Ano (astronomía): Diferenzas entre revisións
Sen resumo de edición |
Traducido de es.wikipedia.org/wiki/Año |
||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{Atención|1=Curto de máis, é un dos ''[[Wikipedia:Lista de artigos que toda Wikipedia debería ter|1000 artigos que toda Wikipedia debería ter]]''.|data=febreiro de 2016}} |
|||
{{1000}} |
{{1000}} |
||
{{Outroshomónimos|Ano}} |
{{Outroshomónimos|Ano}} |
||
Liña 8: | Liña 7: | ||
No [[Calendario gregoriano]] está dividido en 12 [[mes]]es, e abrangue 52 [[semana]]s (e 1 ou 2 [[día]]s) nos seus 365 días (ou 366 nos [[ano bisesto|anos bisestos]]). Realmente, os anos teñen unha duración de 365 días e seis horas aproximadamente. Cada 4 anos realizase un axuste no [[calendario]] e adiciónase un [[día]] ao ano, sendo que este ano se denomina [[ano bisesto|bisesto]]. A regra concreta é que un ano é bisesto se é múltiplo de 4, mais non o é se for múltiplo de 100, e tamén é bisesto se é múltiplo de 400. |
No [[Calendario gregoriano]] está dividido en 12 [[mes]]es, e abrangue 52 [[semana]]s (e 1 ou 2 [[día]]s) nos seus 365 días (ou 366 nos [[ano bisesto|anos bisestos]]). Realmente, os anos teñen unha duración de 365 días e seis horas aproximadamente. Cada 4 anos realizase un axuste no [[calendario]] e adiciónase un [[día]] ao ano, sendo que este ano se denomina [[ano bisesto|bisesto]]. A regra concreta é que un ano é bisesto se é múltiplo de 4, mais non o é se for múltiplo de 100, e tamén é bisesto se é múltiplo de 400. |
||
Tamén se usa o termo para designar o [[período orbital]] de calquera [[planeta]]. |
Tamén se usa o termo para designar o [[período orbital]] de calquera [[planeta]]. |
||
== Cómputo == |
|||
A sinxeleza da definición oculta a complexidade do seu cómputo. Considéranse diferentes ''anos'' segundo a referencia escollida para determinar a súa duración: |
|||
* [[Ano sidéreo]]: Tempo que transcorre entre dous pasos consecutivos da Terra por un mismo punto da súa órbita. Empregado xeralmente polos [[astrónomo]]s, é a medida máis exacta de un ano. Toma como referencia as estrelas e ten unha duración de 366,255 936 [[día sidéreo|días sidéreos]], ou 365,256 363 004 [[día solar medio|días solares medios]] (365 días 6 horas 9 minutos 9,76 segundos), é dicir, un día solar menos. |
|||
* [[Ano trópico]]: Tempo transcorrido entre dous pasos sucesivos do Solo polo [[equinoccio]] medio. Noutras palabras, tempo de primavera a primavera, por exemplo. Toma como referencia o equinoccio vernal e ten unha duración de 365,242 190 402 días solares medios, 365 d 5 h 48 m 45.22 s. (≈ 365 d 6 h). As civilizacións mesopotámica e exipcia lograron valores moi próximos ao real para o ano trópico. |
|||
* Ano de calendario: Número de días completos considerados coma un ano a efectos civís e relixiosos. Para que se axuste aos ciclos astronómicos, que importan fraccións de día, este cómputo de tempo varía cada ano. |
|||
Civilmente empréganse o ano trópico e o ano calendario, con excepcións, pois o mundo islámico réxese por un [[calendario lunar]]. |
|||
== Outras definicións == |
|||
En [[Astronomía]] e [[Astrofísica]], ademais do ano sidéreo son de interese: |
|||
* O [[ano anomalístico]]: tempo transcorrido entre dous pasos sucesivos da Terra polo [[perihelio]] da súa órbita (365,2596 días). |
|||
* O [[Ano galáctico|ano cósmico]] ou galáctico: tempo transcorrido nunha órbita do Sol arredor do centro da [[Vía Láctea]] (uns 220 millóns de anos). |
|||
* O [[ano platónico]]: tempo no que o eixe da Terra describe un círculo completo na esfera celeste debido á [[precesión]] (uns 25 800 anos). |
|||
* O [[ano de eclipse]]: tempo entre dous pasos sucesivos do Sol por un [[Nodos da órbita|nodo]] da órbita da [[Lúa]], momento no que puede suceder un [[eclipse]]. |
|||
== Evolución histórica do ano solar == |
|||
* [[Calendario exipcio|Ano egipcio]]: Estimaba que un ano duraba 365 días. O calendario egipcio sufriu desfasamentos de tempo moi notables e tratouse de reformar durante o congreso de Canopus, onde se concluíu que o ano duraba 365,25 días. |
|||
* [[Calendario xuliano|Ano solar xuliano]]: Baseado no congreso de Canopus, estimaba que un ano duraba 365,25 días solares, ou sexa, 365 días e 6 horas. Tamén considerou que cada catro anos se contasen 366 días solares. A ese cuarto de ano chamóuselle [[ano bisesto|bisesto]] porque os antigos romanos contaban a data 24 de febreiro dúas veces. |
|||
* [[Calendario gregoriano|Ano solar gregoriano]]: É o ano calendario. É unha corrección na conta do ano solar xuliano, porque en 1582 uns astrónomos descubriron o desfasamento paulatino do tempo no calendario xuliano. Tras unha investigación concluíron que un ano duraba aproximadamente 365,2425 días solares, é dicir, 365 días 5 horas 49 minutos e 12 segundos. Tamén se determinou que os anos seculares podían ser [[ano bisesto|bisestos]], só se eran divisibles entre 400. |
|||
== Símbolo == |
|||
O símbolo establecido para o ano na norma [[ISO 80000]] é a (do latín ''annus''). Del pódense derivar, co uso de múltiplos, Ma (megaanos, millóns de anos) e [[Milenio|ka]] (kiloanos, miles de anos). |
|||
== Véxase tamén == |
== Véxase tamén == |
Revisión como estaba o 1 de maio de 2016 ás 17:23
Un ano é o espazo de tempo que a Terra tarda en dar unha volta completa arredor do Sol. Tómase como referencia a orientación Sol-Terra en relación con outros corpos celestes distantes.
