Samuel de Ani

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaSamuel de Ani

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento1105 (Gregoriano) Editar o valor em Wikidata
Morte1185 (Gregoriano) Editar o valor em Wikidata (79/80 anos)
Actividade
Campo de traballoHistoria Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónhistoriador Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua armenia Editar o valor em Wikidata

Samuel de Ani[1] ou Samuel Anetsi (en armenio, Սամվէլ Անեցի), nado ao redor de 1100 e finado ao redor de 1180, foi un historiador, cronista e relixioso armenio do século XII.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Samuel naceu probablemente en Ani, a antiga capital dos bagrátidas, arredor de 1100.[2] Este cronista,[3] do que se sabe pouco, estudou con Gevorg Vardapet, e despois foi discípulo de Hovhannes Imastaser.[4] Foi un sacerdote e, posteriormente, reitor da catedral de Ani.[5]

Morreu arredor de 1180.Modelo:Snfp

Obra[editar | editar a fonte]

Samuel é coñecido pola súa obra "Հավաքմունք ի գրոց պատմագրաց" (en galego, Colección de libros históricos),[6] tamén coñecida como Cronoloxía de Samuel Anetsi.[7][8] É unha obra na que foi o primeiro autor armenio en utilizar a cronografía: preséntanse os acontecementos desde a creación do mundo até a década dos 60 do século XII (o ano 626 da era armenia: o 5 de febreiro de 1177 ou 6 de febreiro de 1178), en forma de táboas e entradas cronolóxicas.[9] Posteriormente, foi continuada por unha persoa anónima ata o ano 789 da época armenia (27 de decembro de 1339 - 25 de decembro de 1340),[10] e outros autores a continuaron até 1665.

Páxina do manuscrito de "Seleccións de libros históricos" de Samuel Anetsi (1626).

Samuel Anetsi, foi un deses historiadores excepcionais da Idade Media que xunto co ensaio, dá listas coas datas de diferentes sistemas cronolóxicos, menciona as fontes empregadas e trata de aclarar a cronoloxía dos acontecementos históricos, dinastías, gobernantes e katholikós. Así, baseouse en autores anteriores[11] e continuou os traballos doutros como Eusebio de Cesarea.[12] Adoitaba opoñerse a elas, presentando os acontecementos na súa propia imaxinación, o que aumenta o valor histórico dos dous. Os acontecementos do século XIII, escritos por Samuel Anetsi como testemuña ocular, son unha fonte importante para o estudo da historia de Armenia e da Armenia Cilicia daquel período. Tamén hai materiais valiosos sobre países e pobos veciños. A pesar do seu pequeno tamaño, a Cronoloxía de Anetsi considérase unha fonte moi importante e fiable.[13] Así, en opinión da Penny Cyclopaedia: "Samuel de Ani escribiu unha obra cronolóxica concisa pero precisa, que se estende dende Adán até o pontificado de Gregorio Vikayaser".[14]

A obra foi traducida ao latín e publicada xunto co orixinal en 1818 en Milán. Por primeira vez, publicouse unha edición completa con comentarios e análises en 1893 en Vagharshapat; posteriormente, unha edición máis completa baseada na análise duns 70 manuscritos foi publicada en Iereván en 2014.[15] Tamén hai unha tradución ao francés.[16]

