ×intermedia var. vilmoreana Carrière)
• J. jamaicensis DC. (Sino.: J. domingensis Dode, J. insularis Griseb., J. portoricensis Dode): Hábitat: Xamaica, Cuba, Hispaniola, Porto Rico.
• J. major Sin.: J. arizonica Dode, J. elaeopyren Dode, J. neomexicana Dode, J. torreyi Dode).
• Nogueira de Manchuria (J. mandshurica Maxim., Sin.: J. cathayensis Dode, J. cathayensis var. formosana (Hayata) A.M.Lu & R.H.Chang, J. collapsa Dode, J. draconis Dode, J. formosana Hayata): Hábitat: Manchuria, zona do Amur.
• J. microcarpa Berland., Sin.: J. rupestris Engelm. ex Torr., J. subrupestris Dode): Hábitat Norteamérica.
• J. mollis Engelm.
• J. neotropica Diels, Sin.: J. columbiensis Dode, J. honorei Dode)
• Nogueira negra (J. nigra L.)
• J. olanchana Standl. & L.O.Williams (Sin.: J. guatemalensis W.E.jManning)
• J. pyriformis
• Nogueira común (J. regia L., Sin.: J. duclouxiana Dode, J. fallax Dode, J. kamaonica (DC.) Dode, J. orientis Dode, J. regia subsp. kamaonica (DC.) Mansf., J. regia var. orientis (Dode) Kitam., J. regia var. sinensis DC., J. sinensis (DC.) Dode)
• J. sigillata
• J. stenocarpa
• J. steyermarkii
• J. venezuelensis

Galería de imaxes

• 
  Pólas con froitos verdes de (Juglans regia)
• 
  Noces da nogueira persa
• 
  Interior dunha noz persa coa codia verde visible na esq. esquerda
• 
  Folla de Juglans regia

Véxase tamén

Outros artigos

• Nogueira común