Braseiro

Braseiro no centro dun círculo de pedras con caracteres rúnicos en Straubing, Baviera.

Un braseiro é un recipiente utilizado para queimar carbón vexetal ou outro combustible sólido para cociñar, quentar ou realizar rituais culturais. A miúdo, toma a forma dunha caixa ou cunca metálica con pés. A súa elevación axuda a facer circular o aire, alimentando con osíxeno ao lume. Os braseiros utilízanse dende tempos antigos; así, o braseiro de Nimrud data polo menos do 824 a.C.

Historia

A palabra braseiro é mencionada na Biblia. Crese que a palabra hebrea para braseiro era de orixe exipcia, o que suxire que foi importado de Exipto. A única referencia a ela na Biblia é o seguinte verso:

"... o palacio de inverno do rei Ioiakim quentábase cun braseiro (en hebreo: אָח)."

O emperador romano Xoviano foi envelenado polos fumes dun braseiro, na súa tenda no 364, poñendo fin á liña de Constantino.

Usos

Calefacción

A pesar dos riscos de queimar carbón vexetal en lumes abertos, os braseiros foron amplamente adoptados para a calefacción doméstica, especialmente e de forma algo máis segura (sobre todo en edificios sen acristalamento e só con persianas) no mundo hispanofalante. Fernando de Alva Cortés Ixtlilxochitl sinalou que Tezozomoc, o tlatoani da cidade tepaneca de Azcapotzalco, durmía entre dous braseiros porque era tan vello que non producía calor natural. Viaxeiros británicos do século XIX como o diplomático e científico Woodbine Parish e o escritor Richard Ford, autor de A Handbook for Travellers in Spain, afirman que os braseiros eran considerados máis saudables que as chemineas e as chemineas.

O braseiro podía colocarse ao descuberto nunha sala grande e, noutras ocasións, incorporábase aos mobles. Moitas culturas desenvolveron as súas propias variantes dunha mesa baixa, cunha fonte de calor debaixo e mantas para captar a calor: o kotatsu no Xapón, o korsi en Irán, o sandali en Afganistán, e o fogón de pé no norte de Europa. En España o brasero seguiu sendo un dos principais medios de calefacción ata principios do século XX; Gerald Brenan describiu nas súas memorias Sur de Granada, o costume xeneralizado na década de 1920 de colocar brasas moribundas dun braseiro debaixo dunha mesa cuberta de tea para manter quentes as pernas e os pés da familia nas noites de inverno.

Cheiro

Os adornos húmidos de rosa e vide producen un fume picante e cheiro doce e producen carbón, pero a menos que estean completamente secos (aderezados ou cocidos ao forno) como ocorre coa madeira, producen partículas canceríxenas no aire. Tamén se teñen engadido, ás brasas do braseiro, outros elementos aromáticos (sementes de lavanda, casca de laranxa). Unha tipoloxía semellante adicada a queimar subastancias aromáticas como o incenso, sería o incensario ou turíbulo.

Outros usos

Nalgunhas igrexas utilízase un braseiro para albergar un pequeno lume, chamado lume novo, que despois se usa para acender o cirio pascual durante a Vixilia Pascual.

Os braseiros eran habituais nas liñas de piquetes industriais, substituídos en gran parte por marchas de protesta e concentracións, e un xornal consideraba que as folgas sen eles eran máis propias dos traballadores de colar branco, o que salientaba como unha razón máis para o seu declive.

A tradución xaponesa é hibachi, e empregábase principalmente para cociñar e en rituais culturais como a cerimonia do té xaponés.

Desde 1957, Dairy Queen usou a palabra "braseiro" na súa sinalización para indicar os lugares particulares que serven comida quente como perritos quentes e hamburguesas, etc.