Ademais da "Cronoloxía", Samuel Anetsi tamén escribiu a obra "Մեկնութիւն տոմարի" (en galego: Interpretación do calendario) a petición de Stepannos Imastaser. A obra consta de dúas partes: nunha primeira parte, Anetsi compara o calendario armenio co romano; na segunda parte, o autor aborda cuestións cosmolóxicas e meteorolóxicas e trata de dar explicacións científicas a fenómenos como o arco da vella, un cometa con cola, caída de estrelas, raios, tronos, choiva, orballo, néboa, etc. Esta obra expresa claramente a influencia de Anania Shirakatsi. O manuscrito máis antigo que se conserva de "Մեկնութիւն տոմարի", data de 1373.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ Tolan (2000), p. 51.
  2. ↑ Redgate (2000), p. 259.
  3. ↑ Dédéyan (2007), p. 359.
  4. ↑ Hacikyan (2002), p. 344.
  5. ↑ Hacikyan (2002), p. 488.
  6. ↑ Karapétian (2007), p. 135.
  7. ↑ Molin (2001), p. 448.
  8. ↑ Stewart(2001, p. 215.
  9. ↑ Eastmond (2001), p. 94.
  10. ↑ ARIBL 1869-1906, p. 445-446
  11. ↑ Karapétian (2007), p. 134.
  12. ↑ Mosshammer 2008, p. 17.
  13. ↑ Modelo:Книга "Copia arquivada". Archived from the original on 07 de abril de 2022. Consultado o 30 de setembro de 2023. 
  14. ↑ Society for the Diffusion of Useful Knowledge (1834). The Penny Cyclopædia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge Vol. II (en inglés). Londres: Charles Knight. p. 363. 
  15. ↑ "ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆ". ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆ (en armenio). 2023-09-28. Consultado o 2023-09-30. 
  16. ↑ "Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 10.djvu/161 — Վիքիդարան". hy.wikisource.org (en armenio). Consultado o 2023-09-30. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Académie Royale des inscriptions et des belles lettres -ARIBL- (dir.) (1869-1906). Recueil des historiens des croisades, t. I : Documents arméniens (en francés). París: Imprimerie impériale. 
  • Bedrosian, Robert (2004). "Armenia during the Seljuk and Mongol Periods". En Hovannisian, Richard G.(dir.). Armenian People from Ancient to Modern Times, vol. I : The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century (en inglés). Palgrave Macmillan. pp. 241–271. ISBN 978-1403964212. 
  • Dédéyan, Gérard (2007 [1ª ed. 1982]). "Le temps de la croisade (fin xie -fin xive siècle) — Le renouvellement de la vie intellectuelle". En Dédéyan, Gérard. Histoire du peuple arménien (en francés). Tolosa: Privat. pp. 356–362. ISBN 978-2-7089-6874-5. 
  • Eastmond, Antony (dir.) (2001). Eastern Approaches to Byzantium: Papers from the Thirty-third Spring Symposium of Byzantine Studies. University of Warwick, Coventry, Marzo 1999 (en inglés). Aldershot: Ashgate. ISBN 978-0-7546-0322-1. 
  • Hacikyan, Agop Jack, ed. (2000). The Heritage of Armenian Literature: From the sixth to the Eighteenth Century. Vol II (From the Sixt to the Eighteenth Century) (en inglés). Detroit, MI: Wayne State University Press. ISBN 0814330231. 
  • Karapétian, Méroujan (2007). "La littérature historique arménienne (V – XX siècles)". En Mutafian, Claude (dir.). Arménie, la magie de l'écrit (en francés). París: Somogy. pp. 134–136. ISBN 978-2-7572-0057-5. 
  • Molin, Kristian (2001). Unknown Crusader Castles (en inglés). Nova York / Londres: Bloomsbury Publishing. ISBN 9780826432018. 
  • Mosshammer, Alden A. (2008). The Easter Computus and the Origins of the Christian Era (en inglés). Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199543120. doi:10.1093/acprof:oso/9780199543120.001.0001. 
  • Redgate, Anne Elizabeth (2000). The Armenians. Colección:The Peoples of Europe (en inglés). Oxford: Blackwell Publishing. ISBN 0-631-22037-2. 
  • Stewart, Angus Donal (2001). The Armenian Kingdom and the Mamluks: War and Diplomacy During the Reigns of Hetʻum II (1289-1307). Serie: The Medieval Mediterranean;, v. 34 (en inglés). Leiden / Boston: Brill. ISBN 9004122923. LCCN 2001037972. OL 3948563M. 
  • Terian, Abraham (2008). The Armenian gospel of the infancy : with three early versions of the Protevangelium of James (en inglés). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-954156-0. 

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Samuel_de_Ani&oldid=6624689»