Características
No Calendario gregoriano está dividido en 12 meses, e abrangue 52 semanas (e 1 ou 2 días) nos seus 365 días (ou 366 nos anos bisestos). Realmente, os anos teñen unha duración de 365 días e seis horas aproximadamente. Cada 4 anos realizase un axuste no calendario e adiciónase un día ao ano, sendo que este ano se denomina bisesto. A regra concreta é que un ano é bisesto se é múltiplo de 4, mais non o é se for múltiplo de 100, e tamén é bisesto se é múltiplo de 400.
Tamén se usa o termo para designar o período orbital de calquera planeta.
Cómputo
A sinxeleza da definición oculta a complexidade do seu cómputo. Considéranse diferentes anos segundo a referencia escollida para determinar a súa duración:
- Ano sidéreo: Tempo que transcorre entre dous pasos consecutivos da Terra por un mismo punto da súa órbita. Empregado xeralmente polos astrónomos, é a medida máis exacta de un ano. Toma como referencia as estrelas e ten unha duración de 366,255 936 días sidéreos, ou 365,256 363 004 días solares medios (365 días 6 horas 9 minutos 9,76 segundos), é dicir, un día solar menos.
- Ano trópico: Tempo transcorrido entre dous pasos sucesivos do Solo polo equinoccio medio. Noutras palabras, tempo de primavera a primavera, por exemplo. Toma como referencia o equinoccio vernal e ten unha duración de 365,242 190 402 días solares medios, 365 d 5 h 48 m 45.22 s. (≈ 365 d 6 h). As civilizacións mesopotámica e exipcia lograron valores moi próximos ao real para o ano trópico.
- Ano de calendario: Número de días completos considerados coma un ano a efectos civís e relixiosos. Para que se axuste aos ciclos astronómicos, que importan fraccións de día, este cómputo de tempo varía cada ano.
Civilmente empréganse o ano trópico e o ano calendario, con excepcións, pois o mundo islámico réxese por un calendario lunar.
Outras definicións
En Astronomía e Astrofísica, ademais do ano sidéreo son de interese:
- O ano anomalístico: tempo transcorrido entre dous pasos sucesivos da Terra polo perihelio da súa órbita (365,2596 días).
- O ano cósmico ou galáctico: tempo transcorrido nunha órbita do Sol arredor do centro da Vía Láctea (uns 220 millóns de anos).
- O ano platónico: tempo no que o eixe da Terra describe un círculo completo na esfera celeste debido á precesión (uns 25 800 anos).
- O ano de eclipse: tempo entre dous pasos sucesivos do Sol por un nodo da órbita da Lúa, momento no que puede suceder un eclipse.
Evolución histórica do ano solar
- Ano egipcio: Estimaba que un ano duraba 365 días. O calendario egipcio sufriu desfasamentos de tempo moi notables e tratouse de reformar durante o congreso de Canopus, onde se concluíu que o ano duraba 365,25 días.
- Ano solar xuliano: Baseado no congreso de Canopus, estimaba que un ano duraba 365,25 días solares, ou sexa, 365 días e 6 horas. Tamén considerou que cada catro anos se contasen 366 días solares. A ese cuarto de ano chamóuselle bisesto porque os antigos romanos contaban a data 24 de febreiro dúas veces.
- Ano solar gregoriano: É o ano calendario. É unha corrección na conta do ano solar xuliano, porque en 1582 uns astrónomos descubriron o desfasamento paulatino do tempo no calendario xuliano. Tras unha investigación concluíron que un ano duraba aproximadamente 365,2425 días solares, é dicir, 365 días 5 horas 49 minutos e 12 segundos. Tamén se determinou que os anos seculares podían ser bisestos, só se eran divisibles entre 400.
Símbolo
O símbolo establecido para o ano na norma ISO 80000 é a (do latín annus). Del pódense derivar, co uso de múltiplos, Ma (megaanos, millóns de anos) e ka (kiloanos, miles de anos).