Tuluá
Coordenadas: 4°5′5″N 76°11′55″O / 4.08472, -76.19861
| Tuluá | |||
|---|---|---|---|
| |||
 | |||
| Panorámica de Alcalá. | |||
| Localización | |||
  Tuluá | |||
| País |  Colombia | ||
| Departamento | Valle del Cauca | ||
| Rexión | Centro | ||
| Xeografía | |||
| Altitude | 966 msnm | ||
| Superficie | 910,55[1] km² | ||
| Demografía | |||
| Poboación | 219 138 (2018)[2] | ||
| Densidade | 240,67 hab/km² | ||
| Xentilicio | Tulueño, -a[1] | ||
| Outros datos | |||
| Alcalde | Gustavo Adolfo Vélez Román (2016-2019) | ||
| Páxina oficial | |||
Tuluá é un concello colombiano que se atopa na rexión central do departamento do Valle del Cauca.[3] É un motor comercial, demográfico, cultural, industrial, financeiro e agrícola do centro do departamento. Posúe unha cámara de comercio e é o cuarto municipio máis poboado do Valle del Cauca, cunha poboación aproximada de 200 000 habitantes.[2]
A súa extensa área rural abrangue dende a chaira do val xeográfico do río Cauca, as ondulacións intermedias e a alta montaña pertencente á cordilleira central. A cidade atópase aproximadamente a 100 km de Cali. O río Tuluá cruza o casco urbano en sentido sur-norte.
Toponimia[editar | editar a fonte]
O significado propio do nome indíxena da cidade provén dos indíxenas tulués, mais foi amplamente discutido e pouco censurado, dado que a lingua pijao, da cal procede o nome, está pouco estudada e mesmo sufriu numerosas variacións por causa do uso de diferentes modismos rexionais da lingua e principalmente a súa extinción a principios de 1700. Aínda que a cidade fixo propio e oficial o significado "Cha e fácil de cultivar" tamén é aceptado o termo "terra fácil", como denominaban os pijaos ao val que conforman os ríos Tuluá e Morales, aínda que tamén se podería traducir como "terra do máis aló" debido a que os pijaos son orixinarios do val do río Magdalena.
Símbolos[editar | editar a fonte]
Escudo[editar | editar a fonte]
De estilo español antigo, en cruz, o escudo está dividido en catro cantóns: O cantón destro do xefe leva trece roeis azuis sobre o campo de prata. Representa o mesmo escudo nobiliario da familia Lemos, ligada á cidade galega de Monforte de Lemos, por considerar algúns historiadores a Xoán de Lemos e Aguirre como promotor da fundación de Tuluá. No cantón sinistro do xefe, o escudo ostenta un corazón de goles sobre un campo de ouro. Representa a cidade mesma, chamada pola súa localización xeográfica "Corazón do Val". No cantón destro da punta hai unha ponte de prata sobre un campo azul. Representa o espírito de unión e solidariedade cidadá, símbolo de alianza. No cantón sinistro da punta, vese unha montaña perfilada, un val e un río. É unha reprodución da característica orográfica máis determinante. Remata o escudo cun castelo ou fortaleza de prata, que simboliza a grandeza e elevación. Os grans de café e cacao fructificados enmarcan o escudo, simbolizando a riqueza agrícola de Tuluá polo ano do seu deseño. Unha cinta tricolor (vermello, verde e branco) cunha divisa unión, traballo e paz, ata os grans mencionados.
Bandeira[editar | editar a fonte]
Deseñada no ano 1960 e adoptada oficialmente como bandeira da cidade de Tuluá o 29 de maio de 1987 segundo o decreto 084. Está constituída por tres franxas horizontais, paralelas e de iguais dimensións entre si, coa seguinte descrición e interpretación. A franxa superior de cor vermella, que simboliza a enerxía da súa xente, a caridade e o amor que inspira a súa conduta fronte a situacións adversas e a ousadía para combater en defensa das causas nobres. A franxa do centro de cor verde, que simboliza o esplendor vexetal da rexión, a fe nos seus valores, a amizade e o respecto que prodigan os seus poboadores, a xuventude da súa historia e a esperanza dun futuro prometedor. A franxa inferior de cor branca simboliza a pureza da súa orixe, a franqueza e a ledicia no discorrer da existencia dos seus habitantes. A bandeira irá encavada en hasta dun longo equivalente a tres veces o seu ancho. Polo dereto No. 084 de maio de 1987 "polo cal se adopta oficialmente a Bandeira de Tuluá".
Cultura[editar | editar a fonte]
A cidade conta con 11 centros culturais, un teatro de estilo republicano (Patrimonio Nacional), 4 auditorios para eventos, sala de exposicións de arte, 3 bibliotecas, un centro de historia, un museo de arte viaria, un museo de etnobotánica, un museo de historia e un Corferias; adicionalmente realízanse anualmente 6 festivais culturais.
Principais festividades e eventos[editar | editar a fonte]
- A Feira de Tuluá
- Festa de Reis e Feira Ganadeira Corregimiento da mariña
- Festival do Corazón Dulce
- Expociencias Tuluá
- Encontro Nacional de Estudiantinas
- Festival Internacional de Contadores de Historias e Lendas
- Festival Santa Cecilia
- Festival Vallecaucano de Monicreques
- Festival de Papaventos
- Festival do Mate e do Guarapo
- Festival de Danzas Folcróricas de Parellas
Tuluá tamén é recoñecido como berce de Poetas e Escritores.
Gastronomía[editar | editar a fonte]
Algunhas bebidas famosas que poden ser disfrutadas en Tuluá son: a chicha de millo, o masato ou os champús. Entre os pratos típicos atopamos o sancocho, a rellena e o tamal. Tamén hai pratos doces: Desamargado, Cuaresmero, "Natilla" (na tempada do Nadal) e o Trasnochado. Tamén salienta o doce de Manjar Blanco propio do Valle del Cauca (diferénciase do arequipe, tradicional do Vello Caldas pola súa composición e preparación) e as vidancas.
Outro prato de gran nome e tradición é a carne á milanesa, que na zona do Valle del Cauda se coñece co nome de "chuletas".
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ 1,0 1,1 "Información general de Tuluá". Alcaldía del municipio. Arquivado dende o orixinal o 20 de xuño de 2015. Consultado o 1 de maio de 2015.
- ↑ 2,0 2,1 "Resultados y proyecciones (2005-2020) del censo 2005". DANE. Consultado o 22 de maio de 2018.
- ↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 17 de xullo de 2014. Consultado o 31 de decembro de 2013.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Gutiérrez, Rufino (1921). Monografías de Rufino Gutiérrez. Tomo II. Imprenta Nacional, Bogotá.
- Rodríguez, Carlos Armando (1992). Tras las huellas del hombre prehispánico y su cultura en el valle del Cauca. Instituto Vallecaucana de investigaciones científicas INCIVA, Fundación hispanoamericana de Cali, Embajada de España en Colombia, Santiago de Cali.
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- Páxina oficial (en castelán)
